Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/596 E. 2018/1367 K. 04.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/596 Esas
KARAR NO : 2018/1367

DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/06/2016
KARAR TARİHİ : 04/12/2018
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/12/2018
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili 21/06/2016 harç tarihli dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında düzenlenen 27.05.2015 tarihli ”Yataklık Sap Sözleşmesi” uyarınca müvekkili işletmelerin ihtiyacı olan toplam; 1.550 ton yataklık satım davalı tarafından teminin kararlaştırıldığını, sözleşme uyarınca … İstasyonu için 1.100 ton , …. İşletmesinin 1450 ton yataklık satım nakliye , yükleme, tahliye, İstifleme ve diğer giderlerin davalıya ait olmak üzere teslimini kararlaştırıldığını, davalı tarafından müvekkiline 28.09.2016 tarihinde tebliğ edilen, 19.09.2015 tarihli dilekçe ile bir kısım sorunlar nedeni ile teslimatın yapılamadığını belirterek 2 aylık ek süre talep edildiğini, müvekkilinin tüm iyi niyetli çabalarına rağmen edimin yerine getirilmediğini ve Eskişehir …. Noterliği’nin 01.12.2015 tarih …. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile mücbir sebep iddiası ile sözleşmeyi fesih ettiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin 8. Maddesinde mücbir sebep hallerinin sayıldığını, davalının mücbir neden olarak dayandığı durumun sözleşme koşullarına uygun olmadığını, edimin ifasını engelleyecek mücbir nedenlerin bulunmadığını, kaldı ki sözleşmenin 8. Maddesi uyarınca mücbir sebebin vukundan itibaren 7 gün içinde davalı tarafa yazılı olarak davacıya başvurarak yetkili makamlar tarafından usulüne uygun şekilde düzenlenen belgeler ile mücbir nedenin ispatı gerektiğini, davalı belirtilen sözleşme hükümlere uymaması nedeni ile feshi koşullarının gerçekleşmediğini, müvekkilinin haksız feshi üzerine çeşitli tedarikçilerden yataklık sap temini yoluna gittiğini, bu kapsamda ….İstasyon Müdürlüğü’nün ihtiyacı için 01.02.2016 tarihinde dava dışı ….Tic. İle sözleşme akdedildiğini, sözleşme kapsamında 500 ton yataklık sapın aynı koşullar ile 336,00-TL’ye alındığını, aynı yer için 04.02.2016 tarihinde dava dışı …. Ltd.Şti. İle yapılan 270 ton sözleşme ile KDV. Hariç tonun 337 ,00TL’ye alındığını, …. Müdürlüğü’nün ihtiyacı için ise 29.01.2016 tarihli sözleşme ile 190 ton sapın KDV. Hariç 394,00-TL’ye ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalının haksız feshi nedeni ile müvekkilinin daha yüksek maliyetli sözleşmeler akdederek maddi ve manevi zarara uğradığını ileri sürerek müvekkilinin uğradığı zararının şimdilik 10.000,00-TL’lik kısmının haksız feshi tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin 599,33 tonluk emtiayı davacıya teslim etmesine rağmen OHAL kararı nedeni ile bakiye kısmın ifa edemediğini, davalının ticari işletmesinin bulunduğu Mardin/ Dargeçit, Derik , Kızıltepe , Nusaybin , Mazıdağı, Ömerli ve Savur ilçelerinde ilan edilen ve uzun süre devam eden OHAL kararı nedeni ile ticari hayatın durduğunu, nakliye taleplerinin sürücüler tarafından kabul edilmediğini, bu kapsamda temin edilen bir kısım emtianın teslim edilemediğini, bu duruma ilişkin mahalle muhtarından alınan 28.12.2015 tarihli evrakın davacıya ulaştırıldığını, ifa imkansızlığı nedeni ile Eskişehir … Noterliği’nin 01.12.2015 tarihli ihtarı ile sözleşmenin fesh edildiğini, müvekkilinin teslim ettiği 599,53 tonluk yataklık saman bedelinin davacıda bulunduğunu, ayrıca 27/05/2015 tarihli 47.012,00-TL tutarındaki teminat mektubunun davacı tarafından hiçbir ihtar yapılmaksızın nakde çevrildiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Dava, cevap dilekçeleri, sözleşme, ihtarlar, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı… Vs.
Taraflar arasında düzenlenen 27/05/2015 tarihli ”Yataklık Sap Sözleşmesi’nin”’ inclenmesinde; davalının, davacıya ait 2 işletme için toplam; 1.550 ton yataklık sapı teminini üstlendiği, sözleşmenin 2. Maddesinde teslim edilecek emtianın niteliğinin belirlendiği 3. Madde de ise teslimatın 15.07.2015 tarihinde başlayarak teslimatın en geç 30 Eylül 2015 tarihinde tamamlanacağı, süre uzatımı verip vermemenin davacının takdirinde olduğu düzenlenmiştir. Sözleşmenin 4. Maddesinde ödeme şartları düzenlenmiş olup, 5. Madde gereğince sözleşme bedelinin %15’i oranında kesin ve süresiz teminat mektubu verileceği belirlenmiştir. Sözleşmenin 7. Maddesinde taahhüdün yerine getirilmemesi ve sözleşmenin feshi halleri düzenlenmiştir. 8. Madde de süre uzatımı verilecek haller ve şartlar ile mücbir sebepler düzenlenmiş olup, sözleşme maddesinde mücbir sebepler ve benzerleri düzenlenmiştir. Mücbir sebebin vukundan itibaren 7 gün içerisinde satıcının alıcıya yazılı olarak haber vermek sureti ile yetkili makamlar tarafından tanzim edilmiş belgeler ile mücbir sebebin vukunun ispat etmesi gerektiği, aksi halde mücbir sebebin kabul edilemeyeceği, süre uzatımının verilip verilemeyeceği, davacı takdirinde olduğu bildirilmiştir.
Davalı tarafça, 19.09.2015 tarihinde davacıya verilen dilekçede İç Anadolu Bölgesindeki istiflemeden temin edilen samanın kırıklı olması nedeni ile gönderilmediğini bu nedenle Kızıltepe’deki istiflemeden mal temin edileceğini fakat bölgedeki terör olayları nedeni ile gümrüklerin kapalı olması karşısında nakliye sorunları yaşandığını, davacıyı mağdur etmeyecek şekilde sevkiyata devam edileceğini, teslim süresinin 2 ay süre ile uzatılması talep edilmiştir.
Uzatma talebinin davacı tarafından kabul edilip/ edilmediğine ilişkin herhangi bir bilgi dosyada bulunmamaktadır. Ancak davalı 27.11.2015 tarihinde Eskişehir … Noterliği’nden keşide ettiği ihtar ile Mardin ilinde ilan edilen Olağanüstü Hal nedeni ile nakliye hizmetinin verilemediği bildirilerek mücbir nedenle sözleşmenin feshi edildiği, davalıya ihtar edilmiştir.
Davalı tarafından cevap dilekçesine ekli sunulan 28.12.2015 tarihli … Mahalle Muhtarı tarafından düzenlenen belgede davalıya ait 100 ton saman balyasının sevkiyat sorunları nedeni ile halen köy sınırları içerisinde bulunduğu belirlenmiştir.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, davalıya ait ticari defter ve belgelerin talimat yolu ile incelenmesi sonucu düzenlenen 21.05.2018 tarihli raporun incelenmesinde; davalının defterlerinin usulüne uygun şekilde düzenlendiği, tarafların 211,00-TL / Ton fiyatı üzerinden sözleşme yaptıkları, davalının edimlerini yerine getirmemesi üzerine davacının 336,00-TL / ton anlaşma ile İzmit İstasyonu için 758,52 Ton yataklık saman alması nedeni ile 95.080,48-TL zararının oluştuğu, aynı şekilde Mahmudiye İşletmesi içinse sonraki satım farkı nedeni ile 41.750,76-TL zararının oluştuğu belirlenmiştir.
Davacıya ait ticari defter ve belgelerinin incelenmesi sunucu; düzenlenen bilirkişi raporunun incelenmesinde ise; davacı zararının 126.086,85-TL olduğu belirlenmiştir.
Sözleşme uyarınca davalı tarafından davacıya verilen …Bankası’na ait 27.05.2015 tarihli … seri numaralı 47.012,00-TL’lik teminat mektubu 17.02.2016 tarihinde davacı tarafından nakde dönüştürülmüştür.
Bilirkişi raporu sonrası davacı 21.12.2017 harç tarihli dilekçesi ile davacını 126.086,85-TL’ye yükseltmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava, ticari satım sözleşmesinin haksız neden ile feshi üzerine davacının sonraki sözleşmeler edeni ile uğradığı zararın tazmini istemine ilişkindir. TBK.’nın 207. Maddesi gereğince satış sözleşmesi , satıcının, satılanın zilyetlik ve mülkiyetini alıcıya devretme, alıcının ise buna karşılık bir bedel ödeme borcunu üstlendiği sözleşmedir. Aksi kararlaştırılmadıkça veya aksine bir adet bulunmadıkça satıcı ve alıcı borçlarını aynı anda ifa etmek ile yükümlüdürler. Taraflar arasındaki sözleşme uyarınca satıcı – davalı davacıya ait 2 işletmenin ihtiyacı olan toplam; 1.550 ton yataklık sapı sözleşmede İzmit Aşım İstasyonu için kararlaştırılan 211,00-TL/ ton artı KDV. Bedel ile …. İşletmesi için ise KDV. Hariç 176,00-TL artı KDV. Bedel ile temini yüklenmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmede satıcının edimini en geç 30 Eylül 2015 tarihinde tamamlaması kararlaştırılmıştır. Satıcının edimini belirtilen süre içerisinde kısmen yerine getirmediği sabittir. Satıcı taraf, emtianın temin edildiği Mardin ilindeki olağanüstü hal şartlarını ileri sürerek Eskişehir …. Noterliği’nin 01.12.2015 tarihli ihtarı ile sözleşmeyi fesh etmiştir. Feshi öncesi davalı 19.09.2015 tarihli dilekçesi ile İç Anadolu Bölgesindeki emtianın sözleşme koşullarına uygun olmaması nedeni ile Mardin Kızıltepe’deki istiflemede sevkiyata devam edileceğini 2 ay süre uzatımı verilmesini talep etmiştir. Sözleşmenin 8. Maddesinde mücbir sebepler sayılmış olup, olağanüstü hal belirtilen maddeler içerisinde gösterilmemiştir. Diğer yandan sözleşmede, sözleşme konusu emtianın belli bir bölgeden temin edileceği konusunda hüküm bulunmamaktadır. Bu durumda, davalının Mardin ili ve ilçelerinde ilan edilen olağanüstü hali gerekçe göstererek mücbir sebebe dayanması yerinde görülmemiştir. TBK.’nın 125. Maddesi gereğince sözleşmeden dönmesi halinde taraflar karşılıklı olarak ifa yükümlülüğünden kurtulacakları düzenlenmiştir. Bu durumda, borçlu, temerrüte düşmekle kusuru olmadığını ispat edemez ise alacaklı, sözleşmenin hükümsüz kalması nedeni ile uğradığı zararın giderilmesini isteyebilir. Yukarıda belirtildiği gibi sözleşmenin davalı tarafında feshi davalının kusurlu hareketi sonucu meydana gelmiştir. Bu durumda, davacının sözleşmenin ifa edilmemesi nedeni ile uğradığı menfi zararı talep etme hakkı bulunmamaktadır. Davacı ile davalı arasında yapılan sözleşmede belirlenen bedel üzerinden sözleşmenin ifa edilmemesi üzerine davalı dava dışı tacirlerden ihtiyacı olan sözleşme konusu emtiayı daha yüksek bedel ile satın almak durumda kalmıştır. Her iki bedel arasındaki fark davacının olumsuz zararıdır. Dosya içerisinde bulunan denetime elverişli bilirkişi raporlarında davalının olumsuz zararının irat kayıt edilen teminat mektubu miktarı olan 47.012,00-TL’nin mahsubu sonrası 126.086,85-TL olduğu anlaşılmakla davanın ıslah edilmiş şekli ile kabulüne, belirtilen miktarın faizi ile birlikte davalıdan tahsiline ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Hüküm fıkrasında maddi hata sonucu 126.086,85-TL yerine 120.086,85-TL yazılmış olup, bu husus gerekçeli kararda düzenlenmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile ; 126.086,85-TL’nin 10.000,00-TL’sinin dava bakiye 116.086,85-TL’sinin ıslah tarihi olan 21.12.2017 tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 8.612,99-TL harçtan peşin alınan 170,78-TL peşin harç ve 1.982,48-TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 6.459,73-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 170,78-TL peşin harç, 29,20-TL başvuru harcı ve 1.982,48-TL ıslah harcının toplamı olan; 2.182,46-TL toplam harcının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen 1.450,00-TL bilirkişi masrafı ile 244,50-TL posta giderinin toplamı olan; 1.694,50-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Avukatlık ücret tarifesine göre, hesaplanan 12.836,98-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Dosya Kesinleştiğinde ve talep halinde gider avansların taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/12/2018

Katip …
¸

Hakim …
¸