Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
BAKIRKÖY
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/37 Esas
KARAR NO : 2018/477

DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/01/2016
KARAR TARİHİ : 24/04/2018
KARAR YAZIM TARİHİ : 27/04/2018
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili 15/01/2016 harç tarihli dava dilekçesinde özetle: müvekkili şirket ile davalı arasında 01.08.2015 tarihinde 18.500 metre kumaş alımı için sözleşme yapıldığını, sözleşme uyarınca dava konusu 3 adet çekin sözleşmenin avansı olarak verildiğini, sözleşme uyarınca emtianın 30.10.2015 tarihinde teslim edilmesine rağmen dava tarihine kadar emtiaların teslim edilmediğinin davalının teslim etmemesine rağmen …. Bank …. Şubesine ait … seri numaralı 16.000,00-USD bedelli 05.12.2015 keşide tarihli, …. seri numaralı 55.000,00-TL bedelli 30.03.2016 keşide tarihli, …. seri numaralı 50.000,00-TL bedelli 05.07.2016 keşide tarihli çekleride iade etmediğini ileri sürerek çekler yönünden ihtiyati tedbir kararı verilmesini, avans çekleri nedeni ile müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE;
Dava dilekçesi ekinde sunulan teklif niteliğindeki proforma fatura ile davalı davacı şirketin 49.950,00-USD’lik denim kumaş satın alınması amacı ile fatura düzenlenmiştir.
Mahkememizce muhatap bankaya yazılan yazı cevabında; ….nolu 16.000,00-USD’lik çekin ibraz edildiği, …. nolu çekin 30.03.2016 tarihinde keşideci olan davacı tarafından dava tarihinden sonra aslının bankaya iade edilerek iptal edildiğini, ….numaralı çekin ise ibraz edilmediği anlaşılmıştır.
Mahkememizce davalının ticari defter ve belgelerinin incelenmesi amacı ile Bursa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılmış, davalının defter ve belgelerini ibraz etmemesi nedeni ile inceleme yapılmamıştır.
Davacının ticari defter ve belgeleri üzerinde mahkememizce mali müşavir bilirkişi aracılığı ile inceleme yapılmıştır. Bilirkişi tarafından ibraz edilen 06.02.2018 havale tarihli raporun incelenmesinde, davacı defterlerinin usulüne uygun düzenlendiği, dava konusu çeklerin proforma fatura karşılığı düzenlendiği, çeklerin davacının ticari defter ve belgelerinde kayıtlı olmadığı, davacının proforma faturaya istinaden düzenlendiği görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, satım sözleşmesi nedeni ile avans niteliğinde verilen çekler nedeni ile davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Çek, kural olarak muaccel bir borcun tasfiyesi amacı ile verilir. Diğer bir anlatım ile çek bir ödeme aracı olup, borçlanma veya kredi aracı değildir. Bu durumda, dava konusu çeklerin avans niteliğinde verildiğinin davacı yanca kanıtlanması gerekir. Mahkememizce yapılan bilirkişi incelemesi ve düzenlenen proforma fatura içeriğine göre dava konusu çeklerin davacı tarafından davalıya satım konusu emtianın avansı olarak verildiği, teslim edilen çek karşılığı davalı yanın davacıya satım konusu emtiayı teslim etmediği bu durumda çeklerin bedelsiz kaldığı anlaşılmıştır. Ancak, çeklerin ciro kabiliyetinin bulunması nedeni ile mahkememizce menfi tespit hükmü dosyanın tarafları ile sınırlı şekilde üçüncü kişinin ciro hukukundan kaynaklanan haklarının zarar görmeyecek şekilde kurulmuştur. Dava konusu 1 adet çekin dava tarihinden sonra davacı keşideci tarafından bankaya iade edilerek iptal edilmesi nedeni ile bu çek yönünden konusuz kalan davanın esası ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Diğer iki çek yönünden ise, davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, az yukarıda anlatıldığı üzere 3 kişilerinin haklarının korunması açısından çeklerin iptali isteminin reddine karar verilmiş, davanın kısmen kabulüne ilşikin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kısmen kabulü ile; dava konusu …. Bank A.Ş. …. Şubesine ait Keşidecisi …. Tekstil ve Mad. San. Tic. A.Ş. Olan 05.02.2016 tarihli …. seri numaralı 16.000,00-USD bedelli çek ile , …. seri numaralı 5.07.2016 keşide tarihli 50.000,00-TL’lik çek yönünden davacı şirketin davalı …. Gıda Turz. San. Ve Tic. Ltd.Şti.’ne borçlu olmadığının TESPİTİNE, çeklerin iptali talebinin reddine,
2-Dava konusu aynı bankaya ait 30.03.2016 keşide tarihli …. seri numaralı 55.500,00-TL bedelli çek yönünden dava konusuz kaldığından davanın esası ile ilgili KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
3-Alınması gereken 6.547,41-TL harçtan peşin alınan 2.584,66-TL harcın mahsubu ile 3.962,75-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 2.584,66-TL peşin harç ile 29,20-TL başvuru harcının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Davacının yaptığı 700,00-TL bilirkişi ücreti ile 689,30-TL posta masrafının toplamı olan 1.389,30-TL’nin dava tarihindeki haklılık durumuna göre davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Avukatlık ücret tarifesine göre, hesaplanan 10.417,88-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Sarf edilmeyen gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekili yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/04/2018

Katip …
¸

Hakim …
¸