Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/16 E. 2019/1153 K. 23.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/16 Esas
KARAR NO : 2019/1153

DAVA : Menfi Tespit-çekin istirdadı
DAVA TARİHİ : 13/11/2008
KARAR TARİHİ : 23/10/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 15/11/2019
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle :Müvekkilinin….. çanta imalatı yaptığını, davalılardan … Teks.Dış Tic ve San. AŞ den….. çanta imalatında kullanılmak üzere malzeme almakta olduğunu, bu nedenle bu şirkete dava konusu edilen peşin avans çekleri verdiğini, verilen bu çeklerin amacının malzeme temini olduğunu, ancak davalının bu çeklerin karşılığı ürünleri göndermediğini , davalı…… gönderdiği faturaların müvekkiline ait defterleri kayıt edildiğini, ancak faturaya konu malların teslim edilmediğini,…….şirketinin daha sonra bu avans çeklerini diğer davalılara verdiğini, davalı …… çeklerin karşılığı olan mallara müvekkile teslim etmediği ve teslim imkanında bulunmadığı bu nedenle de dava konusu çeklerin bedelsiz kaldığını, diğer davalı … şirketlerininde kuruluş ve çalışma esasları hakkındaki yönetmeliğe aykırı davrandıkları bu nedenle müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespiti ve çeklerin ödenmesi halinde de istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … …. Aş vekili cevap dilekçesinde özetle : Çek bedellerinin davacı tarafından müvekkiline ödendiği, bu nedenle davacının borçsuzluğunu tespit edilebileceği bir durum kalmadığını, müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu ve çekin bir ödeme aracı olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir
Davalı … …. AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle : Diğer davalı … AŞ ile davalı müvekkili arasında …. sözleşmesinin bulunduğunu ve buna dayalı olarak temlik işlemleri yapıldığını, takibi konu çekin davacı şirket tarafından mevcut bir borcun ifası amacıyla verildiğini, bu nedenle haksız ve yersiz davanın öncelikle yetki ve husumetten aksi takdirde esastan reddini talep etmiştir.
Davalı … …. AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle ; Davalını yetki yönünden reddine ayrıca esasa yönelikte müvekkilinin diğer davalı manesten ciro yolu ile çekleri devraldığını, diğer davalının davacı tarafa sözleşme uyarınca eksik mal gönderip gönderilmediği hususunda bilgi sahibi olmayan iyi niyetli hamil olduğunu, davacı tarafça açılan haksız davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ….. A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle : Müvekkili ile diğer davalı……. arasında yurt için …. sözleşmesi yapıldığını, dava konusu edilen çeklerin faturalara dayalı olarak davalı … Teks.Dış Tic ve San. AŞ den alındığını, müvekkilinin işleminin yönetmeliğinin 8 maddesine uygun olduğunu, zira yönetmeliğinin malın gerçekten teslim edilip edilmediğini, aramadığını, bu nedenle açılan davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … …. AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle : Davalı … ile müvekkilli arasında …. sözleşmesi olduğunu, temlik almış olduğu faturalarla ilişkilendirilen çeklere yönelik faturaların toplam bedeli üzerinden ön ödeme yapıldığını, çeklerin faturaya dayalı olduğunu ve müvekkiline yapılan ödemenin icra tehdidi altında yapılmadığını bu neden istirdat talebinin yerinde olmadığını talep etmiştir.
Davalı Manese tebligat yapılmasına rağmen duruşmalara katılmamış dosyaya cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:Dava, davacının keşidecisi olduğu dava konusu kambiyo evraklarının bedelsizliğinin tespiti ve ödenen çeklerin bedellerinin istirdadı istemine ilişkindir.
Mahkememizce ve devren gelen mahkemede tarafların sunmuş oldukları, faturalar ödeme belgeleri , …. sözleşmeleri ticaret sicil kayıtları dosyamız arasına alınmış tarafların iddia ve savunmaları kapsamında alacağın dava konusu edilen çeklerden dolayı davacının borcunun bulunup bulunmadığı ve ödediğini belirtiği bedeller yönünden de istirdat hakkınını bulunup bulunmadığı yönünde bilirkişi incelemesi yapılmış bilirkişi heyeti devren gelen mahkemeye 04/04/2011 havale tarihi raporlarını dosyamıza sunmuşlardır.
Yapılan yargılama sonucunda, davanın reddini ilişkin verilen karar davacı vekilinin temyiz istemi üzerine Yargıtay ….. Hukuk Dairesinin 04/12/2013 tarih ….. E.-…. K. Sayılı ilamı ile dava tarihi itibariyle uygulanması gereken 10/10/2016 tarihli yönetmeliğin 22/2.maddesi gereğince …. şirketleri kambiyo senetlerine dahil olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura ve benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar ve tahsil edemezler hükmü gereğince araştırma yapılarak sunulan faturaların değişik …. işlemelerine konu edilip edilmediği hususunun açıklığa kavuşturularak bilirkişi raporundaki çelişkiler giderilip itirazlar karşılanarak rapor alındıktan sonra karar verilmesi gerektiğine işaret edilerek mahkememiz kararı bozulmuştur.
Mahkememizce bozma ilamına uyularak bilirkişi kurulundan ek rapor alınmış olup bilirkişiler …, …. ve … tarafından ibraz edilen ek raporun incelenmesinde, davacı şirketin dava konusu faturaların muhteviyatına almadığına beyan etmesine karşın söz konusu şirkete iade faturası düzenlendiğine ilişkin herhangi bir bilgi bulunmadığı diğer davalıların da sevk irsaliyesini dosyaya sunmadığı, bu durumda bir kısım fatura muhteviyatı emtianın teslim edilmediği bazı faturalar yönünden temlik sözleşmesi bulunması, bazı faturalar yönünden ise mükerrerlik bulunması nedeniyle davacının davalı … şirketine verilen çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilebileceği bildirilmiştir.
Rapora davalılarca itiraz edilmiş olup düzenlenen belgelerin dikkate alınmadığı beyan edildiğinden mahkememizce yeniden bilirkişi kurulu oluşturularak rapor alınmıştır. 18/01/2019 tarihli raporun incelenmesinde, davacı şirketin ticari defterlerinin incelendiği davalı … şirketinin ticari defterlerini ibraz etmemesi nedeniyle incelenemediği, davalı … şirketlerinin ticari defter ve belgelerinin incelendiği, defterlerin usulüne uygun şekilde düzenlenmeleri nedeniyle sahipleri lehine delil olduğu, …. şirketlerinin çekleri ciro yoluyla devir aldığı, …. şirketlerince devir alınan çekleri ilgili yönetmelik hükümlerine uygun şekilde belgelendirerek teslim aldıkları, belirlenmiştir.
Dosya kapsamındaki tüm deliller, yargıtay bozma ilamı ve özellikle mahkememizce alınan son bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde davacı şirket ile davalı … Teks. Dış Tic. San. A.Ş arasında ticari ilişki bulunduğu bu kapsamda davacının çekleri davalı şirkete verdiği sabit olup uyuşmazlık çeklerin avans çeki niteliğinde olup olmadığı ile bir kısım çeklerin ciro yolu ile …. sözleşmesi kapsamında iktisat eden davalı … şirketlerinin iktisatlarının 10/10/2006 tarihli finansal kiralama, …. ve finansman şirketlerinin kuruluş ve faaliyet esasları hakkında yönetmeliğin 22.maddesine uygun olup olmadığı noktasındadır. Çeklerin avans çeki olduğuna ilişkin iddia yazılı delil ile kanıtlanmalıdır. Esasen ödeme vasıtası olan çek, kural olarak muaccel bir borcun tasfiyesi amacıyla verileceğinden çekin avans çeki niyetiyle verildiği davacı tarafça kanıtlanması gerekir. Yapılan yargılamada davalı buna ilişkin kesin delil sunmadığı gibi davalı … şirketi ticari defter ve belgelerini ibraz etmediğinden buna ilişkin bir belirleme yapılamadığından çeklerin muaccel bir borcun tasfiyesi amacıyla verildiği kabul edilmiştir. Diğer yandan bozma ilamı kapsamında faturaların mükerrer işleme konu edilip edilmediği ve …. şirketlerinin iktisaplarının korunup korunmayacağına ilişkin yapılan incelemede denetime el verişli bilirkişi raporunda belirtildiği üzere çeklerin yönetmelik hükümlerine uygun şekilde iktisap edildiği, gerçek bir mal ve hizmet teslimine ilişkin faturalardan kaynaklı kambiyo evraklarının …. işlemine konu edilmesinde yönetmeliğe aykırı herhangi bir husus bulunmadığı anlaşılmakla, davacının kanıtlanamayan davasının reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının sabit görülmeyen davasının reddine,
2-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 44,40TL ilam harcından peşin alınan 2.891,90TL harcın mahsubu ile bakiye 2.847,50TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı … A.Ş tarafından sarf edilen 600,00TL bilirkişi ücreti, 130,00TL posta gideri, toplamı olan 730,00TL’nin davacıdan alınarak davalı …. Hizmetleri A.Ş’ne verilmesine,
Davalı …tarafından sarf edilen 850,00TL bilirkişi ücreti, 60,00TL posta gideri, toplamı olan 910,00TL’nin davacıdan alınarak davalı …ne verilmesine,
Davalı …, tarafından sarf edilen 600,00TL bilirkişi ücretinin davacıdan alınarak davalı …ne verilmesine,

5-Avukatlık ücret tarifesine göre davacı vekilinin dava dilekçeseinde her davalı için dava konusu edilen miktarlar esas alınarak hesaplanan 7.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendini vekille temsil ettiren davalı ….’ye verilmesine,
6-Avukatlık ücret tarifesine göre davacı vekilinin dava dilekçeseinde her davalı için dava konusu edilen miktarlar esas alınarak hesaplanan 1.140,00.- TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendini vekille temsil ettiren davalı … verilmesine,
7-Avukatlık ücret tarifesine göre davacı vekilinin dava dilekçeseinde her davalı için dava konusu edilen miktarlar esas alınarak hesaplanan 1.080,00.- TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendini vekille temsil ettiren davalı …. ‘ye verilmesine,
8-Avukatlık ücret tarifesine göre davacı vekilinin dava dilekçeseinde her davalı için dava konusu edilen miktarlar esas alınarak hesaplanan 1.080,00.- TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendini vekille temsil ettiren davalı … ‘ye verilmesine,
9-Avukatlık ücret tarifesine göre davacı vekilinin dava dilekçeseinde her davalı için dava konusu edilen miktarlar esas alınarak hesaplanan 1.453,20.- TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendini vekille temsil ettiren davalı … …. HİZMETLERİ A.Ş. ‘ye verilmesine,
10-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı …., …, …vekillerinin yüzlerine karşı diğer davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/10/2019
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında e-imza ile imzalanmıştır.