Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/523 E. 2023/601 K. 06.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/523 Esas
KARAR NO : 2023/601

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/06/2022
KARAR TARİHİ : 06/07/2023
YAZIM TARİHİ : 20/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında … tarihleri arasında düzenlenecek … fuarına ilişkin fuar katılım sözleşmesi kurulduğunu, davalı taraf hiçbir gerekçe göstermeden haksız biçimde tek taraflı olarak fuar tarihini, tarih belirtilmeksizin ileri bir tarihe ertelediğini, anılan fuar için müvekkili şirketin bir çok masraf yaptığını, fuarın kararlaştırılan tarihte gerçekleştirilmemesi nedeniyle müvekkilinin yüksek boyutlarda maddi zarar ve kar kaybı yaşadığını, her ne kadar fuar belirsiz bir tarihe ertelenmiş ise de yakın tarihlerde başka fuarların düzenlenmesi ve davalının müvekkilinin katılacağı fuarı ertelemesinde hiçbir hukuki gerekçe bulunmaması nedeniyle fuar katılım sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, Denizli …. Noterliğinin 07/10/2021 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile davalı tarafa bildirim yapıldığını, ayrıca ihtarname ile davalı tarafa ödenen bedelin iadesinin istendiğini, ancak davalı tarafça ödeme yapılmaması nedeniyle Bakırköy …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı borçlunun takibe itirazı üzerine takibin durduğunu beyanla davalı borçlunun icra takibine yapmış olduğu itirazın iptalini, %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki sözleşme kapsamında fuarın mücbir bir sebeple bir sonraki döneme ertelendiğini, müvekkilinin sözleşme kapsamında fuar tarihini değiştirme hakkının bulunduğunu bu durumun katılımcıya fesih hakkı vermediğini, sözleşme bedelinin iadesinin mümkün olmadığını beyanla davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını savunmuştur.
Yapılan açık yargılamada taraf teşkili sağlanmış, Bakırköy …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası UYAP aracılığıyla dosya arasına alınmış, Denizli …. Noterliğinden 07/10/2021 tarih ve …. yevmiye sayılı ihtarnamesinin tebliğ şerhli örneği, Türkiye Odalara ve Borsalar Birliğinden davalı şirketin fuar düzenleme/katılım yetkisi olup olmadığı ve 2021 yılında iptal edilen fuarlar listesi, …. Bankası A.Ş.’den dava konusu çeklerin kayıtları ve ödeme belgeleri, ….’dan davalı şirketi ile yapılmış protokol ve ekleri getirtilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama süreci ve değerlendirmede; dava, taraflar arasında bağıtlanan fuar katılım sözleşmesine istinaden belirlenen tarihlerde düzenlenmeyen fuar nedeniyle davacının sözleşmeden dönerek davalıya ödediği bedelin geri verilmesi amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali ile davacının icra inkar tazminatı, davalının kötü niyet tazminatı istemlerine ilişkindir.
Bakırköy … İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde; alacaklısının dosyamız davacısı, borçlusunun dosyamız davalısı, icra takip tutarının 66.463,91-TL asıl alacak ve 3.538,07-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 70.001,98-TL alacak olduğu, icra takibinin bedeli ödenen ve gerçekleşmeyen fuarlardan kaynaklanan alacağa dayandığı, davalının icra takibine 07/02/2022 tarihinde itiraz ettiği, davacının davalının itirazın iptali için süresinde dava açtığı anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında imzalanan … tarihleri arasında düzenlenecek …. Fuarı katılımcı sözleşmesi incelendiğinde; fuarın Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği denetiminde düzenlendiği, davalı tarafından düzenlenecek fuar için davacıyla 102 m² alan için 550,00-TL birim fiyat olmak üzere vergileriyle birlikte toplamda 66.463,91-TL bedel üzerinden anlaşıldığı, sözleşmede davacının dernek üyesi olduğu ve birim fiyatın buna göre belirlendiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından sözleşmeyle anlaşılan tutarın ilk taksidinin peşin olarak, sonraki taksitlerin çeklerle ödendiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
İşbu dosya ile benzer nitelikli ve aynı fuar organizasyonuna ilişkin Mahkememizin başka dosyalarında dosya arasına alınan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin yazı yanıtlarında; dava konusu fuar için davalı şirketin ilk olarak … tarihlerinde düzenlenmesi başvurusunun İstanbul Ticaret Odasının 23/08/2019 tarihli …. sayılı yazısı ile Birliğe ulaştırıldığı ve başvurunun onaylanarak fuarın 2020 yılı fuar takvimine alındığı, Kovid-19 salgını nedeniyle T.C. Ticaret Bakanlığının Birliğe gönderdiği yazılarıyla 2020 yılında düzenlenmek üzere takvimde yer alan tüm fuarların ilk olarak 01/05/2020 sonrası döneme, sonra 01/07/2020 sonrası döneme, son olarak ise 01/07/2020 tarihinden itibaren açık alanlarda fuarların düzenlenebilmesine izin verilmekle birlikte, kapalı alanlarda düzenlenecek fuarların 01/09/2020 sonrası dönemlere ertelendiğinin bildirildiği, bu kapsamda dava konusu fuara ilişkin İstanbul Ticaret Odasının 24/03/2020 tarihli … sayılı yazısıyla Birliğe iletilen tarih değişikliği isteminin değerlendirilerek uygun bulunduğu ve fuarın …. tarihlerinde düzenlenmek üzere 2020 yılı fuar takvimine işlendiği, davalı firmanın dava konusu fuarı 2020 yılında düzenleyemeyeceğine ilişkin beyanıyla birlikte İstanbul Ticaret Odası aracılığıyla 2021 yılı fuar takvimine alınması isteminde bulunduğu, söz konusu başvuru uygun bulunarak dava konusu fuarın …. tarihlerinde düzenlenmek üzere 2021 yılı fuar takvimine alındığı, davalı şirketin bu defa dava konusu fuarın … olan tarihlerini … olarak değiştirmek üzere İstanbul Ticaret Odasına başvurduğu, İstanbul Ticaret Odasının 04/05/2021 tarihli … sayılı yazısı ile başvurunun Birliğe ulaştığı, başvuru uygun bulunarak dava konusu fuarın … tarihlerinde düzenlenmek üzere fuar takvimine işlendiği, ancak daha sonra davalı şirketin dava konusu fuarı …. tarihleri arasına ertelemek üzere İstanbul Ticaret Odasına başvurduğu, başvurunun 14/09/2021 tarihli …. sayılı yazıyla Birliğe iletildiği, başvurunun incelendiğinde Fuarlar Komitesince alınmış kararlar doğrultusunda değişiklik başvurusuna ilişkin gerekli koşulları sağlamadığının tespit edildiği ve bu nedenle dava konusu fuarın 2022 yılına ertelenmesinin uygun bulunmadığı, davalı şirketin son başvurusunda salgın koşullarının devam etmesi nedeniyle dava konusu fuarı 2021 yılında düzenleyemeyeceğini beyan ettiği, ayrıca iptal başvurusunda bulunmadığı, söz konusu başvurunun salgın dönemine ilişkin alınmış Fuarlar Komitesi Kararları çerçevesinde iptal başvurusu şeklinde değerlendirildiği ve dava konusu fuarın 2021 yılı fuar takviminden çıkarıldığı, kurallara uygun olarak iptal başvurusu yapılmaması durumunda Usul ve Esaslar’a göre normal koşullarda uygulanması gereken yaptırımların Fuarlar Komitesi Kararları gereği ve salgın koşulları nedeniyle uygulanmadığı, davalı şirketin 2022 yılı Fuar Takvimi’nde farklı fuarlarının bulunduğu bildirildiği görülmüş, işbu dosya arasına alınan 27/06/2022 tarihli yazı yanıtına ekli fuar takviminde de …. tarihleri arasında yapılması planlanan fuar organizasyonun iptal edildiği görülmektedir.
Aynı fuar organizasyonuna ilişkin benzer dosyalarda da bulunan, T.C. Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının 15/11/2021 tarihli, …. sayılı, … Anonim Şirketinin …. Fuarı ile 2020-2021 yıllarındaki fuarcılık faaliyetlerinin 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenmesi konulu raporunun değerlendirme ve sonuç kısmında özetle; dava konusu fuarın 2022 yılına ertelenmesi isteminin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından eksik başvuru belgesi gerekçesi ile reddedildiği ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından yayımlanan listede dava konusu fuarın iptal edildiği bilgisinin yer aldığı, ancak 2022 yılında fuar takvimine ekleme başvurusu yapılarak dava konusu fuarın düzenlenme olasılığının bulunduğu bilgisine yer verildiği, davalı şirketin katılımcı firmalar ile sözleşme düzenlediği bazı fuarların iptal edildiği ve iptal edilen fuarlara ilişkin davalı şirketin sözleşme düzenlediği firmalara ödeme yapmadığı, mevzuatta katılımcıları bu konuda koruyucu hükümler bulunmaması nedeni ile katılımcı firmaların Borçlar Kanunu hükümlerine göre firmadan alacaklarını isteyebilecekleri, katılımcının katılım sözleşmesindeki fuarın iptal edilmesine ilişkin 2. maddesi hükmü uyarınca düzenleyici şirketten Borçlar Kanunu’nun temerrüde ilişkin hükümleri çerçevesinde katılım ücretini isteyebileceği gibi, isterse … A.Ş.’nin 2022 yılı fuar ekleme takvimine başvuru yapması durumunda, başvuru Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından kabul edilirse fuara katılabileceği yönünde saptamalarda bulunulmuştur.
Davacı şirket tarafından, davalıya karşı düzenlenen Denizli …. Noterliğinin 07/10/2021 tarihli … yevmiye sayılı ihtarnamesiyle … tarihleri arasında gerçekleştirilmesi kararlaştırılan … Fuarı’nın sözleşmeye aykırılık nedeniyle gerçekleştirilmemiş olması nedeniyle sözleşmeden dönüldüğü bildirilerek, fuar katılım ücreti olarak ödenen 66.463,91-TL bedelin tarafına 3 iş günü içerisinde geri verilmesini istemiş, söz konusu ihtarname davalıya 11/10/2021 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Davalı taraf, fuar tarihini değiştirme hakkı olduğunu, fuar tarihinin değiştirilmesinin katılımcılara sözleşmeyi fesih ve ödenen bedelin iadesi hakkı vermediğini, iradesi dışında doğan mücbir sebep olan salgın süreci nedeniyle fuarın ertelendiğini, salgın nedeniyle Devlet tarafından alınan kararlar ve yayımlanan genelgeler nedeni ile fuarı ertelemek zorunda kaldığını, belirlenen tarihte yurtdışından misafirlerin salgın nedeniyle katılamayacak olmaları nedeniyle fuar katılımcıları tarafından ertelenmesinin istenildiğini savunmaktadır.
Geçerli olarak kurulmuş olan bir borç ilişkisinin borçlu bakımından yarattığı en önemli sonuç, borcun zamanında, yerinde ve konusuna uygun olarak ifa edilmesidir. Borçlu, borcu hiç ifa etmemişse ya da borcu ifa ettiği halde, ifa, zamanında, yerinde veya konusuna uygun değilse, borçlunun bu davranışları birer borca aykırılık hali oluşturur.
Dava konusu fuarın belirlenen tarihlerde yapılmadığı taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir.
Dosya kapsamından her ne kadar sözleşmede fuarın … tarihleri arasında düzenleneceği yazsa da, tarafların fuarın … tarihinde yapılması hususunda uzlaştıkları anlaşılmaktadır. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin benzer dosyalardaki yazı yanıtlarında dava konusu fuarın söz konusu tarihe kadar, 3 kere ertelendiği ve son olarak … tarihinde de dava konusu fuarın yapılamayacağından davalı şirketin erteleme isteminde bulunduğu anlaşılmaktadır. Ancak son erteleme istemi usul ve esaslara uygun bulunmayarak ve davalı şirketin iptal istemi de bulunmadığı gözetilerek Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından reddedilmiş, istem iptal olarak değerlendirilmiş, bu nedenle dava konusu fuar 2022 yılı fuar takvimine alınmamıştır. Bu husus hem Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin yazı yanıtında hem de T.C. Ticaret Bakanlığının Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının inceleme raporunda yer almaktadır. Davacı şirket tarafından, dava konusu fuarın belirlenen tarihlerde gerçekleştirilmemesi nedeniyle sözleşmeden döndüğünü bildirdiği 07/10/2021 tarihli ihtarname tarihinde benzer nitelikte aynı fuar organizasyonuna ilişkin dosyalara Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından verilen yazı yanıtlarında ve işbu dosyaya verilen yanıtında dava konusu fuarın 2022 yılı fuar takviminde yer almadığı görülmektedir. Dava konusu fuarın ertelenmesi istemi yöntemine uygun yapılmadığından Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından reddedilerek, erteleme istemi iptal istemi olarak değerlendirilerek, dava konusu fuarın iptal edilerek fuar takvimine alınmamasında davacıya yüklenebilecek bir kusur söz konusu olmayıp, birçok kez ertelenen ve son olarak iptal edilen ve ihtarname tarihinde bile tarihi belli olmayan fuar nedeniyle davacının içinde bulunulan belirsizliğe katlanması hakkaniyete uygun olmayacaktır. Bu kapsamda, fuar tarihinin değişikliği yönünde taraflarca mutabık kalındığı da dosyadan anlaşılamadığından, davacının sözleşmeden dönerek ödediği bedelin tarafına geri verilmesini isteyebileceği sonucuna varılmış, davalının savunmalarına itibar edilmemiştir.
Davacı fuar katılım ücreti olarak davalıya ödediği bedeli ihtarnamenin tebliğ edildiği 11/10/2021 tarihinden itibaren 3 iş günü sonrası olan 15/10/2021 tarihinden itibaren işleyecek tarafların tacir olması da gözetilerek ticari faizi ile birlikte davalıdan isteyebilecektir. Buna göre, 15/10/2021 temerrüt tarihinden 31/01/2022 takip tarihine kadar işlemiş ( 02/01/2022 tarihine kadar yürürlükte olan faiz oranı %16,75 x 66.463,91-TL x 79 / 100 x 365 =2.409,54-TL ve 02/01/2022 tarihinden sonra yürürlükte olan faiz oranı %15,75 x 66.463,91-TL x 29 / 100 x 365 = 831,71-TL) 3.241,25-TL işlemiş faiz alacağı bulunmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davacının fuar katılım ücreti olarak davalıya ödediği bedeli davalıdan isteyebileceği kanaatiyle, davalı açısından belirlenebilir ve bilinebilir nitelikte olan alacağa haksız itiraz nedeniyle davacı lehine davalı aleyhine icra takibindeki asıl alacak tutarının %20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedilerek davanın kısmen kabulü ile davacının reddedilen kısım yönünden icra takibinde bulunmasında kötü niyetli olmadığı kanaatiyle kötü niyet tazminatı isteminin reddi yönünde aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; davalının Bakırköy … İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takip dosyasına itirazının 66.463,91-TL asıl alacak ve 3.241,25-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 69.705,16-TL yönünden iptali ile takibin bu tutar üzerinden asıl alacağa takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi uygulanarak devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
İİK’nin 67/2 maddesi uyarınca 13.292,78-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine,
2-Alınması gereken 4.761,56-TL harçtan peşin alınan 845,45-TL harcın indirilmesiyle geriye kalan 3.916,11-TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 845,45-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL başvurma harcı ile 100,00-TL posta ve davetiye gideri, 4,50-TL dosya sarf gideri olmak üzere toplam 185,20-TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre 184,41-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geriye kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Arabuluculuk gideri olan 1.560,00-TL’nin kabul ret oranına göre 1.553,38-TL’sinin davalıdan, geriye kalan 6,62-TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Davacı kendisini davada vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 11.152,82 -TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini davada vekil ile temsil ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 296,82-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan avansın karar kesinleştikten sonra davacıya geri verilmesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı (e duruşma ile) davalı vekilinin yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.06/07/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim ….
e-imzalıdır