Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/363 E. 2023/205 K. 02.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/363 Esas
KARAR NO : 2023/205

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı Rücu Alacağı)
DAVA TARİHİ : 20/04/2022
KARAR TARİHİ : 02/03/2023
YAZIM TARİHİ : 31/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete …. sayılı Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi ve ona tekaddüm eden ICC (A) Klozu hükümleri kapsamında, … san. Ve Tic. A.Ş. adına sigortalı 4 palet, 5586 adet, 2.702,00 brüt kg,16.758 m alüminyum profil emtiası davalı …. Tic. A.Ş. akdi taşıyıcının taşıma taahhüdü altında Türkiye’den Fransa’da bulunan …. firmasına taşınmak üzere anlaşmaya varılmış; … Tic. Ltd. Şti. alt taşıyıcının taahüdünde dava dışı nihai taşıyıcı …’a ait … plakalı araçta taşınmak üzere tam ve sağlam teslim edildiğini, taşınan yükün Fransa’da yerel nakliyeci … ve … firmalarının sorumluluğunda alıcı firmaya hasarlı bir şekilde teslim edildiğini, emtiaların Türkiye’den taşınması ve Fransa’da tahliyesi sırasında ambalajlarının yırtılıp hasar gördüğü, emtiaların alıcıya hasarlı halde teslim edildiğini, yapılan ekspertiz çalışmalarında hasarın nakliyeci firma tarafından römork içerisine istiflemenin hatalı ve/veya sabitlemenin yetersiz yapılması nedeniyle, römorkta bulunan diğer emtiaların profillerin üzerine düşmesi/devrilmesi/istiflenmesi sonucu meydana geldiğinin ve hasar tutarının 131.523,64 TL olarak tespit edildiğini, davalıların taşıma ilişkisinde akdi ve alt taşıyıcı olarak meydan gelen hasardan CMR Konvansiyonu uyarınca sorumlu olduklarını, yasal takip öncesi davalıya ve sigortacısına yapılan rücu başvurusu sonuçsuz kaldığından alacağın tahsili için İstanbul …. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı İcra dosyası üzerinden icra takibine geçildiğini, davalı borçlular tarafından yapılan itirazı üzerine takibin durduğunu, yapılan arabuluculuk görüşmelerinin olumsuz sonuçlandığını beyan ederek davalı borçluların İstanbul …. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı icra dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin aynı koşullarda devamına, yargılama harç ve masraflarının ve vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini mahkememizden talep ve dava etmiştir.
Davalı … Anonim Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; davalının sigortalısı dava dışı satıcı sıfatını haiz …. San. Ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş olan konşimento talimatında, gümrük beyannamesinde ve emtianın hem yurt dışındaki alıcısına düzenlenmiş olan faturada teslim şekli olarak CIF teslim şekli belirlendiğini, CIF teslim şeklinde emtianın taşıma aracına yüklenmesi anından itibaren malların hasar ve yararının alıcıya geçtiğini, emtianın taşınması esnasında herhangi bir zarar meydana gelmesi halinde buna alıcının katlanması gerektiğini, müvekkili şirketin dava konusu edilen taşımada taşıyan sıfatının bulunmadığını, fiili taşımanın …. Nakliyat tarafından yapıldığını, müvekkili şirketin taşıma işleri organizatörü olarak hareket ettiğini, davacı tarafın müvekkili tarafından düzenlenen bir navlun faturasını dosyaya ibraz edemediğini, çünkü müvekkili tarafından organize edilen veyahut fiili taşıması gerçekleştirilen bir taşıma işleminin mevcut olmadığını, bu anlamda davanın müvekkili şirket ile bir ilgisinin bulunmadığını, hasarın kaynağının belli olmadığını, hasarın taşıma esnasında oluştuğunun ispatlanamadığını, ambalajlamanın ve istiflemenin tamamen göndericinin sorumluluğunda olduğunu beyan ederek davanın reddine, takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini mahkememizden talep etmiştir.
Davalı …Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı sigorta şirketi tarafından İstanbul …. İcra Müdürlüğü …. E sayılı dosya
üzerinden müvekkili şirket aleyhine takip başlatıldığını, ödeme emrinin şirkete 06/10/2021 tarihinde tebliğ edilmiş olduğunu, 13/10/2021 tarihinde takibe itiraz ettiklerini, müvekkili şirketin akdi ve/veya fiili taşıyan olmadığını, hak düşürücü süre içerisinde müvekkili şirkete hasar ihbarı yapılmadığını, alüminyum profillerin 08/12/2020 tarihinde …’a ait araca yüklendiğini, 21/12/2020 tarihinde Fransa’ya getirilerek, Fransa’daki yerel nakliyeci ….’e teslim edildiğini, hak düşürücü sürede geçerli ihbar bildirimi yapılmadığını, zarar iddiasının ve zarar miktarının davacı tarafça ispat edilemediğini, gönderinin ambalajlanması ve etiketlenmesinin taşıyıcının yükümlülüğünde olmadığını, bu nedenle müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, iş bu taşıma faaliyetinin sigorta teminatı kapsamında olmadığını, CMR konvansiyonu gereğince sınırlı sorumluluk ve müterafik kusur
hükümlerinin değerlendirilmesi gerektiğini, alacağın likit olmadığını, icra tazminatı talebinin reddi gerektiğini beyan ederek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini mahkememizden talep etmiştir.
Yapılan açık yargılamada taraf teşkili sağlanmış, İstanbul ….İcra Dairesinin ….Esas sayılı icra takip dosyası UYAP aracılığıyla istenmiş, bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama süreci ve değerlendirmede; dava, uluslararası karayolu taşıma işinde ortaya çıkan zarar nedeniyle nakliyat emtia sigorta poliçesi kapsamında sigortacı tarafından sigortalıya ödenen hasar tutarının taşımacılardan rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali, davalı .. A.Ş.’nin kötü niyet tazminatı istemlerine ilişkindir.
İstanbul …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklısının dosyamız davacısı olduğu, borçlularının dosyamız davalılarından … Tic. Ltd. Şti. ve …. Anonim Şirketi ve ihbar olunan ….ile dava dışı … olduğu, 131.523,64-TL asıl alacak ve 12.674,92-TL işlemiş faiz alacağı olmak üzere toplam 144.198,56-TL alacak için ilamsız takip yapıldığı, icra takibinin sigortalı … San ve Tic A.Ş.’ye ait malların taşıma esnasında gördüğü hasarın rücusu istemine dayandığı, davalılar tarafından icra takibine ayrı ayrı itiraz edildiği, davacının davalılar tarafından icra takip dosyasına yapılan itirazın iptali için süresinde dava açtığı anlaşılmıştır.
Davacı sigorta şirketi tarafından olay tarihinde dava dışı sigortalı ….San ve Tic A.Ş. adına … nolu Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesine bağlı …. nolu Nakliyat Poliçesi düzenlendiği dosya arasında bulunan poliçeden anlaşılmaktadır.
Davacı sigorta şirketinin 26/02/2021 tarihinde dava dışı sigortalısının zararına karşılık 131.523,64-TL ödeme yaptığına ilişkin dekont örneği dosya arasında bulunmaktadır.
TTK’nin 1472/1 maddesinde, sigortacının, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçeceği, sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hakkın, tazmin ettiği bedel kadar sigortacıya intikal edeceği, sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacının, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebileceği hüküm altına alınmıştır.
TBK’nin 183/1 maddesine göre, kanun, sözleşme veya işin niteliği engel olmadıkça alacaklı, borçlunun rızasını aramaksızın alacağını üçüncü bir kişiye devredebilir.
Davacı tarafça dosya arasına sunulan, 25/02/2021 tarihli ibra, mutabakat, temlik, tazminat makbuzu başlıklı belge incelendiğinde, davacı sigorta şirketi hasar ile ilgili olarak ödenen tutar oranında dava dışı sigortalının üçüncü kişilere karşı olan takip ve dava haklarını temlik aldığı görülmektedir. Başka bir deyişle, dava dışı sigortalı dava konusu hasar ile ilgili olarak davalı taraflardan isteyebileceği alacağını TBK’nin 183 maddeleri uyarınca davacı sigorta şirketine devretmiştir.
Dava konusu taşıma işi için sigortalı gönderici, dosya arasında yer alan belgelere göre dava dışı … Lojistik A.Ş. ile taşıma ilişkisi kurmuş, sonrasında …A.Ş. Dava konusu taşıma için davalı … Hiz. Tic. Ltd. Şti. ile anlaşmış, davalı … şirketi taşıma işini ihbar olunan …’a devretmiş, taşıma işi dava dışı …’a ait …. plakalı araçla yapılmıştır. Dava dışı sigortalının, Fransa ülkesinde … firmasına gönderdiği emtiaların alüminyum profil, 4 palet, 5586 adet, brüt 2702 kg, net 2630 kg ağırlığında, 16758 metrelik bir yük olduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davaya konu taşıma işi Türkiye’den Fransa’ya karayoluyla yapıldığından uluslararası nitelikte olmakla, uyuşmazlığa CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulanması gerekecektir.
Dosya kapsamından, taşıma konusu emtiaların dava dışı sigortalı tarafından sigortalatıldığı, konişmento talimatındaki notta yazıldığı üzere navlun bedelinin ödendiği anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulan taşıma belgelerinde, davalı …. adına emtialar Fransa’daki taşıyıcıya teslim edilirken CMR belgesi üzerine malların hasarlı olduğunun not edildiği görülmekte, yine teslim alan taşıyıcının emtiaları teslim ederken düzenlenen teslimat belgesinde paletlerin kırılmış vaziyette, ambalaj yırtık, hasar riski mevcut şeklinde not düşüldüğü görülmektedir.
Uyuşmazlık kapsamında alınan bilirkişi raporunda, CMR taşıma sürecine parsiyel-parça eşya taşıma şeklinde alınan alüminyum profillerin, yüklemede taşıma güvenliği ve kargo taşıma işletme güvenliği gözetilmeksizin yapılan sabitleme, istifleme ve benzeri faaliyetler dolayısıyla zarar gördüğü belirlenmiş, 13.829,60-USD değerinde olan emtianın hasar zararının 131.523,64-TL olarak hesaplandığı, dosya arasında yer alan fotoğraflardan taşıma konusu emtiaların üzerine daha ağır ve kütleli yükler yüklendiği için altta ezildiği, parsiyel yük taşıma hususunun gözetilmediği, taşıyıcıların gerçekleşen zarardan sorumlu oldukları, hasarın taşıma sürecinde meydana geldiği, CMR belgesinde davalı … firmasının taşıyıcı olarak göründüğü, …. firmasının taşıma sürecinde CMR hükümlerine göre fiili taşımada yer almadığı, taşıma işini organize ettiği, taşıma sürecinde oluşan hasardan taşıyıcıların sorumlu oldukları yönünde değerlendirmeler yapılmıştır. Yukarıda değinilen davalı …. adına emtiaların Fransa’daki taşıyıcıya tesliminde CMR belgesine malların hasarlı olduğu notunun düşülmesi, yine Fransa’daki taşıyıcının emtiaları teslim ederken düzenlenen teslimat belgesinde paletlerin kırılmış vaziyette, ambalaj yırtık, hasar riski mevcut şeklinde not düşülmesi, dosya arasında yer alan fotoğraflar, yükün dava dışı sigortalıdan teslim alındığı sırada yükün ve ambalajının görünürdeki durumuna ilişkin herhangi çekince olmaması, bu durumda dosyadan aksi anlaşılmadığından yükün teslim alındığı sırada iyi durumda olduğu kanaatiyle sigortalı emtiaların dava konusu taşıma sürecinde hasarlandığı sonucuna varılarak, bilirkişi raporunun saptamaları yerinde bulunmuş, taşımacıların gerçekleşen zarardan tamamen kusurlu oldukları değerlendirilerek bilirkişi raporu esasa etkili kanıt olarak dikkate alınmıştır.
CMR Konvansiyonu’nun 17/1 maddesine göre, taşımacı, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur. Taşıma konusu emtialar yönünden hasar notları CMR belgesine yazılmakla, ayrıca bir bildirime gerek olmadan taşımacılar hasardan sorumlu olacaklardır. Bu kapsamda, CMR’nin 23 maddesi uyarınca hasar yönünden sınırlı sorumluluk içerisinde bilirkişi raporunda yapılan hesaplamaya göre, brüt 2702 kg x 8,33 SDR = 22.507,66 SDR tutarında taşımacının sorumluluk üst sınırı hesaplanmış, bu tutara bakıldığında sigortalının zararının çok üzerinde olduğu saptanmıştır. Bu durumda, sigortalının uğramış olduğu ve davacı sigortacı tarafından 131.523,64-TL olarak ödenerek giderilmiş tüm zarardan taşımacılar sorumlu olacaklardır.
Davacı taraf ödeme yaptığı tarihten itibaren faiz isteminde bulunmuştur. Hasar ödemesinin tarihi 26/02/2021 tarihi olup, davacı sigorta şirketi hasardan sorumlu olan davalı … şirketinden bu tarihten itibaren faiz isteminde bulunabilecektir. Taraflar tüzel kişi tacir olmakla, davacı sigorta şirketinin istemiş olduğu avans faiz türü de yerindedir. Buna göre, davalı taşıyıcının sorumlu olduğu kabul edilen 131.523,64-TL üzerinden 24/09/2021 takip tarihine kadar işlemiş faiz tutarının (131.523,64-TL x 210 gün x %16,75 / 100 x 365) 12.674,92-TL olduğu sonucuna varılmıştır.
Dosya arasında yer alan konişmento talimatı ve sigortalıya düzenlenen taşıma faturasına bakıldığında, taşıma işinin dava dışı sigortalı tarafından dava dışı …. A.Ş.’ye verildiği anlaşılmaktadır. Yine davalı …. şirketi tarafından taşıma faturası adı geçen firmaya karşı düzenlenmiştir. Bu durumda takip borçlusu olarak görünen davalı … Ticaret A.Ş.’nin dava konusu ile bir ilgisi bulunmamakta, dolayısıyla davacı rücu ödemesinin tahsili yönündeki hakkını bu firmaya karşı ileri süremeyecektir. Açıklanan nedenle davalı … Ticaret A.Ş.’nin davada taraf sıfatı olmadığı sonucuna varılmıştır.
Somut uyuşmazlıkta, davalı … Tic. Ltd. Şti.’nin kabul edilen kusuru oranında rücu şartlarının gerçekleştiği ve davacı sigorta şirketinin ödemek zorunda kaldığı tutarın bu davalıdan ödeme tarihinden itibaren işleyecek faiziyle istemde bulunabileceği kabul edilerek bu davalı yönünden davanın kabulüne, davalı … Ticaret A.Ş. Yönünden taraf sıfatı yokluğundan davanın reddine, husumete yönelik değerlendirme yapılmakla koşulları oluşmadığından davalı … Ticaret A.Ş.’nin kötü niyet tazminatı istemi yerinde görülmeyerek, davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
Davalı … Ticaret Limited Şirketi’nin İstanbul …. İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takip dosyasına itirazının iptali ile takibin bu davalı yönünden aynı koşullarla devamına,
Davalı … Ticaret Anonim Şirketi yönünden davanın taraf sıfatı yokluğundan REDDİNE,
Koşulları oluşmadığından davalı … Ticaret Anonim Şirketi’nin kötü niyet tazminatı isteminin reddine,
2-Alınması gereken 9.850,20-TL harçtan peşin alınan 1.741,57-TL peşin harcın indirilmesiyle geriye kalan 8.108,63-TL eksik harcın davalı …Ticaret Limited Şirketinden alınarak hazineye gelir kaydına,

3-Davacı tarafından yatırılan 1.741,57-TL peşin harcın davalı … Ticaret Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL başvurma harcı, 4.500,00-TL bilirkişi ücreti, 4,00-TL dosya sarf gideri, 165,50-TL posta ve davetiye gideri olmak üzere toplam 4.750,20-TL yargılama giderinin davalı …. Ticaret Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine, davalı … Tic. A.Ş. Yönünden yapılan 22,00-TL posta ve davetiye giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Arabuluculuk ücreti olan 1.360,00-TL’nin davalı … Ticaret Limited Şirketinden alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Davacı kendisini davada vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 22.629,78-TL vekalet ücretinin davalı … Ticaret Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı … Tic. A.Ş kendisini davada vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan avansların karar kesinleştikten sonra yatıran tarafa geri verilmesine,

Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere davacı vekilinin(e duruşma ile) ve davalı vekillerinin yüzlerine karşı, ihbar olunanın yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.02/03/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır