Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/286 Esas
KARAR NO : 2023/529

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/03/2022
KARAR TARİHİ : 12/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil ile davalı taraf arasında 2018 yılından itibaren karşılıklı alım-satım ilişkisi kurulmuştur. Bu ilişki 2021 yılı sonuna kadar aktif olarak devam etmiştir. Yapılan tüm ödeme ve faturalar, tarafların ticari defter ve belgelerinde yer almaktadır. Taraflar arasındaki ticari alım satım faliyetlerinden kaynaklı nihai olarak davalı taraf müvekkile 162.038,76 TL borcu bulunmaktadır. Bu bedele karşılık davalı mal tesliminde bulunmadığı gibi bedelide iade etmemiştir. Bunun üzerine tarafımızca 09.02.2022 tarihinde İstanbul ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında borçlu aleyhine ilamsız icra takibine başlamış borçlu davalının yetkiye itiraz etmesi nedeniyle takip yetkili icra dairesi olan Bakırköy …İcra Müdürlüğü’nün …. Esas sayılı dosyası üzerinden devam etmiştir. Borçlu işbu icra takibinden kendisine tebliğ edilen ödeme emrine itiraz etmiş ve arabuluculukta da anlaşmamış olmakla işbu davanın ikame zorunluluğu hasıl olduğunu belirterek davacı vekili davanın kabulü ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını arz ve talep etmiştir.
CEVAP;Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının da belirttiği üzere davacı ile davalı arasında 2018 tarihinden beri ticari ilişki olduğu ancak mal/hizmet satımı davalı şirket tarafından yapıldığından, davalı(alıcı)nın davalı(satıcı)dan alacaklı olması mantıken ve hukuken imkansızdır. Nitekim dayanak icra takibinde hiçbir açıklama olmadığını, uyuşmazlık davacının kötü niyetinden ve kur farkından kaynaklandığını, davalı şirket 18/12/2019 tarihinde davacı tarafa 75.520,00 USD değerinde mal sattığını, malı verdiğini ve fatura kestiğini, karşılığına USD çekleri aldığını, bu çekler ödenmediği için 31/08/2020’de 15/02/2021 vadeli 10.000,00 USD bono aldığını, bu şekilde dolar üzerinden bir alışveriş olduğunu, satıcının mal faturası dolar olduğunu ve karşı tarafın tüm ödemelerinin de dolar olduğunu sonuç olarak taraflar arasındaki uyuşmazlık 18/12/2019 tarihli 75.520,00 USD fatura bedelinin ödenmesinin yabancı para cinsinde mi yoksa Türk Lirası olarak mı kabulünden ve buna göre de “kur farkına” kimin katlanacağından kaynaklandığını, davalı alıcı kendi defterini TL üzerinden tutarak kur farkından kaynaklanan farkı satıcıdan istemesinin haksız olduğunu belirterek davalı vekili davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını arz ve talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava ticari alım-satım ilişkisine dayalı itirazın iptali davasıdır. Davacı taraf davalı aleyhine Bakırköy …. İcra Dairesinin … E. Sayılı takip dosyası ile 162.038,76 TL asıl alacak üzerinden takip başlattığı ,davalının borcu olmadığı savı ile süresinde takibe ve icra dairesinin yetkisine itirazı üzerine iş bu itirazın iptali davasının 2004 Sayılı İİK’nun 67. Maddesi uyarınca yasal bir yıllık hak düşürücü süre içinde ve dava değeri 162.038,76 TL üzerinden açıldığı anlaşılmakla ;
Taraflar arabuluculuk görüşmelerinde anlaşamamış ve arabuluculuk son tutanağı dosyamıza sunulmuştur.
Davacı ticari satım ilişkisi gereği alacak talebinde bulunmuş,davalı taraf davacıya dolar kuru üzerinden satım işlemi gerçekleştirdiğini kur farkından davacının sorumlu olması gerektiğini,zira ticari işlem hacminin yabancı para üzerinden yapıldığını davanın reddini istemiştir.

HMK 266.maddesi uyarınca Çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren hususlar olan alacak hesabı konusunda rapor alınmıştır.
12/09/2022 Tarihli Bilirkişi Raporunda;
a)Dava konusunun, Cari hesaba konu fatura sevk irsaliyesi teslim alan isim soy isim ,imza bilgileri kısmını açıkça liste halinde yazamasının ihtarına, alacağa konu faturanın vade farkı/kur farkına yönelik olması halinde taraf defterlerinde bu hususta bir teamül olup olmadığı,Tarafların defter hareketlerinin açıkça rapora aktarılarak yapılan ödeme bilgilerinin.cari hesapta çek yahut bono kayıtlı ise ilgili bankalardan teyid edilebilecek şekilde açıkça bilgilerinin yazılması hususunda irdelenerek var ise taraflar arasında cari hesap farkının sebebi de tespit edilerek Ticari defter ve belgeler üzerinde inceleme yapmak ve rapor hazırlamaktan ibaret olduğu,b) Davacının 2021 Ticari defterlerini dosyamıza sunduğu, 2021 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu,c) Davacının ticari Defterlerine göre ; Takip tarihi 24.02.2022 ( Takip tarihi) itibariyle davacının davalıdan 162.038,76 TL asıl alacağı olduğud) Davalının 2021 Ticari defterlerini dosyamıza sunduğu, 2021 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu,e) Davalının ticari Defterlerine göre ; Takip tarihi 24.02.2022 ( Takip tarihi) itibariyle davacının davalıdan 1.783,75 TL Asıl alacağı olduğu değerlendirilmiştir.f)Davacının ve Davalının incelenen ticari defterlerinde 2021 yılı devir Bakiyelerinin 716.103,05 TL rakamında mutabık oldukları,Tarafların 2021 yılı ticari defter kayıtlarındaki faturalarında ,cari hesaba yapılan ödemelerinde,Bağlı bulundukları vergi dairelerine birbirleriyle ilgili yapmış oldukları BA ve BS Bildirimlerinde FARKIN BULUNMADIĞI, Davacı ile Davacı arasında 31.12.2021 tarihindeki CARİ HESAPLARINDAKİ FARKIN Davalı …. DIŞ Tİ.LTD .ŞTİ nin Davacı …. -…. KUMAŞÇILIK adına düzenleği 18.12.2019 tarih ,A Serisi … nolu 75.520 USD lik — faturanın muhasebe olarak kapatılmasında, Davacının ilgili faturayı muhasebe sisteminde düzenlenme tarihindeki TL üzerinden takip etmesi, USD cinsinden takip etmeyip kur değerlemesi yapmadan muhasebe olarak kapatmasından , Davalının ise ilgili Faturaya istinaden faturanın ödemeyisiyle ilgili Davacı taraftan aldığı ticari çek ve senetlerin karşılıksız çıkmasından dolayı 2021 yılında karşılıksız çıkan evraklar nedeniyle faturadan kalan bakiyi USD üzerinden takibe alması , kur değerlemesi yapmasından kaynaklandığı görülmüştür.f) Eğer Mahkememizin takdiria) Davalı … DIŞ Tİ.LTD .ŞTİ nin Davacı …. – … KUMAŞÇILIK adına düzenleği 18.12.2019 tarih ,A Serisi … nolu 75.520 USD lik Faturanın ;düzenleme tarihinde Davacı tarfından yapılan USD ödeme ve USD mahsup işleminden kalan bakiyenin Davacı tarafından ilgili faturanın düzenme tarihindeki kur üzerinden TL olarak ödenmesi gerektiği yönünde oluşursa ;
Takip tarihi 24.02.2022 ( Takip tarihi) itibariyle davacının davalıdan162.038,76 TL Asıl alacağı olduğu değerlendirilmiştir. b) Eğer mahkememizin takdiriDavalı .. DIŞ Tİ.LTD .ŞTİ nin Davacı ….- …. KUMAŞÇILIK adına düzenleği 18.12.2019 tarih ,A Serisi … nolu 75.520 USD lik Faturanın ;düzenleme tarihinde Davacı tarafından yapılan USD ödeme ve USD mahsup işleminden kalan bakiyenin ,Davacı tarafından USD cinsinden ödenmesi gerektiği yönünde oluşursa ;Takip tarihi 24.02.2022 ( Takip tarihi) itibariyle Davacının Davalıdan 1.783,75 TL asıl alacağı olduğu değerlendirilmiştir kanaati ile rapor düzenlendiği,
03/03/2023 Tarihli Bilirkişi Ek Raporunda;
a) Mahkememizin 17.10.2022 tarih 2 nolu celsesinde, Uyuşmazlığa konu faturanın USD cinsinden düzenlendiği anlaşılmakla, TBK 6098 sayılı 92/2, 102 maddeleri uyarınca taraf itirazları ile birlikte değerlendirilmek üzere dosyanın ek rapora gönderilerek ek hesap yapılmasının hazırlanmasından ibaret olduğu,B) Davacının, Davalı … DIŞ TİC. LTD. ŞTİ nin Davacı …- … KUMAŞÇILIK adına düzenlediği 18.12.2019 tarih ,A Serisi …. nolu 75.520 USD lik Faturaya,31.12.2019 tarihinde kur değerlemesi yapmadığı,2020 yılı içinde 3 aylık geçici dönemde, 31.12.2020 tarihinde kur değerlemesi yapmadığı,01.01.2021 tarihinde, Davacının ve Davalının incelenen – ticari defterlerinde 2021 yılı devir bakiyelerinin 716.103,05 TL rakamında mutabık oldukları.Davacının 01.01.2021 tarihinde davalı ile TL bakiyelerinde mutabık ve dava konusu faturayı ticari defterlerinde TL cinsinden takip iddia etmelerine rağmen,-Faturaya istinaden verilen 3 adet USD cinsinden düzenlenen çeklerin vadesinde ödenmediği için davalıya 31/08/2020’de 15/02/2021 vadeli 10.000,00USD bono verildiği (vadesinde ödenmediği)2021 yılı içinde, Davacı ve Davalı ticari defterlerine göre dava konusu faturaya ,(Davacı ve Davalının ilgili ödemeler için ticari defterlerinde mutabık oldukları)Davacı … tarafından, Davalı ile olan cari hesaba 26.02.2021 … Kumaş-… gelen havale 4.055 USD (30.000,00TL)02.03.2021 … Kumaş-… gelen havale 5.845 USD (43.000,00 TL)08.09.2021 – … Kumaş-… gelen havale 12.029,15 USD (100.000,00TL)USD döviz cinsinden ödemeler yaptığı görülmüştür.B) Davalı … DIŞ TİC. LTD. ŞTİ nin Davacı …-… KUMAŞÇILIK adına düzenlediği 18.12.2019 tarih, A Serisi …. nolu 75.520 USD lik Faturaya, Davalının Dava konusu faturayı USD cinsinden takip ettiğini iddia etmesine rağmen, Davalı taraf 31.12.2019 tarihinde kur değerlemesi yapmamış, 2020 yılı içinde 3 aylık geçici dönemde, 31.12.2020 tarihinde kur değerlemesi yapmamış,01.01.2021 tarihinde Davacının ve Davalının incelenen ticari defterlerinde 2021 yılı devir Bakiyesinde Davacıyla 716.103,05 TL rakamında mutabık kalmış,Bunun yanında Dava konusu faturaya istinaden Davacı tarafından kendilerine verilen 2020 yılı içinde — vadeleri olan USD çeklerin ödenmemesine rağmen vade farkı faturası düzenlememişDavalı … DIŞ TİC.LTD. ŞTİ nin Davacı …- … KUMAŞÇILIK adına düzenlediği 18.12.2019 tarih ,A Serisi … nolu 75.520 USD lik Faturanın Ödenmemiş USD Bakiyesinin ,31.03.2021 tarihinden itibaren kur değerlemesi yaptığı görülmüştür.c) Davacının, 28.04.2022 tarihli bilikişi raporuna yaptığı itiraz dilekçesinde talep ettiği ;Davalı … DIŞ TİC. LTD. ŞTİ nin Davacı …-… KUMAŞÇILIK adına düzenlediği 18.12.2019 tarih, A Set …. numaralı 75.520 USD lik Fatura ile Davacı ve Davalının ticari defterlerinde mutabık kalınan USD üzerinden ödemeler,- 17.12.2019 tarihinde (faturadan bir gün önce) 8.000,00 USD-18.12.2019 tarihinde (faturayla aynı gün) davacı 18.880,00 USD-26.02.2021 tarihinde (30.000,00TL)4.055 USD-02.03.2021 tarihinde (43.000,00 TL) 5.845 USD-08.092021 tarihinde (100.000,00TL) 12.029,15 USDToplam 48.809,15 USD dir.Dava konusu fatura istinaden verilen ve vadesinde ödenmeyen,-30/03/2020 vadeli (keşide tarihli) 15.000,00USD çek,-30/04/2020 vadeli (keşide tarihli) 15.000,00USD çek,-30/05/2020 vadeli (keşide tarihli) 18.000,00USD çek,Dava konusu faturaya istinaden, Faturanın düzenlenmesi esnasındaDavacının Davalıya vermiş olduğu çeklerin vadesinde ödenmemesi nedeniyle, İlk çekin vadesi olan 30.03.3020 tarihinden sonra Davacının Davalı ile olan cari hesabına ilk yaptığı ödemelerden dava konusu faturaya istinaden USD ödemesi olarak esas alınması durumunda,Davalının 31.083,36 TL bir kur zararı olabileceği değerlendirilmiştir. d) Tüm bunlar değerlendirildiğinde,Dava konusu faturanın hem Davacı hem Davalı tarafından ticari defterlerindeki kayıtların, Ne USD cinsinden ne de TL cinsinden takip usullerine tam olarak uymadığı her iki taraf açından da karışık bir şekilde tutulduğu,1)Davacının ticari Defterlerine göre ; Takip tarihi 24.02.2022 ( Takip tarihi) itibariyle Davacının Davalıdan 162.038,76 TL Asıl alacağı olduğu değerlendirilmiştir.2)Davalının ticari Defterlerine göre; Takip tarihi 24.02.2022 ( Takip tarihi) itibariyle Davacının Davalıdan 1.783,75 TL Asıl alacağı olduğu değerlendirilmiştir.3)Davacının, 28.04.2022 tarihli bilirkişi raporuna yaptığı itiraz dilekçesinde Talep ettiği ;Davalı … DIŞ TİC. LTD. ŞTİ nin Davacı …-… KUMAŞÇILIK adına düzenlediği 18.12.2019 tarih, A Serisi …. nolu 75.520 USD lik Fatura ile Davacı ve Davalının ticari defterlerinde mutabık kalınan 48.809,15 USD dışında,Dava konusu faturaya istinaden, Faturanın düzenlenmesi esnasında Davacının Davalıya vermiş olduğu çeklerin vadesinde ödenmemesi nedeniyle, İlk çekin vadesi olan 30.03.3020 tarihinden sonra Davacının Davalı ile olan cari hesabına ilk yaptığı ödemelerden dava konusu faturaya istinaden USD ödemesi olarak esas alınması durumunda,Davalının 31.083,36 TL bir kur zararı olabileceği değerlendirilmiştir. Kanaati ile rapor düzenelendiği ;
Taraf ticari defetrleri ve ba-bs form kayıtlarının muatabakat halinde olduğu dava konusu uyuşmazlığın 75.520 USD lik faturanın ödemesinin TL cinsinden mi dolar üzerinden mi yapılması gerektiği anlaşılmakla,dolar olarak düzenlenen fatura konusu ödemenin fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden yapılması gerektiği, davacının bir kısım kıymetli evrak ile yapılan ödemelerinin karşılıksız çıkması neticesinde dava konusu faturanın bakiye borcunun fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden hesaplama yapılması gerektiği, ödemelere ilişkin uyuşmazlık bulunmamakla , bu sebeple davalı ticari defterleri üzerindeki kayıtların esas alınması gerektiği bu hali ile davacının takip tarihi itibari ile davalıdan1.783,75 TL alacaklı olduğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne ve de İİK 67/2 uyarınca alacağın likit oluşu ve borçlunun itirazında haksız çıkması sebebiyle alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM;Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABUL-KISMEN REDDİNE,
2-Davalı borçlunun Bakırköy … İcra Dairesinin … E. Sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın asıl alacak 1.783,75 TL üzerinden iptali ile takibin bu miktar üzerinden aynen devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Davalının asıl alacak 1.783,75 TL üzerinden %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 121,85 TL karar harcının daha önce mahkememiz dosyasına yatırılan 1.957,03 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye kalan 1.835,18 TL karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
5-Davacı kendisini davada vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 1.783,75 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini davada vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 25.038,25 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafça sarf edilen ilk dava açılış harç gideri 80,70 -TL başvurma harcı, 1.957,03- TL peşin harç, 37,10 TL vekalet harcı, 1.756,50- TL yargılama gideri olmak üzere toplam 3.831,33 – TL yargılama giderinin kabul (% 1,10) red (% 98,90) oranına göre hesaplanan 42,14- TL’nin davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine,
8-Davalı tarafça sarf edilen 11,50 TL vekalet harcı, 200,00- TL yargılama gideri olmak üzere toplam 211,50 – TL yargılama giderinin kabul (% 1,10) red (% 98,90) oranına göre hesaplanan 209,17- TL’nin davacıdan tahsiliyle davalıya verilmesine,
9-7155 Sayılı Kanun ile değişik 6325 sayılı Hukuki Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Kanunun 18/A maddesinin 14. fıkrası uyarınca 1.560,00 TL arabulucuk ücretinin kabul (% 1,10) red (% 98,90) oranına göre hesaplanan 1.542,84- TL’nin davacıdan, 17,16 TL’nin ise davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
10-Kullanılmayan yargılama gider avansının 6100 Sayılı HMK 333. maddesi uyarınca kararın kesinleşmesine müteakiben yatırana iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/06/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır