Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/243 E. 2022/1131 K. 15.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/243 Esas
KARAR NO : 2022/1131

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/03/2022
KARAR TARİHİ : 15/12/2022
YAZIM TARİHİ : 05/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından mahkememize sunulan dava dilekçesinde özetle; davalı … A.ş’nin fuar düzenleme işleri yaptığını, müvekkili şirket ile davalı şirket arasında …. tarihinde … Fuarı’na katılma sözleşmesi imzalandığını, müvekkili şirketin sözleşme gereği davalı şirkete 50.173,74-TL ödeme yaptığını ancak davalı şirketin sözleşmede yazılı tarihte fuar düzenlemediğini, davalı şirket tarafından ertelenen tarihte de fuar düzenlenmediğini, bu nedenle davacı tarafça yapılan ödemenin iadesi için müvekkili şirket tarafından Bakırköy … Noterliği kanalıyla ihtarname gönderildiğini, ihtarnamenin davalı şirkete 23/11/2021 tarihinde tebliğ olduğunu, ihtara rağmen davalının ödeme yapmaması üzerine Küçükçekmece …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, davalı tarafın icra takibine karşı olarak hem yetkiye hem de alacağa karşı itirazda bulunduğunu, arabuluculuğa başvurduklarını, arabuluculuk görüşmelerinin anlaşamama ile sonuçlandığını, davalı tarafın sözleşmeye aykırı olarak gerçekleştirmediği fuar sebebiyle müvekkilinin yüksek boyutlarda maddi zarara ve kar kaybına uğradığını beyan ederek Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı dosyasına yönelik haksız yetki ve borç itirazının iptaline, takibin devamına, Davalı borçlunun % 20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkumiyetine, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini mahkememizden talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından mahkememize sunulan cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin … bünyesinde yurt içi ve yurt dışında dünya çapında çeşitli fuarlar düzenleyen organizatör şirket olduğunu, davalı şirket ile müvekkili şirket arasında …. tarihleri arasında düzenlenecek …. Fuarı için “Fuar Katılım Sözleşmesi” akdedildiğini, Covid-19 salgını ve pandemi nedeni ile devlet tarafından alınan kararlar ve yayınlanan genelgeler nedeniyle fuarın ileri bir tarihe ertelendiğini, müvekkili şirketin bu ertelemeyi keyfe keder nedenlerle yapmadığını, … fuarının milli katılımlı uluslararası bir fuar olduğunu ve diğer uluslar arası fuarların yapılması ancak … fuarının yapılmaması hususunun birlikte değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, müvekkili şirketin fuarın tarihini değiştirme hakkının bulunduğunu, fuar tarihinin değiştirilmesinin katılımcılara sözleşmeyi fesih veya ödenen bedelin iadesi hakkını vermediğini, katılımcılardan alınan ücretler ile fuar organizasyonu harcamaları yapıldığını, fuarda çalıştırılan personelin maaşlarının verildiğini, devlete vergi ödendiğini, müvekkilinin iradesi dışında doğan mücbir nedenlerle fuarın ertelendiğini savunarak davanın reddine, asıl alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini mahkememizden talep etmiştir.
Yapılan açık yargılamada taraf teşkili sağlanmış, Küçükçekmece …. İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takip dosyası UYAP aracılığıyla dosya arasına alınmış, T.C. Ticaret Bakanlığı Ticaret Müfettişliğinin … sayı ve …. -denetim (Bilgi ve Belge İsteme) konulu inceleme evrakları, …. Bankası A.Ş.’den çek bilgileri getirtilmiş, … Bankası A.Ş. ödeme belgesi dosya arasına alınmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama süreci ve değerlendirmede; dava, fuar katılım sözleşmesi nedeniyle ödenen ücretin sözleşmeden dönülmesi nedeniyle geri verilmesine yönelik başlatılan icra takibine itirazın iptali ile tazminat istemlerine ilişkindir.
Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde; alacaklısının dosyamız davacısı olduğu, borçlusunun dosyamız davalısı olduğu, 50.173,37-TL alacak için ilamsız takip yapıldığı, davalının 20/01/2022 tarihinde takibe itiraz ettiği, davacının davalı tarafından icra takip dosyasına yapılan itirazın iptali için, süresinde dava açtığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında 02/05/2019 tarihinde imzalandığı anlaşılan …. tarihleri arasında düzenlenecek … Fuarı katılımcı sözleşmesi incelendiğinde; fuarın Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği denetiminde düzenlendiği, davalı tarafından düzenlenecek fuar için davacıyla 77 m² alan için 550,00-TL birim fiyat olmak üzere vergileriyle birlikte toplamda 50.173,74-TL bedel üzerinden anlaşıldığı, sözleşmede davacının dernek üyesi olduğu ve birim fiyatın buna göre belirlendiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından sözleşmeyle anlaşılan tutarın 5.017,37-TL’lik kısmının 15/05/2019 tarihinde banka aracılığıyla ödendiği, 22.578,00-TL’lik kısmının 20/09/2019 tarihli çekle ve 22.578,00-TL’lik kısmının 20/11/2019 tarihli çekle olmak üzere davalıya toplam 50.173,37-TL ödeme yapıldığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin 20/09/2022 tarihli yazısıyla; dava konusu fuar için davalı şirketin ilk olarak …. tarihlerinde düzenlenmesi başvurusunun İstanbul Ticaret Odasının 23/08/2019 tarihli …. sayılı yazısı ile Birliğe ulaştırıldığı ve başvurunun onaylanarak fuarın 2020 yılı fuar takvimine alındığı, Kovid-19 salgını nedeniyle T.C. Ticaret Bakanlığının Birliğe gönderdiği yazılarıyla 2020 yılında düzenlenmek üzere takvimde yer alan tüm fuarların ilk olarak … sonrası döneme, sonra … sonrası döneme, son olarak ise …. tarihinden itibaren açık alanlarda fuarların düzenlenebilmesine izin verilmekle birlikte, kapalı alanlarda düzenlenecek fuarların … sonrası dönemlere ertelendiğinin bildirildiği, bu kapsamda dava konusu fuara ilişkin İstanbul Ticaret Odasının 24/03/2020 tarihli …. sayılı yazısıyla Birliğe iletilen tarih değişikliği isteminin değerlendirilerek uygun bulunduğu ve fuarın … tarihlerinde düzenlenmek üzere 2020 yılı fuar takvimine işlendiği, davalı firmanın dava konusu fuarı 2020 yılında düzenleyemeyeceğine ilişkin beyanıyla birlikte İstanbul Ticaret Odası aracılığıyla 2021 yılı fuar takvimine alınması isteminde bulunduğu, söz konusu başvuru uygun bulunarak dava konusu fuarın …. tarihlerinde düzenlenmek üzere 2021 yılı fuar takvimine alındığı, davalı şirketin bu defa dava konusu fuarın …. olan tarihlerini … olarak değiştirmek üzere İstanbul Ticaret Odasına başvurduğu, İstanbul Ticaret Odasının 04/05/2021 tarihli …. sayılı yazısı ile başvurunun Birliğe ulaştığı, başvuru uygun bulunarak dava konusu fuarın …. tarihlerinde düzenlenmek üzere fuar takvimine işlendiği, ancak daha sonra davalı şirketin dava konusu fuarı … tarihleri arasına ertelemek üzere İstanbul Ticaret Odasına başvurduğu, başvurunun 14/09/2021 tarihli … sayılı yazıyla Birliğe iletildiği, başvurunun incelendiğinde Fuarlar Komitesince alınmış kararlar doğrultusunda değişiklik başvurusuna ilişkin gerekli koşulları sağlamadığının tespit edildiği ve bu nedenle dava konusu fuarın 2022 yılına ertelenmesinin uygun bulunmadığı, davalı şirketin son başvurusunda salgın koşullarının devam etmesi nedeniyle dava konusu fuarı 2021 yılında düzenleyemeyeceğini beyan ettiği, ayrıca iptal başvurusunda bulunmadığı, söz konusu başvurunun salgın dönemine ilişkin alınmış Fuarlar Komitesi Kararları çerçevesinde iptal başvurusu şeklinde değerlendirildiği ve dava konusu fuarın 2021 yılı fuar takviminden çıkarıldığı, kurallara uygun olarak iptal başvurusu yapılmaması durumunda Usul ve Esaslar’a göre normal koşullarda uygulanması gereken yaptırımların Fuarlar Komitesi Kararları gereği ve salgın koşulları nedeniyle uygulanmadığı, davalı şirketin 2022 yılı Fuar Takvimi’nde farklı fuarlarının bulunduğu bildirilmiştir.
Dosya arasına alınan, T.C. Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının 15/11/2021 tarihli, … sayılı, … Fuarı ile 2020-2021 yıllarındaki fuarcılık faaliyetlerinin 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenmesi konulu raporunun değerlendirme ve sonuç kısmında özetle; dava konusu fuarın 2022 yılına ertelenmesi isteminin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından eksik başvuru belgesi gerekçesi ile reddedildiği ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından yayımlanan listede dava konusu fuarın iptal edildiği bilgisinin yer aldığı, ancak 2022 yılında fuar takvimine ekleme başvurusu yapılarak dava konusu fuarın düzenlenme olasılığının bulunduğu bilgisine yer verildiği, davalı şirketin katılımcı firmalar ile sözleşme düzenlediği bazı fuarların iptal edildiği ve iptal edilen fuarlara ilişkin davalı şirketin sözleşme düzenlediği firmalara ödeme yapmadığı, mevzuatta katılımcıları bu konuda koruyucu hükümler bulunmaması nedeni ile katılımcı firmaların Borçlar Kanunu hükümlerine göre firmadan alacaklarını isteyebilecekleri, katılımcının katılım sözleşmesindeki fuarın iptal edilmesine ilişkin 2. maddesi hükmü uyarınca düzenleyici şirketten Borçlar Kanunu’nun temerrüde ilişkin hükümleri çerçevesinde katılım ücretini isteyebileceği gibi, isterse … A.Ş.’nin 2022 yılı fuar ekleme takvimine başvuru yapması durumunda, başvuru Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından kabul edilirse fuara katılabileceği yönünde saptamalarda bulunulmuştur.
Davacı şirket tarafından, davalıya karşı düzenlenen Bakırköy …. Noterliğinin 18/11/2021 tarihli …. yevmiye sayılı ihtarnamesiyle …. tarihleri arasında gerçekleştirilmesi kararlaştırılan …. Fuarı’nın zamanında gerçekleştirilmemiş olması nedeniyle sözleşmeden dönüldüğü bildirilerek, fuar katılım ücreti olarak ödenen 50.173,37-TL bedelin tarafına geri verilmesini istemiş, söz konusu ihtarname davalıya 23/11/2021 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Dava konusu fuara ilişkin Mahkememizin … Esas sayılı dosyası arasında yer alan Bakırköy …. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasında, … Derneği (…) tarafından aleyhine delil tespiti isteminde bulunulan … A.Ş.’nin imzalanan protokol uyarınca …. Fuarı hazırlıklarına başlamamış olduğu, fuarın yapılmasına ilişkin bir çalışmanın olmadığı tespit edilmiştir.
Davalı taraf, fuar tarihini değiştirme hakkı olduğunu, fuar tarihinin değiştirilmesinin katılımcılara sözleşmeyi fesih ve ödenen bedelin iadesi hakkı vermediğini, iradesi dışında doğan mücbir sebep olan salgın süreci nedeniyle fuarın ertelendiğini, salgın nedeniyle Devlet tarafından alınan kararlar ve yayımlanan genelgeler nedeni ile fuarı ertelemek zorunda kaldığını, belirlenen tarihte yurtdışından misafirlerin salgın nedeniyle katılamayacak olmaları nedeniyle fuar katılımcıları tarafından ertelenmesinin istenildiğini savunmaktadır.
Geçerli olarak kurulmuş olan bir borç ilişkisinin borçlu bakımından yarattığı en önemli sonuç, borcun zamanında, yerinde ve konusuna uygun olarak ifa edilmesidir. Borçlu, borcu hiç ifa etmemiş olabilir ya da borcu ifa ettiği halde, ifa, zamanında, yerinde veya konusuna uygun değildir. Borçlunun bu davranışları birer borca aykırılık hali oluşturur.
Dava konusu fuarın belirlenen tarihlerde yapılmadığı taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir.
Dosya kapsamından her ne kadar sözleşmede fuarın … tarihleri arasında düzenleneceği yazsa da, tarafların fuarın …. tarihinde yapılması hususunda uzlaştıkları anlaşılmaktadır. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin yazı yanıtında dava konusu fuarın söz konusu tarihe kadar, 3 kere ertelendiği ve son olarak … tarihinde de dava konusu fuarın yapılamayacağından davalı şirketin erteleme isteminde bulunduğu anlaşılmaktadır. Ancak son erteleme istemi usul ve esaslara uygun bulunmayarak ve davalı şirketin iptal istemi de bulunmadığı gözetilerek Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından reddedilmiş, istem iptal olarak değerlendirilmiş, bu nedenle dava konusu fuar 2022 yılı fuar takvimine alınmamıştır. Bu husus hem Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin yazı yanıtında hem de dosya alınan T.C. Ticaret Bakanlığının Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının inceleme raporunda yer almaktadır. Davacı şirket tarafından, dava konusu fuarın belirlenen tarihlerde gerçekleştirilmemesi nedeniyle sözleşmeden döndüğünü bildirdiği 18/11/2021 tarihli ihtarname tarihinde ve dava tarihinde dava konusu fuarın fuar takviminde yer almadığı görülmektedir. Dava konusu fuarın ertelenmesi istemi yöntemine uygun yapılmadığından Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından reddedilerek, erteleme istemi iptal istemi olarak değerlendirilerek dava konusu fuarın iptal edilerek fuar takvimine alınmamasında davacıya yüklenebilecek bir kusur söz konusu olmayıp, birçok kez ertelenen ve son olarak iptal edilen ve ihtarname tarihinde bile tarihi belli olmayan fuar nedeniyle davacının içinde bulunulan belirsizliğe katlanması hakkaniyete uygun olmayacaktır. Bu kapsamda, fuar tarihinin değişikliği yönünde taraflarca mutabık kalındığı da dosyadan anlaşılamadığından, davacının sözleşmeden dönerek ödediği bedelin tarafına geri verilmesini isteyebileceği sonucuna varılmış, davalının savunmalarına itibar edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacının fuar katılım ücreti olarak davalıya ödediği bedeli davalıdan isteyebileceği kanaatiyle, davalı açısından belirlenebilir ve bilinebilir nitelikte olan alacağa haksız itiraz nedeniyle davacı lehine davalı aleyhine alacak tutarının %20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedilerek, davanın kabulü ile davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddi yönünde aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın KABULÜ ile; davalının Küçükçekmece … İcra Dairesinin …. Esas sayılı icra takip dosyasına itirazının iptali ile takibin aynı koşullarla kaldığı yerden devamına,
İİK’nin 67/2 maddesi hükmü uyarınca asıl alacak tutarının %20’si oranında 10.034,67-TL tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine,
2-Alınması gereken 3.427,34-TL harçtan peşin alınan 624,52-TL harcın indirilmesiyle geriye kalan 2.802,82-TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 624,52-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL başvurma harcı, 11,50-TL vekalet harcı, 37,25-TL posta ve davetiye gideri, 4,00-TL sarf gideri olmak üzere toplam 133,45-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Arabuluculuk gideri olan 1.560,00-TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7-Davacı kendisini davada vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan avansın karar kesinleştikten sonra davacıya geri verilmesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/12/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır