Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1161 E. 2023/463 K. 25.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/1161 Esas
KARAR NO : 2023/463

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2022
KARAR TARİHİ : 25/05/2023
YAZIM TARİHİ : 09/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı …. A.Ş. arasında Fuar Katılım Sözleşmesi imzalandığını, müvekkili tarafından yapılması gereken ödemelerin tamamının vadesinde ödendiğini, Mart 2020’de başlayan Covid-19 salgını nedeniyle sözleşmede belirtilen …. Fuarı (….) gerçekleştirilmesi planlanan …. tarihinde gerçekleştirilemediğini, pandemi nedeniyle gerçekleştirilemeyen fuarın tarihinin sürekli ertelendiğini, ….’de yapılamayan …. Fuarının …. tarihinde gerçekleştirileceğinin duyurulduğunu, akabinde 3 Eylül 2021 tarihinde …. Fuarı’nın Mayıs 2022 tarihine ertelendiği duyurulduğunu, 14 Aralık 2021 tarihinde …. A.Ş.’ye Beyoğlu ….Noterliği’nin … yevmiye nolu ihtarname gönderdiklerini ve …. Fuarının gerçeklememesi sebebiyle ödemiş olduğumuz bedellerin iadesi talep ettiklerini, 16.03.2022 tarihinde …. A.Ş. tarafından 2020 tarihinden bu yana gerçekleştirilememiş olan fuarın … tarihinde …. Fuar Merkezinde gerçekleştirileceğine ilişkin bilgilendirme yapıldığını, ancak müvekkilinin battaniye üretimi ile iştigal ettiğini, bu nedenle sonbahar sezonundaki fuara katılmanın müvekkilinin ticari hedeflerine uymadığını, müvekkilinin mayıs ayında düzenlenen ….. Fuarına katıldığını beyan ederek davanın kabulüne, yargılama harç ve giderlerinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini Mahkememizden talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin … bünyesinde yurt içi ve yurt dışında dünya çapında çeşitli uluslarası geniş katılımlı fuarlar düzenleyen organizatör şirket olduğunu, ertelenen fuarların …. tarihleri arasında gerçekleştirildiğini, fuar gerçekleştirilmiş olmakla fuar katılım bedelinin iade edilemeyeceği hususunun sözleşme ile hüküm altına alındığını, müvekkili şirketin Covid 19 pandemisi nedeniyle devlet tarafından alınan kararlara ve yayınlanan genelgelere uyarak davaya konu fuarı ertelemek zorunda kaldığını, fuarın uluslararası bir fuar olması, yapılması planlanan tarihte yurt dışından gelecek potansiyel müşteri katılımcıların pandemi nedeniyle katılamayacaklarına ve bu sebeple fuarın ertelenmesine yönelik talepleri olması ve fuardan elde edilecek faydanın düşük olması dikkate alarak fuar tarihini ertelendiğini, dava konusu …. fuarının …. tarihlerinde gerçekleştirildiğini, davacıya bildirim ve fuar alanında yer tahsisi yapıldığını, davacının ise keyfi olarak fuara katılım sağlamadığını beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini Mahkememizden talep etmiştir.
Yapılan açık yargılamada taraf teşkili sağlanmış, İstanbul ….. İcra Dairesinin …. Esas sayılı icra takip dosyası UYAP aracılığıyla dosya arasına alınmış, Bakırköy …. Slh Hukuk Mahkemesinin …. D. İş sayılı dosyası UYAP aracılığıyla dosya arasına alınmış, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin davalı şirketin fuar organizasyonlarına ilişkin bilgiler ve fuar takvimleri, …. Bankası A.Ş.’den, … Bankası A.Ş.’den, …. Bankası A.Ş.’den davacı tarafın yaptığı ödemelere ilişkin ödeme belgeleri, ….’dan dava konusu fuara ilişkin davalı şirketle imzalanan protokol ve ek ek protokol getirtilmiştir.

Mahkememizce yapılan yargılama süreci ve değerlendirmede; dava, taraflar arasında bağıtlanan fuar katılım sözleşmesi uyarınca fuarın düzenlenememesi nedeniyle sözleşmeden dönülerek ödenen tutarın geri verilmesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasında imzalanan …. tarihleri arasında düzenlenecek …. Fuarı katılımcı sözleşmesi incelendiğinde; fuarın Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği denetiminde düzenlendiği, davalı tarafından düzenlenecek fuar için davacıyla 262 m² alan için 550,00-TL birim fiyat olmak üzere vergileriyle birlikte toplamda 170.721,03-TL bedel üzerinden anlaşıldığı, sözleşmede davacının dernek üyesi olduğu ve birim fiyatın buna göre belirlendiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından sözleşmeyle anlaşılan tutarın ilk taksidi peşin, sonraki taksitler senetlerle olmak üzere banka aracılığıyla ödendiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin 16/01/2023 tarihli yazısıyla; dava konusu fuar için davalı şirketin ilk olarak …. tarihlerinde düzenlenmesi başvurusunun İstanbul Ticaret Odasının 23/08/2019 tarihli … sayılı yazısı ile Birliğe ulaştırıldığı ve başvurunun onaylanarak fuarın 2020 yılı fuar takvimine alındığı, Kovid-19 salgını nedeniyle T.C. Ticaret Bakanlığının Birliğe gönderdiği yazılarıyla 2020 yılında düzenlenmek üzere takvimde yer alan tüm fuarların ilk olarak 01/05/2020 sonrası döneme, sonra 01/07/2020 sonrası döneme, son olarak ise 01/07/2020 tarihinden itibaren açık alanlarda fuarların düzenlenebilmesine izin verilmekle birlikte, kapalı alanlarda düzenlenecek fuarların 01/09/2020 sonrası dönemlere ertelendiğinin bildirildiği, bu kapsamda dava konusu fuara ilişkin İstanbul Ticaret Odasının 24/03/2020 tarihli … sayılı yazısıyla Birliğe iletilen tarih değişikliği isteminin değerlendirilerek uygun bulunduğu ve fuarın … tarihlerinde düzenlenmek üzere 2020 yılı fuar takvimine işlendiği, davalı firmanın dava konusu fuarı 2020 yılında düzenleyemeyeceğine ilişkin beyanıyla birlikte İstanbul Ticaret Odası aracılığıyla 2021 yılı fuar takvimine alınması isteminde bulunduğu, söz konusu başvuru uygun bulunarak dava konusu fuarın … tarihlerinde düzenlenmek üzere 2021 yılı fuar takvimine alındığı, davalı şirketin bu defa dava konusu fuarın … olan tarihlerini …. olarak değiştirmek üzere İstanbul Ticaret Odasına başvurduğu, İstanbul Ticaret Odasının 04/05/2021 tarihli … sayılı yazısı ile başvurunun Birliğe ulaştığı, başvuru uygun bulunarak dava konusu fuarın …. tarihlerinde düzenlenmek üzere fuar takvimine işlendiği, ancak daha sonra davalı şirketin dava konusu fuarı …. tarihleri arasına ertelemek üzere İstanbul Ticaret Odasına başvurduğu, başvurunun 14/09/2021 tarihli …. sayılı yazıyla Birliğe iletildiği, başvurunun incelendiğinde Fuarlar Komitesince alınmış kararlar doğrultusunda değişiklik başvurusuna ilişkin gerekli koşulları sağlamadığının tespit edildiği ve bu nedenle dava konusu fuarın 2022 yılına ertelenmesinin uygun bulunmadığı, davalı şirketin son başvurusunda salgın koşullarının devam etmesi nedeniyle dava konusu fuarı 2021 yılında düzenleyemeyeceğini beyan ettiği, ayrıca iptal başvurusunda bulunmadığı, söz konusu başvurunun salgın dönemine ilişkin alınmış Fuarlar Komitesi Kararları çerçevesinde iptal başvurusu şeklinde değerlendirildiği ve dava konusu fuarın 2021 yılı fuar takviminden çıkarıldığı, kurallara uygun olarak iptal başvurusu yapılmaması durumunda Usul ve Esaslar’a göre normal koşullarda uygulanması gereken yaptırımların Fuarlar Komitesi Kararları gereği ve salgın koşulları nedeniyle uygulanmadığı, davalı şirketin 2022 yılı Fuar Takvimi’nde farklı fuarlarının bulunduğu bildirilmiştir.
Aynı fuar organizasyonuna ilişkin benzer dosyalarda da bulunan, T.C. Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının 15/11/2021 tarihli, …. sayılı, …. Anonim Şirketinin … ile 2020-2021 yıllarındaki fuarcılık faaliyetlerinin 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenmesi konulu raporunun değerlendirme ve sonuç kısmında özetle; dava konusu fuarın 2022 yılına ertelenmesi isteminin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından eksik başvuru belgesi gerekçesi ile reddedildiği ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından yayımlanan listede dava konusu fuarın iptal edildiği bilgisinin yer aldığı, ancak 2022 yılında fuar takvimine ekleme başvurusu yapılarak dava konusu fuarın düzenlenme olasılığının bulunduğu bilgisine yer verildiği, davalı şirketin katılımcı firmalar ile sözleşme düzenlediği bazı fuarların iptal edildiği ve iptal edilen fuarlara ilişkin davalı şirketin sözleşme düzenlediği firmalara ödeme yapmadığı, mevzuatta katılımcıları bu konuda koruyucu hükümler bulunmaması nedeni ile katılımcı firmaların Borçlar Kanunu hükümlerine göre firmadan alacaklarını isteyebilecekleri, katılımcının katılım sözleşmesindeki fuarın iptal edilmesine ilişkin 2. maddesi hükmü uyarınca düzenleyici şirketten Borçlar Kanunu’nun temerrüde ilişkin hükümleri çerçevesinde katılım ücretini isteyebileceği gibi, isterse …. A.Ş.’nin 2022 yılı fuar ekleme takvimine başvuru yapması durumunda, başvuru Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından kabul edilirse fuara katılabileceği yönünde saptamalarda bulunulmuştur.
Davacı şirket tarafından, davalıya karşı düzenlenen Beyoğlu ….. Noterliğinin 14/12/2021 tarihli …. yevmiye sayılı ihtarnamesiyle …. tarihleri arasında gerçekleştirilmesi kararlaştırılan …. Fuarı’nın zamanında gerçekleştirilmemiş olması nedeniyle sözleşmeden dönüldüğü bildirilerek, fuar katılım ücreti olarak ödenen 170.721,03-TL bedelin tarafına 15 iş günü içerisinde geri verilmesini istemiş, söz konusu ihtarname davalıya 16/12/2021 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Dava konusu fuara ilişkin dosya arasına alınan Bakırköy …. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasında, …. Derneği (….) tarafından aleyhine delil tespiti isteminde bulunulan …. A.Ş.’nin imzalanan protokol uyarınca …. Fuarı hazırlıklarına başlamamış olduğu, fuarın yapılmasına ilişkin bir çalışmanın olmadığı tespit edilmiştir.
Davalı taraf, fuar tarihini değiştirme hakkı olduğunu, fuar tarihinin değiştirilmesinin katılımcılara sözleşmeyi fesih ve ödenen bedelin iadesi hakkı vermediğini, iradesi dışında doğan mücbir sebep olan salgın süreci nedeniyle fuarın ertelendiğini, salgın nedeniyle Devlet tarafından alınan kararlar ve yayımlanan genelgeler nedeni ile fuarı ertelemek zorunda kaldığını, belirlenen tarihte yurtdışından misafirlerin salgın nedeniyle katılamayacak olmaları nedeniyle fuar katılımcıları tarafından ertelenmesinin istenildiğini savunmaktadır.
Geçerli olarak kurulmuş olan bir borç ilişkisinin borçlu bakımından yarattığı en önemli sonuç, borcun zamanında, yerinde ve konusuna uygun olarak ifa edilmesidir. Borçlu, borcu hiç ifa etmemişse ya da borcu ifa ettiği halde, ifa, zamanında, yerinde veya konusuna uygun değilse, borçlunun bu davranışları birer borca aykırılık hali oluşturur.
Dava konusu fuarın belirlenen tarihlerde yapılmadığı taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir.
Dosya kapsamından her ne kadar sözleşmede fuarın …. tarihleri arasında düzenleneceği yazsa da, tarafların fuarın …. tarihinde yapılması hususunda uzlaştıkları anlaşılmaktadır. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin yazı yanıtında dava konusu fuarın söz konusu tarihe kadar, 3 kere ertelendiği ve son olarak …. tarihinde de dava konusu fuarın yapılamayacağından davalı şirketin erteleme isteminde bulunduğu anlaşılmaktadır. Ancak son erteleme istemi usul ve esaslara uygun bulunmayarak ve davalı şirketin iptal istemi de bulunmadığı gözetilerek Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından reddedilmiş, istem iptal olarak değerlendirilmiş, bu nedenle dava konusu fuar 2022 yılı fuar takvimine alınmamıştır. Bu husus hem Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin yazı yanıtında hem de T.C. Ticaret Bakanlığının Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının inceleme raporunda yer almaktadır. Davacı şirket tarafından, dava konusu fuarın belirlenen tarihlerde gerçekleştirilmemesi nedeniyle sözleşmeden döndüğünü bildirdiği 14/12/2021 tarihli ihtarname tarihinde benzer nitelikte aynı fuar organizasyonuna ilişkin dosyalara Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından verilen yazı yanıtlarında ve işbu dosyaya verilen yanıtında dava konusu fuarın 2022 yılı fuar takviminde yer almadığı görülmektedir. Dava konusu fuarın ertelenmesi istemi yöntemine uygun yapılmadığından Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından reddedilerek, erteleme istemi iptal istemi olarak değerlendirilerek, dava konusu fuarın iptal edilerek fuar takvimine alınmamasında davacıya yüklenebilecek bir kusur söz konusu olmayıp, birçok kez ertelenen ve son olarak iptal edilen ve ihtarname tarihinde bile tarihi belli olmayan fuar nedeniyle davacının içinde bulunulan belirsizliğe katlanması hakkaniyete uygun olmayacaktır. Bu kapsamda, fuar tarihinin değişikliği yönünde taraflarca mutabık kalındığı da dosyadan anlaşılamadığından, davacının sözleşmeden dönerek ödediği bedelin tarafına geri verilmesini isteyebileceği sonucuna varılmış, davalının savunmalarına itibar edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacının fuar katılım ücreti olarak davalıya ödediği bedeli ihtarnamenin tebliğ edildiği 16/12/2021 tarihinden itibaren 15 iş günü sonrası olan 07/01/2022 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan isteyebileceği kanaatiyle, davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile; 170.721,03-TL’nin 07/01/2022 tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 11.661,95-TL harçtan peşin alınan 3.363,36-TL harcın indirilmesiyle geriye kalan 8.298,59-TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 3.363,36-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL başvurma harcı, 87,25-TL posta ve davetiye gideri olmak üzere toplam 167,95-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Arabuluculuk gideri olan 1.560,00-TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Davacı kendisini davada vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 26.608,15-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan avansın karar kesinleştikten sonra davacıya geri verilmesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır