Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/956 Esas
KARAR NO : 2022/689
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 17/11/2021
KARAR TARİHİ : 07/07/2022
YAZIM TARİHİ : 08/07/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İlgili vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin 2016 yılına ilişkin yasal defterleri ve 2016-2017 yıllarına ait yasal belge ve dokümanları şirket işyeri taşınması sebebi ile şirket ortağı ve müdürü olan …’nun kullanmış olduğu araç içindeyken 09/11/2021 tarihinde meydana gelen hırsızlık neticesinde, diğer kıymetli eşyalarıyla birlikte çalındığını, durumun derhal kolluk kuvvetlerine bildirildiğini, hırsızlık olayı sonucunda müvekkilinin 2016 yılına ait yevmiye, kebir ve envanter defterleri, alış-satış faturaları, tahsilat ve ödeme makbuzları, alınan ve ödenen banka dekontları ve ekstreleri, ökc fişleri, noter makbuzları, 2017 yılı alış-satış faturaları, tahsilat ve ödeme makbuzları, alınan ve ödenen banka dekontları ve ekstreleri, ökc fişleri, noter makbuzlarının çalındığını beyanla söz konusu ticari defter ve belgelerin zayi olduğuna karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama süreci ve değerlendirmede; istem, TTK’nin 82/7 maddesi gereğince ticari defter, fatura ve belgelerin zıyaa uğramasından ötürü zayi belgesi verilmesidir.
TTK’nin 82/7 maddesinde, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.
Zayi belgesi isteyen ilgili, isteme konu ticari defterlerin, faturaların ve belgelerin şirket işyerinin taşınması nedeni ile şirket ortağı ve müdürü olan …’nun kullanmış olduğu araç içerisindeyken 09/11/2021 tarihinde gerçekleşen hırsızlık olayı sonucunda, diğer kıymetli eşyalarla birlikte çalındığı iddiasıyla zayi belgesi verilmesini istemiştir. Hırsızlık nedeniyle ticari defterlerin, faturaların ve belgelerin zayi olduğunu kanıtlama yükü zayi belgesi verilmesi isteminde bulunandadır.
Eldeki dosyada, istemde bulunan kanıt olarak, kolluk ifade tutanağına, savcılık soruşturma dosyası ve açılması halinde ceza dosyasına, noter makbuzlarına, Ticaret Sicili kayıtlarına, noter yazışma yanıtlarına ve bilirkişi incelemesine dayanmıştır.
Mahkememizce isteme konu edilen hırsızlık olayına ilişkin soruşturmanın akıbeti sorulmuş, Vergi Dairesine, Bakırköy …. Noterliği ile Bakırköy …. Noterliğine ve faturaların basıldığı matbaaya yazılar yazılmış, yazı yanıtları dosya arasına alınmıştır.
İstemde bulunan şirketten ilgili döneme ait vergi incelemesi dolayısıyla 2016-2017 yılı ticari defterlerinin ibrazı istenilmiş, taşınma dönemine denk gelen bu sürede şirket yetkilisi söz konusu defterlerin herhangi bir karışıklığa maruz kalmaması ve müfettişe incelemeye götürmek amacıyla mali müşavirine teslim etmek için … plakalı aracının bagajına koyduğunu, söz konusu ticari defter ve belgelerin hırsızlık olayının gerçekleştiği ana kadar aracın bagajında çanta içinde kaldığını, ticari defter ve belgelerin çalınmış olması sebebiyle süresi içinde vergi incelemesine sunulamadığından bahisle şirket hakkında ceza ihbarnameleri düzenlendiğini beyan etmiştir.
İstemde bulunan şirketin, 14/10/2021 tarihli …. sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin …. sayfasında işyerini naklettiği tescil olunmuştur. Bu durumda hırsızlık olayı ile işyeri nakli arasında 1 aya yakın sürenin geçtiği anlaşılmaktadır.
İkitelli Vergi Dairesi Müdürlüğünün 10/03/2022 tarihli yazı yanıtına göre, istemde bulunan şirket hakkında 2016 yılının tümü, 2017 yılının 3 ve 11 ayları, 2018 yılının 1 ayı ve 2021 yılına ilişkin vergi inceleme raporu düzenlendiği, istemde bulunan şirket hakkında 2016 yılı defterleri verilen süreye rağmen sunulmadığı için vergi suç raporu düzenlendiği anlaşılmıştır.
Kural olarak basiretli tacirin ticari defter ve belgelerini işletme merkezinde muhafaza etmesi ve korunması için gereken önlemleri alması gerekmekte ise de, istemde bulunan şirketin ticari defterlerinin alışılmış olarak bulunması gereken yer dışında şirket ortağı ve müdürünün arabasının bagajında bulundurulması nedeniyle gereken muhafaza önlemlerinin alınmadığı anlaşılmaktadır.
Yukarıdaki açıklamalar hep birlikte değerlendirildiğinde, araba bagajının ticari defter, fatura ve belgelerin olağan saklama yeri olmadığı gibi uzunca sayılabilecek bir süre söz konusu şekilde muhafaza edilmesinin olağan olmadığı, bu itibarla istemde bulunan şirketin tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu ticari defter, fatura ve belgelerin özenle korunmadığı, gerçekleştiği iddia olunan hırsızlık olayında söz konusu defter, fatura ve belgelerin araba bagajında bulunduğu ve bu şekilde zayi olduklarına ilişkin kesin ve inandırıcı herhangi bir kanıtın dosyaya yansımadığı anlaşılmakla gerekli dikkat ve özen gösterilmeyerek, ticari defter, fatura ve belgelerin kaybına neden olunduğu sonucuna varılarak, istemin reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70-TL karar harcından peşin alınan 59,30-TL peşin harcın indirilmesiyle geriye kalan 21,40-TL eksik harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İstemin niteliği gereği yargılama giderlerinin ilgili üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştikten sonra gider avansının kullanılmayan kısmının ilgiliye geri verilmesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere ilgili vekilinin yüzüne(e duruşma sistemi ile) karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
07/07/2022
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır