Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/809 E. 2022/394 K. 08.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/809 Esas
KARAR NO : 2022/394

DAVA : Tespit
DAVA TARİHİ : 30/09/2021
KARAR TARİHİ : 08/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …… “Güneşli Vergi Dairesi ….. Vergi Nolu “İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğüne … sicil numarası ile kayıtlı ….. Pazarlama A.Ş.nin tek ortağı iken; Zeytinburnu … Noterliği 21 Mayıs 2018 tarihli … yevmiye nolu Anonim Şirket Pay devri sözleşmesi ile sermaye hak ve hissesinin tamamını (1.000 pay) bütün aktif ve pasifiyle, hukuki ve mali yükümlülükleriyle, 20 adet çek ile birlikte ve post cihazı ile birlikte 100.000,00 TL bedel karşılığında …. ‘ya devrettiğini ancak bugüne dek …… Türk Ticaret Kanunu gereğince İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünde şirketi adına kayıt-tescil-ilan ettirmediğini, halen devreden …… Yönetim Kurulu Başkanı olarak kayıtlı olduğunu, … devraldığı ….. Pazarlama A.Ş. Ticaret Sicil Müdürlüğüne adına tescil ettirmediği gibi, devreden müvekkil …… aleyhine davranmakta boş olarak devraldığı çekleri imzalayarak 3.kişilere vermekte ancak ödememektedir. Bu nedenle devreden …… icra takipleri ve İcra Ceza davaları ile başbaşa kalmaktadır. İstanbul ….. İcra Ceza Mahkemesi …. E sayılı dosyada şirketi devreden …… karşılıksız çek keşide etmek suçlaması ile Sanık olarak yargılandığını, ……’nın İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğüne tescil talebi ise “devralanın müracatı yada mahkeme kararı istenerek” reddedildiğini belirterek davacı vekili davanın kabulü ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını arz ve talep etmiştir.
CEVAP;Davalı ….. Pazarlama A.Ş. Adına kayyım … tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; ….. Pazarlama Anonim Şirketi aleyhine beyan edilmiş, ve beyan edilecek hiç bir hususu kabul etmediğini belirterek kayyım davanın şirket lehine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, anonim şirket hisse devrine dair tescile icbar ve de müdürlükten ayrılma talebinin tespiti istemine ilişkindir.
Zeytinburnu … noterliğinin 21.05.2018 tarih …. yevmiye nolu anonim Şirket Pay Devri Sözleşmesi dosya arasına getirtilmiş,anılan şirketteki 1000 payın 1000.000,00 TL bedel karşılığında davacı tarafından davalıya devredildiği anlaşılmıştır.
Davacı ile davalı arasında 11.05.2018 tarihinde imza altına alınan devir sözleşmesi de dosya arasında yer almaktadır.
….. Pazarlama A.Ş.nin ticaret sicil müdürlüğü kayıtları celp edilmiş, pay gecişlerine ait değişikler tescile tabi olmadığından ortaklık yapısı tarafımıza bildirilmemiş ancak davacının davalı şirkette yönetim kurulu üyesi ve de yetkilisi olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili duruşmadaki beyanında ” Müvekkilim yazılı olarak davalı tarafa istifa dilekçesini sundu ancak noter kanalı ile istifada bulunmadığı gibi elinde alındı kaşesi de yoktur” şeklinde beyanda bulunmuştur.

(T.C.ERZURUM BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 3. HUKUK DAİRESİ DOSYA NO: 2017/196 KARAR NO : 2017/500)

TTK hükümleri uyarınca anonim şirketlerde kural olarak paylar devredilebilir.Ancak, bunun için devrin kanun veya anasözleşme ile sınırlandırılmamış olması gereklidir. (TTK 491 ile 498. maddeleri) Somut olayda, davalı …. Et Entegre Tesisleri A.Ş.’nin ana sözleşmesinde pay devrini sınırlayan herhangi bir hükme yer verilmemiştir. Pay devrinin şirkete karşı ileri sürülebilmesi için kural olarak devrin şirket pay defterine işlenilmiş olması gereklidir. Ancak, pay defterine kayıt ispat açısından önemli olup payın devrinin gerçekleşmesi pay defterine kaydedilmeden de gerçekleşebilir. Pay defterine kayıt aksi ispat edilene kadar devre karine teşkil eder. Pay defterine kaydın gerekli olduğu fakat çeşitli sebeplerle bunun henüz gerçekleşmediği durumlarda pay sahibi diğer araçlar ile pay sahipliğini ispat edebilir. Dosyada mevcut Ticaret Sicil kayıtlarından davalı ….’a ait payların nama yazılı olduğu ancak bu paylar için yazılı senet ve ilmuhaber çıkartılmadıkları, dolayısıyla çıplak payların devrinin söz konusu olduğu anlaşılmaktadır. 6102 Sayılı TTK’nda anonim şirket paylarının devri sadece basılı hisse senetleri (nama ve hamiline yazılı) yönünden düzenlenmiştir. Hisse senedi çıkarılmamış olan çıplak payların devrine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Çıplak payların devri doktrin ve yargı kararları ışığında şekillenmiştir. Bu doğrultuda anonim şirketlerde çıplak payların devri alacağın temliki hükümlerine tabidir. (Yargıtay 11. HD’nin 2014/6567-16638, 2015/5458-12446, 2015/4392-11374, 2014/15601-11180 esas-karar sayılı ilamları da bu yöndedir.) Davacı ve davalı arasında düzenlenen 9.10.2013 tarihli devir sözleşmesi alacağın temliki hükümlerine uygun olarak yazılı şekilde yapılmış olup, şekil şartlarına haiz ve geçerli bir sözleşmedir.
TTK’nun 493. maddesi uyarınca “Şirket, esas sözleşmede öngörülmüş önemli bir sebebi ileri sürerek veya devredene, paylarını, başvurma anındaki gerçek değeriyle, kendi veya diğer pay sahipleri ya da üçüncü kişiler hesabına almayı önererek, onay istemini reddedebilir. Pay sahipleri çevresinin bileşimine ilişkin esas sözleşme hükümleri, şirketin işletme konusu veya işletmenin ekonomik bağımsızlığı yönünden onayın reddini haklı gösteriyorsa, önemli sebep oluşturur. Bundan başka, devralan, payları kendi adına ve hesabına aldığını açıkça beyan etmezse şirket, devrin pay defterine kaydını reddedebilir. Paylar; miras, mirasın paylaşımı, eşler arasındaki mal rejimi hükümleri veya cebrî icra gereği iktisap edilmişlerse, şirket, payları edinen kişiye, sadece paylarını gerçek değeri ile devralmayı önerdiği takdirde onay vermeyi reddedebilir. Devralan, paylarının gerçek değerinin belirlenmesini, şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden isteyebilir; bu hâlde mahkeme şirketin karar tarihine en yakın tarihteki değerini esas alır. Değerleme giderlerini şirket karşılar. Devralan, gerçek değeri öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde bu fiyatı reddetmezse, şirketin devralma önerisini kabul etmiş sayılır. Esas sözleşme devredilebilirlik şartlarını ağırlaştıramaz.” denilmek suretiyle devrin şirket pay defterine işlenilmesi talebi karşısında şirketin devri belli şartlar dahilinde reddedebileceği düzenlenmiştir. TTK’nun 494. maddesinde ise devir için gerekli olan onay verilmediği sürece, payların mülkiyeti ve paylara bağlı tüm haklar devredende kalacağı, şirketin, onaylamaya ilişkin istemi, aldığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde reddetmemişse veya ret haksızsa, onay verilmiş sayılacağı düzenlenmiştir. Davacı tarafından Kadıköy …. Noterliği aracılığıyla davalı şirkete devri bildirir ihtarname gönderilerek devralınan hisselerin adına pay defterine kaydı istenilmiş, bu ihtarname 23.3.2014 tarihinde davalı şirkete tebliğ olunmuştur. Davalı şirket tarafından Erzurum …. Noterliği aracılığıyla gönderilen cevabi ihtarnamede davalı …’ın davalı şirkette hissesinin bulunmadığı, dolayısıyla böyle bir hisse devrinin pay defterine kaydının yapılamayacağı belirtilerek davacının talebi reddedilmiştir. Davalı şirket tarafından geçerli bir red sebebi ortaya konulmaksızın tescil talebinin reddi karşısında davacının tescile icbara ilişkin bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmakta olup, mahkemece geçerli devir sözleşmesi uyarınca yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davalı … Tesisleri A.Ş. vekilinin istinaf itirazlarının esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Yukarıda anılan içtihat uyarınca Anonim Şirketlerde Hisse senedi çıkarılmamış olan çıplak payların devrine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir ,İTSM ‘den gelen cevabi yazı uyarınca şirket ortaklık bilgileri bildirilmemiş olup pay gecişlerine ait değişikler tescile tabi olmadığından davacının tescile yönelik talebi yönünden ve de müdürlükten ayrılma talebine yönelik davalı şirkete resmi başvurusu kanıtlanamadığından davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM;Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın hukuki yarar yokluğu sebebi ile REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürülükte bulunan haçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70- TL harcın 59,30 TL peşin harçtan mahsubu ile kalan 21,40 TL bakiye harcın davacıdan tahsiliyle hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Kullanılmayan gider avansı konusunda HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra karar verilmesine,

Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip ….
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır