Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/761 Esas
KARAR NO : 2022/873

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 17/09/2021
KARAR TARİHİ : 06/10/2022
YAZIM TARİHİ : 04/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalıya ait …. plakalı aracın zorunlu mali sorumluluk sigortasının müvekkili şirket tarafından sigortalandığını, davalıya ait aracın 02/11/2019 tarihinde maddi hasarlı trafik kazasına karıştığını, oluşan kaza nedeniyle müvekkili şirketin ….. plakalı aracın sigortacısı …. Sigorta A.Ş.’ye 12.124,00-TL ödeme yaptığını, trafik kazası tespit tutanağı incelendiğinde müvekkili şirketin sigortalısı olan davalının olay yerinden firar ettiğinin anlaşıldığını, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları B.4. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı başlığında olay yerinin terk edilmesi halinde meydana gelen zararlar nedeni ile sigortacının sigortalıya rücu edebileceğinin düzenlendiğini, bu nedenle müvekkili şirketin yapmış olduğu ödemenin tahsili amacıyla davalı aleyhine Bakırköy ….. İcra Dairesinin ….. Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı borçlunun itirazı üzerine takibin durduğunu beyanla davalı borçlunun icra takibine yapmış olduğu itirazın iptalini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkiline ait aracın ticari minibüs olduğunu, 07/07/2020 tarihinde ….. Durağı önünde seyir halindeyken park halindeki ….. plakalı aracın kontrolsüz bir şekilde yola çıktığını ve müvekkiline ait araca hafif olarak çarptığını, araç sürücülerinin araçlarını durdurarak aşağı indiklerini, müvekkilinin aracında maddi hasarın meydana gelmediğini, diğer aracın ise sadece jantlarının çizildiğini, müvekkilinin kazaya ilişkin fotoğraflar çektiğini, söz konusu kazada müvekkilinin bir kusurunun bulunmaması ve aracında maddi hasar olmaması nedeniyle tarafların trafiğin tamamen kilitlendiği yerden ayrıldığını, ….. plakalı araç sürücüsünün olay yerinden ayrıldıktan sonra muhtemelen karakola giderek müvekkilinin aracına çarparak olay yerinden kaçtığı yönünde gerçek dışı beyanda bulunmuş olabileceğini, bu iddianın tamamen gerçek dışı olduğunu, çünkü müvekkilinin olay yerinden kaçmış olması durumunda kazaya ilişkin fotoğrafları çekemeyeceğini, ayrıca müvekkilinin minibüs hattında çalıştığını ve her gün onlarca kez aynı güzergahta gidip geldiğini, müvekkilinin nereye kaçacağının merak konusu olduğunu beyanla davanın reddine, davacının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Yapılan yargılamada taraf teşkili sağlanmış, Bakırköy ….. İcra Dairesinin ….. Esas sayılı dosyası UYAP aracılığıyla dosyamız arasına alınmış, ….Sigorta A.Ş.’den …… nolu poliçe ve dava konusu nedeniyle hazırlanan hasar dosyası, ….. Sigorta A.Ş.’den …… nolu poliçe ve …… nolu hasar dosyası, İstanbul İl Emniyet Müdürlüğünden ….. ve ….. plakalı araçların tescil kayıtları getirtilmiş, davalı vekili tarafından dava konusu kazaya ilişkin fotoğraf ve kamera görüntü kayıtları sunulmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılama süreci ve değerlendirmede; dava, trafik kazası nedeniyle zarar görenlere yapılan ödeme tutarının Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Genel Şartlarındaki olay yerini terk nedenine dayanılarak rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali ile davacının icra inkar tazminatı, davalının kötü niyet tazminatı istemlerine ilişkindir.
Bakırköy ….. İcra Dairesinin ….. Esas sayılı icra takip dosyasının yapılan incelemesinde, alacaklısının dosyamız davacısı, borçlusunun dosyamız davalısı oldukları, takibin 12.124,00-TL asıl alacak ve 1.425,98-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 13.549,98-TL alacak için başlatıldığı, takibin borçluya ait sigortalı ….. plakalı araç ile 02/11/2019 tarihinde …… plakalı aracın karışmış olduğu kazada sürücünün olay yerini terk etmiş olması sebebiyle alkol ve ehliyet kontrolü yapılamamış olması sebebiyle karşı araç için ödenen hasar bedelinin rücu edilmesi nedenine dayandığı, davalının icra takibine 03/05/2021 tarihinde itiraz ettiği, davacının yapılan itirazın iptali için süresinde dava açtığı anlaşılmaktadır.
Davacı tarafın, kazaya karışan karşı araç için ödediğinin iddia ettiği hasar bedelini sigortalısı olan davalıdan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın B.4.f maddesi hükmünde yer alan olay yeri terk nedenine dayalı olarak rücuen tahsili amacıyla icra takibinde bulunduğu, dava dilekçesinden ve dosyaya sunmuş olduğu beyan dilekçelerinden anlaşılmaktadır.
Dosya arasında yer alan trafik tescil kayıtlarına göre, 02/11/2019 kaza tarihinde ….. plakalı aracın davalıya ait olduğu görülmektedir. Yine dosya arasına alınan trafik sigorta poliçesine bakıldığında, davalıya ait olan ….. plakalı aracın davacı sigorta şirketi tarafından 13/06/2019-1406/2020 tarihleri arasında sigortalandığı anlaşılmaktadır.
Davalı tarafça sunulan fotoğraflar ile kamera görüntülerine bakıldığında, kazanın ne şekilde gerçekleştiği, kazanın maddi hasarlı olduğu görülmektedir. Görüntülere göre, park halinde bulunan zarar gören araç birden yola çıkmaya çalışırken, davalıya ait araç ile çarpışmaktadırlar. Kaza maddi hasarlı trafik kazası olup, taraflarca aksi yönde bir beyan veya iddia ya da savunmada bulunulmamıştır.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nda sigortacının, sigortalıya rücu hakkı ” B.4. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortanın Sigortalıya Rücu Hakkı” başlıklı maddesinde düzenlenmiş, ilgili madde “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigortalıya rücu edebilir.
Sigortalıya başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
a) Tazminatı gerektiren olay, sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasti bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmiş ise,
b) Tazminatı gerektiren olay, aracın ilgili mevzuat hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan veya geçerliliğini yitirmiş sürücü sertifikasına sahip ya da ehliyetine geçici/sürekli el konulmuş kimseler tarafından sevk edilmesi veya trafik kurallarının ihlali sonucunda meydana gelmiş ise,
c) Aracın, uyuşturucu madde veya ilgili mevzuatta belirlenen seviyenin üzerinde alkollü içki almış kişilerce veya aynı mevzuatta alkollü içki alamayacağı belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelen zararlar,
ç) Tazminatı gerektiren olay, yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması veya yetkili makamlarca tespit edilmiş olan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınması veya patlayıcı, parlayıcı ve tehlikeli maddeleri taşıma ruhsatı bulunmayan araçlarda, bu maddelerin parlama, tutuşma ve infilakı yüzünden meydana gelmiş ise,
d) Sigortalının rizikonun gerçekleşmesi halinde bu genel şartların B.1. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesinden dolayı zarar ve ziyan miktarında bir artış olursa,
e) Tazminatı gerektiren olayın aracın çalınması veya gasp edilmesi sonucunda olması halinde, çalınma veya gasp edilme olayında sigortalının kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olduğu tespit edilirse,
f) Bedeni hasara neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde,
Sigortacı rücu sebeplerine dayanarak tazminat sürecini geciktiremez ve bu sebeplere dayalı bilgi ve belgeyi hak sahibinden talep edemez.” denilerek, sigortacının sigortalıya rücu edebileceği durumlar belirlenmiştir. İlgili maddede sayılan rücu sebepleri birbirinden bağımsız nedenler olup, rücu nedenlerinden herhangi birisinin bulunması duumunda sigorta şirketi yapılan hasar ödemesinin rücuen tazminini sigortalısından isteyebilir.
Çözümlenmesi gereken sorun …… poliçesi bulunan dava konusu araç bakımından meydana gelen işbu trafik kazası neticesinde olay mahallinin terk edilmesinin tek başına poliçeyi teminat kapsamından çıkarıp çıkarmadığına ilişkindir.
Sigorta hukukunda asıl olan, sigorta poliçesi kapsamında kalan rizikonun gerçekleşmesi halinde zararın sigortacı tarafından karşılanmasıdır. Ancak bazı durumlara ilişkin yasaya veya poliçe genel şartlarına hükümler konularak, zarar teminat dışına çıkarılabilmektedir. …. genel şartlarının B.4 maddesinde de teminat dışında tutulan hususlar düzenlenmiş olup, bunlardan bir tanesi de kazadan sonra olay yerinin terk edilmesidir.
01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMMS) Genel Şartlarının ” ZARAR GÖRENLERİN HAKLARININ SAKLI TUTULMASI VE SİGORTACININ SİGORTALIYA RÜCU HAKKI” başlıklı B.4/f maddesinde düzenlenen “Bedeni hasara neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde,” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, “bedeni hasar”a neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde sigorta şirketinin zarar gören 3. kişilere ödediği tazminatı sigortalısına rücu hakkı bulunmaktadır. Bedeni hasara neden olan bir trafik kazası sonucu sigortalı araç sürücüsü olay yerini terk etmişse olay yerini terk nedeninin tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu bir hal nedenine dayanması gerektiği açıktır.
ZMMS genel şartlarının B.4/f maddesi kapsamında, sigorta şirketinin sigortalısına rücu hakkının doğumu için iki nedenin bir arada bulunması gerekmektedir.
Bunlardan ilki meydana gelen trafik kaza sonucunda “bedeni hasar”ın doğmasıdır. Poliçe genel şartlarında maddenin kapsamı “bedeni hasar” ile sınırlandırılmış olup, düzenleyici, yalnızca maddi hasar meydana gelen kazaları özellikle rücu kapsamına almamıştır. Kural, riskin gerçekleşmesi halinde zararın karşılanması olduğundan ve teminat dışı olan durumlar istisna olduklarından, maddi hasarlı trafik kazalarında, sigortalı sürücüsü tarafından olay yeri terkinin genişletici yorumla rücu kapsamına alınması olanaklı değildir.
Somut olayda ise bedeni hasar meydana gelmemiştir. Tarafların bu yönde bir iddia ve savunması da bulunmamaktadır.
ZMMS genel şartları B.4/f maddesi düzenlenirken zarar gören 3. kişilere yapılan ödemenin türü ve niteliği dikkate alınmamış, aksine “trafik kazası”nın türü esas alınmıştır.
Rücu için gerekli olan ikinci neden ise, sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terk nedeninin ZMMS genel şartları B.4/f maddesi kapsamında “tedavi” veya “yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme”, “can güvenliği nedeniyle uzaklaşma” gibi zorunlu hallerden birine dayanması gerekmektedir.
Somut olayda; sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terk nedeninin ZMMS genel şartları B.4/f maddesi kapsamında “tedavi” veya “yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme”, “can güvenliği nedeniyle uzaklaşma” gibi zorunlu hallerden olmadığı anlaşılmaktadır.
Buna göre, sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terk nedeninin yukarıda belirtilen zorunlu hallerden olmadığı anlaşılmış ise de; yine yukarıda belirtilen ve rücu koşullarından biri olan ZMMS genel şartlarının B.4/f maddesi kapsamında meydana gelen trafik kazasının bedeni hasara neden olmaması, kazanın maddi hasarlı olması, (Konya Bölge Adliye Mahkemesi ….. Hukuk Dairesi ….. E-K sayılı ilamı) davacının rücu hakkı veren başka bir nedene dayanmaması ve buna ilişkin dosyaya yansıyan bir kanıt da bulunmadığı anlaşılmakla, sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terki nedeniyle davacı sigorta şirketinin, dava dışı zarar görene ödediği maddi hasar bedelini sigortalısına rücu hakkının bulunmadığı kanaatiyle davanın reddine, davacının takibinde kötü niyetli olduğuna ilişkin dosyaya yansıyan bir kanıt da bulunmadığından koşulları oluşmayan davalının kötü niyet tazminatı isteminin de reddine karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
-Kötü niyet tazminatı isteminin REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70-TL harcın peşin alınan 163,65-TL harçtan indirilmesiyle geriye kalan 82,95-TL fazla harcın istem halinde davacıya geri verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 8,50-TL vekalet harcı ve 13,40-TL vekalet pulu olmak üzere toplam 21,90-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Arabuluculuk gideri olan 680,00-TL’nin davacıdan alınarak hazineye verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan avansların kullanılmayan kısımlarının karar kesinleştikten sonra yatıran tarafa geri verilmesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.06/10/2022

Katip ……
e-imzalıdır

Hakim …..
e-imzalıdır