Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/614 E. 2022/823 K. 22.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/614 Esas
KARAR NO : 2022/823

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/07/2021
KARAR TARİHİ : 22/09/2022
YAZIM TARİHİ : 23/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … ve …Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin müteaahit ortaklığı ile arsa sahipleri olan … ve …. arasında Büyükçekmece … Noterliği’nin 07/03/2019 tarih ve … yevmiye numaralı, Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin %50 arsa payı karşılığında olduğunu, inşaat devam ederken müvekkilinin öz amcası … ‘ın, inşaatı üstlenen müteahhit ortaklığının müvekkiline isabet eden kısmının yarısına ortak olmak istediğini, bunun üzerine 06/03/2020 tarihinde müvekkilinin Esenyurt’taki işyerinde şahitler huzurunda inşaat adi ortaklığı imzaladıklarını, bu sözleşmeye göre davalı … 500.000,00-TL sermaye ödeyeceğini, bu şekilde …, …’ın inşaat hissesinin %50 ortağı olacağını, kararlaştırılan ödemenin 300.000,00-TL’sinin müvekkilinin banka hesabına ödendiğini, geri kalan 50.000,00-TL’sinin 15 gün sonra ödeneceğinin kararlaştırıldığını, geri kalan bakiyenin 110.000,00-TL’si de …’ın 3. bir şahıstan alacaklı olduğu 15/04/2020 vadeli 60.000,00-TL bedelli senedinin tahsilinden sonra 110.000,00-TL’sine tamamlanarak müvekkile ödeneceği ve son olarak inşaatta ihtiyaç duyulduğunda 50.000,00-TL’sinin ödenmesinin kararlaştırıldığını, ancak davalı … 300.000,00-TL ödeme haricinde diğer ödemelerini sözleşmeye rağmen yapmadığını, davalı …’ın hem sözleşmede kararlaştırılan bakiye ödemeleri yapmadığı gibi hem de müvekkile ortaklığı tasfiye etmek istediğini bildirdiğini, ortaklığın tasfiyesi görüşmeleri ve davaya konu 360.000,00-TL bedelli senedin verilmesi ile bedelinin ödenmesi hususu; davaya konu senedin tanzimi ile davalıya verildiği gün olan 15/01/2021 tarihinde davalı … adi ortaklığın tasfiye şartlarını kararlaştırmak üzere ; … ve … ile müvekkilinin Esenyurt’taki işyerine geldiğini, İş yerinde aynı zamanda müvekkilinin iş ortağı ….’ın da hazır olduğunu, davalı, ….’ı da telefonla arayarak adi ortaklığın tasfiyesi görüşmesi için çağırdığını, … ‘in de toplantıya geldiğini, tüm şahitler huzurunda yapılan şifahi tasfiye anlaşmasına göre müvekkilinin davalıya ana para ve kar hissesi dahil toplam 541.000,00-TL ödeyeceğini, bu bedelin 131.000,00-TL’si zaten bu şifahi tasfiye sözleşmesinden önce ödenmiş olup ayrıca 360.000,00-TL bedelli davaya konu 15/01/2021 tanzim ve 28/02/2021 vadeli borçlusu …, lehtarı … olan senedin davalıya verildiğini, ayrıca tasfiye bedelinin kalan 50.000,00-TL’si için 07/04/2021 tarihinde 20/06/2021 vadeli 50.000,00-TL bedelli ….bank çekini davalıya verdiğini, dava konusu senet bedelinin de gerek çek gerek hesaba EFT ile ödendiğini beyanla müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının saptanmasını ve dava konusu senedin müvekkiline iadesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan Adi Ortaklık sözleşmesi uyarınca müvekkilinin toplam 500.000,00-TL ödeyerek, Esenyurt … Mahallesinde bulunan … ada … parselde bulunan inşaat projesine, sermayesiyle davacı … ‘ın kar payına %50 ortak olduğunu, müvekkilinin ortaklık sözleşmesinin konusu olan 500.000,00-TL sermaye ödeme borcunu ifa etmiş olmasına rağmen diğer ortak … kar payını dağıtmadığını ve kendi uhdesinde tuttuğunu, bu sebeplerle tarafların arasındaki adi ortaklığın sona erdirilerek tasfiye edilmesi; bu dairelerin satışlarından elde edilen ve müvekkiline verilmeyen alacağı için 03/05/2021 tarihinde Büyükçekmece .. Asliye Hukuk Mahkemesinin … E sayılı davayı açtıklarını, müvekkili … ve müvekkilinin kardeşleri …, … ve …’ın babası ….’ın yıllarca ortaklık yaptıklarını, bu ortaklığa dair defter tutup gelir giderin hesabını tuttuklarını, … Ada … Parsel, .. Ada .. Parsel, .. Ada .. Parsel, .. Ada .. Parsel’de ortak inşaat yaptıklarını, bu inşaatlar yapılırken …’ın müvekkiil …’a 190.000,00-TL borçlandığını, ayrıca …’ın amcası …’a da 40.000,00-TL borçluyken ve ödeyemiyorken müvekkili …’dan kendi borcunu …’a ödemesini rica ettiğini, müvekkili …’ın da yeğeni … adına kardeşi …’a 40.000,00-TL ödediğini, bu şekilde davacı …’ın müvekkili …’a toplam borcunun 230.000,00-TL olduğunu, ilk ortaklığın ortakları olan … ve … bu borçların tanığı olduğunu, ayrıca müvekkilinin 300.000,00-TL …’ın hesabına yatırdığını, davacı taraf dava dilekçesinde 24/10/2020 tarihinde … adına 5.000,00-TL borç iade açıklaması ve 03/11/2021 tarihinde yine … adına EFT yaptığını belirttiğini, davacı tarafın …’a yapmış olduğu ödemenin davacı … ile dava dışı … arasındaki ayrıca bir borç olup bu ödemenin müvekkili … ile herhangi bir alakası bulunmadığını, dava dışı … davacı …’a ortaklığın devam ettiği dönem elden 17.000,00-TL borç verdiğini, nitekim davacı … dekontta “borç iade” açıklamasını da yazarak …’a olan bu borcu ikrar ettiğini, davacı … köydeki 40.000,00-TL’ye satılan traktörün 1/4 payı olan 10.000,00-TL’nin mahsup edilmesini istemişse de bahse konu traktör müvekkilinin olmayıp müvekkilinin babası yani davacı …’ın dedesinin traktörü olduğunu ve 10 yıl önce devredildiğini, bu devirden sonra tüm kardeşler kendi payını aldıklarını, ayrıca …’ın babasının halen sağ olduğu için …’nın mirasçı olmadığını, davacı dava dilekçesinde ayrıca müvekkil …’ın çocuğunun dersane parasını ödeyerek 536,00-TL’lik küsuratı öğrenciye hediye olarak verdiğini belirtmekteyse de böyle bir durumun söz konusu olmadığını, davacı … dava dışı …’dan elden almış olduğu 17.000,00-TL’nin ödemesini 5.000,00-TL borç iadesi açıklaması ile ve 11.000,00-TL dersane ödemesi ile dava dışı …’a olan borcunu ödediğini, beyan ederek haksız davanın reddini talep etmiştir.
Yapılan yargılamada taraf teşkili sağlanmış, Büyükçekmece … Asliye Hukuk Mahkemesinin …. Esas sayılı dosyası ile Büyükçekmece …. İcra Dairesinin .. Esas sayılı icra takip dosyası UYAP aracılığıyla dosyamız arasına alınmış, ilgili bankalardan davaya konu çek ödemelerinin kime yapıldığı sorulmuş, bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama süreci ve değerlendirmede; dava, 15/01/2021 düzenleme tarihli, 28/02/2021 vade tarihli, 360.000,00-TL bedelli, düzenleyeni …, lehtarı … olan bonodan dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının saptanması ile bu bononun davacıya geri verilmesi istemlerine ilişkindir.
Davacı tarafından dava konusu bonodan dolayı borçlu olunmadığının saptanması istenilmişse de, söz konusu bononun dava tarihinden önce 25/06/2021 tarihinde Büyükçekmece … İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takip dosyasıyla 250.000,00-TL kısmi ödeme dışlanarak ve vade tarihinden itibaren işleyen faizleri ile birlikte takibe konu edildiği anlaşılmakla, bu tutar yönünden davalının davacının ödemesini kabul ettiği sonucuna varılarak ve davacının da UYAP ekranından takipten 29/06/2021 tarihinde haberdar olduğu görülmekle, dava tarihinde zaten borçlu olunmadığı kabul edilen 250.000,00-TL yönünden davacının davasının reddi yoluna gidilmiştir.
İcra takibine konu edilen dava konusu bononun, lehtar olan davalı tarafından dava dışı …’a ciro edildiği, ondan da … İnşaat isimli firmaya ciro edildiği, en son da davacıya karşı takibi alacaklı olarak davalının başlattığı görülmektedir. Dosya arasında bulunan ödeme dekontlarına göre dava konusu senede yollama yapan işlem açıklamaları ile davacı tarafından dava dışı …’a 06/04/2021 tarihinde 125.000,00-TL, 07/04/2021 tarihinde 120.000,00-TL VE 07/04/2021 tarihinde 5.000,00-TL ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu tutarların toplamı 250.000,00-TL olup, icra takibinde dışlanan tutarla aynı değerdedir. Dosya içerisinde bulunan elektronik ileti görsellerinde bildirilen hesaba davacı tarafından söz konusu toplam 250.000,00-TL’nin yatırıldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, bu tutarın dava konusu bonoya istinaden ödendiği sonucuna varılmakla, icra takibinde dışlanan 250.000,00-TL’lik tutar olduğunu kabul etmek gerekmiştir.
Yine davacının dava konusu bonoya istinaden davalıya verdiğini iddia ettiği, her birinin lehtarı davalı olan 30/03/2021 düzenleme tarihli 30.000,00-TL tutarlı çekte, 30/04/2021 düzenleme tarihli 31.000,00-TL tutarlı çekte ve 05/06/2021 düzenleme tarihli 49.000,00-TL tutarlı çekte davalının çekleri dava dışı …’a ciro ettiği, onun da …. Yapı İnşaat’a ciroladığı görülmektedir. Dosyaya gelen yazı yanıtlara göre çekler tahsil edilmiştir.
Davalı tarafından başlatılan icra takibinde vade tarihinden itibaren avans faizi işletilerek, yapılan ödemenin işleyen faiz de dahil edilerek TBK’nin 100 vd maddelerine göre alacaktan düşürülmesi yoluyla başlatıldığı gözetilerek, bononun 28/02/2021 ödeme tarihinden itibaren 30/03/2021 düzenleme tarihli çekin tarihine kadar işlemiş faiz alacağının (30 gün x 16,75 faiz oranı x 360.000,00-TL / 100 x 365) 4.956,16-TL olacağı, bu faizin bono tutarı ile toplanması ile elde edilen tutardan çek bedeli indirildiğinde 334.956,16-TL alacağın kalacağı, 06/04/2021 tarihinde banka havalesi yoluyla yapılan ödemenin tarihine kadar kalan tutar üzerinden işlemiş faiz alacağının (6 gün x 16,75 faiz oranı x 334.956,16-TL / 100 x 365) 922,27-TL olacağı, bu faizin kalan alacak tutarı ile toplanmasıyla elde edilen tutardan 125.000,00-TL indirildiğinde 210.878,43-TL alacağın kalacağı, 07/04/2021 tarihinde banka havalesi yoluyla yapılan ödemelerin tarihine kadar kalan tutar üzerinden işlemiş faiz alacağının (1 gün x 16,75 faiz oranı x 210.878,43-TL / 100 x 365) 96,77-TL olacağı, bu faizin kalan alacak tutarı ile toplanmasıyla elde edilen tutardan 125.000,00-TL indirildiğinde 85.975,20-TL alacağın kalacağı, 30/04/2021 düzenleme tarihli çekin tarihine kadar kalan alacak tutarı üzerinden işlemiş faiz alacağının (23 gün x 16,75 faiz oranı x 85.975,20-TL / 100 x 365) 907,45-TL olacağı, bu faizin kalan alacak tutarı ile toplanmasıyla elde edilen tutardan çek bedeli olan 31.000,00-TL indirildiğinde 55.882,65-TL alacağın kalacağı, 05/06/2021 düzenleme tarihli çekin tarihine kadar kalan alacak tutarı üzerinden işlemiş faiz alacağının (36 gün x 16,75 faiz oranı x 55.882,65-TL / 100 x 365) 923,21-TL olacağı, bu faizin kalan alacak tutarı ile toplanmasıyla elde edilen tutardan çek bedeli olan 49.000,00-TL indirildiğinde 7.805,86-TL alacağın kalacağı ve bu alacak tutarına 25/06/2021 takip tarihine kadar geçen süre boyunca (20 gün x 16,75 faiz x 7.805,86-TL / 100 x 365) işlemiş faiz oranının 71,64-TL olacağı anlaşılmaktadır. Tüm işlemiş faizler ile kalan alacak tutarı toplandığında bono tutarının tümünün ödenmesi halinde dahi hala 7.805,86-TL kalan alacak tutarı ve 71,64-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 7.877,50-TL alacağın kalacağı sonucuna varılmakla, bonodan dolayı borcun tümü ödenmemiş olacağından, yani borcun tamamı ödenmemiş veya borç senedi alacaklıya başkaca haklar da vermekte ise borçlu, ancak makbuz verilmesini ve ödemenin borç senedine işlenmesini isteyebileceğinden davacının dava konusu bononun davalıdan alınarak kendisine verilmesi isteminin kabulü olanaklı görülmemiştir.
Uyuşmazlığın çözümü için taraflara ticari defterlerini ve belgelerini incelenmeye sunmaları için gün belirlenerek kesin süre verilmiş, kesin sürede ticari defter ve belgelerini incelemeye sunmayan taraf olursa diğer tarafın kayıtlarının kabul edilebileceği yönünde bildirim yapılmasına rağmen, davalı tarafın ticari defter ve belgelerini sunmadığı, davacının kayıtlarına göre ise anılı çekler ve banka havaleleri yoluyla davaya konu bonoya istinaden 360.000,00-TL ödeme yapıldığı saptanmıştır. Davalı tarafın bilirkişi raporuna karşı itirazında, dava dışı …’a yapıldığı saptanan ödemelerin yanılgılı değerlendirildiği yönünde itirazda bulunduğu, davalıya verilen çeklere ilişkin bir itirazda bulunmadığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar, çeklerin kambiyo senedi niteliğiyle nedenden soyut olduğundan ticari deftere kayıtları zorunlu değilse de, davacı tarafından davalıya verilen çeklerin tacir çeki olmakla yalnızca davacının ticari işleri dolayısıyla düzenleyebileceği, taraflar arasında ticari ilişki olduğunun uyuşmazlık konusu olmadığı, anılı çeklerin toplam tutarları ile banka havalelerinin toplam tutarlarının dava konusu bono tutarı kadar olduğu, davaya konu bononun ciro silsilesinin görünüş itibariyle düzgün olduğu ve bonoya istinaden banka havalesi ile ödeme yapılan dava dışı …’ın ve …. Yapı İnşaat’ın ciranta oldukları, İstanbul Ticaret Odası kayıtlarında …. Yapı İnşaat’ın …’a ait olduğu, çeklerde de benzer ciro silsilesinin olduğu ve görünüş itibariyle kopukluk olmadığı, davacının davalıya çekler ile ödeme yaptığı, çeklerle ödemeye ilişkin dosyaya yansıyan geçerli bir açıklama, kayıt, verinin bulunmadığı, bu durumda yapılan ödemenin muaccel borç için yapılmış sayılacağının ve eğer birden çok borç muaccel ise ödemenin, borçluya karşı ilk olarak takip edilen borç için yapılmış olduğunun kabulü gerektiği, dosyada davaya konu edilen bonoya dayanak icra takibi dışında taraflar arasında takibe konu edilen veya muaccel başkaca bir borç ilişkisine rastlanılmadığı, çekler ve banka havaleleri yoluyla ödemelerin bononun vadesinden sonra yapıldığı hususları hep birlikte değerlendirildiğinde 30/03/2021 düzenleme tarihli 30.000,00-TL tutarlı çek, 30/04/2021 düzenleme tarihli 31.000,00-TL tutarlı ve 05/06/2021 düzenleme tarihli 49.000,00-TL’lik çeklerden dolayı toplam 110.000,00-TL yönünden davacı tarafından davaya konu edilen 15/01/2021 düzenleme tarihli 28/02/2021 ödeme tarihli 360.000,00-TL’lik bonoya istinaden ödeme yapıldığından bu tutar yönünden davacının davalıya borçlu olmadığı kabul edilmiştir. Yine yukarıda değinildiği gibi, banka havalesi yoluyla, dava konusu bononun görünüş itibariyle düzgün ciro silsilesine göre cirantası olan dava dışı …’a yapılan ve icra takibinde kısmen tahsil edildiği belirtilen 250.000,00-TL yönünden zaten icra takibiyle davalı taraf tahsili kabul ettiğinden davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; Büyükçekmece …. İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takip dosyasına 250.000,00-TL’lik kısmi ödeme dışlanarak konu edilen 15/01/2021 düzenleme tarihli, 28/02/2021 ödeme tarihli, 360.000,00-TL bedelli, düzenleyeni …, lehtarı … olan bonodan dolayı davacının davalıya 110.000,00-TL borçlu olmadığının saptanmasına, fazlaya ilişkin istemlerin reddine,
2-Alınması gereken 7.514,10-TL harçtan peşin alınan 6.147,90-TL harcın indirilmesiyle geriye kalan 1.366,20-TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 6.147,90-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 59,30-TL başvurma harcı, 8,50-TL vekalet harcı, 13,40-TL vekalet pulu, 1.000,00-TL bilirkişi ücreti, 3,00-TL yeni dosya gideri, 180,40-TL posta ve davetiye gideri olmak üzere toplam 1.264,60-TL yargılama giderinden kabul ve ret oranına göre 386,40-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 11,50-TL vekalet harcı, 18,15-TL vekalet pulu olmak üzere toplam 29,65-TL yargılama giderinden kabul ve ret oranına göre 20,59-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,

6-Davacı kendisini davada vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen tutar üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 17.500,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini davada vekil ile temsil ettirdiğinden reddedilen tutar üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 38.000,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan avansın karar kesinleştikten sonra davacıya geri verilmesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere davacının ve vekilinin ve davalı vekilinin(e-duruşma ile) yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/09/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır