Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/516
KARAR NO : 2021/935
DAVA : Hakemin Reddi (Eser Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 17/06/2021
KARAR TARİHİ : 20/10/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 21/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Hakemin Reddi (Eser Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı kargo şirketi arasında 01.04.2013 tarihinde hükümlerini 01.04.2013 tarihinden itibaren doğuracak şekilde acentelik sözleşmesi imzalandığını, akabinde 01.04.2013 tarihinde, yine müvekkili ile davalı kargo şirketi arasında bahse konu acentelik sözleşmesinden doğacak ihtilafların giderilmesi amacıyla hakem sözleşmesi imzalandığını, yapılan sözleşme ile hakem heyeti başkanı olarak Av. …… ile heyet üyeleri olarak ta ………. ve ……. adlı üyelerin belirlendiğini, müvekkilinin davalı şirket ile arasında akdedilen acentelik sözleşmesinin haksız olarak feshedilmesi ve bunun yanında doğan alacaklarınında ödenmemesi üzerine hakem heyeti başkanı olan Av. ……’a ortaya çıkan ihtilafın hakem sözleşmesi gereği diğer üyelere de ulaşılarak çözülmesi amacıyla taraflarınca başvuru yapıldığını, akabinde … tarafından, davalı kargo şirketi ile aralarında azilnameden kaynaklı hukuki ihtilaf bulunduğu ve dolayısıyla davalı ile arasında ki bu husumet nedeniyle hakem heyetinde görev alamayacağına dair cevabi yazının taraflarına bildirildiğini, heyetin diğer üyeleri olan ………. ve ……… adlı üyelere ise yaptıkları araştırmalar çerçevesinde ulaşmanın mümkün olmadığını, ………. adlı üyenin basında yer alan haberlere göre davalı şirkette sözleşmenin akdedildiği tarih olan 01.04.2013 tarihinde genel müdür yardımcısı olarak çalıştığı bilgisine ulaşıldığını, bu nedenlerle haklı davalarının kabulü ile HMK 418/4,5 uyarınca hakemlerin reddi taleplerinin kabulü ve müvekkili ile davalı şirket arasında yapılan 01.04.2013 tarihli hakem sözleşmesinin sona erdirilmesine, sayın mahkeme aksi kanaatte ise mevcut durumda heyet oluşamayacağından yeni bir hakem heyeti tayinine, yargılama sonunda yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirkete tahmiline karar verilmesini istemiştir.
CEVAP; Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki acentelik sözleşmesinin, 16/07/2020 tarihi itibariyle sona erdiğini, hakem sözleşmesinin geçersiz olduğunu, hakem sözleşmesi, acentelik sözleşmesinin devamı süresince ortaya çıkacak ihtilafların çözümüne ilişkin olduğunu, hakem heyeti olarak belirlenen kişilerin tarafsız ve bağımsız olmadıklarını, belirlenen hakemlerce kabul edilmeyen hakem sözleşmesinin geçersiz olduğunu, hakem heyeti oluşmadığından tahkimin sona erdiğini, bu nedenle geçersiz hakem sözleşmesi nedeniyle hakem yargılaması yapılmasına yer olmadığına, mahkemenin aksi kanaatte olması halinde hakem sözleşmesinde isimleri açıkça belirlenen hakem heyetinin bir araya gelememesi nedeniyle HMK. m. 421/3 uyarınca tahkimin sona erdiğinin tespitine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, hakemin reddi talebine ilişkin olup, taraflar arasındaki uyuşmazlığın; sözleşmede adı geçen iki hakemin reddine ilişkin sebeplerin bulunduğu konusunda uyuşmazlık bulunmayıp, uyuşmazlığın taraflar arsında geçerli bir hakem sözleşmesi bulunup bulunmadığı hususlarındandır.
Davalı taraf belirlenen hakemlerce kabul edilmeyen hakem sözleşmesinin geçersiz olduğunu, bu nedenle geçersiz hakem sözleşmesi nedeniyle hakem yargılaması yapılmasına yer olmadığına karar verilmesini talep ettiğinden öncelikle geçerli bir hakem sözleşmesi bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Esasen taraflar arsındaki sözleşmenin başlığı hakem sözleşmesi ise de, bu sözleşme tarafların tahkim yoluna başvurma konusunda anlaştıklarına ilişkin tahkim sözleşmesidir. Hakem Sözleşmesi ise; taraflar ile hakem veya hakemler arasında kurulan sözleşmedir. Tahkim sözleşmesi ile hakeme götürülen ihtilaf konusunda taraflar ile hakem veya hakemler arasında zımni bir sözleşme meydana gelir. Usulen hakem sözleşmesi, tahkim sözleşmesinde olduğu gibi yazılı bir şekle tabi tutulmamıştır. Hakemin kendisine verilen uyuşmazlığı tahkim yoluyla çözme faaliyetini kabul etmesi ile hakem sözleşmesi oluşmakta, bu haliyle de yazılı veya sözlü olarak hakem sözleşmesi kurulabilmektedir. Hakem sözleşmesi ile hakemler verecekleri hizmet karşılığında, sözleşme veya teamüle göre ücrete hak kazanmaktadır. Bu nedenle taraflar arasındaki tahkim sözleşmesinin geçerli olmadığına ilişkin davalının itirazı yerinde değildir. Geçerli bir tahkim sözleşmesi mevcut olup, hakem sözleşmesinin kurulup kurulmadığı ise ikinci aşama olup, somut olayımızda yargılama konusu değildir.
Hakemlerin reddine ilişkin incelemeye gelince;
Hakemin ret sebeplerini düzenleyen HMK’nın 417. maddesine göre;
(1)Kendisine hakemlik önerilen kimse, bu görevi kabul etmeden önce tarafsızlık ve bağımsızlığından şüphe edilmeyi haklı gösteren durum ve koşulları açıklamak zorundadır. Taraflar önceden bilgilendirilmemiş oldukları takdirde hakem, daha sonra ortaya çıkan durumları da gecikmeksizin taraflara bildirir.
(2)Hakem, taraflarca kararlaştırılan niteliklere sahip olmadığı, taraflarca kararlaştırılan tahkim usulünde öngörülen bir ret sebebi mevcut bulunduğu veya tarafsızlığından şüphe edilmeyi haklı gösteren durum ve koşullar gerçekleştiği takdirde reddedilebilir. Taraflardan birisinin kendisinin atadığı veya atanmasına katıldığı hakemi reddetmesi, yalnızca hakemin atanma tarihinden sonra öğrenilen ret sebeplerine dayanılarak yapılabilir.
Aynı yasanan hakemin reddi usulüne ilişkin 418. maddesine göre;
(1)Taraflar, hakemin reddi usulünü serbestçe kararlaştırabilirler.
(2) Hakemi reddetmek isteyen taraf, hakemin veya hakem kurulunun seçiminden ya da hakemin reddi talebinde bulunabileceği bir durumun ortaya çıktığını öğrendiği tarihten itibaren iki hafta içinde ret talebinde bulunabilir ve bu talebini karşı tarafa yazılı olarak bildirir. Reddedilen hakem kendiliğinden çekilmez veya diğer taraf reddi kabul etmez ise ret hakkında hakem kurulunca karar verilir.
(3) Hakem kurulundan bir veya birden çok hakemin reddini isteyen taraf, ret talebini ve gerekçesini hakem kuruluna bildirir. Ret talebinin kabul edilmediğini öğrenen taraf, bu tarihten itibaren karara karşı bir ay içinde mahkemeye başvurarak bu kararın kaldırılmasını ve hakem veya hakemlerin reddine ilişkin talep hakkında karar verilmesini isteyebilir.
(4) Seçilen hakemin veya hakem kurulunun tümünün ya da karar çoğunluğunu ortadan kaldıracak sayıda hakemin reddi için ancak mahkemeye başvurulabilir. Mahkemenin bu fıkra uyarınca vereceği kararlara karşı kanun yoluna başvurulamaz.
(5) Seçilen hakemin veya hakem kurulunun tümünün ya da karar çoğunluğunu ortadan kaldıracak sayıda hakemin ret talebini mahkemenin kabul etmesi hâlinde tahkim sona erer. Ancak tahkim sözleşmesinde hakem veya hakemlerin isimleri belirlenmemişse yeniden hakem seçimi yoluna gidilir.
Yukarıdaki maddenin 4. fıkrasına göre, seçilen hakemin veya hakem kurulunun tümünün ya da karar çoğunluğunu ortadan kaldıracak sayıda hakemin reddi için ancak mahkemeye başvurulabileceğinden, doğrudan mahkememize başvurulmasında bir usule aykırılık bulunmamaktadır.
Davacı tarafın iddiası davalı tarafın cevap dilekçesi ve 18/10/2021 tarihli beyan dilekçesi nazara alındığında; somut olayımızda taraflar arasındaki tahkim sözleşmesinde adı geçen hakemlerden, Av. ……’ın bir dönem davalı ………. Kargo’ya avukatlık hizmeti verdiği, halihazırda davalı şirket ile vekalet sözleşmesinden doğan ihtilafı olduğu gibi, ………. Kargo aleyhinde işçilik alacağı talepli açılan pek çok davada da şirkete karşı üçüncü kişilere (işçilere) avukatlık hizmeti verdiği, hekemlerden ……….’ın ………. Kargo ve bağlı olduğu şirketler grubuna ilk olarak 1992 yılında girdiği, 2006 yılından itibaren ………. Kargo’da çalıştığı, son olarak 2016 yılında işten çıkışı yapılan ……….’ın bu tarihte Genel Müdür Yardımcısı olduğu hususnda taraflar arsında ihtilaf bulunmayıp bu hakemlerin reddine ilişkin sebepler gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Davalı taraf 18/10/2021 tarihli dilekçesinde hakemlerden ………’in 04/07/2009 tarihinde akdedilen Acentelik Sözleşmesi kapsamında halen davalı ………. Kargo – …… Acente sahibi ve yetkilisi olarak faaliyet göstermekte olduğu bildirilmişse de davacının bu hakem yönünden red talebi bulunmamaktadır. Bu nedenle mahkememizce hakemlerden …… ve ……….’ın yönünden değerlendirme yapılmış, bu hakemlerin reddine ilişkin talebin yerinde olduğu değerlendirilmiştir. Buna göre üç kişilik hakem heyetinde iki hakemin reddi koşulları mevcut olup karar çoğunluğunu ortadan kaldıracak sayıda hakemin ret talebi kabul edilmiş olmakla HMK 418/5 maddesi gereğince tahkim sona erdiğin tespiti de gerekmektedir. Davalının, davanın açılmasına kendi hâl ve davranışıyla sebebiyet vermediği ve yargılamanın ilk duruşmasından önce de davacının talep sonucu ile aynı sonucu doğuracak nitelikte talepte bulunduğu nazara alınarak davalı lehine yargılama giderlerine hükmedilmemiş, ve taraflar lehine vekalet ücretine de hükmedilmemiştir. Açıklanan nedenlerle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile, taraflar arasındaki 01/04/2013 tarihli hakem sözleşmesinde adı geçen hakemler …… ve ……….’ın reddi taleplerinin kabulüne, hakem kurulu üyelerinin karar çoğunluğunu ortadan kaldıracak sayıda reddi kabul edildiğinden, HMK 418/5 maddesi gereğince taraflar arasındaki tahkimin sona erdiğinin tespitine,
2-Alınması gereken 59,30 TL karar harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yapılan 11,60 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayan yargılama gider avansı konusunda HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra karar verilmesine,
Dair HMK 418/4 maddesi gereğince kesin olarak, kanun yolu kapalı olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 20/10/2021 12:09
Başkan …
e-imzalıdır.
Üye …
e-imzalıdır.
Üye …
e-imzalıdır.
Katip …
e-imzalıdır.