Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/379 Esas
KARAR NO : 2021/652

DAVA : Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi)
DAVA TARİHİ : 10/07/2020
KARAR TARİHİ : 02/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İdareden aldığı izinle yeraltı suyu arama faaliyetinde bulunduğundan davalı şirket ile 17/03/2020 tarihli perakende satış sözleşmesi çerçevesinde elektrik enerjisi kullandığını, ancak davalı şirket tarafından bu kullanım yerinde, kayıtsız sayaç devre dışı bırakılarak direkt elektrik enerji kullanıldığının tespit edildiğine, dair davacı müvekkili hakkında 05.03.2020 tarihinde kaçak/ usulsüz elektrik kullanımı tespit edildiği gerekçesi ile tutanak düzenlendiğini, bu nedenle müvekkili adına 26/03/2020 tarihinde 183.580,07 TL bedelli kaçak elektrik faturası düzenlendiğini, bu nedenle müvekkilinin anılan faturanın 172.508,28 TL’ lik kısmından borçlu olmadığının tespitine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP;Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın yetkisiz mahkemede açıldığını yetkili mahkemenin İstanbul Adliyesi olduğunu, davalı şirket kayıtlarında yapılan inceleme neticesinde, davacının … hizmet numaralı tüketim noktasına ait adresinde 05.03.2020 tarihinde ekiplerce yapılan kontrolde sayacın sayaç devre dışı bırakılarak direkt bağlı elektrik enerjisi tüketilmek sureti ile kaçak kullanımda bulunulduğu tespit edilerek … numaralı kaçak tespit tutanağı tanzim edildiğini, tanzim edilen kaçak tespit tutanağına istinaden tesisin kurulu güç bilgilerine göre 99792 kWh karşılığı olarak 183.580,05 TL kaçak kullanım bedeli tahakkuk ettirildiğini, davacı adına tanzim edilen kaçak kullanım faturası mevzuat hükümlerine uygun tahakkuk ettirilmiş olduğunu, davacının iddialarının mesnetsiz olduğunu belirterek davalı vekili davanın reddi, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını arz ve talep etmiştir.
Mahkemizce verilen yetkisizlik kararı İstinaf edilmkle;

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ

Mahkemece, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 23 maddesi uyarınca İstanbul Mahkemelerini ve İcra dairelerinin yetkili kılındığı ,davacının faaliyetinin ticari iş olduğu ,sözleşmenin her iki tarafın da kabulünde olduğu ,bu sebeple taraflar arasındaki yetki sözleşmesi uyarınca; İstanbul Çağlayan Mahkemeleri’nin yetkili olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararı istinaf eden davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; taraflar arasında yetki şartı akdedilmiş herhangi bir sözleşme bulunmadığını, kaçak elektrik kullanımının haksız fiil niteliğinde olduğu ve haksız fiilin işlendiği yer mahkemesinin yetkili olduğu, yerel mahkeme ilamı ile verilen yetkisizlik kararının hatalı olduğu beyan edilerek ,kararın kaldırılması istenmiştir.
HMK.nun 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; dava ,kaçak elektrik kullanıldığı iddiası ile yapılan tahakkukla ilgili menfi tesbit talebidir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmede ihtilaf halinde ,İstanbul Mahkemelerini ve İcra dairelerinin yetkili kılındığı görülmüştür.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun uyuşmazlıkla ilgili “Sözleşmeden doğan davalarda yetki “ başlıklı 10. maddesi “Sözleşmeden doğan davalar, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir” hükmünü ,“yetki sözleşmesi” başlıklı 17. maddesi “Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.” hükmünü, aynı Kanun’un 448.maddesi gereğince kanun hükümlerinin tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhal uygulanacağı hükmünü ihtiva etmektedir.
HMK m. 17’nin ikinci cümlesine göre, “taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır”. Bu hükme göre, yetki sözleşmesi (veya yetki şartı) yapan taraflar, aksine bir düzenleme yapmamışlarsa, dava sadece yetki sözleşmesinde kararlaştırılmış olan mahkemede açılabilir. Diğer bir deyişle, aksi belirtilmediği sürece HMK, yetki sözleşmesinde gösterilen mahkemenin münhasır yetkili mahkeme olacağını kabul etmiştir. Bu şekilde yapılmış olan yetki sözleşmesinin münhasır yetkili olacağı madde gerekçesinde de açıkça belirtilmiştir. Görüldüğü üzere, taraflar, salt bir münhasır yetki sözleşmesiyle, kanunun öngörmüş olduğu genel ve özel yetkili mahkemelerin yetkisini kaldırmış olmaktadırlar. Taraflar, bu sonucun ortaya çıkmasını istemiyorsa, yani genel ve özel yetkili mahkemelerin yetkisinin devam etmesini istiyorlarsa yetki sözleşmesinde bunu ayrıca belirtmek zorundadırlar. Buna göre, münhasır yetki sözleşmesinden kasıt, tarafların yetki sözleşmesi ile kararlaştırılan mahkemeden başka bir mahkemede dava açılamaması üzerinde anlaşmalarıdır.
T.T.K.’nun 14.maddesine göre “bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye tacir denir.” Aynı Yasa’nın 17.maddesi hükmünce de; “iktisadi faaliyeti nakdi sermayesinden ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı ancak geçimini sağlamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleri tacir değildir.” düzenlemesi yer almaktadır.
5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanun’unun 3’üncü maddesinde, Esnaf ve sanatkâr, ister gezici ister sabit bir mekânda bulunsun, Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunca belirlenen esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabı esasına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunan meslek ve sanat sahibi kimseler olarak ifade edilmiştir. Ayrıca TTK’nun 1463.maddesinde de, önce 17.maddeye gönderme yapılarak, Bakanlar Kurulunun bu konuda kararname çıkarması halinde onlarda gösterilen miktardan aşağı gayrisafi geliri bulunan sanat ve ticaret erbabından başka hiç kimse kanunun 17.maddesinde tarif edilen esnaftan sayılamaz denmek suretiyle tacir veya esnafın hangi kriterlere göre saptanacağı açık bir biçimde gösterilmiştir.
Bu itibarla; Mahkemece, yukarıda açıklanan hususlar göz önünde bulundurularak gerçek kişi davacının tacir olup olmadığı hususu araştırılıp sonucuna göre, davacının tacir olması halinde, HMK’ nın 17. maddesi uyarınca, bir tarafı da tacir olan sözleşme ile kararlaştırılan yetki anlaşmasının kesin yetki olduğu, aksi halde yani davacının tacir olmadığının anlaşılması durumunda ise yetki anlaşmasının geçerli ve bağlayıcı olmayacağı dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken,davacının tacir olup olmadığına ilişkin dosyada delil bulunmamasına rağmen ,yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; davacının istinaf başvurusunun kabulü ile kararın HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine geri gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;

İş bu davanın taraflar arasında akdedilen perakende elektrik satış sözleşmesi kapsamında menfi tespit istemli olduğu,
Davalının yetki ilk itirazında bulunduğu ,
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun yetki sözleşmesini düzenleyen 17. maddesinde ise; “Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, dava, sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır” düzenlemesine yer verilmekle;
Taraflar arasında akdedilen akaryakıt perakende satış sözleşmesi 23 maddesi uyarınca İstanbul Mahkemelerini ve İcra dairelerinin yetkili kılındığı ,
Davacı yanın Orman Ve Su İşleri Bakanlığı ‘nın 24/09/2019 tarihihli Yer AltıSuyu arama Belgesi kapsamında elektrik tüketim faturasının düzenlendiği adrese ilişkin faaliyette bulunduğunun anlaşıldığı ,davacının tacir olduğunun anlaşıldığı ve de faaliyetinin ticari iş olduğu sözleşmenin her iki tarafın da kabulünde olduğu ,bu sebepten taraflar arasındaki yetki sözleşmesi uyarınca; İstanbul Çağlayan Mahkemeleri’nin yetkili olduğu anlaşılmakla ; davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM;Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın HMK 114. Ve 115. Maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE,
2-Mahkememizin YETKİSİZLİĞİNE
3-HMK nun 20. Maddesine göre kararın kesinleşmesinden itibaren iki haftalık süre içinde müracaat halinde dosyanın yetkili ve görevli NÖBETÇİ İSTANBUL (ÇAĞLAYAN) ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNE gönderilmesine,aksi halde aynı madde gereğince DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA KARAR VERİLMESİNE,
4-HMK 331/2 maddesi gereği Harç ve yargılama giderinin görevli mahkemece nazara alınmasına,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.
02/07/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır