Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/247 Esas
KARAR NO : 2022/552

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/03/2021
KARAR TARİHİ : 24/05/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH :14/06/2022
Davacı vekili tarafından açılan menfi tespit davasının Mahkememizde yapılan açık
yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı taraf 04.02.2020 tarihinde …. tarafından tescil edilmiş TTSG’nin 10.02.2020 tarih,…. sayı ile ….sayfasında ilan edilmiş olan pay değişikliği ile şirket ortaklığından ayrıldığını , halihazırda şirketin eski ortağı olduğunu, müvekkil şirket ile davalı arasında bu hissedarlık dışında herhengi bir ticari ilişki de mevcut olmadığını,16.03.2020 tarihinde ,bakanlık genelgesi doğrultusunda işletmenin fiilen durdurulduğunu, akabinde de 20.05.2020 tarihinde işletmenin bulunduğu mecur tahliye edildiğini, Öyle ki 12.06.2020 tarih ,…. sayılı TTSG’de ilan edildiği üzere 09.06.2020 tarihinden geçerli olmak üzere müvekkil şirketin tasviye sürecine girdiğini, müvekkil şirket ile davalı arasında tasviye öncesi ve sonrası şirketin bir dönem ortağı olması dışında hiçbir hukuki ve ticari faaliyetin/bağın söz konusu olmadığını, buna mukabil davalı taraf müvekkil şirket aleyhine dosyada mübrez çekler ile ilgili olarak, Bakırköy ….İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı icra dosyası ile takip başlatıldığını, halihazırda gayri faal durumda olan bir işletmenin işletmecisi olan müvekkil şirketin davalıya hiçbir borcu olmadığının tespiti bakımından huzurdaki davayı ikame etme zorunluluğunun doğduğunu, İcra Takibine konu çekler ,bedelsiz çekler olup ,müvekkil şirketin ticari kayıtlarında böyle bir borcun görünmediğini, çeklerin bedelinin davalıya ödenmesinin, sebepsiz zenginleşme teşkil edeceğini, müvekkilinin … Bankası … Çek No’lu 20.08.2020 keşide tarihli,40.000-TL bedelli çek,… Bankası … Çek No’lu 20.09.2020 keşide tarihli 40.000-TL bedelli Çek,… Bankası … Çek No’lu 20.10.2020 keşide tarihli ,30.000-TL Bedelli Çeklerin dosyası kapsamında herhangi bir borcu bulunmadığının tespitine, davalının dava değerinin %20 sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatı ödemeye mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin daha önce davacı şirketin ortağı olduğunu, Müvekkilinin 04.02.2020 tarihinde şirketteki payını şirketin ortağı …’a devrederek şirketin ortaklığından ayrıldığını, söz konusu çekler şirketin Müvekkiline olan borçlarına karşılık verildiğini, Çekler,müvekkili tarafından bankaya ibraz edildiğinden karşılıksız çıktığını, karşılıksız kalan çekler taraflarınca icraya konulduğunu ve çeklerin karşılığı bankada bulundurulmadığı için şirket yetkilisi hakkında şikayette bulunulduğunu, Şirket yetkilisi hakkında Bakırköy …. İcra Ceza Mahkemesinde … Esas sayılı dava açıldığını, dava konusu çekler şirket yetkilisi tarafından imzalandığını, davacı tarafın dava konusu çeklerin dışında ellerinden çıktığına ilişkin bankaya veya adli makamlara bir müracatı bulunmadığını, davacı taraf dava ve takip konusu çeklerin müvekkiline niçin verildiği konusunda bir beyanda bulunmadığını, Çekler müvekkiline şirket ortaklığından ayrılması nedeniyle, alacaklarına kaşılık verildiğini, yukarıda açıkladıkları nedenler ile haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, davacın %20’den az olmayacak kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacının dava konusu icra takibine konu çeklerden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine ilişkin menfi tespit davasıdır.
Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası aslı celp edilmiş, incelenmesinde; davalı takip alacaklısı tarafından davacı takip borçlusuna karşı … Bankası … Çek No’lu, 20.08.2020 keşide tarihli, 40.000TL Bedelli Çek, … Bankası … Çek No’lu, 20.09.2020 keşide tarihli, 40.000TL Bedelli Çek,… Bankası … Çek No’lu, 20.10.2020 keşide tarihli, 30.000TL Bedelli Çeklere dayalı olarak toplam 127.081,50 TL’nin tahsili için kambiyo senetlerine özgü takip yoluyla icra takibi başlattığı anlaşılmıştır.
İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası Uyap ortamından celbedilmiş, incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine dava konusu …. çek nolu 20/07/2020 tarihli ve 40.000,00-TL bedelli çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine ilişkin dava açıldığı, yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verildiği görülmüştür.
Davacının; Bakırköy …İcra Müdürlüğü’nün … E.Sayılı dosyasına konu … Bankası A.Ş. Keşidecisi … Gıda İnş. Turz. San. Ve Dış Tic. Ltd Şti Lehtarı … olan ,20/08/2020 keşide tarihli ,… No ve 40.000,00 TL , … Bankası 20.09.2020 keşide tarihi, … no ve 40.000,00 TL, … Bankası ,20.10.2020 keşide tarihi ,… no ve 30.000 TL bedelli çeklerden dolayı Davalıya borçlu olup olmadığı , Davalı alacaklı ise ne miktarda alacaklı olduğu ,fer’i nitelikteki talepleri ,faiz türü ve oranı ,dava konusu çeklerin tarafların ticari defterlerine kayıtlı olup olmadığının tespitine ilişkin ticari defter ve belgeler üzerinde yerinde inceleme yaparak rapor alınmasına karar verilmiş, 04/04/2022 havale tarihli alınan bilirkişi raporunda özetle; Dosyaya mübrez belge ve bilgi ile Sınırlı olarak yapılan tespit, inceleme ve değerlendirmeler neticesinde Dava konusunun, Davacının; Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … E.Sayılı dosyasına konu … Bankası A.Ş. Keşidecisi … Gıda İnş. Turz. San. Ve Dış Tic. Ltd Şti Lehtarı … olan ,20/08/2020 keşide tarihli ,… No ve 40.000,00 TL , … Bankası 20.09.2020 keşide tarihi, … no ve 40.000,00 TL , … Bankası ,20.10.2020 keşide tarihi ,… no ve 30.000 TL bedelli çeklerden dolayı Davalıya borçlu olup olmadığı , Davalı alacaklı ise ne miktarda alacaklı olduğu ,fer’i nitelikteki talepleri ,faiz ve oranı ,dava konusu çeklerin Davacının ticari defterlerine kayıtlı olup olmadığının tespitine yönelik olduğu, Davacı; … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ 2020 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, TASFİYE HALİNDEKİ … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ 2020 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, Davacı , … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ incelenen 2020 yılı ticari defterlerinde, Dava konusu Davalı …’ın Dava Dışı …’a 31.01.2020 tarihli hisse devri ile ilgili sadece 500-Sermaye hesabında 31.01.2020 tarihinde kayıt bulunduğu, Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … E.Sayılı dosyasına konu … Bankası A.Ş. Keşidecisi … Gıda İnş. Turz. San. Ve Dış Tic. Ltd Şti Lehtarı … olan ,20/08/2020 keşide tarihli ,… No ve 40.000,00 TL ,… Bankası 20.09.2020 keşide tarihi, … no ve 40.000,00 TL , … Bankası ,20.10.2020 keşide tarihi ,… no ve 30.000 TL bedelli çeklerle ilgili … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ nin incelen ticari defterlerinde bir kayda rastlanmamıştır. ( 101-ALINAN ÇEKLER, 103 – VERİLEN ÇEKLER KAYIT GÖRÜLEMEMİŞTİR) Davacı , TASFİYE HALİNDEKİ … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ incelenen 2020 yılı ticari defterlerinde, Dava konusu Davalı …’ın Dava Dışı …’a 31.01.2020 tarihli hisse devri ile ilgili ve, Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … E.Sayılı dosyasına konu … Bankası A.Ş. Keşidecisi … Gıda İnş. Turz. San. Ve Dış Tic. Ltd Şti Lehtarı … olan ,20/08/2020 keşide tarihli ,… No ve 40.000,00 TL , … Bankası 20.09.2020 keşide tarihi, … no ve 40.000,00 TL , … Bankası ,20.10.2020 keşide tarihi ,… no ve 30.000 TL bedelli çeklerle ilgili TASFİYE HALİNDE … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ nin incelen ticari defterlerinde bir kayda rastlanmamıştır. ( 101-ALINAN ÇEKLER, 103 – VERİLEN ÇEKLER , KAYIT GÖRÜLEMEMİŞTİR) Davalı …’ın Dava dışı …’a 31.01.2020 tarihinde Büyükçekmece …NOTER … yevmiye no ile … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ deki hisselerini devir sözleşmesinde;“İTO nun … Sicil Nolu … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN ve DIŞ TİC LTD ŞTİ unvanlı şirket ortaklarından ben devreden … adı geçen şirketteki 100 adet payımı şirketin aktifine ve pasifine ilişkin tüm hak ve borçlarıyla birlikte … isimli kişiye 100.000 TL Bedel Karşılığında Devir ettim.Devir bedelini kendisinden ve tamamen aldı! . Ben Devralan … , payını devir eden … isimli kişinin beyanında yazılı olduğu şekilde adı geçen şirketi 100 adet payını bütün aktif ve pasifiyle , hukuki ve mali yükümlülükleriyle birlikte 100.00 TL bedel karşılığında devir aldım.Devir bedelini kendisine nakden ve tamamen ödedim….”” Yazmakta olduğu, Davalı …’ın dava konusu çeklerle ilgili dosyamıza tahsilat makbuzu ,çek bordrası vb ( neye istinaden alındığı) de dosyamıza sunulmadığı, Tüm bunlar değerlendirildiğinde; İncelenen dosya münderecatı ,… GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ ve TASFİYE HALİNDEKİ … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ 2020 yılı ticari defterlerine göre; Davalı …’ın Dava dışı …’a 31.01.2020 tarihinde Büyükçekmece ….NOTER …. yevmiye no ile … GIDA İNŞAAT TURİZM SAN VE DIŞ TİC LTD ŞTİ deki hisselerini devir sözleşmesiyle, Dava konusu çekler, Bakırköy ….İcra Müdürlüğü’nün … E.Sayılı dosyasına konu … Bankası A.Ş. Keşidecisi … Gıda İnş. Turz. San. Ve Dış Tic. Ltd Şti Lehtarı … olan ,20/08/2020 keşide tarihli ,… No ve 40.000,00 TL , … Bankası 20.09.2020 keşide tarihi, … no ve 40.000,00 TL , … Bankası ,20.10.2020 keşide tarihi ,… no ve 30.000 TL bedelli çekler ilgili ticari defter kaydına rastlanmamış ve devir sözleşmesiyle bir bağlantı kurulamadığı sonuç ve kanaati bildirilmiştir.
6102 Sayılı TTK’nda düzenlenen kambiyo senetleri ve bunlar arasında bulunan çek sebepten mücerrettir. Kambiyo senetlerindeki taahhüdün mutlaka bir sebebi vardır, ancak bu sebep senet üzerinde açıklanmamıştır ve kambiyo senetlerini temel ilişkiden soyut hale getirmektedir. Aksine davranış yani kambiyo senetlerinin temel ilişki ile ilişkilendirilmesi kambiyo senetlerini hükümsüz hale getirir. Çek bir ödeme aracıdır ve çekin temelinde nitelikli bir havale ilişkisi yatar. Çek bir ödeme aracı olduğundan mevcut bir borcun ifası anlamına gelmektedir ve bunun aksi ve bedelsizlik iddiası ancak kesin deliller ile ispat edilebilir. Menfi tespit davasında kural olarak ispat yükü alacaklı olduğunu iddia eden taraftadır. Ancak kambiyo senetlerinden dolayı borçlu olmadığının tespitine ilişkin açılan menfi tespit davasında ispat yükü borçlu olmadığını iddia eden taraftadır.
Somut davamızda; davacı vekili tarafından davalı ile aralarında herhangi bir hukuki ve ticari ilişki bulunmadığını, dava konusu çeklerin davacı şirket tarafından davalıya verilmediğini, bu çeklerden dolayı davalıya borçlu olmadığını iddia etmiştir. Kural olarak dava konusu çeklerden dolayı borçlu olmadığını ispat yükü davacıdadır. Ancak davalı vekili tarafından davalının davacı şirketin ortağı olduğu, şirketteki hissesini dava dışı …’a devretmek suretiyle şirketin ortaklığından ayrıldığını, dava konusu çeklerin söz konusu ortaklık devrine ilişkin verildiği savunmasında bulunmuş ve ispat yükünü üzerine almıştır. Davalının da ikrar ettiği üzere davalı, şirket hissesini dava dışı …’a devrederek şirket ortaklığından ayrıldığından söz konusu hisse devri bedelinin borçlusunun da davacı şirket olmayıp dava dışı … olduğu aşikardır. Dava konusu çeklerin söz konusu hisse devri karşılığında davacı şirket tarafından verildiği hususu da davalı tarafından geçerli ve kesin delil ile ispatlanamamış ve hisse devir sözleşmesinde dava konusu çekler belirtilmemiştir. Dava konusu hisse devir sözleşmesinde hisse bedelinin devralan … tarafından nakden ve tamamen ödendiği, davalı tarafçada alındığı hüküm altına alınmıştır. Dava konusu çeklerin davalıya hisse devri karşılığında verildiği davacı ticari defter ve kayıtlarında da yer almamaktadır. Dava konusu çeklerin davacı şirket tarafından davalı savunmasında belirtildiği şekilde tarafı olmadığı hisse devri karşılığı davalıya verildiği ve dava konusu çeklerden dolayı davacı şirketten alacaklı olduğu davalı tarafça ispatlanamamıştır. Bu nedenle davacı şirketin tarafı olmadığı ve çeklerin hisse devri sözleşmesi kapsamında verildiği ispat edilemeyen dava konusu çeklerden dolayı borçlu olmadığı anlaşıldığından açılan davanın kabulüne, davalının kötü niyeti ispat edilmediğinden davacı vekilinin kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Açılan davanın KABULÜ İLE;
-Davalının Bakırköy …. İcra Dairesi’nin … esas sayılı icra takip dosyasına konu … Bankası … Çek No’lu, 20.08.2020 keşide tarihli, 40.000TL Bedelli Çek, … Bankası … Çek No’lu, 20.09.2020 keşide tarihli, 40.000TL Bedelli Çek,… Bankası … Çek No’lu, 20.10.2020 keşide tarihli, 30.000TL bedelli çeklerden dolayı ve icra dosyasına konu alacaktan dolayı borçlu olmadığının tespitine,
-Kötü niyet tazminatı şartları oluşmadığından davacı vekilinin kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu uyarınca kabul edilen miktar üzerinden alınması gereken 7.514,10 TL nispi karar ve ilam harcından daha önce mahkememiz dosyasına yatırılan 1.878,53 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 5.635,57 TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 14.400,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından mahkememiz dosyasına yatırılan 1.878,53 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 1.937,83 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 970,75 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Kullanılmayan gider avansının 6100 Sayılı HMK 333. maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden sonra yatırana iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen açıkça okunup usulen anlatıldı.24/05/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır