Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/229 Esas
KARAR NO : 2022/303
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/03/2021
KARAR TARİHİ : 21/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/03/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 07.09.2020 tarihinde davacı …..’ın organik bağı olan …..’in faaliyet gösterdiği adreste henüz kimliği belirlenemeyen kişiler tarafından hırsızlık hadisesi meydana geldiğini, bu hırsızlık olayıyla hamili/lehdarı davacı şirket olan çekler çalındığını, davacı şirket yetkilisinin şüphelilerden şikayetçi olduğunu, ayrıca davacı ….. şirketinin hamili/lehdarı bulunduğu çeklerle ilgili olarak Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ….. E. Sayılı dosyasıyla çek ziyaı nedeniyle çek iptali davası ikame edilip davaya konu çeklere ilişkin toplam 52.515,76 TL teminat yatırıldığını, mahkeme davaya konu çeklere ilişkin ödemeden men yasağı kararı verildiğini, diğer davacı ….. tarafından düzenlenen çek de hakkında ödeme yasağı mevcut olan çeklerden biri olduğunu, davacı ….. davaya konu çeki davalıya veya başka herhangi bir şirkete/şahsa vermemiş olup çekin son yetkili hamili olduğunu, davacı ….., diğer ciranta …..’dan çeki aldığını bu nedenle davacı …..’ın elinden rızası dışında cirosuz şekilde çıkan çek üzerindeki ciro silsilesi bozulduğunu, davalı şirket çek bakımından yetkili hamil sıfatına haiz olmadığını, davacıdan hırsızlık yoluyla aldığı belirtilen ve aynı cirantadan ciro yoluyla devranılan çeklerin tam tamına 8 tanesinin davalı taraf vekilinin davacı şirketleri uhdesinde bulunması davalı tarafın kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğuna dair çok açık bir ibare olduğunu belirterek davacı vekili icra takibi öncesinde çek bedelinin tevdi mahaline yatırılmış olması sebebiyle İİK 72/2 gereğince teminatsız, mahkeme aksi kanaatte ise teminat mukabilinde muhtemel icra takibinin durdurulmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
CEVAP;Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava şartı zorunlu arabulucuğa başvurulmadığını, İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olduğunu, davacı tarafın icra dosyasına konu olan çekte ne keşidecidir ne de ciranta olduğunu, icra takibi konusu çek ile hiçbir ilgisi olmaması ve icra dosyasında da borçlu olmaması nedeni ile davacının aktif dava ehliyeti olmadığını, dava İİK 72. maddesi gereğince açılmış olan istirdat davasını ancak icra dosyası borçlusu açabileceğini, davacının icra takibinde borçlu olmaması nedeniyle iş bu davayı açması mümkün olmadığını, istirdat davalarında icra takibi konusu borç üçüncü kişi tarafından ödenmiş olsa bile davacı sıfatı borçluya ait olduğunu, davalının iddialarının aksine dava konusu çekin çalındığı hususunu ispat edemediğini, davacının basiretsiz ve ağır kusurlu davranışıyla oluşan zarardan tek başına sorumlu olduğunu, davalı, dava konusu çekin meşru, haklı ve iyiniyetli hamili olduğunu bu nedenle çekin zayi edilmiş olması davalının yetkili hamil olmasına engel teşkil etmeyeceğini, davacı tarafın çekin kötü niyetle iktisab edildiğini kesin delillerle ispat yükü altında olduğunu belirterek davalı vekili davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını arz ve talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca çek istirdatı istemine ilişkindir.
Davacı, aralarındaki ticari ilişkiye bianen davacı keşidecisinşin ….. olan çeki ciranta ….. ‘dan aldığı çekin ….. VE HIRDAVAT DIŞ TİCARET SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ’nin yetkili hamili olduğunu hırsızlığa konu çekten dolayı davalının çeki iktisabında kötüniyetli olduğunu ileri sürmüş, keşidecinin borçlu olmadığı ve de davacı lehdara dava konusu çekin iadesini talep etmiştir
Dava konusu çek incelendiğinde, …. seri nolu 15.02.2021 tarihli 9.000,00 TL bedelli keşidecisi ….. ,lehdarı ….. olan çekin davalı tarafından İstanbul ….İcra Dairesinin ….. sayılı dosyası ile takibe konulduğu keşideci ve diğer borçlulara karşı takip başlatıldığı davacı …..’ın icra takibinde borçlular arasında ve ciro silsilesinde yer almadığı görülmüştür.
Davalı taraf yetki itriazında ve de TTK 792 maddedeki koşulların oluşnmaıdğındna davanın reddini talep etmiştir.
İş bu dava davalının ikametgah Mahkemesinde açılmakla Mahkememiz’in yetkili olduğu anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ileri sürüp kanıtlaması gerekmektedir.
Davacı taraf yetkili hamil olduğuna dair ibraz ettiği dava konusu çekin tahsiline yönelik fatura ibraz etmiş ,davacı şirket yetkilisinin şikayeti üzerine Küçükçekmece CBS …. numaralı soruşturma başlatılmış anılan soruşturmanın daimi aramaya alındığı anlaşılmıştır.
Bu durumda davacının, davalının çeki kötüniyetli veya ağır kusurlu olarak iktisap ettiğini ispat etmesi gerekir. Bununla birlikte davalının çeki edinme nedenini açıklama mecburiyeti bulunmamaktadır, aksi düşüncenin kabulü çekin “mücerretlik” vasfını ortadan kaldırır.
Davacı yan davalının çeki kötüniyetli veya ağır kusurlu olarak iktisap ettiğini ispat edememiş olup anılan davanın reddi gerekmiştir.
HÜKÜM;Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürülükte bulunan haçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70- TL harcın 153,70 TL peşin harçtan mahsubu ile kalan 73 TL bakiye harcın davacılara iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yatırılmış olan 8,50 TL vekalet harcının davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
5-Yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak kendisini vekil ile temsil ettiren davalıya verilmesine,
6-Kullanılmayan gider avansı konusunda HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra karar verilmesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/03/2022
Katip …
e-imzalıdır
Hakim ….
e-imzalıdır