Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/1010 E. 2023/38 K. 12.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/1010 Esas
KARAR NO : 2023/38

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/12/2021
KARAR TARİHİ : 12/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirkete 26/01/2021 tarihinde gerçekleşecek fuara katılacakları için 19.727,56-TL ödeme yaptığını, ancak fuarın gerçekleşmediğini, yapılan ödemenin de iade edilmediğini, bu borcun ödenmemesi nedeniyle davalı aleyhine Bakırköy …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı borçlunun itirazı üzerine takibin durduğunu beyanla icra takibine yapılan itirazın iptaline, takibin devamına, davalının %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki sözleşme kapsamında fuarın mücbir bir sebeple bir sonraki döneme ertelendiğini, müvekkilinin sözleşme kapsamında fuar tarihini değiştirme hakkının bulunduğunu bu durumun katılımcıya fesih hakkı vermediğini, sözleşme bedelinin iadesinin mümkün olmadığını beyanla davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını savunmuştur.
Yapılan açık yargılamada taraf teşkili sağlanmış, Bakırköy …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası UYAP aracılığıyla dosyamız arasına alınmış, davacı vekilinden Gemlik …. Noterliğinin 23/07/2020 tarih, …. yevmiye sayılı ihtarnamesi ile 26/01/2021 tarihli fuar katılım sözleşmesi istenmiş, Türkiye Odalara ve Borsalar Birliğinden davalı şirketin fuar düzenleme/katılım yetkisi olup olmadığı ve 26/01/2021 tarihinde davalı şirketçe yapılmış fuar organizasyonu olup olmadığı sorulmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılama süreci ve değerlendirmede; dava, fuar katılım sözleşmesinden dönülmesi nedeniyle ödenen tutarın geri verilmesi amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali ile icra inkar tazminatı istemlerine ilişkindir.
Bakırköy …. İcra Dairesinin …. Esas sayılı dosyasında yapılan incelemesinde; alacaklısının dosyamız davacısı olduğu, borçlusunun dosyamız davalısı olduğu, 19.727,56-TL asıl alacak, 1.162,57-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 20.890,13-TL alacak için ilamsız takip yapıldığı, davalının takibe 04/10/2021 tarihinde itiraz ettiği, davacının icra takibine yapılan itirazın iptali için 20.890,13-TL dava değeri bildirilerek 02/12/2021 tarihinde süresinde dava açtığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında bağıtlanan dosyaya sunulu Fuar Katılım Sözleşmesi’nin incelenmesinde; taraflar arasında … tarihinde yapılacak …. Fuarı için fuar katılım sözleşmesinin imzalandığı, bedelin nakit ve taksit olarak banka havalesi yoluyla ödeneceğinin kararlaştırıldığı, anlaşma uyarınca ilk taksit olan 19.727,56-TL’nin ödendiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Taraflar arasında imzalandığı konusunda ihtilaf bulunmayan Fuar Katılım Sözleşmesi’nin 2. maddesi ile davalının tek taraflı olarak fuar tarihlerini değiştirme hakkının bulunduğu, fuar tarihinin tek taraflı olarak değiştirilmesi durumunda dahi davacının ödeme ile birlikte sözleşme ile yüklendiği diğer edimlerini yerine getirme yükümlülüğünün devam edeceği imza altına alınmıştır.
Dosya arasında bulunan Gemlik … Noterliğinin 23/07/2020 tarihli … yevmiye sayılı ihtarnamesinin incelenmesinde; davacının gerek kovit-19 salgını, gerekse de iş durumları göz önünde tutularak, şirket kararı doğrultusunda fuara katılım gerçekleştiremeyecekleri, fuara katılamayacak olmaları nedeniyle fuara da uzun bir süre olmasından dolayı sözleşmeyi feshettiklerini, peşinat olarak yatırılan 19.727,56-TL’nin taraflarına geri verilmesini davalı tarafa bildirmiştir.
Davacı taraf, dava dilekçesi ile özetle, fuara katılacağı için önden 19.727,56-TL ödeme gerçekleştirdiğini, kovit-19 salgını nedeni ile iş durumları, işlerindeki azalmayı dikkate alarak fuara katılamayacağını, kullanmadığı ve faydalanmadığı bir etkinlik için para ödemiş olması nedeni ile ödediği tutarın tarafına geri verilmesini istediği anlaşılmaktadır.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin 29/12/2021 tarihli yazı yanıtında, davalı firmanın 28/08/2020 tarihinde 26-31/01/2021 tarihlerinde düzenlenmek üzere …. Fuarı başvurusunda bulunduğunu, başvurusunun uygun bulunmasının ardından fuarın, 2021 yılı fuar takvimine alındığını, davalı firmanın bu defa, 16/12/2020 tarihinde fuarın iptal edilmesi başvurusunda bulunduğunu, yapılan değerlendirme sonucunda iptal başvurusunun uygun bulunarak fuarın 2021 yılı fuar takviminden çıkarıldığını, 06/10/2022 tarihli yazı yanıtında da, …. Fuarı’nın …. tarihlerinde düzenlendiği anlaşılmıştır.
Sözleşmelerin en önemli amaca ifadır. Hukukumuzda sözleşmeyle bağlılık ve sözleşme serbestliği ilkeleri kabul edilmiştir. Bu ilkelere göre, sözleşme yapıldığı andaki gibi aynen uygulanmalıdır. Eş söyleyişle, sözleşme koşulları borçlu için sonradan ağırlaşmış, edimler dengesi sonradan çıkan olaylar nedeni ile değişmiş olsa bile, borçlu sözleşmedeki edimini aynen ifa etmelidir. Ancak bu ilke özel hukukun diğer ilkeleriyle sınırlandırılmıştır. Sözleşme yapıldığında karşılıklı edimler arasında mevcut olan denge sonradan şartların olağanüstü değişmesiyle büyük ölçüde tarafların biri aleyhine katlanılamayacak derecede bozulabilir. İşte bu durumda sözleşmeye bağlılık ilkesine sıkı sıkıya bağlı kalmak adalet, hakkaniyet ve objektif hüsnüniyet kaidelerine aykırı bir durum yaratır hale gelir. Hukukta bu zıtlık beklenmeyen hal, sözleşmenin değişen koşullara uydurulması ilkesi ile giderilmeye çalışılmaktadır. İşte bu bağlamda hakim, somut olayın verilerine göre alacaklı yararına borçlunun edimini yükseltmeye veya borçlu yaranına onun tamamen veya kısmen edim yükümlülüğünden kurtulmasına karar verilebilir ve müdahale ederek sözleşmeyi değişen koşullara uyarlar. Bununla birlikte her istemde bulunulduğunda sözleşmeyi değişen hal ve koşullara uydurmak olanaklı değildir. Aksi halde özel hukuk sistemimizde geçerli olan “irade özgürlüğü”, “sözleşme serbestisi” ve “sözleşmeye bağlılık” ilkelerinden sapma tehlikesi ortaya çıkar. Sözleşmeye müdahale kurumu, ikinci derecede yardımcı nitelikte olup, ancak uyarlama kurumunun koşullarının varlığı halinde anılan kurumun uygulanması gündeme gelebilecektir.
Taraflar arasında … tarihinde yapılacak …. Fuarı için fuar katılım sözleşmesinin imzalandığı ve davacı tarafından fuar katılım sözleşmesi kapsamında belirlenen ücretin ilk taksiti olan 19.727,56-TL’yi davalıya ödediği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davacı taraf kovit-19 salgını, işlerinin durumu ve işlerinin azalması gibi nedenlerle 23/07/2020 tarihinde sözleşmeyi feshettiğini davalı tarafa bildirmiştir. Davacı taraf henüz dava konusu fuara ilişkin erteleme, iptal vs gibi alınmış bir karar olmadan salgını, iş durumunu ve işlerindeki azalmayı ileri sürerek sözleşmeden dönmüştür. Mevcut durumda, davacı açısından henüz edimin ifasınının yerine getirilmemesi, tehlikeye düşmesi, ertelenmesi, iptal edilmesi gibi bir durum olmadan ya da fuar tarihinin birden fazla kez ertelenmesi durumuyla edimin ifasının belirsiz bir hal alması, davacı açısından fuardan elde etmeyi amaçladığı faydayı güçleştirecek bir durumla karşı karşıya kalması söz konusu olmadan davacının sözleşmeden döndüğü anlaşılmaktadır. Yukarıda değinildiği üzere, sözleşmenin en önemli amacı ifa olup, sözleşmeyle bağlılık ilkesi gereği sözleşme koşulları borçlu için sonradan ağırlaşmış, edimler dengesi sonradan çıkan olaylar nedeni ile değişmiş bile olsa, bu durum taraflara sözleşmeden dönme veya sözleşmeyi fesih hakkı vermeyip, sözleşme yapıldığı andaki gibi aynen uygulanmalıdır. Bu açıdan bakıldığında davacının iş durumunu gözeterek sözleşmeden dönme iradesinin yerinde olmadığı, dolayısıyla sözleşmeden dönerek ödediği tutarın tarafına geri verilmesini isteyemeyceği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90-TL karar harcının peşin alınan 252,31-TL peşin harçtan indirilmesi ile geriye kalan 72,41-TL fazla harcın davacıya geri verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Arabuluculuk masrafı olan 1.320,00-TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafça yatırılan avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştikten sonra ve talep halinde davacıya geri verilmesine,

Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere davacı vekilinin (e-duruşma ile) ve davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/01/2023

Katip ….
E-İMZA

Hakim …
E-İMZA