Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/1 E. 2022/354 K. 29.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/1 Esas
KARAR NO : 2022/354

DAVA : İstirdat (Kambiyo Senedinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/01/2020
KARAR TARİHİ : 29/03/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH :28/04/2022
Davacı vekili tarafından açılan istirdat davasının Mahkememizde yapılan açık
yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; Davacı vekilinin … Esas sayılı dosyasındaki dava dilekçesinde özetle; …Bankası … Şubesi’ne ait, Vade Tarihi:10.11.2017, Miktarı: 40.000-TL, Seri No: … ve Keşidecisi: … Sanayi ve Ticaret A.Ş. olan dava konusu çekin müvekkili banka uhdesindeyken, cirolanmak ve çekle ilgili işlemlere başlanılmak için müvekkili Bankanın başka bir birimine gönderilmek üzere, 08/11/2017 tarih …. sıra numaralı kurye gönderim formu ile … Kargo firmasına teslim edildiğini, 09/11/2017 tarihinde … Kargo isimli firmaya ait … (TCKN: ….) isimli şahsın sevk ve idaresindeki …. plakalı araçtan gerçekleşen soygun vakasında yukarıda bahsedilen çekin de içinde olduğu birçok çekin kargo aracından çalındığını, söz konusu olay ile ilgili taraflarınca Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’nın …. sayılı dosyası ile suç duyurusunda bulunulduğunu ve savcılık tarafından dava konusu çekler hakkında el koyma kararı verildiğini, aynı zamanda dava konusu çek ile ilgili olarak müvekkili banka tarafından Uzunköprü …. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) nezdinde … E. Sayılı dosyası ile çek iptal davası açılarak ödeme yasağı kararı alındığını, ödeme yasağı kararı ve Savcılığın el koyma kararları ilgili çekin bankasına bildirildiğini, savcılık soruşturması ve çek iptal davası henüz sonuçlanmamış iken davalı, kötüniyetli olarak dava konusu çeki iktisap ve ibraz ettiğini, davaya konu çekin hem takas ortamında hem de davalı tarafından fiziken gişeden … Bankası’na ibraz edildiğinin tespit edildiğini, İlgili çekin çalındıktan çok kısa bir süre sonra ibraz edilmesinin hayatın olağan akışına aykırı olması nedeniyle davalının davaya konu çeki gerçek bir hukuki ilişki çerçevesinde haklı olarak, iyiniyetli ve hayatın olağan akışına uygun bir şekilde elinde bulundurmasının imkansız olduğunu, yukarıda belirtilen hususların çeki ibraz eden davalının çeki iyi niyetli meşru hamil olarak elinde bulundurmadığını açıkça ortaya koyduğunu, bu kapsamda çekin müvekkili Bankaya iadesine ve müvekkili Bankanın işbu çekle ilgili haklı hamil olduğunun tespitine karar verilmesini talep zorunluluğu hasıl olduğunu, Davanın kabulüne, davaya konu …Bankası … Şubesi’ne ait, Vade Tarihi:10.11.2017, Miktarı: 40.000-TL, Seri No: …. ve Keşidecisi: … Sanayi ve Ticaret A.Ş. çekin davalıdan istirdatına, müvekkil Bankanın haklı hamil olduğunun tespitine ve çekin müvekkil Bankaya teslimine, lyargılama giderleri ile vekâlet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı adına dava dilekçesi ve tensip zaptı ekli duruşma gün ve saatini bildirir davetiyenin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı tarafça cevap dilekçesi sunulmamış ve duruşmalara katılmamıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, dava konusu …Bankası … Şubesi’ne ait, keşide Tarihi:10.11.2017, Miktarı: 40.000-TL, Seri No: … ve Keşidecisi: … Sanayi ve Ticaret A.Ş. çekin davalıdan istirdatına ilişkindir.
Dava konusu çekin incelenmesinde; …Bankası … Şubesi’ne ait, keşide Tarihi:10.11.2017, Miktarı: 40.000-TL, Seri No: … ve Keşidecisi: … Sanayi ve Ticaret A.Ş. olduğu, çekin lehtarının … Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. olduğu, çekin arka yüzündeki cirantaların sırasıyla … Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş., … ve …. olduğu görülmüştür.
Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası uyap üzerinden celp edilmiş, incelenmesinde; davacı bankadan çalındığı iddia edilen çekler için çek istirdadı davası açıldığı, yapılan yargılama sonucunda ciro silsilesinin düzgün olmaması sebebiyle davanın kabulüne karar verildiği görülmüştür.
Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. esas sayılı dosyası Uyap ortamında celbedilmiş, incelenmesinde; davacı bankadan çalındığı iddia edilen bir çok çek için çek istirdadı davası açıldığı, yapılan yargılama sonucunda ciro silsilesinin düzgün olmaması sebebiyle davanın kabulüne karar verildiği görülmüştür.
Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Esas sayılı dosyası Uyap ortamıdan celp edilmiş, incelenmesinde; …. bank A.Ş tarafından davaya konu edilen çeklerin icra takibıne konu edilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi ile dava konusu çeklerin istirdatı ve davacı Bankanın haklı hamili olduğunun tespitinin talep edildiği, yapılan yargılama sonucunda çekler üzerindeki ciro silsilesinin düzgün olmaması sebebiyle açılan davanın kabulüne karar verildiği görülmüştür.
Uzunköprü …. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası uyap üzerinden celp edilmiş, incelenmesinde; … bank tarafından davaya konu edilen …Bankası … Şubesi’ne ait, Vade Tarihi:10.11.2017, Miktarı: 40.000-TL, Seri No: …. ve Keşidecisi: … Sanayi ve Ticaret A.Ş. olan dava konusu çekin iptaline karar verilmesinin talep edildiği, yapılan yargılamada çekin ibraz edilmesi sebebiyle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği görülmüştür.
Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının …. CBS Sorusturma sayılı dosyası Uyap ortamından celbedilmiş, incelenmesinde; dava konusu çeklerin çalınmasından dolayı soruşturma yürütüldüğü ve söz konusu soruşturmanın devam ettiği, ancak soruşturma kapsamında davalının şüpheli olmadığı anlaşılmış ve bu nedenle Mahkememizce soruşturma sonucu beklenmesi esasa etkili olmayacağından soruşturma sonucu beklenmemiştir.
Mahkememizin … esas ve …. karar sayılı ilamı ile açılan davanın arabuluculuk dava şartından dolayı reddine karar verilmiş, davacı vekilinin kararı istinaf etmesi üzerine istinaf edilmiş, Mahkememizce verilen karar İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi …. Hukuk Dairesi’nin … esas ve … karar sayılı ilamı ile “Dava, TTK’nın 792. maddesi uyarınca çek istirdadı; dava sırasında çek bedelinin davalı tarafça tahsili halinde bedelinin istirdadı istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın usulden reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekili tarafından, yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. İlk derece mahkemesince arabuluculuğa başvuru dava şartının yerine getirilmediği gerekçesiyle davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 114/1.maddesinin birinci fıkrasında, tüm davalar bakımından geçerlilik taşıyan dava şartlarının neler olduğu hususu açıkça hükme bağlanmış, HMK 114/2. maddesinde ise diğer kanunlarda yer alan dava şartlarına ilişkin hükümlerin saklı olduğu belirtilmiştir. 7155 sayılı Kanun ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na eklenen ve 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe giren 5/A maddesi ile getirilen “Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. ….” hükmü uyarınca konusu bir miktar para alacağı olan talepler hakkındaki ticari davalarda dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorunlu hale getirilmiş, yani arabuluculuğa başvurmak dava şartı haline getirilmiş bulunmaktadır. Somut olayda ise uyuşmazlık TTK’nun 792. maddesi uyarınca çek istirdadı istemine ilişkin olup, dava konusu bir miktar para alacağı değildir. Dava devam ederken çekin bedelinin davalı tarafça tahsil edilmesi halinde davanın çek bedelinin istirdatına dönüşmesinde de durum değişmeyecektir. Zira çek bedelinin istirdatı istemi, çek istirdatı isteminin kabul edilmemesine bağlıdır ve terditli bir talep olarak ileri sürülmektedir. O halde ilk derece mahkemesince davacının asıl talebi olan çek istirdatı talebinin 6102 sayılı TTK’nın 5/A maddesi gereğince zorunlu arabuluculuk dava şartına tabi olmadığı dikkate alınarak işin esasına girilip bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkememizce bozma ilamından sonra yargılamaya devam olunmuştur.
6102 Sayılı TTK’nda düzenlenen kambiyo senetleri ve bunlar arasında bulunan çek sebepten mücerrettir. Kambiyo senetlerindeki taahhüdün mutlaka bir sebebi vardır, ancak bu sebep senet üzerinde açıklanmamıştır ve kambiyo senetlerini temel ilişkiden soyut hale getirmektedir. Aksine davranış yani kambiyo senetlerinin temel ilişki ile ilişkilendirilmesi kambiyo senetlerini hükümsüz hale getirir. Çek bir ödeme aracıdır ve çekin temelinde nitelikli bir havale ilişkisi yatar. Çek bir ödeme aracı olduğundan mevcut bir borcun ifası anlamına gelmektedir ve bunun aksi ve bedelsizlik iddiası ancak kesin deliller ile ispat edilebilir.
6102 sayılı TTK’nun 687. Maddesi uyarınca “…keşideci, lehtarla arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun” hükmü düzenlenmiştir.
6102 Sayılı TTK’nun 790. Maddesi uyarınca Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kişi çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır hükmünün düzenlendiği, bu hüküm gereğince somut olayda dava konusu çekteki ciro silsilesinde bir kopukluk bulunmadığı anlaşılmıştır.
6102 Sayılı TTK’nun 792. Maddesi uyarınca Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlü olduğu hükmünün düzenlendiği, davamız konusu çekte ciro silsilesinin düzgün olduğu, dava konusu çek ile ilgili davalı hakkında ceza soruşturması ve kovuşturmasının olmadığı ve davalı yetkili hamilin çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğunun ispatlanamadığından davacının çekin istirdatı talep etme hakkı olmadığı tespit edilmiştir.
6102 Sayılı TTK’nın 825/1. maddesi uyarınca borçlu, emre yazılı bir senetten doğan alacağa karşı ancak senedin geçersizliğine ilişkin veya senet metninden anlaşılan def’ilerle alacaklı kim ise ona karşı, şahsen haiz bulunduğu def’ileri ileri sürebilir. Davacı tarafça dava konusu senetten doğan alacağa karşı ancak senedin geçersizliğine ilişkin veya senet metninden anlaşılan def’i ileri sürülmemiştir. Davacı taraça çeklerin yetkili hamili olduğu ve çeklerin çalındığı iddiasında bulunulmuştur. Davacı vekili tarafından dava konusu çek gibi bir çok çekin hırsızlık eyleminde çalındığı ve çekler için başka Mahkemelerde çek istirdadı davası açıldığı ve açılan davanın kabulüne karar verildiği beyan edilmiş ve Mahkeme kararları deliller kısmında gösterilmiştir. Mahkememizce söz konusu Mahkeme dosyaları celbedilmiş, dosyalar incelendiğinde Mahkemelerce çeklerdeki ciro silsilelerinin düzgün olmaması ve kopukluk olması sebebiyle ve definin senet metninden anlaşılıp herkese karşı ileri sürülebilmesi sebebiyle açılan davaların kabulüne karar verildiği görülmüştür. Oysa somut davamıza konu çekteki ciro silsilesi düzgün olup davalı yetkili hamil konumundadır. Çek sebepten soyut bir ödeme aracı olduğu için taraflarca defter ve kayıtlarına kaydedilmesi zorunlu değildir ve bu nedenle çek üzerinde imzası bulunanların defter ve kayıtlarının incelenmesinin esasa etkili olmayacağı anlaşıldığından Mahkememizce defter ve kayıtlar inceletilmemiştir. Ayrıca davalı tarafa çekin iyi niyetle mi kötü niyetle mi iktisabı hususunda yemin teklif edilmesi konusu suç olması sebebiyle yasal olarak mümkün olmadığından davacı tarafa yemin delili de hatırlatılmamıştır. Davacı tarafça davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiğine veya iktisabında ağır kusuru olduğunda dair iddialarını ispatlar delil dosyaya sunulmadığından açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Açılan davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürülükte bulunan haçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının 683,10 TL peşin harçtan mahsubu ile 602,40‬‬ TL bakiye harcın talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Kullanılmayan gider avansının 6100 Sayılı HMK 333. maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden sonra yatırana iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen açıkça okunup usulen anlatıldı.29/03/2022

Katip ….
e-imzalıdır

Hakim ….
e-imzalıdır