Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/84
KARAR NO : 2021/480

DAVA : Menfi Tespit ve İstirdat
DAVA TARİHİ : 08/02/2019
BİRLEŞEN DAVA (BAKIRKÖY 3.ATM (2019/90))

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/02/2019
BİRLEŞEN DAVA (BAKIRKÖY 1.ATM (2019/144))

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/03/2019
BİRLEŞEN DAVA (BAKIRKÖY 3.ATM (2019/239))

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/04/2019
KARAR TARİHİ : 29/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım), Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …. İnş ve Tük Madl Tic AŞ ne Bakırköy … ATM nin …. E sayılı Dosyası nın 01.11.2018 tarihli kararı ile kayyım atandığını, daha Sonra bu kayyımların müracaatı ile aynı mahkemenin 15.11.2018 tarihli Ara Kararı ile de iki kişinin Yönetici Kayyım olarak atandığını, Yönetici Kayyım Heyetinin davalılardan … Faktoring AŞ tarafından Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ile icrai takibine konulan;09.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 12.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 14.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı ve 15.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çekler ile;
Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ile icrai takibe konan; 07.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çek ile,
Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ile icrai takibe konan; 16.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı,
19.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 20.03.2018 tarihli 1.500.000 TL tutarlı, 22.03.2018 tarihli 1.650.000 TL tutarlı ve
Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ile icrai takibe konan; 05.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çekler ile davalılara herhangi bir borcunun olmadığının tespit edildiğini,
Bu icrai takiplerine konu edilen çeklerin Davalı … Şti tarafından müvekkili davacı şirkete nakit kredi verilmesi için davalı … AŞ nin paravan bir kuruluş olan …. Cam San ve Tic AŞ nin Adli bir firma ile Danışmanlık sözleşmesi yaptırttığını ve bu firma üzerinden davacı şirketin icrai takibe konu çeklerini şirketin imza yetkililerinden aldığını, ancak ne davalılardan …. Cam San ve Tic AŞ nin müvekkili şirkete herhangi bir danış manlık vermediği gibi Bu danışman şirket marifetiyle veya bizzat kendisinin müvekkili şirkete herhangi bir nakit ödemesi de yapmadığını,
Müvekkili davacının …. Cam San ve Tic AŞ ’yi tanımadığını, Danışmanlık vs biçi minde herhangi bir hizmet de almadığını, …. Davalı … AŞ ile varılan mutabakat gereğince davacı şirketin belirli bir faiz üzerinden davacı şirkete nakit kredi verile ceğini, ancak Faktoring Şirketlerinin müvekkili davacı Şirkete doğrudan kredi verebilmesi için 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu nun 38 ve 39 maddeleri gereğince davacı şirketin bir faturalı mal satışının olması ve bu faturalı mal satışlarına binaen Kredi açmasının yasal zorunluluk bulunduğundan bu noktada davacı şirketin vadeli olarak faturaya dayalı bir mal satışı bulunmadığı için Davalı … şirketinin bunun için bir kurgu yaptığını ve müvekkili davacı şirkete kredi vermek amacıyla kendisinin yönlendirme siyle müvekkili davacı şirketin hiç tanımadığı …. Cam San ve Tic AŞ adlı bir şirket ile 31.10.2017 tarihli danışmanlık sözleşmesini imzalattırdığını,
İşbu 31.10.2017 tarihli danışmanlık sözleşmesinin 1. Maddesine göre; …. Cam San ve Tic AŞ, …. İnşaat ‘ın sahibi olduğu gayrimenkul malvarlıklarının yurtiçi ve yurtdışı satış ve organizasyonu ile bunun için yapılacak reklamasyon hizmetleri için ….’ye danış manlık yapacağını ve …. İnşaat ’ın bu varlıklarını yurtiçinde ve yurtdışında pazarlayacağını, sözleşmenin 2. Maddesine göre ise …. Cam San ve Tic AŞ, bunun için her türlü giderleri kendisine ait olmak üzere …. İnşaat ’dan toplam 12.700.000,- TL alacağını, Müvekkili davacı …. İnşaat şirketinin bu danışmanlık sözleşmesinin 3. Maddesi gereğince davalı …. ‘ne … Bankası … Şb.’sinden alınma ve bu banka şubesinin … nolu hesabına ait;04.12.2017 vadeli … nolu 900.000,00 TL’lik, 05.12.2017 vadeli … nolu 900.000,00 TL’lik, 06.12.2017 vadeli …. nolu 900.000,00 TL’lik, 07.12.2017 vadeli …. nolu 900.000,00 TL’lik, 08.12.2017 vadeli … nolu 900.000,00 TL’lik, 11.12.2017 vadeli …. nolu 900.000,00 TL’lik, 12.12.2017 vadeli … nolu 900.000,00 TL’lik, 13.12.2017 vadeli … nolu 900.000,00 TL’lik, 14.12.2017 vadeli … nolu 900.000,00 TL’lik, 15.12.2017 vadeli … nolu 900.000,00 TL’lik, 18.12.2017 vadeli …. nolu 900.000,00 TL’lik, 19.12.2017 vadeli … nolu 900.000,00 TL’lik, 20.12.2017 vadeli … nolu 900.000,00 TL’lik, toplam 11.700.000,00 TL tutarındaki çekler ile; 1 adet … nolu ve 21.12.2017 vadeli 1.000.000 TL tutarlı olmak üzere toplam 14 adet ve 12.700.000. TL tutarında çeklerle ödeyecek olup işbu 12.700.000 TL tutarındaki çekleri müvekkili davacı şirketin tanzim ederek sözleşmenin yapıldığı 31.10.2017 tarihinde Sözleşme ile birlikte davalı …. Cam San ve Tic AŞ ‘ye teslim ettiğini,
Sözleşmenin 4. Maddesine göre davalı …. şirketinin aldığı bu 12.700.000 TL tutarındaki çeklerin karşılığında müvekkili davacı …. ’ye 12.700.000,- TL tutarında danış manlık hizmeti faturasını kesip ve bu faturaları ….’ye teslim edeceğini taahhüt ettiğini,
Ancak; bu faturaların, çekleri alırken kesilmediğini ve dolayısıyla müvekkili davacı şirketine her hangi bir danışmanlık hizmeti vermedikleri için bu faturaların davacı müvekkili …. İnşaat’a hiçbir zaman düzenleyip teslim etmediğini, müvekkil şirketin ticari kayıtlarında böyle bir hizmet alımının olmadığını,
Sözleşmenin 5. Maddesine göre davacı …. ‘nin davalı …. ‘ne ödeyeceği bu çeklerin 04.12.2017 tarihinden başlamak üzere ileri vadeli olduğu için ve …. cam şirke tinin, davacı müvekkili …. ’den gayrimenkul teminatı istediği için davacı …. şirketinin maliki olduğu “… İli … İlçesi, … Köyü, … Ada, … Parselde bulunan gayrimenkulde B Blok. 2. Kattaki 132 ve 140 nolu bağımsız bölümleri. C Blok Zemin katta bulunan 17-28-31-41-53 nolu bağımsız bölümler ile D Blok 2. Katta bulunan 131 nolu bağımsız bölümü” toplam 25.400.000 TL bedelle 1. Derecede çeklerin alacaklısı …. Cam Sanayi ve Ticaret A.Ş. nin talimat ve isteği üzerine … Faktoring A.Ş. lehine müşterek teminat ipoteği tesis ettireceğini, nitekim bu madde doğrultusunda 31.12.2017 günü davacı müvekkili …. ile …. cam san. ve tic. AŞ arasında bu sözleşme yapılırken diğer davalılardan … Faktoring AŞ ‘ ile de aynı gün ve anda yani 31.10.2017 tarihin de bu kere davacı müvekkili …. ve davalılar …. ve … Faktoring arasında 31.10.2017 tarihli protokol yapıldığını,
Söz konusu bu Protokol gereğince …. ‘nin davalı …. ‘ne verdiği bu çekleri; …. Şti nin ciro ederek … Faktoring ‘e verdiğini ve …. ‘ne …. ‘nin vermesi gereken ipotekleri de …. ‘nin buradaki muvafakat ve yönlendirmesi ile ve … Faktoring AŞ ‘nin de kabulü ile diğer davalı … AŞ ye teminat ipoteklerinin verilmesinin kararlaştırıldığını,(Protokol gereğince davacı müvekkil …. İnşaat şirketinin 27.11.2017 tarihinde Büyükçekmece Tapu Müdürlüğü nden … Faktoring AŞ lehine protokolde belirtilen 7 adet bağımsız bölümleri üzerine 25.704.070 TL tutarında gayrimenkul teminat ipoteğinin verildiğini,
Çeklerin verilmesinin ipoteklerin verilmesi işlemlerinde ana muhatabın ve her şeyin düzenleyicisinin … Faktoring AŞ olduğunu, bir oyun kurulduğunu ve ödemelerinde güçlük çeken müvekkili şirketin daha da borca batırılmasının söz konusu olduğunu, davalı tarafın, müvekkiline hizmet, mal veya sair bir tedarik yapmadığı gibi; amaçlanan krediyi de sağlamadığını,
Davalı … AŞ ’nin vereceği kredi için 12.700.000,- TL tutarında çekleri almasına ve bu çekler için Davacı Müvekkilinden yukarıda ada pafta ve parselleri yazılı gayrimenkulleri üzerine 25.400.000.- TL tutarında ipotek koymasına rağmen davacı Müvekkili Şirkete kredi kullandırmadığını, Bunun üzerine davalılardan … Faktoring AŞ ve …. Cam San ve Tic AŞ ile davacı Müvekkili …. İnş ve Tük Madl Tic AŞ arasında 08.12.2017 tarihli Ek Sözleşme yapıldığını, söz konusu ek sözleşme gereğince davalı … AŞ nin müvekkili davacı Şirketten almış olduğu Çekleri ödenmiş gibi göstererek davacı Müvekkiline aynen geri iade ettiğini, bu kerre daha fazla kredi açacağını söyleyerek davacı müvekkilinden yine …. Cam San ve Tic AŞ üzerinden davacının … Bank … Şb.nezdindeki … nolu hesabı üzerine keşideli, 05.03.2018 vadeli … nolu 1.400.000,00 TL, 07.03.2018 vadeli … nolu 1.400.000,00 TL, 09.03.2018 vadeli … nolu 1.400.000,00 TL, 12.03.2018 vadeli … nolu 1.400.000,00 TL, 14.03.2018 vadeli .. nolu 1.400.000,00 TL ,15.03.2018 vadeli … nolu 1.400.000,00 TL, 16.03.2018 vadeli … nolu 1.400.000,00 TL. 19.03.2018 vadeli … nolu 1.400.000,00 TL, 20.03.2018 vadeli … nolu 1.500.000,00 TL, 22.03.2018 vadeli … nolu 1.650.000,00 TL, 23.03.2018 vadeli … nolu 1.300.000,00 TL , 26.03.2018 vadeli … nolu 1.300.000,00 TL, Toplam 16.950.000,00 TL tutarındaki çekleri …. Cam San ve Tic AŞ.’ye cirolattırarak aldığını, daha sonra davalı … AŞ nin almış olduğu bu 12 adet çekten 23.03.2018 vadeli …. nolu 1.300.000,- TL ve 26.03.2018 vadeli … nolu 1.300.000,- TL tutarlı toplam 2.600.000,- TL tutarındaki 2 adet çeki müvekkili davacı şirkete iade ettiğini,
Davacı müvekkili şirketin, vermiş olduğu bu çeklere rağmen davalı … AŞ ’den hiçbir zaman (…. Cam Sanayi ve Tic AŞ üzerinden dahi) müvekkili davacı şirkete nakit kredi ödemesi yapmadığını, hal ve durum bu iken, çeklerin vadelerinin geldiğini, davacı şirketin davalılar … Faktoring AŞ den ve danışman olduğu belirtilen …. Cam Sanayi ve Tic AŞ ‘den herhangi bir para ve herhangi bir danışmanlık hizmeti almadığı için haklı olarak bu çekleri de ödemediğini,
Bunun üzerine davalı … AŞ nin müvekkili davacı …. ile bu çeklere aval veren şirketin o zamanki imza yetkililerinin …. ile … aleyhine ve hatta davalılardan paravan şirket …. Cam Sanayi ve Tic AŞ ile davalı şirketin tanımadığı bir kişi olan … adlı birinin aleyhine, Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı, — Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı – , Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı ve Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ile ihtiyati haciz kararı alarak icrai takipler başlattığını,
Davalı … AŞ ‘nin bu icrai takipleri başlattığı zaman dilimi içerisinde davacı şirketin yönetim kurulu toplanamadığından ve keza bu tarihlerde şirketi temsil edecek herhangi bir avukat da bulunmadığından bu icrai takipler için icra müdürlükleri ve mahkemeler nezdinde herhangi bir itiraz yapılamadığını ve dolayısıyla icrai takiplerinin kesinleştiğini,
… Faktoring AŞ nin müvekkili davacı şirkete doğrudan veya paravan olan …. Cam San ve Tic AŞ üzerinden dahi olmak üzere herhangi bir kredi vermediğini, ancak çekleri eline geçiren iyi niyetli hamilmiş gibi takiplerin kesinleşmesi karşısında müvekkili davacı şirketin her türlü gayrimenkul ve menkul malları ile 3.şahıslardaki hak ve alacakları üzerine hacizler yaptığını, söz konusu 3. şahıs hacizleri sırasında müvekkili davacı şirket ortağının bulunduğu … adlı alışveriş merkezi ile … Alışveriş Merkezinde fiili hacizler yapmaya başladığını ve bu hacizler sırasında bu çarşıların işletmecisi olan …. İşletmecilik Turizm İnş Tes Taah AŞ ile …. İşl Taah Tes Tur İnş. AŞ ile alacaklı … Faktoring AŞ vekili arasında 03.08.2018 günlü bir protokol yapılarak alacaklı davalı … AŞ. in vekilinin banka hesabına 2.150.000,- TL yatırılmasının kararlaştırıldığını,
Bu kararlaştırma ve protokol doğrultusunda 06.08.2018 tarihinde … İşletmecilik Turizm İnş Tes Taah AŞ ve … İşl Taah TesTur İnş AŞ davalı … vekili ….’ın … Bankası … Şb nezdindeki TR…. ıban nolu hesabına iki kalemde toplam 2.150.000,- TL ödeme yapıldığını, bu ödemeleri üçüncü şahıslar … İşletmecilik Turizm İnş Tes Taah AŞ 06.08.2018 tarihinde iki ayrı borç dekontu ile … İşi Taah Tes Tur İnş AŞ de 03.08.2018 tarihinde davacı şirkete gönderdikleri borç dekontu ile hesaplarına davacı şirketin borcu olarak kaydettiklerini ve bunu yazı ile davacı şirkete bildirdiklerini,
Davalı … AŞ’nin yapmış olduğu bu hacizlerle yetinmediğini, bu kerre davacı şirketin hissedarlarından … ’in şahsi şirketlerine yöneldiğini ve haciz yapmaya başladığını, bunun üzerinde davalı … AŞ nin davacı şirket aleyhine yürütmekte olduğu icrai takiplerden Bakırköy …. İcra Md.’nün … E. sayılı Dosyası ndaki 2.004.214,53 TL alacağını, Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ndaki 7.885.572,29 TL alacağını ve yine Bakırköy …. İcra Md.nün … E. sayılı Dosyası ndaki 8.287.858,10 TL tutarındaki alacağını 20.000.000 TL bedel karşılığında kayıtsız ve şartsız olarak davalı ve aynı zamanda müvekkili şirket ortağı olan … adlı kişiye Büyükçekmece …. Noterliğinden tanzim edilen 16.08.2018 tarih ve … yevm.nolu alacağın (temliki) devri sözleşmesi ile devir ve temlik ettiğini,
Alacağı temlik alan davalı … ’in, şu anda bu temlik sözleşmesini icra dosya larına ibraz ettiğini ve dosyaların alacaklısı konumuna geçtiğini, bu sebeple …’in de davalı olarak gösterildiğini, …’in, davalı ….’nin yürütmekte olduğu Bakırköy … İcra Md.nün … E. sayılı Dosyası nı temlik almadığını, (davalı ….’nin dosyaya dekontları sunulan 2.150.000 TL tahsilatı işbu Bakırköy … İcra Md’nün … E. sayılı D osyası na mahsup ettmiş olsa gerek ki bu sebeple bu icra dosyasını devir ve temlik etmediğini, yine bu 2.150.000 TL tutarındaki davacı şirketin ödemesini İcra ve İflas Kanunu’nun 72. Maddesi kapsamında” istirdat davası olarak talep ettiklerini,
İzah edildiği üzere; Davacı şirketimizin davalılardan … Faktoring AŞ‘den almış olduğu bir kredi olmadığı gibi, davalılardan …. Cam San ve Tic AŞ ’den herhangi bir danışmanlık hizmeti de almadığını ve bu şirketin dava konusu icrai takiplere konu olan çeklere ilişkin olarak davacı şirkete kesmiş olduğu herhangi bir faturanın da bulunmadığını, dolayısıyla bu 10 adet çek ile toplam 14.350.000 TL tutarında bir borçlarının bulunmadığını, davacı müvekkili şirketin … Faktoring AŞ ve paravan kuruluşu …. Cam Sanayi ve Tic. AŞ tarafından aldatıldığını ve aldatma ile alınmış çeklerle borçlu hale düşürüldüğünü beyan ederek;
Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ile icrai takibe konan; 09.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 12.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 14.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 15.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çekler ile,
Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ile takibe konan; 07.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çek ile,
Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ile icrai takibe konan; 16.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 19.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 20.03.2018 tarihli 1.500.000 TL tutarlı, 22.03.2018 tarihli 1.650.000 TL tutarlı çekler ile,
Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ile icrai takibe konan; 05.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çekler ile davalılara herhangi bir borcun bulunmadığının işbu Menfi Tespit Davası ile tespitine,
İşbu çeklerin icra takibe konulduğu; Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı Dosyası, Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası, Bakırköy …. İcra Md.’nün … E sayılı Dosyası, Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası, İcrai Takiplerinin iptaline ve Bakırköy …. İcra Md.nün … E sayılı Dosyası ndan davalılardan … Faktoring AŞ ye ödenen 2.150.000.- TL ‘nin bu davalıdan istirdatına, %20’den aşağı olmamak üzere icra tazminatına, öncelikle işbu haksız ve yersiz icrai takip dosyalarına yatırılacak paraların davalılara ödenmesinin önlenmesi için İİK.72/3 maddesi gereğince İhtiyati Tedbir Kararı verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına, istirdadı istenen alacak için dava tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi hesaplanmasına ve ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
Asıl davada davalı … AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili davalı … Faktöring Şirketinin faktöring işlemi yaparak parayı verdiğini, Davacının, bir sözleşme sunduğunu ve buna dayandığını, ama sözkonusu sözleş mede sadece kendisinin imzasının bulunduğunu, Asıl dava yönünden müvekkili alacağını, …. ‘nin ortağı ve yetkilisi …’e devir ve temlik ettiğini, bu dava yönünden müvek kiline husumet yöneltilemeyeceğini,
Birleşen dava yönünden ise; alacağın temliki sözleşmesine göre müvekkili alacağının tüm sorumluluk ve yükümlülükleriyle, alacağı garanti etmeyerek …’ e devir ve temlik ettiğinden davacı … ’in müvekkiline husumet yöneltemeyeceğini, dava şartının oluşmadığı, husumet yönünden davanın reddinin gerektiğini, davalılardan …. şirketinin, müvekkiline faktoring işlemi yaptırmak için başvur duğunu, 06.07.2017 ve 31.07.2017 tarihli genel faktoring sözleşmelerini imzaladığını, Davalı …. şirketinin davalı …. ‘den olan 12.700.000-TL alacağı için müvekkiline başvur duğunu, faktoring işlemi yapılarak 11.500.000-TL ….’nin banka hesabına gönderildiğini, Daha sonra …. Şti nin , ….’den olan 14.350.000-TL alacağı için başka bir talepte bulunduğunu, yine aynı prosedür izlenerek faktoring işlemi yapıldığını, ilk faktoring işleminden olan alacak nedeniyle …. şirketinin 12.700.000-TL ‘nin daha önceki çeklerden olan borçtan mahsubunu talep ettiğini, mahsup yapılarak bakiye 284.470-TL’nin hesabına alacak kaydedilmesini istediğini, işlemin buna göre yapıldığını, ….’nin sunduğu faturaların ….’ye cam satışına ilişkin faturalar olduğunu, Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. numarası ile açılan davada 01.11.2018 tarihinde …. ye kayyumlar atandığını, bunu müteakip, 15.11.2018 tarihinde de iki kişinin yönetici kayyım olarak atandığını, Faktoring işlemleri yapıldığı sırada şirketin yetkililerinin mevcut olduğunu, Müvekkilinin, kredi verileceği konusunda …. ile hiçbir ilişkisinin olmadığını, Davacı …. nin 31.10.2017 tarihli danışmanlık sözleşmesini sunduğunu, ancak sözleşmenin taraflarının …. ve …. olduğunu, ….’nin, ….’nin yurtiçinde ve yurtdışında gayrimenkullerini pazarlayacağını, bunun için bir bedel belirlendiğini, ….’nin ….’ne çekler verdiğini, tarafların birbirine güvenmediği için …. ‘ne ipotek verileceğinin kararlaştırıldığını, Faktoring konusu çeklerin iade edildiği, yerine başka çeklerin verildiğini, 27.11.2017 tarihli protokolün yapıldığı, buna göre de ipotek verildiği, ikinci bir faktoring işlemi yapılıp muhatap borçlu …. ilk borçtan ikinci faktoringten alınacak bedelin mahsubunu isteyince ilk çeklerin zaten iade edilmesi gerektiğini, müvekkilinin resmi bir faktoring kuruluşu olarak alacağını garanti etmek için ipotek alma hakkının olduğunu, müvekkilinin verdiği para karşılığı, ödenmeyen çekler için icra takibi yapmasının, ipotek almasının kanuna aykırı olmadığını, bu süreçte zaten şirket yetkililerinin çalıştığını, İcra takibi yapıp ve haciz işlemlerine başlayınca ödeme yapıldığını, …’in alacağı temlik almak istediğini, … ile 06.08.2018 tarihinde alacağın temliki ve borç tasfiye protokolü yapıldığını, bu arada … ….’nin hem ortağı hem de şirket yetkilisi olduğunu, Davacı şirket ortağının ve yetkilisi …’in kendi şirketinden olan alacağını temlik aldığını bunun karşılığında bonolar verdiğini, …’in temlik aldığı dosyalar da, … ile birlikte … nin ortakları … ve … in borçlu olarak çeklerde avallerinin bulunduğunu, icra dosyalarından bunlara haciz işlemleri yapıldığını, hisse lerine haciz koyulduğunu, ödendiği söylenen 2.150.000-TL nin de … tarafından ödenmediğini, Birleşen davanın davacısı … ’in, temlik sözleşmesinde alacakla ilgili tüm sorumluluğu üstlendiğini, İcra dosyalarının, hacizlerin, hisse hacizlerinin ve ipoteğin devre dildiğini, müvekkilinin taraf olmaktan çıktığını, …’in, temlik sözleşmesinin üzerin den 6 aydan fazla süre geçtikten sonra, verdiği senetlerden ödeme yaptığını, Davacı …. ‘ye kayyum atandığını, şirketin mali yapısının kötü olduğunun piyasadan duyulduğunu, müvekkilinin alacağını …’e temlik ederek icra dosyalarındaki hakkını kaybettiğini, Öncelikle verilen ihtiyati tedbir kararlarının gerek asıl gerekse birleşen dava yönünden kaldırılmasına, gerek asıl dava gerekse birleşen dava yönünden husumetten davanın reddine, yapılacak yargılama neticesinde gerek asıl gerekse birleşen davaların reddi ile yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesi talep etmiştir.
Asıl davada davalı …. … Şirketi vekili cevap dilekçesi ile; Müvekkili …. ile davacı …. arasında 31.10.2017 tarihli bir sözleşme yapıldığını, bu sözleşmeye göre, davacının maliki olduğu gayrimenkul varlıklarının yurtiçi ve yurtdışı satış ve organizasyonu ile bunun için yapılacak reklamasyon hizmetleri için danışman lık yapacağı ve davacının bu varlıklarını yurt içinde ve yurtdışında pazarlayacağı, konularının esas alındığını, Sözleşmenin 3. maddesine göre davacının, müvekkili şirkete … Bank …. Şubesi nezdindeki bir hesap üzerine keşideli, toplam 12.700.000,- TL lık 14 adet çekleri vermeyi,
Sözleşmenin 5. maddesinde ise; bu çeklerin teminatı olarak (… ili, … ilçe sinde bulunan gayrimenkuller üzerinde) 25.704.070.51 TL üzerinden müvekkili lehine müşterek ipotek konulmasına karar verildiğini,
Bunun yanında müvekkili şirketin yukarıda belirtilen alacağı ile ilgili olarak diğer davalı … Factoring AŞ ile bir factoring sözleşmesi yapmak istemesi üzerine; 31.10.2017 tarihinde davacı ve … Factoring AŞ arasında yeni bir protokol yapıldığını ve bu protokolde, müvekkili lehine tesis edilmesi kararlaştırılan ipoteğin bu sefer diğer davalı … Factoring AŞ lehine tesis edilmesinin kararlaştırıldığını, Söz konusu protokolde belirtilen ipoteklerin davacı tarafından 27.11.2017 tarihinde tesis edildiğini, yine taraflarca 08.12.2017 tarihinde yapılan bir Ek sözleşme ile yukarıda belirtilen 31.10.2017 tarihinde davacıdan alınan çekler ödendiğinden; çeklerin davacının kendisine iade edildiğini ve bu çeklerin yerine davacı tarafından … Bank … Şubesi ‘nezdindeki hesap üzerine keşideli toplam 8.550.000,00 TL tutarındaki 6 adet çeklerin verildiğini, bu protokolde davacı tarafından daha önce verilen ipoteğin bu çeklerin de teminatı olacağının da ayrıca belirtildiğini, müvekkili tarafından bu protokole göre tanzim edilmesi gereken; 2017 yılı Eylül ayı için 590.000.00 TL, 2017 yılı Ekim ayı için 206.500.00 TL, 2017 yılı Kasım ayı için 1.926.748.84 TL, 2017 yılı Aralık ayı için 1.924.749.92 olmak üzere toplam 4.647.998.76 TL faturaların da tanzim edildiğini,
Ancak davacının, yukarıda belirtilen çekleri vadelerinde ödemeyince; bu çeklerin bazılarının diğer davalı … Factoring AŞ tarafından, Bakırköy … İcra Md’nün … E sayılı dosyası, Bakırköy … İcra Md’nün … E sayılı dosyası, Bakırköy … İcra Md’nün … E sayılı dosyası, Bakırköy … İcra Md’nün … E sayılı dosyası ile icra takibine konu edildiğini,
Daha sonra diğer davalı … Şti nin bu alacağını Büyükçekmece … Noterliği’nin 16.08.2018 / … t ve y nolu Temliknamesi ile davacı şirketin hissedarlarından (davalı) …’ e temlik ettiğini,
Taraflar arasındaki ilişki böyle iken; davacı şirket (….) hissedarları arasında ihtilaf çıktığı gerekçesi ile ortaklardan … tarafından …, … ve … aleyhine 18.03.2018 tarihinde Bakırköy … ATM nin … E slı Dosyası ile ‘Yönetici Azli’ talepli dava açıldığını, açılan bu davada, Mahkeme’ce 13.09.2018 tarihinde dava cı …. ye bir kayyum atanmasına karar verildiğini,
Yine bu arada, … tarafından 25.07.2018 tarihinde …. aleyhine açılan ‘Şirket Feshi’ konusundaki davada ise; Bakırköy … ATM … E slı Dosyası ndan verilen 01.11.2018 tarihli ara kararla davacı şirkete kayyum heyeti atandığını,
Kayyum heyeti tarafından 08.02.2019 tarihinde Sayın Mahkeme’ye açılan menfi tespit davası ile; davacının aslında diğer davalı … Factoring AŞ’ den kredi kullanmak istediğini, fakat ilgili mevzuat gereğince bunun mümkün olmadığını, … Factoring AŞ tarafından davacının müvekkili şirkete yönlendirildiğini, bu sebeple yukarıda belirtilen çeklerin müvekkiline verildiğini, ilgili protokollerin de bu gerekçe ile yapıldığını ancak … Factoring AŞ tarafından kendilerine kredi verilmediğini, bu sebeplerle davada müvekkiline verilen ve yukarıda dökümü yapılan çeklerden dolayı borçlu olmadıklarının iddia edildiğini,
Yine aynı tarihte yani 08.02.2019 tarihinde … tarafından diğer davalı … Factoring AŞ aleyhine Bakırköy… ATM … E slı Dosyası ndan bir menfi tespit davası açıldığını, Davacının, dava dilekçesinde diğer bazı sebeplerle birlikte aslında; kendilerinin diğer davalı … Factoring A.Ş.’ nden nakit kredi kullanmak istediğini, ancak bu kredinin kullandırılmadığını, bu sebeple kendileri ile diğer davalılar arasında imzala nan 31.10.2017 ve 08.12.2017 tarihli sözleşmelerin kendilerine hile ile imzalatıldığını iddia ettiğini,
Müvekkili tarafından hiçbir şekilde davacı ile ve diğer davalı ile organize bir şekilde factoring firmasından kredi kullanımı için bir işlem yapılmadığını, yapılan işlemlerin tamamen hukuka uygun olduğunu, bu sebeple, davacının iddialarını kabul etmediklerini,
Öncelikle Sayın Mahkeme’ce verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, daha sonra müvekkili aleyhine açılan davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesi istemiştir.
Asıl davada davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle;
Bakırköy … ATM nin … E. slı Dosyası nda davacı şirket (….) yönetimine kayyım heyeti atandığını, kayyım heyetinin şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinden yaptığı inceleme neticesinde davacı şirketin herhangi bir mal ve hizmet almamasına karşılık, …. Cam San ve Tic AŞ’ ye çekler verildiğinin tespit edildiğini,
….…AŞ nin bu çekleri davalı … e ciro ile teslim ettiğini, çeklerin ödenmemesi üzerine; Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı dosyası, Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı dosyası, Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı dosyası, Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı dosyaları ile icra takibine konu edildiklerini, bu dosyalara ödeme yapılmak zorunda kalındığını, ancak bu dosyalar ile takibe konu edilen çeklerin herhangi bir gerçek borç ilişkisine dayanmadığını, gelinen aşamada bu icra dosyalarının diğer davalı … AŞ tarafından müvekkili …’ e temlik edildiğini, davacı tarafın herhangi bir borcunun bulunmadığını, çeklerin bedelsiz olup icra takiplerinin dayanaksız olduğunu, iş bu sebeple söz konusu icra takipleri ve dayanağı çekler ile ilgili olmak üzere müvekkili (… in) borçlu olmadığının tespiti ile yapılan ödemenin kendisine iadesine karar verilmesi talebi ile huzurda görülen asıl davanın açıldığını, ayrıca davacı şirketin yeterli mal varlığı bulunmasına ve verilmiş ipotekler var olmasına rağmen, davalı … AŞ tarafından müvekkili …’ in atanmış müdür olarak görev yaptığı; … Yapı A.Ş, … Tasarım İnşaat A.Ş, … Holding A.Ş’ne ait malların haczedildiğini, bu Şirketlerin ticari itibarının zedelenmesinin önlenmesi için; müvekkilinin haksız ve ölçüsüz haciz ve muhafaza baskısı altında kalarak … Faktoring AŞ tarafından hazırlanan adi yazılı sözleşmeyi imzalayarak 20.000.000,-TL tutarında bir borcu zorla üstlen mek durumunda bırakıldığını, … ortakları arasında görülen davalar mevcut iken, müvekkilinin imzası ve bilgisi bulunmayan çekler sebebi ile haciz baskısına maruz kaldığını,
Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı Dosyası, Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı Dosyası, Bakırköy … İcra Md.nün … E sayılı dosyası borçlarını temlik almaya zorlandığını, müvekkilinin Asıl davada dile getirilen iddialar ile ilgisi olmadığını, müvekkilinin mağdur edilmiş iyi niyetli 3. Kişi olduğunu, bu sebeple davacının açtığı dava yönünden, çeklerin lehtarı olan …. Cam San ve Tic AŞ ve çekleri factoring işlemi uygulayarak iktisap eden halefi … Faktoring AŞ nin sorumlu olduğunu, açılan davanın; iyi niyetli 3 kişi olması ve husumet itirazı gözetilerek müvekkili yönün den reddinin gerektiğini,
Davacının, Bakırköy …. İcra Md’ nün … E. slı Dosyası ndan borçlu olmadığının tespiti yanında bu dosyaya yapılan 2.150.000,-TL ödemenin de istirdadını talep ettiğini, Oysa … Faktoring AŞ tarafından müvekkiline temlik edilen dosyaların arasında bu dosya nın bulunmadığını, Müvekkilinin bu dosyadan yaptığı herhangi bir tahsilatın da olmadığını, bu sebeple davacının bu dosya ile ilgili istirdat ve menfi tespit taleplerinin müvekkiline yönlen dirilmesinin, davacının bu taleplerinden müvekkilinin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını,
Müvekkilinin iyi niyetli temlik alacaklısı olduğunu, icra baskısı ile haciz ve muhafaza tehdidi altında dava konusu icra dosyalarını temlik almak zorunda kaldığı gözetilerek asıl davanın husumet nedeniyle ve esastan reddinin gerektiğini, asıl dava masraf ve vekâlet ücretinin karşı tarafa tahmiline, karar verilmesi talep etmiştir.
Birleşen Bakırköy …. ATM’nin … E sayılı dava dosyası yönünden davacı vekili;Müvekkili …’in atanmış müdür olarak görev yaptığı … Yapı A.Ş, …. Tasarım İnşaat A.Ş ve … Holding A.Ş’ye ait iş yerine 02/08/2018 tarihinde Büyükçekmece …. İcra Müdürlüğü’ nün …. Tal, … Tal. …. Tal ve … Tal. Sayılı dosyalarından hacze gelindiğini, yapılan haciz işlemi esnasında müvekkiline alacaklının … Faktoring A.Ş. olduğunu, borçlunun dava dışı …. İnşaat ve Tüketim Maddeleri Ticaret A.Ş. olduğunu, kambiyo senedine dayalı Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası, Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün …. Esas sayılı icra dosyası, Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası ve Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün …. Esas sayılı icra dosyası ile başlatılan icra dosyalarından Büyükçekmece …. İcra Müdürlüğü’ne yazılan talimata istinaden haciz ve muhafaza işlemi yapılması için gelindiğinin bildirildiğini, müvekkilinin kendi şahsının yahut atanmış müdür olarak görev yaptığı … Yapı A.Ş, …. Tasarım İnşaat A.Ş ve … Holding A.Ş’ nin herhangi bir borcu bulunmadığı halde, sırf dava dışı …. şirketinin ortağı olması sebebi ile yapılan iş bu istihkaklı haciz işlemine karşı itirazda bulunduğunu, her türlü yasal hakkını kullanmış ise de, icra memurluğu tarafından borçlu ile ilgisi bulunmayan, borçluya tebligat yapılmayan … Yapı A.Ş, …. Tasarım İnşaat A.Ş ve … Holding A.Ş’ nin maliki olduğu … ilçesinin ve bölgenin en büyük ve prestijli projesi olan …’a müşterilerin gözü önünde haciz ve muhafaza işlemlerine başlandığını, çevik kuvvet ve “toma” olarak bilinen toplumsal müdahale araçlarıyla müvekkilinin müşterilerinin ve potansiyel müşterilerinin gözü önünde, iki gün boyunca haciz ve muhafaza işlemine devam edildiğini, olay yazılı medya ve sosyal medyaya da konu olduğunu, bu olay şirketlerin uzun yıllar ile oluşturduğu ticari itibara çok ciddi zarar verdiğini, …. projesi ile ilgili yapılan reklamlar ve tanıtım faaliyetleri önemli ölçüde zayi olduğunu, … Yapı A.Ş, … Tasarım İnşaat A.Ş ve … Holding A.Ş’ nin ticareten mahvının önlenmesi amacı ile, müvekkili atanmış müdür olarak görev yaptığı bu şirketlerin daha fazla zarara uğramaması için, uygulanan haksız ve ölçüsüz haciz ve muhafaza baskısı altında … Faktoring A.Ş tarafından hazırlanan adi yazılı sözleşmeyi imzalamak ¨20.000.000 tutarında bir borcu üstlenmek durumunda bırakıldığını, haciz ve muhafaza baskısı altında, … Faktoring A.Ş. müvekkilini hile, ikrah ve tehdit ile borçlandırdığını, haciz mahallinde müvekkiline adi yazılı sözleşme ile hiç ilgi ve alakası bulunmayan bir borç yüklendikten sonra, icra dosyalarının temlik alınabilmesi amacıyla noterde temlik sözleşmesi yapılığını ve alacak … Faktoring A.Ş. tarafından müvekkili …’ e noterde yapılan sözleşme ile temlik edildiğini, müvekkilinin alel acele hazırlanan sözleşmeyi yapmak, borcu üstlenmek ve ¨ 20.000.000 bedel ile haciz yapılan dosyaları temlik almak zorunda kaldığını, bu temlik işlemi sonucunda müvekkilinin … haciz baskısıyla nakit olarak bankadan EFT yoluyla ¨ 2.000.000,00 ödeme yapıldığını ve toplam ¨18.000.000,00 tutarında 5 adet 06/08/2018 düzenleme tarihli bonoları davalıya teslim ettiğini, işbu davanın ikamesi için dava şartı olan arabulucu görüşmelerinin devam ettiği süreçte, bu bonolardan vadesi gelen 20/01/2019 vadeli bono müvekkili tarafından davalı … şirketine ödendiğini, temlik işlemini müteakiben müvekkilinin Büyükçekmece …. Noterliğinde 16/08/2018 tarih ve …. yevmiye no.lu alacağın Temliki Sözleşmesini temlik alınan Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … Esas, Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas, Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas Sayılı icra dosyalarına sunduğunu ve icra dosyalarını incelemek fırsatını bulduğunu, böylelikle müvekkili …, temlik aldığı dosyaların dayanağı olan çeklerin dava dışı …. İnşaat ve Tüketim Maddeleri Ticaret A.Ş.’ nin diğer yetkilileri tarafından müvekkilin bilgisi, izni ve muvafakati dışında imza edilerek verilen çekler olduğunu gördüğünü, devam eden süreçte müvekkilinin de ortağı olduğu …. İnşaat ve Tüketim Maddeleri Ticaret A.Ş.’ ne Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasından 5 kişilik yönetim kayyımı heyeti atandığını,gelinen aşamada icra takibi dosyası borçlusu ….’nin kayyım heyeti, ….’ nin, … Faktoring’e ve diğer çek cirantaları olan …. Cam San Tic A.Ş ve temlik alacaklısı olan müvekkilinin …’e borçlu olmadığının tespiti için Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasıyla başvuruda bulunduğunu ve mezkur icra dosyaları bakımından ihtiyati tedbir istediğini, borçlu konumundaki dava dışı ….’ nin beyan, delilleri ve dava dışı …. Cam San. Tic A.Ş ve davalı … arasındaki ilişki incelendiğinde, müvekkiline haciz baskısı yüklenen ve daha sonra da temlik edilen borcun, gerçek bir ticari ilişkiye, herhangi bir mal, hizmet yahut para verilmesine dayanmadığı anlaşıldığını, … Faktoring A.Ş.’ nin icra takibi borçlusu …. İnşaat ve Tüketim Maddeleri Ticaret A.Ş.’ den dahi alacağının şüpheli olduğunu, …. İnşaat ve Tüketim Maddeleri Ticaret A.Ş.’nin hileli bir biçimde borçlandırılıp salt bu şirketin ortağı olması sebebi ile müvekkiline hacze gelinmek ve müvekkilin borçlandırılmak istendiğini öğrendiklerini ,sonuç olarak müvekkilinin mevcut olmayan, fahiş tutardaki bir borcu ödemek zorunda kalarak telafisi imkansız zarara uğramasının ve ticari olarak mahvolmasının engellenmesini teminen öncelikle teminatsız olarak, olmadığı takdirde münasip bir teminat mukabilinde ihtiyati tedbir kararı verilerek müvekkili … tarafından davalı …Ş’ye verilen 06/08/2019 keşide tarihli, 20/02/2019 vadeli ve ¨3.600.000,00 tutarlı bononun ödenmesinin ve yasal takibe konmasının ihtiyaten durdurulmasını, davalarının kabulü ile müvekkili tarafından davalı …’ye verilen dava konusu 06/08/2018 keşide tarihli 20/02/2019 vade tarihli ve ¨3.600.000,00 tutarlı bono nedeniyle borçlarının bulunmadığının tespitini, karar tarihine kadar ödeme yapılması halinde ise ödenen tutarın, işleyecek reeskont avans faiziyle birlikte istirdadını, müvekkilinin fazlaya ilişkin ve diğer bütün yasal haklarımızın saklı tutulmasını, kötü niyetli davalı aleyhine %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminata hükmedilmesini karar verilmesini, masraf ve vekâlet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini istemiştir.
Birleşen Bakırköy … ATM’nin … E sayılı dava dosyasında davacı … vekili; davalı … şirketinin davadışı …. şirketinden olan alacağını müvekkiline temlik ettiğini, ancak faktoring şirketinin işlemlerinin muvazaalı ve hükümsuz olduğunu, müvekkilinin temlik karşılığında davalıya bono verdiğini, bonoların temelsiz kaldığını ileri sürerek ihtiyati tedbir ile dava konusu bonolardan dolayı davalıya borçlu olunmadığının tespiti ile kötüniyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Birleşen Bakırköy … ATM’nin … E sayılı dava dosyası yönünden davacı vekili; birleşen davadaki iddiaları ileri sürerek davalı … emrine düzenlenen 06/08/2019 keşide tarihli, 20/03/2019 vadeli ve 3.600.000,00TL tutarlı bononun icra takibine konu edilmesinin önlenmesi ve yapılacak icra takibinin durdurulması (önlenmesi) için İİK 72/2 maddesi gereğince ihtiyati tedbir kararı verilmesine, bononun protesto edilmesinin engellenmesi ve protesto edilmesi halinde ise protestonun kaldırılmasına, bononun başkasına devrinin engellenmesi için ciro yasağı konmasına, davanın kabulüne, müvekkili tarafından davalı ….’ye verilen 06/08/2018 keşide tarihli 20/03/2019 vade tarihli ve 3.600.000,00TL tutarlı bono nedeniyle borcu bulunmadığının tespitine, karar tarihine kadar ödeme yapılması halinde ise ödenen tutarın, işleyecek reeskont avans faiziyle birlikte davalıdan istirdadına, fazlaya ilişkin ve diğer bütün yasal haklarımızın saklı tutulmasına, kötü niyetli davalı aleyhine %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminata hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen Bakırköy … ATM’nin … E sayılı ; Bakırköy … ATM’nin .. E sayılı ve Bakırköy … ATM’nin … E sayılı dava dosyasında davalı … vekili; birleşen davaların tefrikinae karar verilmesi gerektiğini, mahkemenin yetkisiz olduğunu ve taraflar arasındaki yetki sözleşmesi gereğince yetkili mahkemenin İstanbul mahkemeleri bulunduğunu, müvekkilinin davacının ortağı olduğu şirketten olan alacağını temlik aldığını, temlik işleminin temelden çökeceği iddiasının doğru olmadığını, davacının temlik aldığı alacak için yasal yllara başvurmadığını, oysa bu davayı açabilmesi için alağını alamamış olması gerektiğini savunarak ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını ve davanın tefrikini, davanın reddi ile kötüniyet tazminatı istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Asıl dava menfi tespit-istirdat davası, birleşen davalar ise menfi tespit davası olup, taraflar arasındaki uyuşmazlık; asıl davada dava konusu çeklerin karşılığında davacının davalılara borçlu olup olmadığı, istirdat talebinin yerinde bulunup bulunmadığı, birleşen davalarda ise davacının davalı şirkete dava konusu bonolardan dolayı borçlu olup olmadığı hususlarındadır.
Asıl ve birleşen davalar davalısı … vekili birleşen davalar yönünden HMK 17. maddesine dayalı olarak yetki ilk itirazında bulunmuş ise de dayanak temlik sözleşmesi 06/08/2018 tarihli olup adi yazılı şekilde yapıldığı, bilahare 16/08/2018 tarihinde aynı hususlarda noterde düzenleme şeklinde temlik sözleşmesi imzalandığı, adi yazılı sözleşmedeki yetki şartının düzenleme şeklindeki sonraki sözleşmede yer almadığı, tarih itibariyle son tarihli temlik sözleşmesinin dikkate alınması gerektiği, bu sözleşmede de yetki şartının yer almadığı gibi davacı … e’in tacir olduğuna ilişkin bilgi ve belge de bulunmadığı ve bu nedenle 06/08/2018 tarihli temlik sözleşmesindeki yetki şartının geçerli olmadığı, kaldı ki asıl dava ile birleşen davalar arasında bağlantı bulunduğu ve davaların birlikte görülmesi gerektiği anlaşıldığından yerinde bulunmayan yetki ilk itirazlarının reddine karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Asıl ve birleşen davalar davalısı … vekili ile Asıl dava davalısı …. vekilinin zamanaşımı itirazında bulunmuş iseler de taraflar arasındaki hukuki ilişkinin mahiyeti ve niteliği ile dava tarihleri dikkate alındığında zamanaşımı süresi geçmediğinden yerinde bulunmayan zamanaşımı itirazlarının reddine karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Birleşen davalar davalısı … Faktoring vekilinin Birleşen davaların tefrikine ilişkin tefrik talebinin davalar arasında bağlantı bulunması nedeniyle reddine karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Tarafların bildirdiği deliller toplanmış, bu anlamda Davacı … şirketi ile davalı …. şirketinin 2017 yılı Ba ve Bs formları, takip konusu çeklere ilişkin tüm fakroring işlemlerine ait bilgi ve belgeler, davalı …. şirketi ile asıl dava davacısı … şirketi aralarındaki danışmanlık sözleşmesinin örneği, davalı …. şirketinin asıl dava davacısı … şirketine kestiği faturalar ve tebliğine ilişkin belgelerin örnekleri, Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra dosyası dosyamız kapsamına alınmıştır.
Davalı …. şirketi vekili, davalı … vekili ve davalı- birleşen davalar davacısı Mustafa vekili tanık deliline dayanmış ve tanıklarını bildirmiş iseler de tanıklarını dinleteceklerini bildirdikleri hususlar dikkate alındığında usulen tanık dinlenmesi mümkün bulunmadığı gibi, diğer yanca da muvafakat verilmediğinden tanıklarının dinlenmesi taleplerinin reddine, yine asıl dava davacısı … vekili tanık deliline dayanmış ise de tanıklarına ilişkin geçen kesin süreli ara kararı gereğini yerine getirmediğinden tanık deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayılmasına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Asıl davada davalı-birleşen davalarda davacı … vekili, dava konusu senetlere icra dosyası kapsamında ödeme yapmak durumunda kaldıklarından, bilirkişi raporu doğrultusunda senetlerin hükümsüz olduğu anlaşıldığından, taleplerinin istirdat davasına dönüştüğünü beyan etmiştir.
Bilirkişi İncelemesi;
Asıl davada Davacı …. şirketi ile Asıl dava davalısı …. şirketi ve Asıl ve birleşen davalar davalısı … şirketinin uyuşmazlığı kapsayan yıllara ilişkin ticari defter ve belgeleri ve dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak tarafların iddia ve savunmaları, dosyadaki bilgi ve belgeler irdelenmek suretiyle asıl ve birleşen davalar yönünden davacının davalı veya davalılara borçlu olup olmadığı, borçlu ise ne miktar borçlu oldukları yönünde ön inceleme duruşma tutanağı e maddesiyle belirlenen uyuşmazlık konusunda asıl ve birleşen davalar yönünden ayrı ayrı hüküm kurmaya ve denetime elverişli şekilde rapor alınmasına karar verilmiş olup;
17/02/2021 havale tarihli bilirkişi raporu ve ayrık raporunda özetle ve sonuç olarak; Asıl dosya ile ilgili olmak üzere: Davacı …. ile davalı factoring Müşterisi …..AŞ arasında 31.10. 2017 tarihinde bir hizmet sözleşmesi akdedilmiş ve bu sözleşmenin 1 maddesinde “…. Cam AŞ, …. … AŞ nin maliki bulunduğu gayrimenkulları yurt içinde ve yurt dışında pazarlamayı ve satışı konusunda danışmaklık yapmayı taahhüt elmiş”…. İşin bedeli Sözleşmenin 2 maddesinde 12.700.000,- TL olarak belirlenmiş olmakla birlikte; davaya konu (ilk ve ikinci Faktoring İşlemlerinde) temlik alınan 10 adette toplam 12.700.000,- TL lık ve 12 adette toplam 14.350.000,- TL lık faturaların tamamının taraflar arasındaki bu hizmet sözleşmesi ile ilgisinin bulunmadığı, zira; faturaların tamamının (taşınmaz satış ve pazarlaması veya danışmaklık hizmeti İle ilgili değil) … CAM satışı ile ilgili olduğu,
Yönetmeliğin 5 maddesi kapsamında; Davalı … Şti nin, müşterisini (…. .AŞ ni) ve teminata verilen kambiyo senetlerinin keşidecisi (…..AŞ ni) yeteri kadar tanıyacak şekilde istihbarat çalışması yapmadığı, Müşterisinin mali durumunu yeterin ce değerlendirmediği, Temlik alınan faturalar üzerine “Görülen Faturanın Aslı Gibidir” Kaşesini Vurup altını imzalamış olmakla birlikte; Bu işlemin şeklen yerine getirildiğinin anlaşıldığı, Taraflar (alıcı ile satıcı) arasında yapılan hizmet sözleşmesine istinaden faturada gösterilen mal ve hizmetin yerine getirilip getirilmediğini gösteren irsaliyenin araştırılmadığı ve görülmediği, İrsaliye Görülmemiş olmasına rağmen faturayı kesen …. firmasının, fatura üzerine düştüğü “Mal Alıcıya Müessemizde Teslim Edildiğinden 213 slı VUK nun 230/5 Hükmünce Sevk İrsaliyesi düzenlenme miştir.” Notuna itibar ederek olayın aslını araştırmadığı, bu kaydın (VUK 230/5 son paragrafı) “Nihai tüketicilerin tüketim amacıyla parakende olarak satın aldıkları matları kendilerinin taşıması veya taşıttırması halinde bu mallara ait fatura veya parakende Satış Fişi nin bulunması halinde Sevk İrsaliyesi aranmaz’ hükmüne uygun olmadığı, bu konuda fatura borçlusu ve kambiyo senedi keşidecisine başvurmadığı, borcun teyidini sağlamadığı, ….ki, Bu konularda, 6361 sayılı yasa, bu yasa kapsamında yayınlanan yönetmelik ile BDDK genelgelerine uygun hareket etmediğinin söylenebileceği,
Davalı … Müşterisi …. Cam San veTic AŞ yasal defter ve yardımcı kayıtlarını ibraz etmemiş olup; davaya konu (factoring İşlemlerine konu) faturaların yasal defter kayıtlarında bulunup bulunmadığı görülememiş olmakla birlikte; celp olunan BS ve BA formlarında ise (davaya/ Faktoring İşlemine konu kesmiş olduğu faturaların) bağlı olduğu Vergi Dairesine Form BS ile bildirmediğinin anlaşıldığı,
Davacı …. ; davaya konu (İlk factoring işlemi İle ilgili olan) 11 adette toplam 12.700.183,81 TL lık ve (ikinci Faktoring İşlemi İle ilgili olan) 12 adette toplam 14.475,691,30 TL lık faturaların – faturaları kesen …. Cam San ve Tic AŞ Tarafından (faturaların gerçek bir fatura olmadığı düşünülmekle) davacı …. İnş ve Tük Madl Tic AŞ ne gönderilmediği – dolayısıyla bu faturaların davacı …. İnş ve Tük Madl Tic AŞ Kayıtlarında yer almadığı, gönderilmeyen faturaların da Form BA ile bağlı bulunulan Vergi Dairesi ne beyanının da mümkün olmadığının anlaşıldığı,
Davalı … Şirketinin ; Temlik aldığı faturalar ile birlikte almış olduğu [(ilk Faktoring İşlemindeki) 14 adette 12.700.000,- TL lık ve (İkinci Fakto ring İşlemindeki) 10 adette toplam 14.350.000,- TL lık ] Kambiyo Senetlerindeki alacağın bir mal veya hizmet satışından kaynaklandığı hususunu (6361 slı yasanın 9/2 ve 3/lc maddeleri kapsamında) fatura veya VUK da belirtilen Fatura yerine geçen belgelerle kanıtlayamadığı,
Faktoring Şirketinin gerçek bir faturaya dayanmayan (Faktoring İşlemlerine konu) Kıymetli evrakı ciro yoluyla devir ve temlik almakla; “İktisapta kusurlu ve Borçlunun zararına hareket etmiş olduğunun…” Söylenebileceği,
Bu nedenle; davalı … Şirketinin ilk ve ikinci Faktoring İşlemlerinde ciro yoluyla temlik aldığı kambiyo senetlerine / çeklere istinaden, davacı …. İnş ve Tük. Mad. Tic AŞ den bir talepte bulunamayacağının, Söylenebileceği,
Faktoring işlemi çerçevesinde ciro yoluyla devralınan Kambiyo Senet lerlnln muhteviyatı (ihtiva ettiği değer) Mal ve Hizmet Satışı ile ilişkilendirilmesi gerektiğinden; Kambiyo Senetlerindeki soyutluk ilkesi ortadan kalkacak olmakla; şahsi defilerin Kambiyo Senedini ciro yoluyla devralan (davalı) Faktoring Şirketine karşı da ileri sürülebileceği,… [TBK 6098 md 188).
Yukarıdaki Bölümlerde açık bir şekilde belirtildiği üzere; Faktoring İşlemlerinin tarafları yönünden “Alacağın Devri Hükümleri” (6361 md 9/2 ve buna bağlı olarak 6098 md 188/1) uygulanacak olup; 188/1 kapsamında “Borçlu (….) devri öğrendiği sırada devredene (…. ne) karşı sahip olduğu defileri, devralana ( Faktoring Ştl ne ) karşı da İleri süreblle ceği, ki davaya konu olayda, davalı faktöring müşterisi …. ; davacı …. ye, davaya/ (her İki) Faktoring işlemine konu çeklerle ilgili olmak üzere, mal ve hizmet verdiğini ispat edememiş olup; davaya konu (İlk ve ikinci Faktoring işlemlerine konu) işbu çeklerin karşılıksız kaldığının kabulü gerektiği,
Bu kabul ve kanaat kapsamında;12.09.2017 tarihinde yapılan Faktoring işlemleri ile; keşldecisi (da vacı) …., Lehtarı (davalı) …. ve Temlik edileni (davalı) … Faktoring Ştî olan; 14 adette toplam 12.700.000,-TL lık Çeklerden dolayı, 15.12.2017 tarihinde yapılan Faktoring İşlemeleri ile ilgili olmak üzere; keşidecisi (davacı) …., Lehtarı (davalı) …. ve Temlik edileni (davalı) … Faktoring Ştl olan; 10 adette toplam 14.350.000,-TL lık Çeklerden dolayı, Davacı …. İnş ve Tük Madl Tic AŞ nin davalılar …. Cam San ve Tic AŞ ile … Faktoring AŞ ne borçlu olmadıklarının söylenebileceği,
Dolayısıyla; Davaya konu 10 adette toplam 14.350.000,-TL lık Çeklerle İlgili olmak Üzere;
a-)16.03.2018 tarihli 1,400.000,00 TL tutarlı, 19.03.2018 tarihli 1.400.000,00 TL tutarlı, 20.03.2018 tarihli 1.500.000,00 TL tutarlı, 22.03.2018 tarihli 1,650.000.00 TL tutarlı toplam 5.950.000,00 TL çekler ile ilgili olmak üzere; Bakırköy …. İcra Md.nün … E slı Dosyası ile
b-)07.03,2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çek İle, İlgili olmak üzere; Bakırköy …. İcra Md.nün … E slı Dosyası ile;
c-) 09.03.2018 tarihli 1.400.000,00 TL tutarlı, 12.03.2018 tarihli 1.400.000,00 TL tutarlı, 14.03.2018 tarihli 1,400.000,00 TL tutarlı, 15.03.2018 tarihli 1,400.000.00 TL tutarlı, toplam 5.600.000,00 TL Tutarlı, çeklerle ilgili olmak üzere; Bakırköy …. İcra Md.nün … E slı Dosyası İle,
d-)05.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, Çek İle ilgili olmak üzere; Bakırköy …. İcra Md.nün … E slı Dosyası ile, alacaklı görünen … Faktoring AŞ tarafından, İcra Takibe geçilmiş olup; davacının bu çeklerden dolayı davalılar …. Cam San veTic AŞ ve … Faktoring AŞ ne borçlu olmadığının söylenebileceği,
Davacı …. nîn Bakırköy …. İcra Md.nün … E slı Dosyası Bakırköy …. İcra Md.nün … E slı Dosyası Bakırköy …. İcra Md.nün … E slı Dosyası İle Bakırköy …. İcra Md.nün … E slı Dosyası kapsamında; borçlu olmadığı söylenebilecek olmakla birlikte; ilk üç dosya, … Faktoring ile … arasında düzenlenen 06.08.2018 tarih 11 “Alacağın Temliki ve Borç Tasfiye Protokolü” ile Faktoring Şti tarafından … e; 20.000.000,-TL bedelle devredilmiş olup; 20,000.000,-TL lık bedel: … tarafından; … Faktoring Şti ne 2.000.000,-TLsı 06/08/2018 de nakit ödenmiş, kalan kısma; 3.600.000,-TL bedelli 20/01/2019 vadeli, 3.600.000,-TL bedelli 20/02/2019 vadeli, 3.600.000,-TL bedelli 20/03/2019 vadeli, 3.600.000,-TL bedelli 20/04/2019 vadeli, 3.600.000,-TL bedelli 20/05/2019 vadeli bonolar verilmiş, olup; 20.01.2019 vadeli bono nun da 17.01.2019 tarihinde ödendiği görülmek le birlikte ; 20.000.000,- TL lık bu bedel taraflar arasında 15.12.2017 tarihinde yapılan Faktoring işlemleri çerçevesinde davalı … Şti ne ciro yoluyla devredilen 10 adette toplam 14.350.000,-TL lık çeklere istinaden verilmiş olmakla ve bu çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığı kanaatine varılmakla;
Bu kapsamda; a-) Diğer davalı / Temlik alan … in (davalı) … Faktoring AŞ ne 20.000.000,-TL borcunun bulunmadığı, b-) Dolayısıyla; davalı … İn; 06.08.2018 tarihinde ödemiş olduğu 2,000.000,- TL nı ve 20.01.2019 vadeli senetle ilgili ödemiş olduğu, 3.600.000,-TL nı, (3095 sayılı yasa nın 2/2 maddesi kapsamında) ödemiş olduğu tarihlerden itibaren işleyecek olan ticari avans faizi ile birlikte davalı … Şirketinden İsteyebileceği, c-) yine bu kapsamda davalı … in … Faktoring AŞ ne vermiş olduğu; 20.02.2019 vadeli 3.600.000,-TL lık, 20.03.2019 vadeli 3.600.000,-TL lık, 20.04.2019 vadeli 3.600.000,-TL lık bonoların iadesini … Faktoring AŞ den iadesini isteyebileceği, bonoların bedelleri takibe konularak (veya başka bir şekilde) tahsil edilmiş ise; bedellerinin iadesinin, tahsil tarihinden İtibaren ticari avans faizi ile birlikte davalı … Şti nden istenebileceği,
05.03,2018 vadeli 1.400.000,-TL lık çek ile ilgili olmak üzere (yukarıda belirtildiği gibi) Bakırköy …. İcra Md.nün … E slı dosyası ile takibe geçilmiş olup; işbu dosya 06.08.2018 tarihlî Protokol kapsamına dahil edilmemiş olmakla; davacı …. İnş ve Tük Madl Tic AŞ nin bu dosya kapsamında da davalı … AŞ ve diğer davalı …. Cam San ve Tic AŞ ne borçlu bulunmadığının söylenebileceği,
06.08.2018 tarihli alacağın temliği ve borç tasfiye protokolü kapsamın da davalı … Tarafından … Faktoring AŞ ye verilen; toplam 14.400.000,- TL lık bonolarla ilgili olmak üzere; İstanbul .. İcra Md nün … E. sayılı Dosyası ile borçlu gözüken … Aleyhinde olmak üzere … Faktoring AŞ tarafından yasat takibe geçilmiş olup; … in bu dosya kapsamında da … Faktoring AŞ ne borçlu olmadığının Söylenebileceği, bono bedelleri takip dosyasında (veya başka bir şekilde) davalı tarafından tehslt edilmiş ise; Davacı … in işbu bedelleri ödeme tarihinden itibaren tahakkuk edecek olan ticari avans faizi ile birlikte davalı … Şti’nden talep edebileceği,
06.08.2018 tarihli alacağın temliği ve borç tasfiye protokolü nde de belirtildiği üzere; keşidecisi davacı …. İnş ve Tük Madl Tlc AŞ olan ve Faktoring İşlemleri aşamasında …. Cam San veTic AŞ Tarafından … Faktoring AŞ ye ciro yoluyla devir ve temlik edilen çeklerin bedellerinin teminatı olarak, …. İnş ve Tük Madl Tic AŞ tarafından … Faktoring AŞ lehine tesis edilen ve … Faktoring AŞ tarafından Bakırköy … İcra Md nün … E sayılı dosyası ile takibe konu edilen ipotekli takibin de iptali ile ; davaya konu ipoteklerin terki ninin de talep edilebileceğinin sayın mahkemenin takdirlerinde olduğu,
Birlesen dosyalar yönünden; yukarıdaki protokole konu; 20.000. 000,- TL lık bedel taraflar arasında 15.12.2017 tarihinde yapılan Faktoring işlemleri çerçevesinde davalı … Şti ne ciro yo luyla devredilen 10 adette toplam 14.350.000,-TL lık çeklere istinaden verilmiş olup;
14.350.000,- TL lık bu çeklerden dolayı davacının davalı … şti ne borçlu olmadığı asıl dosya da belirlenmiş olmakla; Davacı … in davaya konu bonolardan dolayı da davalıya borçlu olmadığı, konusundaki menfî tespit talebinin uygunluğunun, sayın Mahkemenin takdirlerinde olduğu kanaatinin bildirilmiştir.
Bilirkişi …. ayrık raporunda özetle ve sonuç olarak;
a)Faktoring işlemlerinin …. şirketi ile …’in bilgisi ve onayı dahilinde gerçekleştiği, bir an için yapılan faktoring İşlemlerinin usulsuz olduğu kabul edilse dahi bu işlemlerden sonra yapılan 06.08.2018 tarihli temlik prokolüyle faktoring ve … şirketlerinin alacaklarının yenilendiği ve kabul edildiği bu bakımdan …. şirketi ile …’in menfi tespit taleplerinin yerinde olamayacağı, b)yapılan 06.08.2018 tarihli temlik protokolünün sözleşme yapma özgürlü çerçevesinde yapılmış geçerli bir protokol olduğu, kanaatinin bildirilmiştir.
Bilirkişi … ayrık raporunda özetle ve sonuç olarak;1-Davacı tarafça incelemeye ibraz edilen 2017, 2018 ve 2019 yılları yasal defterlerinin K-Deftere tabi olduğu, E-deftere tabi yasal defterleri E-Beratlarmın yasal süresinde verildiği, tasdike tabi Envanter defterlerinin ise açılış tasdiklerinin yasal süresinde yaptırıldığı,
2-Davalı … Factoring Şirketince incelemeye ibraz edilen 2017, 2018 ve 2019 yılları yasal defterlerinin E-Deftere tabi olduğu, E-deftere tabi yasa! defterleri E-Beratlarmm yasal süresinde verildiği, tasdike tabi Envanter defterlerinin ise açılış tasdiklerinin yasal süresinde yaptırıldığı,
3-Diğer davalı …. şirketince yasal defter ve dayanak belgeler incelemeye ibraz edilmediğinden dava konusu olayalar yönünden davalı yasal defeter kayıtları üzerinde herhangi bir inceleme yapılamadığı,
4-Asıl dava konusu çeklerin davalı …. Şirketi ile diğer davalı … arasında 15.12.2017 tarihinde gerçekleşen 2. Faktoring işleminden kaynaklandığı,
5- 2. Faktoring işleminin taraflar arasında gerçekleşen 12.09.2017 tarihli l.faktöring işleminde davacı …. şirketince davalı …. şirketi adına keşide edilen ancak karşılıksız çıkan çeklerin tasfiyesi amacıyla gerçekleştirildiğinin anlaşıldığı,
6-Her iki factoring işleminde temlik alınan faturaların davacı …. şirketi ile …. şirketi tarafından vergi dairesine beyan edilmediği,
7-Ancak taraflar arasında akdedilen ilk faktöring işlemine konu 12.500.000,00 TL tutarındaki çekler ile 12.700.183 TL tutarındaki temlik alman faturaların davacı ve davalı şirketler arasında akdedilen 31.10.2017 tarihli Protokolde açıkça yer aldığı ve söz konusu faktöring işlemine konu karşılıksız çekler nedeniyle davacı …. şirketince 25.400.000 TL tutarında İPOTEK tesis edildiği,
8-Dolayısıyla söz konusu protokolden birinci faktöring işlemine konu edilen faturaların her iki tarafın da bilgisi dahilinde olduğu,
9-Birleşen davalarda davalı … Faktöring Şirketi üe diğer Davalı … arasında akdedilen 06.08.2018 tarihli Alacağın Temliği ve Borç Tasfiye Protokolünde; alacaklısının … Faktöring olduğu, Bakırköy .. İcra Müdürlüğünün … E, Bakırköy ….İcra Müdürlüğü’nün … E ve Bakırköy … icra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı icra takip dosyalarının toplam 20.000.000 TL borç toplamının … tarafından üstlenildiği, bonolardan her hangi birinin vade tarihinde tamamen ödenmemesi halinde alacağın muaccel hale geleceğinin bono borçlularının kabul ve taahhüt ettiği, iş bu protokolle verilen bonolar vade tarihinde ve tam olarak ödendiğinde Bakırköy … İcra Müdürlüğü … E.sayılı tpotek Takip dosyasının … Faktöring şirketince temlik alanaf…’e) devir ve temlik edeceği şeklinde protokolün düzenlendiği. Söz konusu protokol sonrası davalı … tarafından verilen Senetlerin ödenmemesi nedeniyle nedeniyle davalı … şirketince icra takibi başlatıldığı,
10-Heyetimizde yer alan hukukçu bilirkişi tarafından; “Faktöring işlemlerinin …. şirketi ile …’in bilgisi ve onayı dahilinde gerçekleştiği, bir an için yapılan faktöring işlemlerinin usulsuz olduğu kabul edilse dahi bu işlemlerden sonra yapılan 06.08.2018 farıhfı temlik prokolüyle faktöring ve … şirketlerinin alacaklarının yenilendiği ve kabul edildiği bu bakımdan …. şirketi ile …’in menfi tespit taleplerinin yerinde olamayacağı, yapılan 06.08.2018 tarihli temlik protokolünün sözleşme yapma özgürlü çerçevesinde yapilmiş geçerli bir protokol olduğu” tespit ve değerlendirmesinin yapıldığı, buradan hareketle asıl dava ve birleşen davalar yönünden menfi tespit ve istirdat talebinin yerinde olmadığı, kanaatinin bildirilmiştir.
Yukarıda belirtildiği üzere mahkememizce 3 kişilik bilirkişi heyetinden rapor alınmış, bilirkişi heyetinde ki her bir bilirkişi tarafından farklı görüşler mahkememize ayrı ayrı olarak bildirilmiştir.
Mahkememizce her ne kadar bilirkişi heyetince farklı görüşler sunulmuş olup, tarafların bilirkişi raporundaki görüşlere ayrı ayrı itirazları bulunmakta ise de, asıl dava ve birleşen davaların konularına ilişkin teknik ve mali tespitlerin bilirkişi raporunda yapılmış olduğu, ihtilafa düşen hususlarda ki değerlendirme hukuki değerlendirme olup mahkememizce yapılabileceği nazara alınarak yeni bir bilirkişi raporu alınmamıştır.
Tarafların iddia ve savunmalarının özetlenerek incelenmesinde;
Asıl dosyada davacı …. İnşaat özetle; davalı … AŞ tarafından davacıya nakit kredi verilmesi için faktoring şirketi ile mutabakat sağlandığını, ancak 6361 sayılı yasa gereğince faktoring şirketinin kredi verebilmesi için davacı şirketin faturalı mal satışının olması zorunlu olduğu ve davacı şirketin vadeli faturalı mal satışı bulunmadığı için davalı …’in bir kurgu hazırladığını ve kendisinin yönlendirmesi ile paravan bir kuruluş olan …. Cam Tic AŞ ile danışmanlık sözleşmesi yaptırdırdığını, bu sözleşme kapsamında …. Cam şirketine çekler verildiğini, fakat herhangi bir danışmanlık hizmetinin alınmadığını, 31/10/2017 tarihli danışmanlık sözleşmenin 5. maddesine göre davacı ….’nin davalılardan …. Cam şirketinin talimat ve isteği üzerine … Faktoring şirketine teminat ipoteğinin düzenlendiği, bu doğrultuda da aynı tarihli davacı …. ile davalılar …. ve … Faktoring arasında protokol yapıldığı, sonrasında 27/11/2017 tarihinde davacı ….’ye ait taşınmazlar üzerine ipotek tesis edildiği, bu şekilde işlemlerin genel düzenleyicisinin … Faktoring AŞ olduğunu, davacı aleyhine bir oyun kurulduğunu, davacının düzenli verdiği çekler ve ipoteklere rağmen kendisine kredi kullandırılmadığını, hesaplarında herhangi bir ödeme olmadığını, sonrasında davacı ile davalılar … Faktoring ile …. Cam arasında 08/12/2017 tarihli ek sözleşme yapıldığını, bu sözleşmeye göre daha önce verilen çeklerin ödenmiş gibi gösterilerek davacıya iade edildiğini, bu kez daha fazla kredi açılacağı söylenerek 12 adet toplamda 16.950.000,00 TL bedelli çeklerin davacıya düzenlettirilerek ve …. Cam şirketine ciro ettirilerek … Faktoring AŞ’ye verildiğini, bu çeklerden 2 tanesi iade edilerek 10 Adet 14.350.000,00 TL’lik çekleri kendisinde tuttuğunu, bundan sonrada kendisine nakit ve kredi ödemesi yapılmadığını, davalı …. Cam şirketinden herhangi bir danışmanlık hizmeti almadığını, buna rağmen dava konusu çeklerin icra takiplerine konu edildiği, takiplerin başlatıldığı dönemde şirket problemleri nedeniyle şirket genel kurulu toplanamadığından ve şirketi temsil eden bir avukatın bulunmadığından takiplere itiraz edilemediğini, davacı şirket aleyhine yapılan takiplerde 3. Şahıs hacileri sırasında davacı şirketin ortak olduğu … AVM ile … AVM fiili hacizler yapılması neticesinde söz konusu çarşıların işletmecisi olan Yatırım İşletmecilik Turizm … Şirketi Ve … İşletmecilik .. Şirketi ile davalı … arasında 03/08/2018 tarihli protokol yapılarak 1.075.000,00 er TL’den olmak üzere toplam 2.150.000,00 TL ödeme yapıldığı, üçüncü kişiler tarafından bu ödemelerin davacı şirkete bildirilerek davacı şirketin borcu olarak kayıt edildiği, yine … Faktoring AŞ’nin söz konusu icra takipleri kapsamında davacı şirket ortaklarına …’e ait şirketlere haciz uygulaması sonrasında …’in icra dosyası kapsamındaki alacakları temlik aldığını, davacının kredi temini çabası kapsamında davalı … şirketinin gerçek bir hizmet ilişkisi değil, paravan ilişkiye dayalı olarak emredici hukuk kurallarına aykırı olarak bu işi organize ettiğini ileri sürerek 3 adet icra takibine konu toplam 10 adet ve toplam 14.350.000,00 TL’lik bedelli bonolardan dolayı borçlu olmadığının tespitine, ödenen 2.150.000,00 TL’nin istirdadına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … AŞ cevaplarında özetle; davacı …. şirketi ile davalı …. şirketi yetkilileri hakkında Bakırköy CBS’nin … soruşturma numaralı dosyasında finans kuruluşlarını dolandırmak ve sahtecilik suçlarından dolayı suç duyurusunda bulunulduğunu, bunun üzerine davacının bu şirketten kurtulmak için senaryo hazırladığını, dava konusu işlemler yapılarak …. şirketinin ortakları ve yetkilileri olan …, …, … ve …’in hazır olduklarını, …’in daha sonra alacağı kendisinin temlik aldığını, işlemlere konu parayı verdiğini, buna rağmen 1,5 yıl sonra bu iddiaların kötü niyetli olduğunu, davacının EK-2’de sunmuş olduğu sözleşmeye dayandığını, oysa … Faktoring AŞ’nin bu sözleşmede imzasının bulunmadığını, dava konusu alacağın …’e temlik ettiği için kendisine husumet yöneltilemeyeceğini, muhatabın …. Cam şirketi olduğunu, ödemelerin ….’nin yaptığını, ….’nin faktoring işlemlerine dayanak olarak sunduğu faturaların danışmanlık hizmeti faturaları değil, cam satımına ilişkin faturaları olduğu, iddia edildiği gibi bu süreçle …. ile hiç bir görüşmesinin olmadığını, ….’ye kayyım atamasının 01/11/2018 ve 15/11/2018 tarihlerinde olduğunu, bundan yaklaşık 1,5 yıl önce yapılan faktoring işlemleri sırasında şirket yetkililerinin zaten mevcut olduğunu, faktoring şirketinin kredi veren bir banka olmadığını, …. ile …. arasındaki sözleşme tarihi 31/10/2017 olup faktoring işlemlerinin ise 12/09/2017 tarihinde olduğunu, … Faktoring AŞ’nin danışmanlık sözleşmesine taraf olmadığı gibi haberdar da olmadığını, davacılar ile …. şirketinin kendisini dolandırmak için böyle bir kurgu oluşturduklarını, …. şirketine verdiği parayı halen geri alamadığını, zaten Faktoring işlemi ile davacıya para gönderilemeyeceğini, davacının …. şirketi ile sahte fatura işine girdiğini kabul ettiğini ancak parayı alamadıklarını ileri sürdüğünü, faktoring şirketini dolandırmak için bu yola başvurduklarını açıkça kabul ettiklerini, …’in temlik aldığı alacak ile ilgili borçlular ile ilgili hukuki yola başvurması gerekirken temlik bedelini ödememe yolunu seçtiğini, …’in hem ….’nin ortağı ve yetkilisi olduğunu hem de Faktoring şirketine borçlu olduğunu, temlik alırken alacağın var olup olmadığını bilmesi gerektiğini, icra dosyalarında avalist borçlular ve davalı borçlular yönünden sorumluluğun devam ettiğini, icra dosyalarına yapılan 2.500.000,00 TL’lik ödemenin 3. Kişilerce rücu edilmemek üzere ödenmiş olup, bunun protokolde yazdığını, TTK 702/2 maddesi gereği Aval veren kişinin teminat altına aldığı borç, şekle ait noksandan başka bir sebepten dolayı batıl olsa da aval verenin taahhüdünün geçerli olduğunun düzenlendiğini, temlik sözleşmesinin içeriğine göre de …’in alacak ile ilgili tüm sorumluluğu üstlenmiş olduğunu, kendisine rücu edilmesi halinde dahi sorumluluğun …’e ait olduğunu, temlik sözleşmesinin üzerinden 6 ay geçtikten sonra ve verdiği senetlerden ödeme yaptıktan sonra …’in dava yoluna başvurduğunu, …’in kendisinin talepte bulunabilmesi için rücu davasının ön koşulu olarak öncelikle icra dosyalarında ki alacakların tahsili için tüm hukuki yolları tüketmesi gerektiğini ileri sürerek davanın ve birleşen davanın reddini talep etmiştir.
Asıl davada davalı …. Cam Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin cevaplarında özetle; Davacı …. İnşaat ile 31/10/2017 tarihinde sözlşeme imzaladıklarını, sözleşemeye göre davacının yurt içi ve yurt dışında ki gayrimenkul varlıklarının organizasyonu ve yapılacak danışmanlık ve pazarlama hizmetleri verileceği, bunun karşılığında davacının 14 adet toplamda 12.700.000,00 TL bedelli çekler vereceğini kararlaştırıldığını, sözleşmede davacıya ait taşınmaz üzerinde lehine ipotek kurulacağının da karar verildiği, diğer davalı … AŞ’nin bu alacak ile ilgili farklı bir sözleşme yapmak istemesi üzerine aynı tarihli protokol yapılarak kararlaştırılan ipoteğin bu kez … Faktoring AŞ lehine tesis edilmesinin kararlaştırıldığını, ipoteğin 27/11/2017 tarihinde tesis edildiğini, söz konusu protokol kapsamında …. Cam tarafından düzenlenmesi gereken 4 adet toplamda 4.647.998,76 TL bedelli faturalar düzenlendiğini, davacı tarafça çek bedelleri ödenmeyince … Faktoring AŞ tarafından icra takibine konu edildiğini, daha sonra icra takibine konu alacağın davacı şirket ortağı …’e temlik edildiğini, davacının taraflar arasındaki sözleşmenin hile ile imzalandığı iddiasının zamanaşımına uğradığını, sözleşmeden 16 ay sonra açılan davanın zamanaşımına uğradığını ve iyi niyetli olmadığını, faktoringe konu işlemlerin davacı şirkete kayyım atanmasından önce veya sonrası olması gibi bir ayrım yapılmasının hukuken mümkün olmadığını, davacının ortada bir hizmet ilişkisi değil de, bir kredi ilişkisi olduğuna yani yapılan işlemde muvazaa olduğuna dair iddiasının ancak yazılı delil ile ispatlanabileceği, zira senedin tarafı olan davacı 3. Kişi olmadığından muvazaa iddiasının tanıkla değil yazılı delil ile ispatlaması gerektiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Faktoring İşlemlerinin Açıklanması Ve İlgili Mevzuat Hükümleri:
Faktoring İşlemleri; genel itibariyle yurt içi ve yurt dışı faktoring işlemleri şeklindedir.
Davaya konu olay yurt içi faktoring İşlemlerinden kaynaklanmakta olup;Türkiye’de Yurtiçi Faktoring in İşleyişi;
Faktoring İşlemleri, BDDK tarafından 10.Ekim.2006 gün ve 26315 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmış olan “Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre, faaliyet gösterme sine izin verilmiş olan firmalar tarafından yürütülmektedir.
Bu yönetmelik Faktoring işlemini: ‘bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak olan Fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilebilen alacakların satın alınması veya tahsilinin üstlenilmesidir.” Şeklinde tanımlamaktadır. Bu tanımda geçmekte olan Fatura nın mevcut Türk Ticaret Kanunu gereğince tek başına alacağı belgeleyen Kıymetli Evrak statüsünde olmaması ve vadesinde ödenmemesi halinde diğer Kıymetli Evraklar gibi kambiyo takibine konu edilememesi sebebi ile, Yurtiçi Faktoring İşlemlerinde alacağı belgeleyen diğer Kıymetli Evraklar ile birlikte kabul edilmektedir. Fatura veya diğer tevsik edici belgelerle birlikte alacağı belgeleyen diğer kıymetli evraklar çek/senet tir. Bu sebeple Yurtiçi Faktoring İşlemleri Fatura beraberinde çek, senet cirosunu da zorunlu kılmaktadır. Çek, Senet cirosunu zorunlu kılan bu tip faktoring işlemleri Türk Tipi Faktoring İşlemleri olarak da anılmaktadır.
Faktoring İşlemlerinin gerçekleştirilmesi aşamasında Faktoring Şirketlerince uyulması gerekli kurallar: 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu, BDDK (Uygulama Daire Başkanlığı II) nın 08.02.2010 tarih ve 134-2 sayılı Genelgesi, 04.01.2011 tarihli Genelgesinde ve 04.02.2015 tarihli Yönetmelikte düzenlenmiş olup, davaya konu faktöring işleminin 2015 yılından sonra yapılmış olduğu görülmekle; uygulanacak kuralların bu genelge ve tebliğler ile birlikte; 2015 yılında yayınlanan Yönetmelik kuralları olduğu görülmektedir.
13.12.2012 de yürürlüğe giren 6361 sayılı yasanın Faktoring sözleşmesi 38. Maddesine göre; (1) Faktoring sözleşmesi; mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilebilen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir almak suretiyle, faktoringşirketinin müşterisine sağladığı tahsilat, borçlu ve müşteri hesaplarının tutulmasının yanı sıra finansman veya faktoring garantisi fonksiyonlarından herhangi birini ya da tümünü içeren sözleşmedir. (2) (Değişik:18/6/2020-7247/13 md.) Faktoring sözleşmesi, yazılı veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın Kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkân verecek yöntemler yoluyla kurulacak şekilde düzenlenir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Kurul yetkilidir.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’ nun 9/2 maddesinde de; “Faktoring Şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayanıyor olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar İle Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilmeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez….” hükmü ; aynı yasanın 9/3 maddesinde de; “ Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring Şti ne devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya öteki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def ileri Faktoring Şirketine karşı ileri süremez. Meğer ki faktoring Şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun” hükmü yer almaktadır.
Faktoring şirketlerinin yapamayacakları iş ve İşlemler Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğinin 22/2 Maddesinde düzenlenmiş; “Faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler” hükmü getirilmiştir.

04.02.2015 / … t ve …de yayınlanan Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Faturasız işlem yapılmaması” başlıklı 4. Maddesine göre; (1) Finansman, müşterinin mal veya hizmet satışına istinaden düzenlediği fatura veya fatura yerine geçen belgelerin karşılığında, kamu kurumlarına yapılan ödemeler haricinde, yalnızca müşteriye sağlanır. (2) kuruluşun sağladığı finansman tutarı ile bu işlemden kaynaklanan faiz ve komisyon gibi elde edilen gelirlerin toplamı fatura veya fatura yerine geçen belgelerin tutarını geçemez. Ödeme oranının yüzde yüz olduğu hallerde faiz ve komisyon gibi elde edilen gelirler müşterilerden ayrıca tahsil edilebilir. (3) fatura tutarı ile kambiyo senedi veya diğer senet tutarı arasında, yukarı yuvarlanmak suretiyle oluşan küçük farklar ile yabancı para cinsi ödeme araçlarının ödeme gününde oluşan kur farkları için ilave fatura alınmaz.
Aynı yönetmeliğin “İstihbarat çalışması” başlıklı 5. maddesine göre; (1) Kuruluş tarafından müşteriyi yeteri kadar tanıyacak şekilde istihbarat çalışmalarının yapılması, sadece müşterilerin beyanı veya sözlü teyidi ile İşlem yapılmaması gerekir. İstihbarat çalışması; a) Öncelikle ilgili mevzuatta yer alan faturanın tarifi, şekil ve nizamına ilişkin düzenlemeler de dikkate alınarak faturadaki bilgilerin kontrol edilmesi, b) İç kontrol sisteminin devralınan faturalara ilişkin gerekli istihbarat ve araştırma yapılmasını sağlayacak ve Merkezi Fatura Kaydı Sisteminde bu faturaların mükerrer olmadığının kontrolü tamamlanmaksizin kullandırın) yapılamayacak şekilde oluşturulması, c) Müşterilerin mail durumlarının değerlendirilerek bunların itibarı ve işlem geçmişleri de dikkate alınmak suretiyle gerektiğinde fatura borçlusu ve kambiyo senedi veya diğer senedin keşldecisine de başvurularak borcun teyit edilmesini sağlayacak yöntemler geliştirilmesi ve ulaşılabilmesi mümkün olan ilgili veri tabanlarından yararlanılması yoluna gidilmesi hususları dâhil olmak üzere asgari olarak yukarıda belirtilen usul ve esasları içerecek şekilde yapılır ve bunların yetersiz kalması durumunda ilave yöntemlere başvurulur.
Aynı yönetmeliğin “Mükerrer fatura kullanımının önlenmesi” başlıklı 6. Maddesine göre; (1) Faktoring İşlemi esnasında finansman sağlanmadan önce kuruluş tarafından müşteri yetkililerince imzalanmış alacak bildirim formu ve fatura bilgileri temin edilerek Merkezi Fatura Kaydı Sisteminde bu faturaların mükerrer olmadığının kontrolü yapılır. (2) Kuruluş, fatura aslı imajlarını yapılacak denetimlerde tevsik etmek üzere muhafaza eder.
Aynı yönetmeliğin “Faturanın iptali” başlıklı 7. Maddesine göre; (1) Fatura İptallerinde, fatura iptallerinin bildirilmesi ve İptal edilen faturaların yerine yenilerinin düzenlenmesi halinde yeni faturalann kendilerine ibraz edilmesi hususunda faktoring işlemi esnasında müşterilerden taahhüt alınması gerekir. (2) Kuruluş tarafından birinci fıkrada belirtilen hususlar yerine getirilmek kaydıyla müşteri bilgilendirilir ve gerekli tüm taahhütlerin alınmasına yönelik olarak Bitlik tarafın dan oluşturulacak standart alacak bildirim formları kullanılır.
Aynı yönetmeliğin “Alınan kambiyo senedi veya diğer senetler” başlıklı 8. Maddesine göre; (1) Faturalı alacağa istinaden kambiyo senedi veya diğer senetlerin alınması halinde, alınan kambiyo senedi veya diğer senetteki ciro silsilesinde kuruluşa kambiyo senedi veya diğer senedi ciro edip veren kişinin, devralınan faturada alacaklı olarak gözüken kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın veya keşidecinin de faturadaki borçlu ile aynı kişi olması gerekir. Fatura ile kambiyo senedi veya diğer senetteki tutarın uyumlu olmasına dikkat edilir. Kuruluş tarafından kullanılan faktoring programları bu uyumu gözetecek ve uyumsuzluk söz konusu olduğunda işlem yapılmasına olanak vermeyecek şekilde yapılandırılır. (2) Müşterilerden ek teminat mahiyetinde olmak üzere devralınan ve fatura veya fatura yerine geçen belgeler ile ilişkili olmayan kambiyo senedi veya diğer senetlerin tahsil edilebilmesi için; a) Alacağın vadesinde ödenmeyip sorunlu hale gelmiş olması, b)Alınan kambiyo senedi veya diğer senet karşılığında hiçbir şekilde kambiyo senedi ve diğer senedin ilgililerine finansman sağlanmaması, c) Kuruluşun işlem ve muhasebe kayıtlarında ek teminat mahiyetinde alınan kambiyo senedi veya diğer senedin ilgili borcun teminatı karşılığında alındığına ilişkin kayıt düşülmesi gerekir. (3) Müşterilerden ek teminat mahiyetinde olmak üzere devralınan ve fatura veya fatura yerine geçen belgeler ile ilişkili olmayan kambiyo senedi veya diğer senedin tahsil edilmesi, ancak kuruluşun vadesinde ödenmeyen alacağı ve müşteriden olan diğer alacaklarını ilgili mevzuat çerçevesinde alacağın geri ödenebil iri iğ i ne göre Tasfiye Olunacak Alacaklar veya Zarar Niteliğindeki Alacaklar hesabında sınıflan dımnası, buna göre özel karşılık ayırması ve hukuki takip süreçlerini başlatmış olması halinde mümkündür.
Aynı yönetmeliğin “Doğacak alacakların devredilebilmesi için gereken şartlar
” başlıklı 9. Maddesine göre; (1) Doğacak alacaklar açısından faktoring işleminin gerçekleşmesi, devralınan alacakların fatura veya fatura yerine geçen belgeler ile tevsik edilebilir bir alacak olması ve alacağın doğduğu anda bu durumun fatura veya fatura yerine geçen belgeler ile tevsik edildiğinin kuruluş tarafından takip edilmesine bağlıdır. (2) Mal veya hizmet satışına bağlı olarak doğacak alacağın devralınabilmesi için; a) Kuruluş ile müşteri arasında doğacak alacağın devrine yönelik bir sözleşme yapılması, sözleşmede işin tanımının, alacağın niteliğinin, tutar veya tutarın hesaplanamaması durumunda, hesaplamaya temel oluşturacak veriler çerçevesinde belirlenen azami faktoring limiti ile ödeme şartlarının açıkça belirtilmiş olması, b) Sözleşmedeki doğacak alacağa ilişkin belirtilen hususların, müşteri ile borçlu arasında imzalanan sözleşme, sipariş formu, proforma fatura veya akreditif belgeleri ile varsa bunlara ilave olarak doğacak bir alacak olacağını gösteren diğer belgelerle tevsik edilmesi, c) Mal veya hizmet satışından kaynaklanan bir ticari ilişki bulunduğunu ve devre konu alacakların da bu ticari ilişki çerçevesinde doğacağını ispat eden tüm belgelerin doğruluğunun ve tutarlılığının bir bütün halinde kontrol edilerek değerlendirilmesi, bunların denetime hazır bir şekilde belgelendirilmesi, ç) Alacağın doğmasını müteakip düzenlenecek fatura veya fatura yerine geçen belgelerin kuruluş tarafından müşteriden temin edilerek işlem dosyasına eklenmesi, gerekir.
Bu düzenlemelerdeki hükümler nazara alındığında; bilirkişi raporunda da açıklandığı üzere; Faktoring şirketlerinin devir aldığı alacak, bir kambiyo senedinden kaynaklanıyor olsa bile alacağı doğuran temel ilişkiye ait fatura veya benzeri belgelerle bunu tevsik edilmesi düzenleyici amir bir hüküm” olarak kabul edilmektedir.
Faktoring şirketinin müşterisinden temliken aldığı bir alacağı takip edebilmesi için; alacak bir kambiyo senedinden kaynaklansa bile faktoring sözleşmesi ile beraber, alacağı doğuran temel satım ilişkisine alt fatura ve benzeri belgeleri de ibraz etmek zorundadır. Faktoring sözleşmelerine, uygulamada “Alacağın Temliki” hükümleri uygulandığından yasa uyarınca yazılı şekilde yapılması gerekmektedir.
Bir faktoring işlemi yapılırken: Yazılı olarak taraflar arasında bir sözleşme düzenlenecek,
-Sözleşme akdedildikten sonra Faktoring talebinde bulunan müşteriden, Alacak Temliki İhbar Formu (Alacak Bildirim Formu) ekinde temlik edilecek faturalar alınacak,
Faktoring işlemlerinde asıl olan gerçek bir faturanın temlik alınması esas olup; İç kontrol sistemin devralınan faturalara ilişkin gerekil İstihbarat ve araştırma yapılmasını sağlayacak ve Merkezi Fatura Kaydı Sistemi nde bu faturaların mükerrer olmadığının kontrolü tamamlanmaksızın kullandırım yapılamayacak şekilde oluşturulacak,
Öncelikle İlgili mevzuatta yer alan faturanın tarifi, şekli ve nizamına iliş kin düzenlemeler de dikkate alınarak faturadaki bilgilerin kontrol edilecek, borçlunun (fatura kapsamındaki) malları ve hizmetleri teslim aldığını tevsik eden (İmzalı ve kaşeli) irsaliye nüshaları alınacak, faturaların bedellerinin ödenmesini sağlayacak (varsa) çek, senet veya poliçe müşteri tarafından hazırlanacak ve Faktör tarafından da talep edilecek;
Faturalardan doğan alacağın Faktör a peşinen temlik edilmiş olduğuna ilişkin bir beyanı ihtiva eden, ve faktör tarafından hazırlanarak müşteriye verilen etiket (Temlik Stikırı) fatura nüshaları üzerine yapıştırılacak, ve altı müşteri tarafından (doğruluğunun beya m konularak) imzalanacak, …. Beyanda fatura bedelinin Faktör a ödenmesi ile borcun ödenmiş sayılacağı belirtilecek, ve müşteri faturasının birinci nüshası faktör tarafından borçluya bir yazı ekinde iletilecek, eğer faktoring müşterisi tarafından hazırlanan faturanın aslı, faturayı kesen tarafından fatura borçlusuna dava evvel gönderilmiş İse, (üzerine temlik etiketi yapıştırılarak imzalanan ve yetkili imzaları ile doğruluğu beyan ve taahhüt edilen) faturanın İkinci nüshası ile irsaliyesi ve (varsa) ödemeye ilişkin çek, senet, poliçe (faktör tarafından) alınacak,….
Ancak faturanın doğruluğu, faktoring şirketi yetkilileri tarafından fatura borç usundan teyit ettirilerek, bu durum fatura üzerine şerh düşülerek yine faktör yetkilileri tarafından imzalanacak, ve müşterilerin mali durumlarının değerlendirilerek bunların itibarı ve işlem geçmişleri de dikkate alınmak suretiyle gerektiğinde fatura borçlusu ve kambiyo senedi veya diğer senedin keşldecisine de başvurularak borcun teyit edilmesini sağlayacak, yetersiz kalması durumunda ilave yöntemlere başvurulacak, daha sonra; (ekindeki çek ile ) temlik alınan fatura bedeli anlaşmaya varı lan kesintiler yapıldıktan sonra faktoring müşterisine ödenecektir.
Yönetmeliğin 22/2 md si, 6361 s.lı yasanın 9/2 kapsamında Faktoring Şirketi kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları (çek senet veya poliçeyi) satın alamayacak veya tahsilini üstlenemeyecektir.
Örnek Yargıtay kararlarından açıklamalar:
6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2 maddesi ”Faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal ve hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez” hükmünü içermektedir. Yasa metninden de anlaşılacağı üzere, faktoring şirketinin, faktoring işlemi ile devraldığı alacak, alacağın temliki hükümlerine tabidir. Nitekim, faktoring işlemlerinde alacağın temliki hükümlerinin uygulandığı Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 03.11.2010 tarih, … E, … K sayılı kararında da açıkça belirtilmiştir. Öte yandan aynı kararda faktoring işleminin müşteri (firma), faktoring şirketi (faktor) ve borçlu olmak üzere üç tarafının bulunduğu da açıklanmıştır. Faktoring işleminin bu tarafları arasındaki ilişkiler yönünden 6361 Sayılı Yasanın 9/2 ve 6098 sayılı TBK’nın 188/1. maddesi hükümlerinin uygulanması gerekir. Buna göre borçlu, faktoring işlemini öğrendiği sırada önceki alacaklısına karşı sahip olduğu def’ileri alacağı faktoring sözleşmesine dayanarak devralmış olan faktoring şirketine karşı da ileri sürebilecektir. 6361 Sayılı Yasanın 9/2. ve TBK’nın 188/1. maddesi karşısında faktoring işleminin tarafları arasındaki ilişkiler yönünden şahsi def’ilerin ileri sürülebilmesinde faktoring şirketinin iyi niyetli ya da kötü niyetli olmasının sonuca etkisi bulunmamaktadır.
Davacı tarafından, davacının keşideci, davalı …’nin lehtar, faktoring şirketinin de hamil konumunda bulunduğu çekler yönünden 6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2 maddesi uyarınca bedelsizlik iddiası davalı … şirketine ve diğer davalı şirketlere karşı ileri sürülebileceğinden çekler yönünden davanın kabulü gerekirken … ( Yargıtay11. Hukuk Dairesi, Esas no 2020/3927 , Karar no 2021/3336 )

6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. maddesi, faktoring şirketinin, BDDK tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile yine BDDK tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamayacaklarını ve tahsilini üstlenemeyeceklerini öngörmektedir. Keza yine faktoring işlem tarihi itibariyle anılan kanunun Geçici 1. maddesi uyarınca yürürlükte bulunan ve somut olaya da uygulanması gereken 10.10.2006 gün ve 26315 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan Yönetmeliğin 22. maddesinde de benzer bir hükme yer verildiği görülmekte olup uyuşmazlığın çözümünde mezkur mevzuat hükümleri yanında kanun uyarınca konuyla ilgili usul ve esasları belirlemekle yükümlendirilen BDDK’nın bu husustaki genelgelerinin ve bu arada 8.7.2010 tarihli genelgesinin de dikkate alınması gerekmektedir.
Tüm bu mevzuat hükümlerinde öngörüldüğü üzere, faktoring şirketleri ancak sahih ve fatura ile tevsik olunan mal veya hizmet satışına dayalı olup alacakları devralabilirler. Bir başka söyleyişle, anılan hükümler gereğince, faktoring işlemi bakımından mal veya hizmet satışının sadece fatura ile tevsik olunması yeterli olmayıp faktoring şirketince faturaya konu mal veya hizmet satışının fiktif nitelikte olup olmadığı, işlem taraflarının ve faturanın güvenilirliği, ilgililerin mali durumları konularında araştırma ve istihbarat çalışması yapılması gerektiği, ayrıca temlik alınan alacağı temsil eden kambiyo senedinin fatura tutarı ile uyumlu olup olmadığına bakılarak açık uyumsuzluk halinde işlem yapılmaktan kaçınılması, senedi düzenleyen ve sair ilgililer açısından da borcun varlığı bakımından teyit işlemleri yapıldıktan sonra ve ancak tüm bu araştırma ve soruşturma sonucunda olumlu bir sonuca varılması halinde faktoring işlemi yapılmasının öngörüldüğü açıktır. Nitekim, 6361 sayılı Kanun’a dayalı olarak 1.1.2015 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5., 6. ve 8. maddelerinde de yukarda belirtilen hususlar hakkında hükümler sevkedildiği, söz konusu hükümlerin yürürlükten kalkan bir önceki yönetmeliğe dayalı olarak çıkarılmış olan ve faktoring şirketlerinin uymakla yükümlü oldukları hususlara ilişkin 8.7.2010 tarihli genelgede belirtilen prensipleri geliştirerek pekiştirdiği görülmektedir. Faktoring şirketlerinin imtiyazlı kuruluşlar olduğu da gözetildiğinde, yukarda belirtilen usul-esaslar çerçevesinde bir inceleme-araştırma yapılmaksızın faktoring işlemi yapılması halinde, mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle hasıl olacak sonuçlar bakımından ağır kusurlu kabul edilmeleri gerektiği izahtan varestedir.
Tüm bu açıklamalar çerçevesinde, davalı … şirketinin yukardaki usul ve esaslara uygun bir faktoring işlemi gerçekleştirip gerçekleştirmediği, buna dayalı olarak çekin iktisabında ağır kusurlu sayılıp sayılmayacağı hususları çerçevesinde bir değerlendirme yapmak gerekmektedir. … (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 23.02.2021 tarihli, Esas no 2020/1945 , Karar no 2021/1627 sayılı kararı)
Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı üzere Faktoring işlemlerinde, olağan süreç, mal ve hizmet satan şahıs ya da tüzel kişinin faktoring şirketi ile Genel Faktoring sözleşmesi imzalaması, bu sözleşme şartları ve sözleşmenin üst limit bedeli dahilinde mal ve hizmet satanın, kendisinden mal ve hizmet satın alandan aldığı fatura ve ödeme araçlarını ( çek, bono vb.) faktoring şirketine devretmesi ve karşılığında faktoring işlemlerine ilişkin bir kısım kesintiler yapıldıktan sonra fatura ve ödeme araçları bedellerinden daha az bir miktarın mal ve hizmet satana ödenmesi, sonrasında ödeme araçlarının vadesi geldiğinden bedelinin mal ve hizmet satın alan, mal ve hizmet satan ve varsa başka borçlularında tahsili şeklinde yürümektedir. Mal ve hizmet satan, faktoring sözleşmesinin tarafı olarak, faktoring şirketine devredilen alacağın teminat altına alınmasını sağlamak amacıyla teminat verebilir. Bu teminat teminat senedi verilmesi şeklinde verilebileceği gibi faktoring şirketi lehine ipotek kurulması şeklinde de olabilir. Somut olayımızda söz konusu teminat mal ve hizmet satan …. Cam … Şirketi tarafından değil mal ve hizmet satın alan … … Şirketi tarafından faktoring şirketine ipotek verilmesi şeklinde sağlanmıştır. Halbuki faktoring işlemi neticesinde, faktoring şirketinin vadesi gelmeyen fatura, çek veya senetler için ödeme yaptığı kişi, mal ve hizmet satandır. Bunun için mal ve hizmet satan …. Cam … Şirketinin faktoring şirketine teminat vermesi beklenir. İpotağin … … Şirketi tarafından sağlanması davacı …. nin faktoring şirketinden kredi alması için bu kurgunun kurulduğu iddasını desteklemektedir. Davacı ……. Şirketinin faktoring şirketi lehine ipotek vermesi olağan faktoring sürecine uymayıp, kredi çekildiği iddiasını desteklemektedir.
Davacı … savunmalarında davacı … … Şirketi ile aralarında danışmanlık sözleşmesi imzaladıklarını, …. … Şirketine danışmanlık hizmeti vermek üzere anlaştıklarını, ilerde verecekleri hizmetler için davacı …… Şirketi tarafından 12.700,00 TL hizmet bedeli verileceğinin kararlaştırıldığını, davacının bu amaçla bunun karşılığında toplam olarak bu bedelde çek düzenleyip verdiğini, durumun bu şekilde geliştiğini, ileri sürmüştür. Yukarıda açıklandığı üzere, olması gereken faktoring işlemleri sürecine bakıldığında, davacı… Şirketinin henüz bir hizmet almadan sözleşmenin hemen sonrasında sözleme bedeline konu çekleri toplu olarak …. Cam … Şirketine vermesi, ve henüz danışmanlık hizmeti verilmeden bu çeklerin faktoring işlemine konu edilmesi de, olağan akışa uygun olmayıp, davacının kurgusunu desteklemektedir. Kaldı ki ilk faktoring işlemine 12.700.000,00 TL bedelli çekler konu edilmişse de, dayanak faturalar olarak danışmanlık hizmet faturaları değil, Cam Satış faturalarının faktoring işlemine konu edildiği anlaşılmaktadır. Davalı …. Şirketi ise savunmalarında davacı … Şirketi ile aralarındaki protokole göre tanzim edilmesi gereken; 2017 yılı Eylül ayı için 590.000.00 TL, 2017 yılı Ekim ayı için 206.500.00 TL, 2017 yılı Kasım ayı için 1.926.748.84 TL, 2017 yılı Aralık ayı için 1.924.749.92 TL olmak üzere toplam 4.647.998.76 TL faturaların da tanzim edildiğini, ancak davacının, yukarıda belirtilen çekleri vadelerinde ödemeyince; bu çeklerin bazılarının diğer davalı … Factoring AŞ tarafından icra takibine konu edildiğini ileri sürmüştür. Yani davalı …. Cam … Şirketi protokol kapsamında düzenlediği danışmanlık hizmetine ilişkin faturalarının bedeli olan çeklerin ödenmemesi nedeniyle … Faktoring Şirketinin icra takip işlemleri başlattığını ileri sürmekte ise de; aslında davacı ili …. Cam Şirketi arasındaki protokole konu danışmanlık hizmet faturaları değil Cam satış faturaları faktoring işlemine konu edilmiştir. Buna karşılık. Söz konusu protokolde toplam danışmanlık hizmeti bedeli olarak belirlenen 12.700.000,00 TL bedelli çekler Cam satış faturaları ile beraber faktoring işlemine konu edilmiştir. Cam satış faturaları yönünden bilirkişi raporunda açıklandığı üzere; faktoring şirketince üsülünce araştırılmadığı, mal tesliminin yapıldığı hususunun ispatlanamadığı anlaşılmıştır. Cam satış faturaların konu malların teslimi ispatlanamadığı gibi, danışmanlık sözleşmesi konu hizmet bedeli olarak kararlaştırılmış görünen 12.700.000,00 TL bedelli çeklerin bu sefer Cam Satış faturalarının bedeli olarak faktoring şirketine verilmesi de davacının olay kurgusunu desteklemektedir.
Tarafların ticari defter durumlarındaki duruma bakıldığında; davacı … ile davalı … ticari defter ve belgelerini ibraz etmiş olup, davalı …. Cam ise yapılan ihtarata rağmen sunmamıştır. Bu nedenle davacı ile davalı … arasındaki ticari ilişki ile, davalı … şirket tarafından davalı …. Cam … Şirketine yapılan ödemenin akıbeti konusunda bir tespit yapılamamıştır. Davacının olay örgüsüne itibar edildiğinde, faktoring işlemleri kapsamında davalı …. Cam … Şirketine yapılan ödemenin daha sonra davacıya aktarıldığı hususunun da davalı …. Cam … Şirketi tarafından iddia ve ispat edilmediği görülmektedir. Bunun yanında …. ile davalı … arasındaki ilişki de tespit edilememiştir.
Yukarıda açıklanan hususlar nazara alındığında; davacının iddia ettiği gibi, dava konusu faktoring işlemlerinin davacı Arke ile davalı …. arasındaki gerçek bir ticari ilişkiye dayanmadığı, davacının davalı … şirketinden kredi çekmek istemesi üzerine ve faktoring şirketleri gerçek bir mal veya hizmet faturası olmadan finansman sağlayamadıklarından davacı ile davalı …. arasında gerçek olmayan bir ticari ilişkinin kurgulandığı, bu itibarla davacının iddiasına koni olay örgüsüne itibar edilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Bu durumda davacıya verilmesi kararlaştırılan kredinin verilip verilmediğinin değerlendirilmesi gerekmekte olup, davalı …. defterlerini incelemeye sunmadığından, faktorung işlemleri kapsamında davalı …ne aktarılan bedelin daha sonra davacyı aktarılıp aktarılmadığı, ya da bu paranın akıbetinin ne olduğu konusunda inceleme yapılamamış olup, davacıya ödeme yapıldığı iddia ve ispat edilmediği gibi resen tespit de edilememiştir.
Faktoring işleminin gerçek bir ticari ilişkiye dayanıp dayanmadığı hususunda yapılan değerlendirmede; Bilirkişi raporunda … tarafından yapılan tespitlerde açıklandığı gibi, Davacı …. ile davalı factoring Müşterisi …..AŞ arasındaki 31.10.2017 tarihli sözleşmede …. Cam AŞ, …. … AŞ nin maliki bulunduğu gayrimenkulları yurt içinde ve yurt dışında pazarlamayı ve satışı konusunda danışmaklık yapmayı taahhüt etmesi karşılığında işin bedeli olarak 12.700.000,- TL olarak belirlenmiş olmakla birlikte; davaya konu (ilk ve ikinci Faktoring İşlemlerinde) temlik alınan 10 adette toplam 12.700.000,- TL lık ve 12 adette toplam 14.350.000,- TL lık faturaların tamamının taraflar arasındaki bu hizmet sözleşmesi ile ilgisinin bulunmayıp, faturaların tamamının …AMİNE CAM satışı ile ilgili olduğu, Davalı … Şti nin, müşterisinin (…. .AŞ ni) ve teminata verilen Kambiyo senetlerinin keşidecisi (…..AŞ ni) yeteri kadar tanıyacak şekilde istihbarat çalışması yapmadığı, Müşterisinin mali durumunu yeterince değerlendirmediği, temlik alınan faturalar üzerine “Görülen Faturanın Aslı Gibidir” Kaşesini vurup altını imzalamış olmakla birlikte; bu işlemin şeklen yerine getirildiğinin anlaşıldığı, taraflar (alıcı ile satıcı) arasında yapılan hizmet sözleşmesine istinaden faturada gösterilen mal ve hizmetin yerine getirilip getirilmediğini gösteren irsaliyenin araştırılmadığı ve görülmediği, irsaliye görülmemiş olmasına rağmen faturayı kesen …. firmasının, fatura üzerine düştüğü “mal alıcıya müessemizde teslim edildiğinden 213 slı VUK nun 230/5 Hükmünce sevk irsaliyesi düzenlenmemiştir.” notuna itibar ederek olayın aslını araştırmadığı, bu kaydın (VUK 230/5 son paragrafı) “Nihai tüketicilerin tüketim amacıyla parakende olarak satın aldıkları malları kendilerinin taşıması veya taşıttırması halinde bu mallara ait fatura veya parakende satış fişinin bulunması halinde sevk irsaliyesi aranmaz’ hükmüne uygun olmadığı, bu konuda fatura borçlusu ve kambiyo senedi keşidecisine başvurmadığı, borcun teyidini sağlamadığı, ….ki, bu konularda, 6361 sayılı yasa, Bu Yasa kapsamında yayınlanan Yönetmelik ile BDDK genelgelerine uygun hareket etmediği anlaşılmaktadır.
Davalı … Müşterisi …. Cam San veTic AŞ Yasal Defter ve Yardımcı Kayıtlarını İbraz etmemiş olup; davaya konu (factoring İşlemlerine konu) faturaların yasal defter kayıtlarında bulunup bulunmadığı görülememiş olmakla birlikte; celp olunan BS ve BA formlarında ise (davaya/ Faktoring İşlemine konu kesmiş olduğu faturaların) bağlı olduğu Vergi Dairesine Form BS ile bildirmediği anlaşılmaktadır.
Davacı …. ; davaya konu (İlk factoring işlemi İle ilgili olan) 11 adette toplam 12.700.183,81 TL lık ve (ikinci Faktoring İşlemi İle ilgili olan) 12 adette toplam 14.475,691,30 TL lık faturaların – faturaları kesen …. Cam San ve Tic AŞ Tarafından (faturaların gerçek bir fatura olmadığı düşünülmekle) davacı …. İnş ve Tük Madl Tic AŞ ne gönderilmediği – dolayısıyla bu faturaların davacı …. İnş ve Tük Madl Tic AŞ Kayıtlarında yer almadığı, gönderilmeyen faturaların da Form BA ile bağlı bulunulan Vergi Dairesi ne beyanının da mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Davalı … Şirketinin ; Temlik aldığı faturalar ile birlikte almış olduğu [(ilk Faktoring İşlemindeki) 14 adette 12.700.000,- TL lık ve (İkinci Faktoring İşlemindeki) 10 adette toplam 14.350.000,- TL lık kambiyo senetlerindeki alacağın bir mal veya hizmet satışından kaynaklandığı hususunu (6361 slı yasanın 9/2 ve 3/lc maddeleri kapsamında) fatura veya VUK da belirtilen Fatura yerine geçen belgelerle kanıtlayamadığı, Faktoring Şirketinin gerçek bir faturaya dayanmayan (Faktoring İş lemlerine konu) Kıymetli evrakı ciro yoluyla devir ve temlik almakla; “İktisapta kusurlu ve borçlunun zararına hareket etmiş olduğu, Bu nedenle; davalı … Şirketinin ilk ve ikinci Faktoring İşlemlerinde ciro yoluyla temlik aldığı Kambiyo senetlerine / Çeklere istinaden, davacı …. İnş ve Tük. Mad. Tic AŞ den bir talepte bulunamayacağı, Faktoring İşlemi çerçevesinde ciro yoluyla devralınan Kambiyo Senetlerinin muhteviyatı (ihtiva ettiği değer) Mal ve Hizmet Satışı ile ilişkllendirilmesi gerektiğinden; Kambiyo Senetlerindeki soyutluk ilkesi ortadan kalkacak olmakla; şahsi defilerin Kambiyo Senedini ciro yoluyla devralan (davalı) Faktoring Şirketine karşı da ileri sürülebileceği, Faktoring İşlemlerinin tarafları yönünden “Alacağın Devri Hükümleri” (6361 md 9/2 ve buna bağlı olarak 6098 md 188/1) uygulanacak olup; 188/1 kapsamında “Borçlu (….) devri öğrendiği sırada devredene (…. ne) karşı sahip olduğu defileri, devralana ( Faktoring Şti ne ) karşı da ileri sürebileceği, ki davaya konu olayda, davalı … müşterisi …. ; davacı …. ye, davaya/ (her İki) Faktoring işlemine konu çeklerle ilgili olmak üzere, Mal ve Hizmet verdiğini ispat edememiş olup; Davaya konu (İlk ve ikinci Faktoring işlemlerine konu) işbu çeklerin karşılıksız kaldığının kabulü gerektiği anlaşılmaktadır.
Yine, 6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/3. maddesi “Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükmünü içermektedir. Dava konusu, davacının keşideci, davalı …. … Şti.’nin lehtar ve ciranta olduğu, davalı … şirketinin de hamil konumunda bulunduğu …çeklerle ilgili olarak davalı …. … Şti. yönünden yukarıda belirtilen şekilde gerçek bir ticari ilişkiye dayandığı ispatlanamadığından davalı şirketler yönünden , davalı …’nin ise davacının da üçlü faktoring ilişkisi içerisinde yer aldığı nazara alınarak, 6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/3. maddesi uyarınca faktoring şirketinin çekleri iktisap ederken kötü niyetli olarak çekleri iktisap ettiğinin ispatı gerekmediği, 6361 Sayılı Yasanın 9/2. ve TBK’nın 188/1. maddesi karşısında faktoring işleminin tarafları arasındaki ilişkiler yönünden şahsi def’ilerin ileri sürülebilmesinde faktoring şirketinin iyi niyetli ya da kötü niyetli olmasının sonuca etkisi bulunmadığı anlaşılmaktadır. Davalı … şirketinin bu yönlü itirazları da yerinde değildir.
Bilirkişi aydın çelik tarafından yapılan değerlendir incelendiğinde; raporda; Öncelikle, …. ile …. arasında yapılan 31.10.2017 tarihli sözleşme ile …. tarafından verilen 12.700.000,-TL bedelli çeklerin teminatı olarak 25.704.070,51 TL bedelli teminat ipoteğinin …. tarafından tesis edileceğinin öngörülmesi, …., … Faktoring ve …. şirketleri arasında yapılan 31.10.2017 tarihli sözleşme ile …. lehine verilecek olan ipoteğin …. tarafından … Faktoring lehine olmak üzere 25.400.000,-TL olarak tesis edileceğinin kararlaştırılması ve 27.11.2017 tarihi itibariyle bu İpoteğin tesis edilmesi, aynı taraflarca yapılan 08.12.2017 tarihli ek sözleşme ile “31.i0.2017 tarihli sözleşme doğrultusunda toplam 31.650.000,-TL alacaktan 16.950.000,-TL alacak kaldığı, bunun için aynı miktar çekler verildiği, (md:4) … 796.500,-TL Tutarında 9 adet fatura kesildiği, kalan 30.853.500,- TL tutarlı Faturaların 2017 yılı Kasım Ayında 1.926.750,-TL – Aralıkta 1.926.750,-TL – 2018 Ocak ta 1.926.750,-TL – Ocakla itibaren 15 adet 1.800.000,-TL olmak üzere toplam 27.000.000,-TL lık fatura kesileceği … (Md:5) … 16.950.000,- TL lık çeklerin ipotek teminatı altında olduğu“ hususlarının açıkça öngörülmesi, … Faktoring ile … arasında yapılan 06.08.2018 tarihli porotokol ile faktoring şirketinin ödenmeyen alacaklarının 20.000.000,- TL bedelle devralınması, karşılığında bir takım bonolar verilmesi, alacağı temlik alan …’in …. şirketinin yönetim kurulu başkanı olması, verilen bonolarda kendisinin keşideci ….’nin diğer yönetim kurulu üyelerinin de avalist olarak yer almaları, protokol uyarınca bir takım ödemelerin yapılmış olması, yapılan protokolerin birbirleriyle bağlantılı olması ve protokoller arasında uzunca bir zaman diliminin geçmiş olması gibi hususlar birlikte değerlendirildiğinde; faktoring işlemlerinin …. şirketi ile …’in bilgisi ve onayı dahilinde gerçekleştiği, bir an için yapılan faktoring işlemlerinin usulsuz olduğu kabul edilse dahi bu işlemlerden sonra yapılan 06.08.2018 tarihli temlik prokolüyle faktoring ve … şirketlerinin alacaklarının yenilendiği ve kabul edildiği bu bakımdan …. şirketi ile …’in menfi tespit taleplerinin yerinde olamayacağı sonucuna varıldığı, …. şirketi ile …. tarafından 06.08.2018 tarihli borç kabul ve yenileme protokolünün icra tehditi altında yapıldığı bu nedenle geçersiz sayılması gerektiği ileri sürülmüşse de ; anılan protokol uyarınca herhangi bir ihtirazı kayıt ileri sürülmeksizin bir takım ödemelerin yapılmış olması, yapılan protokolerin birbirleriyle bağlantılı olması ve protokoller arasında uzunca bir zaman diliminin geçmiş olması hususları birlikte değerlendirildiğinde anılan iddianın kabulüne olanak olmadığı, …. şirketi ile … tarafından “06.08.2018 tarihli borç kabul ve yenileme protokolünün baskı altında yapıldığı” yönündeki iddiaların geçerli delillerle kanıtlaması gerekmekte olup, bu yönlerde herhangi bir somut delil sunulmadığı, korkutmaya ve yanılmaya ilişkin TBK. m. 37/1 ve TBK, m. 39 hükmüne göre iddianın bir yıllık süre içerisinde ileri sürülmesi gerektiği, taraflar arasındaki ilişkinin 31.10.2017 tarihli sözleşmeyle başladığı davanın bu süre geçtikten sonra açıldığı anlaşıldığından, değişik tarihlerde taraflar arasında protokoller yapıldığından ve ipotek de tesis edildiğinden, ipotağîn resmi senet niteliği bulunduğundan, davacının bu yöndeki iddiasının hukuken kabulüne olanak olmadığı, yine, sözleşme yapma özgürlüğüne ilişkin TBK. m. 26 hükmüne göre, TBK m. 27/1 hükmüne göre, ve TBK. m. 28/1 hükmüne göre de “temlik sözleşmelerinin sözleşme yapma özgürlüğü çerçevesinde yapılmış olduğu, kanunun emredici hükümlerine, ahlaka ve kamu düzenine aykın bir durumun söz konusu olmadığı, davacının tacir ve yapılan işin de ticari bir iş olduğu, davalıların aksi yönde delil sunmasında herhangi bir sınırlama da bulunmadığı göz önünde bulundurulduğunda basiretli davranma yükümlülüğü nedeniyle kararlaştın lan sözleşme hükümlerinin “zarar görenin zor durumda kalmasından veya düşüncesizliğinden ya da deneyimsizliğinden yararlanılmak suretiyle gerçekleştirildiğinin” ileri sürülmesinin olanaksız olduğu sonucuna varıldığı, yine, faturanın ispat kuvvetine ilişkin TTK, m. 21/2 hükmüne göre …. şirketi ile …’ in menfi tespit taleplerinin yerinde olamayacağı kanaatinde olduğu bildirmişse de;
Yukarıda açıklandığı üzere; mahkememizce yapılan değerlendirmede; taraflar arasındaki faktoring ilişkisinin gerçek bir ticari ilişkiye dayanmadığı, davacı şirketin de başından beri gerçek bir faktoring ilişkisi değil de Faktoring şirketinden kredi kullanmak amacıyla hareket ettiği ve oluşturulan kurguya dahil olduğu, fakat davacının bu şekilde işin içinde olmasının Faktoring ilişkisini geçerli hale getirmeyeceği, Faktoring Şirketinin bağlı olduğu yasal çerçevede işlem yapma zorunluluğu kapsamında hareket etmediği değerlendirilmiştir. Ayrıca …. ile …. arasında yapılan 31.10.2017 tarihli sözleşme ile …. tarafından verilen 12.700.000,-TL bedelli çeklerin teminatı olarak 25.704.070,51 TL bedelli teminat ipoteğinin …. tarafından tesis edileceğinin öngörülmesi, …., … Faktoring ve …. şirketleri arasında yapılan 31.10.2017 tarihli sözleşme ile …. lehine verilecek olan ipoteğin …. tarafından … Faktoring lehine olmak üzere 25.400.000,-TL olarak tesis edileceğinin kararlaştırılması ve 27.11.2017 tarihi itibariyle bu İpoteğin tesis edilmesi, hususlarının davacının iddia ettiği; dava konusu faktoring işlemlerinin davacı … ile davalı …. arasındaki gerçek bir ticari ilişkiye dayanmadığı, davacının davalı … şirketinden kredi çekmek istemesi üzerine ve faktoring şirketleri gerçek bir mal veya hizmet faturası olmadan finansman sağlayamadıklarından davacı ile davalı …. arasında gerçek olmayan bir ticari ilişkinin kurgulandığı iddiasın desteklediği kabul edilmiştir. Bilirkişi tarafından bir an için yapılan faktoring işlemlerinin usulsuz olduğu kabul edilse dahi bu işlemlerden sonra yapılan 06.08.2018 tarihli temlik prokolüyle faktoring ve … şirketlerinin alacaklarının yenilendiği ve kabul edildiği kanaati bildirilmişse de, Faktoring işlemlerinin tarafı …. olup, davalı … ile birleşen davacı … arasındaki 06.08.2018 tarihli temlik prokolünün borcun yenilenmesi olarak kabulü mümkün değildir. Yine bilirkişi tarafından 6.08.2018 tarihli porotokol ile faktoring şirketinin ödenmeyen alacaklarının 20.000.000,- TL bedelle devralınması, karşılığında bir takım bonolar verilmesi, alacağı temlik alan …’in …. şirketinin yönetim kurulu başkanı olması, verilen bonolarda kendisinin keşideci ….’nin diğer yönetim kurulu üyelerinin de avalist olarak yer almalarından bahsedilmişse de, söz konusu bonolarda …’in isim ve imzası dışında bir isim ve imza bulunmamaktadır.
Öte yandan, bilirkişi tarafından birleşen davalarda davacı …’in korkutmaya ve yanılmaya ilişkin iddialarının süresinde ileri sürülmediği ve protokol’ün sözleşme serbestisi kapsamında imzalandığından bahsedilmişse de; mahkememizce faktoring işlemlerinin gerçek bir ticari ilişkiye dayanmadığı kabul edilmiş olmakla, bu ilişkiye dayalı alacağın temlikinin de geçerli kabul edilmeyeceği değerlendirilmiştir. Aksi taktirde bir taraftan faktoring işlemi geçersiz kabul edilip, dayanak çeklerden dolayı …. şirketinin menfi tespit talebinini kabulüne karar verilirken; diğer taraftan bu çeklerden kaynaklanan alacağın temlikini geçerli sayıp Faktoring şirketinin bu çeklerin bedelinin tahsilini sağlamak hukuki anlamda çelişkili bir sonuç yaratacaktır. Başka bir deyişle gerçek bir ticari ilişkiye dayanmayan faktoring işlemine konu çeklerden kaynaklanan alacağın devrinin geçerli kabul edilmesi, bu işlemleri de geçerli kabul etmek anlamına gelecektir. Bu nedenle …’in birleşen davalardaki menfi tespit ve istirdat talebinin yerinde olduğu değerlendirilmiştir.
Bu kabul ve gerekçeler esas alınarak ; Asıl davada; 12.09.2017 tarihinde yapılan Faktoring işlemleri ile; keşidecisi (davacı) …., Lehtarı (davalı) …. ve Temlik edileni (davalı) … Faktoring Şti olan; 14 adette toplam 12.700.000,-TLlık çeklerden dolayı, 15.12.2017 tarihinde yapılan faktoring işlemeleri ile ilgili olmak üzere; keşidecisi (davacı) …., Lehtarı (davalı) …. ve Temlik edileni (davalı) … Faktoring Şti olan; 10 adette toplam 14.350.000,-TL lık çeklerden dolayı, davacı …. … AŞ nin davalılar …. Cam San ve Tic AŞ ile … Faktoring AŞ ne borçlu olmadıklarına,
Birleşen davalar menfi tespit davası şeklinde açılmış olup, daha sonra birleşen davalara konu bonoların aynı icra dosyasında ( İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında) takibine konu edilmesi sonucu, Birleşen davacı … tarafından icra dosyasına ferileriyle birlikte toplamda 19.403.397,04 TL ödeme yapıldığından bahisle bu miktarın istirdatı talep edilmişse de; birleşen davalarda sadece dava konusu bonoların bedelleri üzerinden harç yatırılarak dava açıldığı, sonrasında ıslah talebinin de bulunmadığı anlaşılmakla, birleşen davaların bono bedelleri üzerinden kabulü ile, fazlaya ilişkin istirdat talebi yönünden harçlandırılarak açılan bir dava bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında dava dışı … İşletmecilik Turizm İnş Tes Taah AŞ ile … İşl Taah Tes Tur İnş. AŞ tarafından davalı …. ye ödenen 2.150.000.- TL’nin davacı …. ye istirdatı talebi yönünden yapılan değerlendirme de; … Alışveriş Merkezinde fiili hacizler yapmaya başladığını ve bu hacizler sırasında bu çarşıların işletmecisi olan … İşletmecilik Turizm İnş Tes Taah AŞ ile … İşl Taah Tes Tur İnş. AŞ ile alacaklı … Faktoring AŞ vekili arasında 03.08.2018 günlü bir protokol yapılarak alacaklı davalı … AŞ. in vekilinin banka hesabına 2.150.000,- TL yatırılmasının kararlaştırıldığı ve sonrasında bu ödemelerin yapıldığı anlaşılmaktadır. Söz konusu icra dosyası kapsamında da davacı …. nin menfi tespit talebinin yerinde olduğu yukarıda kabul edilmiş olmakla, her ne kadar icra dosyasına yapılan ödeme üçünçü kişi şirketler tarafından yapılmış ve bahsi geçen protokolde … Faktoringe bu şirketlerce rücu yapılmayacağı kararlaştırılmışsa da, yapılan bu ödemelerin üçüncü kişiler tarafından davacı şirkete borç dekontu ile hesaplarına davacı şirketin borcu olarak kaydettikleri, davacının kayıtlarından anlaşılmakta olup, yukarıda açıklanan menfi tespit ve istirdat talebinin yerinde olduğuna ilişkin gerekçelerle, üçüncü kişilerce davalı … şirketine yapılıp, davacı şirketce üçüncü kişilere borç olarak kaydedilen bu miktar ödemenin de istirdatı talebinin yerinde olduğu kabul edilmiştir.
Asıl davada Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında icra takibine konu 1.400.000,00 TL bedelli senetten dolayı menfi tespit talebi; aynı zamanda söz konusu senet bedelinin tahsili kapsamında yapılan hacizler nedeniyle ödenen 2.150.000,00 TL’nin istirdatı talebi mevcut olmakla, yargılama giderleri ve harçları yönünden mükerrer tahsilat olmaması için bu iki bedelin toplamı değil, 2.150.000,00 TL esas alınmıştır.
Açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen dosyalar yönünden aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
A-Asıl davanın kabulü ile;
1-Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icrai takibe konan 09.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 12.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 14.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı ve 15.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çekler,
2-Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icrai takibe konan 07.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çek,
3-Bakırköy .. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icrai takibe konan 16.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 19.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı, 20.03.2018 tarihli 1.500.000 TL tutarlı, 22.03.2018 tarihli 1.650.000 TL tutarlı çekler,
4-Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icrai takibe konan 05.03.2018 tarihli 1.400.000 TL tutarlı çekler yönünden davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine,
5-Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında davalılardan … Faktoring A.Ş. ye ödenen 2.150.000.- TL’nin davalı ….’den istirdatı ile davacıya verilmesine
6-Kötü niyet tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine,
7-Alınması gereken 1.031.481,00 TL karar harcının peşin alınan 227.130,75 (17.077,50 + 210.053,25) TL harçtan mahsubu ile bakiye 804.350,25 TL ‘sinin asıl dava davalılarından müştereken ve müteselsilen tahsiline,
8-Asıl davada davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 239.625,00 TL vekalet ücretinin asıl dava davalılarından müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …ne verilmesine,
9-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvurma harcı ile 227.130,75 (17.077,50 + 210.053,25) TL peşin harç olmak üzere toplam 227.175,15 TL’nin asıl dava davalılarından müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …ne verilmesine,
B-1-Birleşen Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında açılan menfi tespit davası istirdat davasına dönüşmüş olmakla; dava konusu bono bedeli olan 3.600.000,00 TL’nin ödeme tarihi olan 09/07/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı ….’den istirdatı ile davacı …’e verilmesine, fazlaya ilişkin istirdat talebi yönünden harçlandırılarak açılan bir dava bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
2-Kötü niyet tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine,
3-Alınması gereken 245.916,00 TL karar harcının peşin alınan 61.479,00 TL harçtan mahsubu ile bakiye 184.437,00 TL’sinin birleşen davalı … Şirketinden tahsiline,
4-Birleşen dosyada davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 124.625,00 TL vekalet ücretinin birleşen davalı … Şirketinden alınarak birleşen davacı …’e verilmesine,
5-Birleşen dosyada davacı … tarafından yatırılan 44,40 TL başvurma harcı ile 61.479,00 TL peşin harcı olmak üzere toplam 61.523,40 TL harcın davalı … Şirketinden tahsili ile davacı …’e verilmesine,
C-1-Birleşen Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin …. esas sayılı dosyasında açılan menfi tespit davası istirdat davasına dönüşmüş olmakla; dava konusu bono bedeli olan 3.600.000,00 TL’nin ödeme tarihi olan 09/07/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı ….’den istirdatı ile davacı …’e verilmesine, fazlaya ilişkin istirdat talebi yönünden harçlandırılarak açılan bir dava bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına
2-Kötü niyet tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine,
3-Alınması gereken 245.916,00 TL karar harcının peşin alınan 61.479,00 TL harçtan mahsubu ile bakiye 184.437,00 TL’sinin birleşen davalı … Şirketinden tahsiline,
4-Birleşen dosyada davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 124.625,00 TL vekalet ücretinin birleşen davalı … Şirketinden alınarak birleşen davacı …’e verilmesine,
5-Birleşen dosyada davacı … tarafından yatırılan 44,40 TL başvurma harcı ile 61.479,00 TL peşin harcı olmak üzere toplam 61.523,40 TL harcın davalı … Şirketinden tahsili ile davacı …’e verilmesine,
D-1- Birleşen Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında açılan menfi tespit davası istirdat davasına dönüşmüş olmakla; dava konusu bonoların bedeli olan 7.200.000,00 TL’nin ödeme tarihi olan 09/07/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı ….’den istirdatı ile davacı …’e verilmesine, fazlaya ilişkin istirdat talebi yönünden harçlandırılarak açılan bir dava bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına
2-Kötü niyet tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine,
3-Alınması gereken 491.832,00 TL karar harcının peşin alınan 122.958,00 TL harçtan mahsubu ile bakiye 368.874,00 TL’sinin birleşen davalı … Şirketinden tahsiline,
4-Birleşen dosyada davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 160.625,00 TL vekalet ücretinin birleşen davalı … Şirketinden alınarak birleşen davacı …’e verilmesine,
5-Birleşen dosyada davacı … tarafından yatırılan 44,40 TL başvurma harcı ile 122.958,00 TL peşin harcı olmak üzere toplam 123.002,40 TL harcın davalı … Şirketinden tahsili ile davacı …’e verilmesine,
E-Birleşen davalar davacısı …’in ihtiyati haciz talebinin 14.400,000,00 TL üzerinden teminatsız olarak kabulü ile; İ.İ.K’nın 257. maddesi gereğince yukarıda yazılı alacak miktarı kadar davalı …’nin gerek elindeki gerek üçüncü kişilerdeki menkul ve gayrimenkul malları ile hak ve alacaklarının borca yetecek miktarının ihtiyati haczine,
F-Tüm dosya kapsamında asıl davacı … tarafından yapılan 5.962,00 TL yargılama giderinin davalı … ve davalı …nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’ne verilmesine,
G-Davalılar tarafından yargılama giderlerinin davalılar üzerinde bırakılmasına,
H-Kullanılmayan yargılama gider avansı konusunda HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
Dair hazır taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 29/04/2021 14:50

Başkan …
e-imzalıdır.
Üye …
e-imzalıdır.
Üye …
e-imzalıdır.
Katip …
e-imzalıdır.