Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/636 Esas
KARAR NO : 2020/337

DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 29/08/2019
KARAR TARİHİ : 06/07/2020
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalı kooperatifin üyesi müvekkilinin babasının vefatı ile murisinin kooperatif hissesinin oğlu …’ a kaldığını, kooperatifin tasfiye sürecine sokulmuş olduğunu, kooperatif yönetim kurulu tarafından kooperatifin yaklaşık 110 üyesinden 40′ a yakın üyesinin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açılmış olan davada masraf ödemesi için gereken tutarın ödenmemesinden dolayı ihraç kararı verildiğini, ancak müvekkiline hiçbir şekilde ihtar gönderilmediğini ve müvekkilinin bu süreçten haberdar olmadığını, ancak yönetim kurulu kararının hukuka aykırı olduğunu bu nedenle iptalini, talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, 3 aylık hak düşürücü süre geçtikten sonra davanın açıldığını, davacının tek başına dava açma ehliyetinin bulunmadığını, davacının murisi ….’ un parasal yükümlülükleri yerine getirmediği için kooperatif üyeliğinden çıkarıldığını, davacı vekilinin kooperatif üyelerden talep ettiği paranın kooperatif ana sözleşmesinin 14/2 maddesine girmediği beyanının gerçeği yansıtmadığını, ….’un ihraç kararının sehven yapıldığına dair hiçbir noter evrakının kooperatif yönetim kurulunca gönderilmediğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;

Dava konusu uyuşmalık ;taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı kooperatifin davacıların murisi …. ‘un kooperatife borcunun bulunup bulunmadığı, varsa miktarı, kooperatif yönetim kurulu çıkarma kararının ve çıkarılmaya ilişkin ihtarnamelerin biçim ve içerik yönünden usulüne uygun olup olmadığı, kooperatifin davacıyı ortaklıktan çıkarmakta haklı olup olmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Davalı …nin 27/05/2019 tarih ve 2019/07 karar nolu davacının murisi ….’un üyelikten çıkartıldığına ilişkin Yönetim Kurulu Kararı dosya arasına alınmış ,
Davalı kooperatife ödeme emrinin 1.ihtarı, 2.ihtarı ve ihraç kararının ihtarlarının tebliğ şerhi ile birlikte sunulması için süre verildiği ,Davalının kooperatif ana sözleşmesinde ödemeye ilişkin bir ihtarın ihraç için yeterli kararlaştırıldığından istenilen belgelerin sunulamadığı görülmüştür.

T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu

ESAS NO : 2010/11-110
KARAR NO : 2010/139
”
Taraflar arasındaki “kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda;
…..
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun “Ortaklıktan Çıkarılma Esasları Ve İtiraz” başlıklı 16. maddesi;
“Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar…Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir.
Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise, ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. îtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde, genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma kararları kesinleşir.
Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder.”
Hükmünü amirdir.
Yine aynı Kanunun;
“I- Süre Ve Ortaklığın Yokolması” başlıklı 27. maddesinde de;
“Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirtir. Kooperatif sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmeyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alâkalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.”
Denilmektedir.
Konut Yapı Kooperatifi Ana Sözleşmesinin 14. maddesinde de ;
“Durumları aşağıda gösterilen hallere uyanlar yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılır…
2- Parasal yükümlülüklerini otuz gün geciktirmeleri üzerine, yönetim kurulunca noter aracılığıyla yapılacak ihtarı takip eden 10 gün içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere yine aynı kurulca ikinci ihtar yapılır. İkinci ihtarı takip eden 30 gün içerisinde de yükümlülüklerini yerine getirmeyenler…
Çıkarma kararı gerekçeli olarak yönetim kurulu karar defteri ile ortaklar defterine kaydedilir. Kararın onaylı örneği çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere 10 gün içinde notere tevdi edilir. Ortak, çıkarma kararının tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde iptal davası açabilir veya genel kurula itiraz edebilir. Bu itiraz ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere yönetim kuruluna noter aracılığıyla tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine iptal davası açılamaz. İtiraz üzerine Genel Kurulca verilecek karara karşı iptal davası hakkı saklıdır.
3 aylık süre içinde genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarma kararları kesinleşir.
Ortaklar bu maddede gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarma kararı kesinleşene kadar devam eder.”
Hükmünü içermektedir.
Bu hükümler göstermektedir ki, ortağın ana sözleşme gereği belirlenen parasal yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmekte; bu gereği yerine getirmediği için ihraç edilen üyeye ise, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının usulünce kendisine tebliğinden itibaren üç aylık süre içinde itiraz olanağı tanınmaktadır.
Öte yandan, ortağa bildirilen borç miktarının ortağın kooperatife girişi ve sonrasındaki durumlara göre kişisel ve gerçek borç miktarını yansıtması, ihtar edilen borç ile gerçek borç arasında fahiş bir farkın bulunmaması gerektiği, aksi halde ortağın 1163 sayılı Kanunun 16 ve 27. maddesi hükümlerine uygun olarak temerrüde düşürülmüş kabul edilemeyeceği sonucuna ulaşılmaktadır.
….

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2017/1937 Esas
KARAR NO : 2018/1520 Karar

“..
Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptaline ilişkindir.
Davacının, üyesi bulunduğu davalı kooperatif yönetim kurulu- nun 02/07/2015 tarih ve 739 sayılı kararı gereğince, kooperatife borcunun bulunduğu gerekçesi ile kooperatif ortaklığından çıkarıldığı, çıkarma gerekçesinin, davacının tutum ve davranışları ile borçlarını ödemekte direnmesi olarak gösterildiği, davacının ise, çıkarma kararının usulune uygun olmadığı, ihtarnamelerin yasaya aykırı olarak keşide edildiği ve içeriklerinin gerçeği yansıtmadığı, bu kadar borcu bulunmadığı iddiasında bulunduğu, mahkemece, kooperatiflerin ortağın konut ihtiyacının giderilmesi karşılığında, ortağın da kooperatife karşı parasal yükümlülükleri yerine getirme zorunluluğu olduğu, kooperatifin üzerine düşen yasal şartlara tam anlamıyla uygun bir konutu ortağa teslim yükümlülüğünü yerine getirmediği, taraflardan birinin yükümlülüğünü yerine getiremeyecek durumda bulun- ması halinde, karşı taraftan yükümlülüğünü yerine getirmesinin istenmesinin beklenile- meyeceği nazara alınarak, davacının birikmiş borçlarının ödenmemesinden bahisle kooperatif ortaklığından çıkarılmasının hukuken korunmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği görülmektedir.
…
Kooperatif üyeleri hakkında ihraç kararı verilebilmesi için, Kooperatifler Kanunu’nun 27. ve kooperatif anasözleşmesi uyarınca, akçalı edimlerini yerine getirmeyen üyelere 10 günlük birinci ihtar ve 1 Aylık ikinci ihtarın gönderilmesi ve halen edimin yerine getirilmemesi halinde ihraç kararı verilmelidir. İhtarnamelerde de ödenmesi istenen miktarın net olarak belirtilmesi, ödemenin gerekçesi ve uyulmaması halinde yaptırımın ne olduğunun açıkça anlaşılır olması gerekmektedir.
Dosya incelendiğinde, mahkemece ihtarnamelerin biçim ve içerik yönünden incelenmediği ve ihtarnamelerin davacıya tebliğlerinin araştırılmadığı görülmektedir….”

1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nu 27. Maddesi uyarınca;Davalı kooperatifin ödeme emrinin 1.ihtarı, 2.ihtarı nın usulüne uygun yapılmadığı her ne kadar davalının kooperatif ana sözleşmesinde ödemeye ilişkin bir ihtarın ihraç için yeterli olacağı kararlaştırıldığı gerekçesi ile 1.İhtarın yeterli olacağını iddia etmiş ise de; kooperatif ana sözleşmesinin anılan kanun maddesine aykırı düzenlenemeyeceği anlaşıldığından davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ İLE,
2-Davalı …nin 27/05/2019 tarih ve …. karar nolu davacının murisi ….’un üyelikten çıkarılmasına ilişkin yönetim kurulu kararının İPTALİNE,
3-Alınması gereken 54,40 TL karar harcından daha önce yatırılan peşin harcın mahsubu ile bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
4-Yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 3.400,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvurma harcı ile 44,40 TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 25,50 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Kullanılmayan yargılama gider avansı konusunda HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra karar verilmesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.
06/07/2020

Katip …
E-imzalıdır.

Hakim …
E-imzalıdır.