Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/328 Esas
KARAR NO : 2022/28

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/11/2014
KARAR TARİHİ : 10/01/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 01/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkiler tarafından bedeli ödenerek davalı şirkete teslim edilen toplam 567,59 gram ağırlığındaki saf altının müvekkillerine aynen iadesine ve teslimine; terdiden saf altınların aynen iadesinin mümkün olmaması halinde 567,59 gram saf altının karşılığındaki şimdilik 50.000,00 TL’ nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticaret faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkilerine ödenmesini ve tüm yargılama giderlerinin davalı yana yükletilmesine, karar verilmesini talep dava etmiştir.
CEVAP;Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinde belirtildiği gibi saf altın miktarının 567,59 gram değil 489,03 gram olduğunu ve yine dava dilekçesinde belirtilen 567,59 gram saf altını davalı müvekiller tarafından teslim alınmadığını altın teslim yazılarında da görüleceği üzere müvekkilce toplamda 130 adet yüzük üretmek üzere toplamda 489,03 gram saf altının … tarafından teslim alındığını bildirmiştir. Davalı müvekkil tarafından üretilmiş ancak bunlara ilişkin işlem nedeni ile davalı müvekkilin alacağı olan 11.04/2014 tarihli ve 23.305,54 USD bedelli ve 11/04/2014 tarihli ve 39.821,95 USD bedelli toplam 63.127,49 USD’ lik fatura bedelli borçlunun adresine gönderilmiş olup iş bu faturalara itiraz edilerek iade edilmiş ve bedelleri de bgüne kadar tüm taleplere rağmen …. tarafından davalı müvekkile ödenmemiştir. Bu nedenle fatura alacağı tahsili için Bakırköy … İcra Müdürlüğünün …. Esas dosyasından icra takibi başlatılmış olduğunu bildirmiştir. Davanın usul hükmeleri ve diğer sebeplerle değerlendirilerek reddine ve yapılacak yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini cevap ile talep etmiştir.
TANIK … Tanık beyanında: Ben davalı şirketin tahsilat işlerine bakarım. … de ihracat işlerine bakar, bana … den alacağı olduğunu, annesi … in ödeyeceğini söyledi, borcunu altın olarak ödeyeceğini söyledi, bana … in Bakırköy deki evine gitmemi söyledi, gittiğimde … bana bir kağıda sarılı içinde altın olduğunu söylediği paketi verdi, gramını bilmem, paketi … beye teslim ettim, benim davalı olay hakkında herhangi bir bilgim yoktur dedi. … ten paketi alırken … bana 2 makbuz imzalattı, 4 gün arayla gitmiştim, bana kendi imzamı taşıyan belgeleri imzalattı. Ben yanımda tartı olmadığından kaç gram altın aldığımı bilmiyorum. Bana söylediklerini kağıda yazdım ve imzaladım. ….. bana bu altınların borç ödemesi alacağız diye … in evine gönderdi. Dükkana geldiğimde aldığım altınları tartmadım, amirime de bu makbuzlardan bilgi vermedim dedi. Ben makbuzdan suret almadım dedi. Yukarda yanlış anlaşıldı. Benim ödemeden kastım şirkete yapılan altın teslimatıdır, yoksa borç ödemesi değildir, ….. bana bu altınları niçin almam gerektiğini söylemedi, bu altınları niye neden alındığını bilmiyorum dedi.
TANIK …; Tanık beyanında: Ben davalı şirkette mıhlayıcı olarak çalışırım, bana gelen yüzüklere taş takarım, bana taşı ve yüzük verirler, taşı takarım, taraflar arasındaki anlaşmanın detaylarını bilmiyorum dedi. Davacılara iş yaptım, 65 65 tane 130 tane iki ayrı modelden yüzük imal ettim, yani taşlarını taktım, 130 tane yüzüğü mıh takma işini bir haftada tamamladım dedi.
TANIK …;Tanık beyanında: Ben davalı şirketin yurt dışı satış sorumlusuyum. Davacılar da Azeridir. … yurt dışında altın siparişi olduğundan altın alacağını söyledi, numuneler gösterdik, fakat mallar alınmadı, bilahere tekrar bize müracaat etti. 65 şer adet 2 modelden 130 tane bize taşlı altın yüzük siparişi verdi, kendisine gösterdiğimiz ürünleri beğenmedi, malı almayacağını söyledi, 130 tane taşlı yüzük elimizde kaldı. Biz de taşlarını söktük, ve eski ham haline getirdik, biz sipariş üzerine çalıştığımızdan bu altınları başkalarına satmamız mümkün değildir, davacı bize taşsız yüzük siparişi vermedi. Davacı neden bu altınları almaktan vazgeçti bilmiyorum dedi. … ın müşterisidir, ben … ile yüzyüze görüşmedim. Ürün bedeli için önceden kapora alırız, mal bitinci yani ürünleri teslim edince tamamını alırız, davacı … a altın vermiş, … Kuyumculuk u tanımam, bu işin …. kuyumculuk a fatura edilip edilmediğini bilmiyorum, davacının malı işçimiz … e gittiğine göre yüzükler taşlı olacaktır, bu yüzden bende taşlı olacağı kanaatine vardım, fakat ….. ın davacıdan ne şekilde sipariş aldığını bilmiyorum, bize iş siparişi verilince normal standartta 5-7 hafta içinde , acil durumlarda 3-4 haftada teslim ederiz, müşterinin teslim alması için de müşterinin vasfına göre 3-5 hafta gibi makul sürelerde kasada tutarız, davacının mallarını 3 ay kasada tuttuk, almayınca imha ettik, … in de ürünleri acil kategorisindeydi. Davacının altınlarının işi zannedersem 2014 Ocak ayında bitti, başka müşterimizinde bu şekilde beğenmeyip elimizde kalan ürünleri olmuştur dedi.
TANIK …; Tanık beyanında: Ben davalı şirketin ithalat ihracat sorumlusu işçisiyim, davacı … i tanırım, davacı bize kaç gram altın teslim etmiş bilmiyorum ama yarım kilo civarında teslim etmiş, … in beğendiği iki modelden 65 şer tane çok taşlı yüzük imal ettik, bunu 15 gün içinde imal ettik, geldi, bu yüzükleri beğenmediğini söyledi, sebebini sorduğumuzda sebebini söylemedi, teslim almamak için bizi oyaladı, kasamızda tuttuk, almayınca biz de imha ettik, … Kuyum.luk u tanımam, davacılara yaptığımız işi bunlara fatura etmemiz mümkün değildir, davacının işine karşı depozit olarak ücret aldım, iş bitince kalan ücreti ödememek için bizi oyaladı, biz de altınları teslim etmedik, müşterimizden iş bedelinin 1/3 ünü veya yarısını depozit olarak alırız, davacı bize altını teslim ettikten sonra taşlı yüzüklerin özellikleri konusunda birden çok fikrini değiştirip, yeni talimatlar verdi, en sonunda iki tane taşlı yüzükte netleştik, ve imalata başladık. Dosyadaki maillerden önce ve sonrada davacı siparişlerde değişiklik istemiştir dedi. Altında ismim olan mailler benim mahsulumdur dedi. Davacının yüzükleri alması için kasamızda yaklaşık 1 ay tuttuk, gün olarak hatırlamıyorum dedi.
Mahkememizce verilen …. Esas …. Karar sayılı ilamı ile davanın kısmen kabul-kısmen reddine dair verilen karar Bölge Adliye Mahkemesi ve sonrasında Yargıtay denetime tabi tutulmuş olup;
Tüm dosya kapsamına göre taraflar arasında davacı tarafından davalıya verilen saf altından yüzük yapılması işini konu alan sözlü eser sözleşmesi ilişkisi bulunduğu uyuşmazlık dışıdır. Davacı iş sahibi, yüzüklerin yapılmadığını belirterek yapılması için davalı yükleniciye teslim ettiği saf altının ya da bedelinin iadesini talep etmiş; davalı ise, işin yapıldığını belirterek alacağı ödenmediği için ürünleri elinde tuttuğunu bu nedenle davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuştur. Eser sözleşmesinde yüklenicinin bedele hak kazanabilmesi için işi teslim etmiş olması gerekir. İş bedeli teslim anında muaccel olur. Taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmadığı ve dosya kapsamından da imalatın nerede teslim edileceğine ilişkin bir belirleme yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda ifa yerinde teslimi gereken imalata konu yüzükler ile ilgili davalının öncesinde ifaya konu olduğunu bildirerek yapılan ürünlerin teslim alınması ve bedellerinin ödenmesi talebiyle iş sahibi davacıyı temerrüde düşürmüş olduğunun anlaşılmasına göre, taraf yazışmaları, tanık beyanları ve davalı tarafça sunulan işçilik bedeline ilişkin faturalar birlikte değerlendirilmek suretiyle davalının yaptığını iddia ettiği işçilik yönünden ve isbatlanır ve kabul edilebilir bu işçilik bedelinin davalı talebi doğrultusunda davacı alacağından takas ve mahsubu ile sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bu hususlar hiç incelenmeden ve değerlendirilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır. O halde, mahkeme kararının kaldırılarak belirtilen şekilde değerlendirme yapılarak sonucuna göre karar verilmek üzere dosyanın mahal mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
16/10/2016 Tarihli Bilirkişi Raporunda özetle;
a) Dava konusun, davacının davalıya 130 taşsız yüzük yapması için teslim ettiğini iddia ettiği 567,59 gram saf altının davalının yükümlülüğünü yerine getirmemesi sebebiyle aynen iade edilmesi iadesi mümkün değilse 567.59 gram saf altın karşılığında 50.000,00 TL’nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsili talebinden ibaret olduğu,
b) Dosyaya mübrez teslim tutanağında,” 10.01.2014 ayında …..’den verdiği 65 adet yüzük siparişine kaparo olarak 229,53 has altın …. A.Ş. adına …. olarak aldım” “14.01.2014 Salı …… ‘den 259.5 has gram altın … A.Ş. adına teslim aldım (65 adet yüzük karşılığı)”, notunun davalı yan yetkilisi …. tarafından imzalandığı,
c) Dava dışı …. Kuyumculuk Gıda Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından 09.01.2014 tarihli … no.lu 20.000,00 TL tutarlı, 14.01.2014 tarihli …. no.lu 30.000,00 TL tutarlı faturaların davalı yan adına düzenlenmiş olduğu, mezkur faturaların sevk irsaliyeli faturalar olduğu, teslim alan kısmında isimsiz imzanın bulunduğu,
d) Davalı …. Kuyumculuk San. ve Tic. A.Ş.’nin 11.04.2014 tarihli …. no.lu 39.821,95 USD tutarlı, 11.04.2014 tarihli ….. no.lu 23.305,54 USD tutarlı olmak üzere toplam 63.127,49 USD tutarlı faturaları Davacı …. adına tanzim etmiş olduğu, davacı yanın mezkur faturaları iade ettiği,
e) Alacaklı (davalı) … Kuyumculuk vekili vasıtası ile 08.05.2014 tarihinde borçlu (davacı) …. aleyhine 11.04.2014 tarih 21350 nolu
23.305,54 TL bedelli ve 11/04/2014 tarih …. nolu 39.821,95 TL bedelli 2 adet fatura ve Beyoğlu ve Beyoğlu …. Noterliği 11/04/2014 tarih …. yevmiye nolu ihtarnamesi dayanak gösterilerek 63.127,49 USD asıl alacak, 137,47 USD işlemiş faiz, 17.500,00 TL vekalet ücreti, 634,32 TL işlemiş faiz, 45,40 TL yargılama gideri, 1,65 TL işlemiş faiz, icra gideri, vekalet ücreti ve takip tarihinden itibaren asıl alacağın ödeme gündeki T.C Merkez Bankası döviz efektif satış kuru karşılığı Türk Lirasının takip tarihinden itibaren işletilecek %6 gecikme faizi, masraf ve vekalet ücreti ile birlekte tahsili amacıyla takibe geçtiği,
f)Davalı 2014 ve 2015 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu,
g) Davadışı … Kuyumculuk Gıda Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin davalı adına tanzim etmiş olduğu faturaların davalı ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı,
h)Davalının incelemeye ibraz ettiği ticari defterlerine göre dava tarihi(28.11.2014)itibariyle davacıdan 63.127,49 USD (karşılığı 140.143,03 TL) alacaklı olduğu,
i)Taraflar arasındaki ihtilaf konularından ilkinin davacı tarafın davalı tarafa 130 adet yüzük yapımı için teslim etmiş olduğu saf altının gramajı olduğu, Davacı tarafın 567,59 Gram saf altını davalı tarafa yüzük yapımı için teslim ettiğini iddia ettiği, davalı tarafın ise davacıdan 489,03 Gram saf altın teslim aldığını iddia ettiği, Davacı tarafın delil olarak dava dışı …. Kuyumculuk San. Tic. Ltd. Şti.’nin davalı yan adına tanzim etmiş olduğu 09 01 2014 tarihli …. no.lu, 14.01.2014 tarihli …. no.lu faturaları sunduğu, bahse konu faturalar incelendiğinde faturaların irsalıyelı fatura olduğu ve teslim alan kısmında imzanın mevcut olmasına karşın herhangi, bjl ismin ver almadığı, ayrıca davalının lehine delil niteliği bulunan ticari defterlerinde de mezkur faturaların kayıtlı olmadığı, bu nedenlerle faturaların tek başına fatura içeriğindeki toplam 567,59 Gram saf altının davalıya teslim edilmiş olduğunu ispatlar nitelikte delil vasfı taşımadığı,
j) Taraflar arasındaki ihtilaf konularından İkincisinin ise siparişi verilen 130 adet yüzüğün talep edildiği iddia olunan özelliklerde olup olmadıkları hususunda olduğu, dosyaya sunulu herhangi yazılı sipariş formu, sözleşme vb. bir belge olmadığından ne türde yüzük siparişi verildiği net olarak anlaşılamamakla birlikte tarafların kabulünde olan davalı yetkilisi … imzalı teslim tutanağında “65 adet yüzük karşılığı”, “….. ’nin verdiği 65 adet yüzük siparişine kaparo olarak” ifadelerinin bulunduğu, yüzüklerin türü hakkında detaylı bilginin bulunmadığı,
k) Neticeten, davacının davalıya 489,03 gram altını teslim etmiş olduğu, davalının da bu altınları 65 adet yüzük haline getirerek işçilik ve sarf malzemesi alacağına mahsuben uhdesinde tuttuğu anlaşılmaktadır. Bu aşamada öncelikle davalının yapmış olduğu işin bedelinin bu konuda uzmanbir bilirkişi marifetiyle tespit edilerek, akabinde davalının elinde bulundurduğu yüzük değerinin de yine uzman marifetiyle tespiti ile davacının vermiş olduğu altın değerinin üzerine ne kadar ekonomik bir değer elde ettiğinin tespit edilmesi neticesinde net bir değerlendirme yapılabileceği,kanaati ile rapor düzenlendiği,
29/11/2021 Tarihli Bilirkişi Raporunda özetle;
a) Davacı taraf 489,03 gram altını davalıya teslim ettiğinden ve teslim etmiş olduğu altınları 02.04.2014 tarihli ihtarnameyle iade istediğinden, davalının işçilik alacaklarını aşan dolayısıyla hapis hakkını kullanabileceği değeri aşan altın gramı (veya fiyatı) nedeniyle davalının temerrüdünün 02.04.2014 tarihi itibariyle oluştuğu,
b) Davalının yapmış olduğu işçilik maliyetleri mahsup edildiğinde davacının alacağının02.04.2014 tarihi itibariyle (43.034,64 – 15.200 =) 27.834,64-TL olarak hesaplandığı,
c) Davacının ayrıca 1.002.02 Tl faiz talep edebileceği,kanaati ile rapor düzenlendiği,
09/03/2021 Tarihli Bilirkişi Raporunda özetle;
a) Davaya söz konusu olan altın miktarının 489,03 gram 24 ayar has altın olduğu,
b) …. Kuyumculuk San. ve Tic. A.Ş. firmasına ait, 11/04/2014 tarihli ….-…. seri no.lu 2 adet faturasında, 229,53 gram + 259,50 gram olmak üzere toplamda 489,03 gram 24 ayar has altınların 65×2 toplam 130 adet 18 ayar altın yüzük yapımı için teslim aldıkları üretilen yüzüklerin pırlanta taşlı yüzükler olarak üretildiği, 130 adet 18 ayar pırlanta taşlı yüzüklerin pırlanta taşılı yüzükler olarka üretildiği, 130 adet 18 ayar pırlanta taşlı yüzklerin toplam terazi ağırlıklarının 724,75 gram olduğu, toplam has altın değerlerinin 543,57 gram olduğu, arada kalan 54,54 gram farkının faturaya ilave edilmiştir. ibaresinin yazıldığı,
c) 489,03 gram has altının, işçilikli yüzük altına çevirdiklerinde 2 adet faturada da görüleceği üzere toplam 15.448 Amerikan Doları fire bedeli, mıhlama bedeli ve işçiliğin KDV bedeli gibi bedellerin belirlendiği, 15.448 Amerikan Doları’nın has altın karşılığının 372,14 gram altına tekabül ettiği, 489,03 – 372,14 = 116,89 gram altın değerinin kaldığı,
d) 130 adet 18 ayar altın yüzüğün pırlanta taşlı üretiminde toplam 61,75 karat pırlanta taş kullanıldığı, bu taşların bedelinin 33.345 Amerikan Doları olarak belirlendiği,
e) 2 adet faturanın toplamı olan 63.127,49 Amerikan Doları’ndan 33.345 Amerikan Doları pırlanta taş değerlerinin düştüğümüzde geriye kalan miktarın 29.782,49 Amerikan Doları olduğunu, bunun da 717,46 gram 24 ayar has altın yaptığı,kanaati ile rapor düzenlendiği,

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;

Davacı ile davalı taraf arasında ticari ilişki gereği, davacının davalıya saf altın teslim ettiği , karşılığında davalının yüzük imal etmesi üzere kurulu eser sözleşmesi akdedilmiştir.
Davacılar 09/01/2014 tarihinde 20.000 TL tutarında 229,53 gram saf altın ,14/01/2014 tarihinde 30.000 TL tutarında 338,06 gram saf altını davalı çalışanına teslim ettiklerini ve 65’şer adet yüzük yapılmasını talep ettiklerini iddia etmekle ;
Davacı yan davalının edimini geç ve gereği gibi teslim etmediği iddiası ile davalı tarafa İstanbul …. Noterliğinin …. yevmiye numaralı ihtarı keşide ettiği ,davalı tarafa edimini ifa etmesi için 7 gün süre verildiği anılan ihtarnamenin 04/04/2014 tarihinde davalı tarafa tebliğ edildiği görülmüştür.
Davacı yan davalı tarafa verdiği toplam 567,59 gram altından toplam 130 adet taşsız yüzük siparişi verdiği iş bu yüzük yapımı bedelini de (işçilik ve fire dahil) teslim edilen saf altından peşin ödediğini savunmuştur.
Davalı yan Beyoğlu …. Noterliğinin …. yevmiye nolu ihtarname ile teslim edilen altının toplam 489,03 gram olduğu ve de işçilik tutarı iki adet fatura karşılığı 63.127,49 USD nin ödenmesini talep etmiştir. Ve üretilen yüzüklerin teslim alınmasını istemişir. .İş bu fatura içerikleri incelendiğinde yüzük işçilik bedeli,fire bedeli,pırlanta bedeli,mıhlama bedeli,altın bedeli kalemlerinden oluşmakta olduğu görülmüştür.

Taraflar arasında 130 adet yüzük yapımı hususunda sözlü eser sözleşmesi akdi kurulduğu sabittir.
TBK’nun 470. maddesinde; “Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.”
TBK’nun 474/1. maddesinde; “İşsahibi, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorundadır.”
TBK’nun 475. maddesinde; “Eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hâllerde işsahibi, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Eser işsahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme.
2. Eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere, eserin ücretsiz onarılmasını isteme.”
TBK’nun 477. maddesinde; “Eserin açıkça veya örtülü olarak kabulünden sonra, yüklenici her türlü sorumluluktan kurtulur; ancak, onun tarafından kasten gizlenen ve usulüne göre gözden geçirme sırasında fark edilemeyecek olan ayıplar için sorumluluğu devam eder.
İşsahibi, gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, eseri kabul etmiş sayılır.
Eserdeki ayıp sonradan ortaya çıkarsa işsahibi, gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorundadır; bildirmezse eseri kabul etmiş sayılır.
TBK’nun 479. maddesinde; “İşsahibinin bedel ödeme borcu, eserin teslimi anında muaccel olur.
Eserin parça parça teslim edilmesi kararlaştırılmış ve bedel parçalara göre belirlenmişse, her parçanın bedeli onun teslimi anında muaccel olur.”
TBK’nun 480. maddesinde; “Bedel götürü olarak belirlenmişse yüklenici, eseri o bedelle meydana getirmekle yükümlüdür. Eser, öngörülenden fazla emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile yüklenici, belirlenen bedelin artırılmasını isteyemez.Ancak, başlangıçta öngörülemeyen veya öngörülebilip de taraflarca göz önünde tutulmayan durumlar,taraflarca belirlenen götürü bedel ile eserin yapılmasına engel olur veya son derece güçleştirirse yüklenici,hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı veya karşı taraftan beklenemediği takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir.”
TBK’nun 481. maddesinde; “Eserin bedeli önceden belirlenmemiş veya yaklaşık olarak belirlenmişse bedel, yapıldığı yer ve zamanda eserin değerine ve yüklenicinin giderine bakılarak belirlenir.”hükümleri düzenlenmiştir.
Yüklenicinin iş sahibine olan borçlarına aykırı olarak, imalini yüklendiği eserin ayıplı olması durumunda; iş sahibi, açık ayıplarda 6098 sayılı TBK’nın 474, gizli ayıplarda ise 6098 sayılı TBK’nın 477 maddeleri hükümlerine uygun olarak ihbarda bulunduğu takdirde, 6098 sayılı TBK’nın 475 maddesinde tanınan hakları kullanabilir. Ayıplı eser, sözleşmede kararlaştırılan vasıfları veya olmasından vazgeçilmez bazı vasıfları taşımayan eserdir. Diğer anlatımla ayıp, bir malda ya da eserde sözleşme ya da yasa hükümlerine göre normal olarak bulunması gereken niteliklerin bulunmaması ya da bulunmaması gereken bozuklukların bulunmasıdır.
Ancak, kasten sakladığı bozukluklarla, usulüne uygun yapılan gözden geçirmede fark edilemeyecek ayıplar için yüklenicinin sorumluluğu devam eder. Eğer, meydana getirilen eserin, teslim alındığı sırada usulüne uygun yapılan gözden geçirme ile var olan bozukluğu görülmemişse, ortada gizli bir ayıbın olduğu kabul edilir. Açık ayıplar, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulunur bulunmaz bizzat yapılan veya uzmanına yaptırılan gözden geçirme sonucu saptanınca, uygun sürede (TBK m.474); gizli ayıplar da ortaya çıkar çıkmaz, gecikmeksizin yükleniciye bildirilmelidir (TBK m. 477). Ayıp bildirimi süresinde yapılmadığı takdirde iş sahibi bu ayıbı örtülü olarak kabul etmiş sayılır. Eğer eser iş sahibinin beklediği amacı karşılamıyorsa kural olarak ayıplı yapıldığı kabul edilir. Ayıp ihbarının yazılı olarak yapılması zorunlu olmayıp süresinde ayıp ihbarının yapıldığı her türlü delille ve tanık beyanıyla dahi kanıtlanabilir.
TBK’nun 475/1.maddesinde sözleşmeden dönme halinde, dönme geriye etkili sonuç doğurur. Taraflar birbirlerini verdiklerini geri alırlar. İş sahibi teslim aldığı kullanılamayacak derecedeki eseri yükleniciye iade eder, yüklenici de önceden aldığı bir bedel varsa iş sahibine geri verir. Sözleşmeden dönen taraf uğradığı zararın tazminini de isteyebilir. Ancak bu halde istenebilecek zarar müspet zarar değil, menfi zarardır.
Taraflar arasındaki eser sözleşmesine konu 130 adet yüzük yapım işi konusunda uyuşmazlık olmayıp ,davalıya teslim edilen altın tutarı ,hangi özellikte yüzük yapılacağı ,ücretinin nasıl ödeneceği konusunda anlaşma yoktur.
Tarafların süre gelen ticari ilişkilerinde sözlü olarak anlaşarak hareket ettikleri dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Davalının ticari temsilcisi vasfında olan …. isimli şahsa 14/01/2014 ve 10/02 /2014 tarihlerinde toplam 489,03 gram saf altın teslim edildiği anlaşılmıştır.Davacı yan iş bu kabulün aksini ispatlayamamıştır.
Dinlenilen tanık beyanları davalı iddiasını desteler nitelikte ise de uyuşmazlık konusunu çözecek mahiyette değildir.
Davalı şirketin ithalat ihracat sorumlusu Tanık …’in kabulünde olan mailler incelendiğinde ;
Tanık …..’ın davacıya 07/01/2014 tarihinde gönderdiği mailde taşlı ürüne yönelik görseller ve fiyat bilgisi verildiği,
Davacı … ‘in 07/01/2014 tarihinde cevabi mailinde taşlı ürün istemediğini açıkça beyan ettiği,08/01/2014 tarihinde de işçilik ve fire parasının bildirilmesini istediği ,tanığın da 09/01/2014 tarihli cevabi mailinde taşsız ürün teklifinde bulunduğu görülmüştür.
İş bu mailleşme sonrasında davalıya altın teslimatı yapıldığı anlaşılmıştır.
Davalı yan sipariş sürecinde davacının değişiklik talep ettiğini iddia etmiş ,davalı tanık beyanları da bu yönde ise de ;davalı tanığı …..’ın kabulünde olan mailler doğrultusunda taşsız yüzük sipariş ettiğine kanaat getirilen ve ispat edilen davacının savunmasının aksine,davalı yan davacının taşlı yüzük sipariş ettiğini ispat edememişir.
Bu hali ile taraflar arasındaki sözlü eser sözleşmesinin konusunun 130 adet taşsız yüzük imal edilmesi olduğu davacı yanca ispatlanmıştır.
Yukarıda eser sözleşmesine yönelik yapılan açıklamalar ışığında ;TBK’nun 475. maddesinde; “Eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hâllerde işsahibi, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Eser işsahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme;
Hükmü doğrultusunda davacı taraf davalıya keşide ettiği ihtarname ile ayıp ihbarında bulunmuş olup ,
Her ne kadar bozma noktasında yeniden Mahkememizce inceleme yapılmış ise de;
Davalının sözleşme konusu edimini verilen siparişe uygun model ve zamanda ifa etmediği ,davacının ihtarına rağmen ifadan kaçındığı ,bu hali ile davalının kendi edimini gereği gibi ifa etmeden iş sahibi davacıyı temerrüde düşürmüş olduğunun ve de takas/mahsup hakkı kabulünün mümkün olmayacağı,
Davacının verilen saf altının bir kısmı ile ödeme yapıldığı iddiası ile davalının pırlantalı(taşlı) üretim sonrası iki adet fatura karşılığı 63.127,49 USD talebi kıyaslandığında davacının talebi dışında üretime katlanması ve de ödemede bulunması şeklinde iradesinin olmadığı ,sözleşmenin bu şekilde revize edildiğinin söylenemeyeceği ,davacının iş bu dava konusu talebinin sözleşmeden dönme iradesi olduğu ;TBK’nun 475/1.maddesinde sözleşmeden dönme halinde, dönme geriye etkili sonuç doğuracağından, tarafların birbirlerine verdiklerini geri vereceği bilinmekle ;
Davacının davalıya 489,03 gram saf altın teslim ettiği ve de davalı tarafça işlendiği bu sebeple aynen iade talebinin mümkün olmadığı ,terditli talebinden temerrüt tarihi itibari ile yapılan ödemenin geri istemi talebinin yerinde olduğu;
İstanbul Kuyumcular Odasından gelen cevabi müzekkere ile davalının ihtarnamenin tebliği ile temerrüde düştüğü tarih olan 12/04/2014 tarihinde altının satış fiyatının 89,60 TL olduğu;
489,03 Gram x 89,60 TL karşılığı 43.817,08 TL’nin davalıya ihtarnamenin tebliğ tarihi itibari ile nazara alınan 12/04/2014 temerrüt tarihi itibariyle işletilecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM;Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABUL-KISMEN REDDİNE,
2-43.817,08 TL’nin davalıya ihtarnamenin tebliğ tarihi itibari ile nazara alınan 12/04/2014 temerrüt tarihi itibariyle işletilecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-492 sayılı Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 2.993,14 TL karar harcından peşin alınan 853,90- TL peşin harcın mahsubu ile bakiye kalan 2.139,24- TL’ nin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafça sarf edilen ilk dava açılış harç gideri 25,20 -TL başvurma harcı, 853,90- TL peşin harç, 8,1‬0 TL vekalet harcı, 3.247,90- TL yargılama gideri olmak üzere toplam 4.135,1‬0 – TL yargılama giderinin kabul (% 87,63) red (% 12,37) oranına göre hesaplanan 3.623,59- TL’nin davalıdan tahsiliyle davacılara verilmesine,
5-Davalı tarafça sarf edilen 1.233,50- TL yargılama giderinin kabul (% 87,63) red (% 12,37) oranına göre hesaplanan 152,58- TL’nin davacılardan tahsiliyle davalıya verilmesine,
6-Yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen nispi 6.496,22 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
7-Yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen nispi 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacılardan dan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekilleri ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/01/2022
Katip …
✍e-imzalıdır

Hakim …
✍e-imzalıdır