Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/579 Esas
KARAR NO : 2018/89

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/06/2017
KARAR TARİHİ : 29/01/2018
GEREKÇELİ KARAR YAZIM
TARİHİ : 13/02/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Müvekkili şirket ,davalılarla … plakalı aracın alım satımı konusunda anlaştığını aracın devri karşılığında 30/06/2017 keşide tarihli …Şubesine ait … seri nolu 50.000 TL bedelli çekin davalılara verildiğini, davalı … ’a ile davalı … müvekkili şirketin merkezine söz konusu araçla birlikte gittiğini şirket sahibinin …’ya aracı gösterdiğini daha sonra araçta bir arıza çıktığını beyan eden … aracı değiştireceğini yerine yeni bir aracı getireceğinden bahisle müvekkili şirketten ayrıldığını yeni bir araç getirmediğini müvekkiline söz konusu çeki de iade etmediğini, davalılardan … diğer davalı … ve bir kısım şüphelilerden şikayetçi oduğunu ve şikayet dilekçesinde çekin alındığı ve karşılığında aracın verilmediğini ve çekin kendisi tarafından ciro edildiğini ikrar ettiğini, açıklanan sebeplerle müvekkilinin davalılara herhangi bir borcu bulunmadığını, çekin halen iade edilmediğini ve çekin, çekin günü geldiğinde veya gününden önce davalılar veya ciro ettiği cirantaların çeki tahsil için bankaya ibraz etmesi ihtimalinin çok yüksek olduğunu buda müvekkilinin olmayan bir borcu ödemesi ve mağduriyeti anlamına geleceğini, tüm bu nedenlerle yukarıda belirtilen nedenlerle borçlu olmadıkalrının tespiti ile bankada işleme tabi tutulması ve ödenmemesi için çek üzerine İcra ve İflas Kanunu’nun 72/2 maddesi gereğince ihtiyati tedbir konulmasını, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP: Davalı … cevap dilekçesinde özetle, davacı tarafça aleyhine açılmış davayı kabul etmediğini, söz konusu aracı ekspertiz yapılması için dava dışı …’ e ve yanında iki arkadaşına teslim ettiğini, kendisine ciro edilen çeki sorguladığını ve söz konusu çekte sıkıntı bulunduğunu, bu nedenle …’ i aradığını ve aracını geri istediğini, aracı teslim aldıktan sonra çeki dava dışı …’ e iade ettiğini bu nedenle hakkında açılan davayı kabul etmediğini, davının reddini talep etmiştir.
Diğer davalı … tarafından cevap süresi içinde dosyaya bir cevap sunulmadığı tespit edildi.
Deliller ve Değerlendirilmesi
Dava İİK 72.madde kapsamında ve TTK 732.madesi uyarınca açılmış çekten dolayı menfi tespit talebine ilişkindir.
Dava konusunun, davacının taraflar arasındaki araç alımı sebebiyle davalıya bedel olarak vermiş olduğunu iddia ettiği çek kadar borçlu olmadığının tespiti talebinden ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Kural olarak çek bir ödeme vasıtasıdır, dolayısıyla mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyla verildiğine karinedir. Bu karine gereğince davacının dava konusu çekleri davalıya sözleşme gereğince yükümlendiği ve yaptığı edimler karşılığı verildiği kabul edilmiştir. Davacı taraf mevcut bu karinenin aksine dava ve takip konusu çeklerin eksik işlerin yapılmasını sağlamak amacıyla teminat olarak verildiğini ileri sürmüş olmakla bu hususu ispat yükümlülüğü davacı tarafa aittir.
Dava konusu çeklerin bir suretine göre, çek suretlerinden de çeklin ön ve yüzünde iptal yazısı bulunmaktadır. Davalı …’un ciranta olarak imzası olduğu anlaşılmıştır. Mahkememizce yapılan yargılama sonucu dosya mahkememizce kül olarak değerlendirildiğinde; dava hukuki niteliği itibariyle İİK 72 maddesi gereği açılan menfi tespit davası olup, Esasen taraflar arasında dava konusu çeklerin davacının davalı tarafından davacıya satıma konu araç bedeli karşılığında avans olarak verilip verilmediği, daha sonra satımdan vazgeçme sebebiyle çekin davacıya iade edilip edilmediği davacının verdiği çekin bedelsiz kalıp kalamadığı noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Diğer yandan taraflar arasındaki sözleşme taraflardan birinin sözleşmeyi tek taraflı olarak feshine de imkan tanımaktadır. Davacı davalıya verdiği çeklerin geri verilmesini talep etmiş olmakla bu iradesinin sözleşmenin feshi anlamını taşıdığının kabulü gerekir. Bu durumda herkes verdiğini iade etmekle yükümlüdür.
Diğer yandan davacının mal karşılığı davalılara verdiği çeklerin ibraz edilmediği ve davacı elinde olmadığı anlaşılmıştır.
Hal böyle olunca tarafların iddia ve savunmalarına ve tüm dosya kapsamına göre davacının davalılara araç satımı konusunda verildiği ancak söz konusu aracın satım işleminin gerçekleşmemesi sebebiyle çekin davacıya iade edilmediği anlaşılmış olup davalıların savunması ve dosya kapsamına göre de davalılar davalı … çeklerin araç satımı için geldikten sonra Diğer davalıya ciro yaptırdığını ve aracın kendisine iade edilerek teslim edildiği beyanına göre çekin bedelsiz kaldığı ve araç satımının gerçekleşmediği anlaşılmış olup söz konusu çeklerin avans olarak verildiği kanaatine ulaşılmış olup olup davalıların satış yapıldığı beyanına göre davacının dava konusu çek karşılığında davalılara borçlu olmadığı, borçlu olmadığı anlaşıldığından davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile;
2-Davacının 30/06/2017 keşide tarihli …i Şubesine ait … seri nolu, keşide yeri İstanbul olan müvekkil şirkete ait 50.000 TL bedelli çekten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespiti,
3-492 sayılı Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 3415,50 TL nispi karar harcından peşin alınan 853,88 TL toplam harcın mahsubu ile bakiye 2561,62 TL nispi ilam harcının davalılardan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA,

4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT. hükümleri uyarınca 5.850,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-6100 sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davacı tarafından yapılan 31,40 başvurma harcı, 4,60 TL vekalet harcı 853,60 TL peşin harç tebligat posta gideri olan 111,55 olmak üzere 1001,43 TL toplam harç ve yargılama masrafı nedeniyle yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine
-Gider Avansından kalan miktarın 6100 SY nın 333 md göre karar kesinleşince davacıya iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/01/2018
Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır