Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/40 Esas
KARAR NO : 2018/760

DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 13/01/2017
KARAR TARİHİ : 05/07/2018
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 20/07/2018

Davacı vekili tarafından açılan Alacak davasının Mahkememizde yapılan açık
yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile; Müvekkilinin ürettiği makinelerden bir tanesini Fransa’da bulunan müşterisine göndermek için …. A.Ş ile 09.01.2016 tarihinde TTK.m 850-930 gereği yaptığı taşıma sözleşmesine istinaden …. Transport’un diğer davalı … . ile alt taşıma sözleşmesi yaptığını, makineyi davalılara hasarsız teslim ettiğini ancak makinenin teslim esnasında hasar gördüğünün tespit edildiğini, rapor düzenlendiğini, müvekkilinin Fransa’ya gittiğini ve makinedeki hasarların onanlamaz olması nedeniyle makineyi Türkiye’ye geri getirdiğini, davalıların sorumluluğunun TTK.Md.875 e göre doğduğunu, oluşan nakliye zararlan, tespit masrafları, kar kaybı, Fransa’ya gidi-geliş yol ve kalma giderlerinin tazmini için şimdilik 5.000.TL talep etmişlerdir, GMR hükümlerinin uygulanması gerektiğini, davacının aktif husumet ehliyeti olmadığını, faturaya göre satış şekli … fabrika çıkış yazılı olduğunu, malın taşıyıcıya teslimi ile tüm hasar ve risklerin alıcı …. firmasına geçtiğini, CMR 17/4-b gereği göre ambalaj eksikliğinde taşıyıcının sorumluluğunun olmadığını, taşıyıcının ambalajdaki eksikliği gözle yapacağı kontrol ile tespit etmesinin mümkün olmadığını, hatalı ambalaj nedeniyle taşıyıcının sorumluluğuna gidilemeyeceğini, kar kaybı da talep edilemeyeceğini, makinenin akıbetinin belli olmadığını, müvekkilinin taşıma sırasında hasar gören makinesi nedeniyle uğramış olduğu maddi zararların tazmini makamında olmak üzere müvekkili şirket lehine şimdilik 5.000 TL maddi tazminata hasar tarihinden itibaren olay tarihinden itibaren yürütülecek ticari avans faiz ile birlikte hükmedilmesine, yargılama giderlerinin ve ücreti vekaletin davalı yan üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan …. . A.Ş nin mahkememize vermiş olduğu cevap dilekçesi ile; davacının aktif husumet ehliyetinin olmadığını, CMR 17/4-B maddesi gereğince müvekkili şirketin tazminat sorumluluğuna gidilemeyeceğini, somut olaydaki hasarın hatalı ambalajlama sebebiyle oluşturğundan CMR 17/4-B gereği taşıyıcının sorumluluğuna gidilemeyeceğini, davanın reddi gerektiğini, taşıyıcıya rücu meblağının CMR hükümlerine göre hesaplanmadığını, talep edilen fauz oranı ve faizin başlangıç tarihinin CMR 27. Maddesine aykırı olduğunu, davanın reddine karar verilmesini, yargılama harç ve giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini beyan etmiştir.
Davalılardan …. A.Ş vekilinin mahkememize vermiş olduğu cevap dilekçesi ile; huzurdaki davanın belirsiz alacak davasına konu edilemeyeceğini, taraflar arasındaki ihtilafa öncelikli olarak CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulanması gerektiğini, hasar davacının yanlış yüklemesi neticesinde meydana geldiğinden müvekkili şirketin sorumluluğunun bulunmadığını, davacının zararını açık olarak belirtmesi ve zarar miktarını belgeler ile ispat etmesi gerektiğini, kesinlikle kabul anlamına gelmemek kaydıyla, mahkemece tazminat ödenmesine karar verilse daha CMR 23/3 maddesinin uygulanması gerektiğini, davanın redine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini beyan etmiştir.
Yapılan yargılama sonucu dosya Mahkememizce kül olarak değerlendirildiğinde; dava hukuki niteliği itibariyle alacak davası olup, dosyada deliller toplandıktan sonra bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişinin 22/05/2018 havale tarihli raporunda; ………Taraflar arasındaki uyuşmazlık noktaları; Hasann ambalaj hatası mı olduğu, nakliye esnasında mı olduğu, bu safhada oldu ise hangi safhasında olduğu, kusur ve sorumluluğun kimde olduğu, müterafik kusur durumlarının olup olmadığı irdelenecek, Davalılar tarafından yapılan taşıma nedeniyle davalıların sorumlu olup olmadığı, sorumlu ise ne miktar sorumlu olduğu tespit edilecektir. Aradan uzun zaman geçtiğinden, emtialan inceleme imkanı olmadığından Hasar Ekspertiz raporu, sunulan belgeler ve fotoğraflar üzerinden inceleme ve değerlendirme yapılacaktır.
Ekspertiz Raporunda 8.2.2016 tarihli incelemede ; “ mal değeri 37.Q00.EUR, Taşıma şartlan CPT, Mekanik Hasarlar, Hasar miktan net 25.000.EUR, KG 900, Hasar sebebi; taşımaya uygun olmayan ambalajlama ve olağan taşıma şartlan ile bağlantılı olarak hasar meydana gelmiştir.
…. no.lu ve 07.01.2016 tarihli ticari faturaya göre Firma …. …. Fransa söz konusu makinayı …. Ltd. Şti’nden net 37.000Eur’a CPT teslim şekilli satın almış, 09.01.2016 tarihinde …. ve …. No.lu plakalı araca yüklenip, toplu mal taşıma trafiğinde 22.01.2016 tarihinde Fransa teslim adresine vardığında, mal indirilirken mekanik hasarlar tespit edilmiş, şerh ve ihbar edilmiştir.
Makine kısmen açılmış olan taşıma sandığının içerisinde, bir duvannda toplam beş yerinde mekanik hasarlar tespit edildi, bunlar çeşitli büyüklüklerde delikler/ezikler şeklideydi, makinamn aynı tarafında mekanik hasarların olduğu tespit edildi. Makinamn üst kısmında eğrilikler ve çamurlukta deformasyon şeklinde mekanik hasarlar tespit edildi. Hasarlı çamurluğun hareket mekanizmasında da hasarlar vardı. Hareket mekanizması ile makinamn ana parçasının arasında bulunan bağlantı cıvataları kırılmış ve kopmuşlardı. Kaynak aparata ait çeşitli parçalarda çizik ve eğrilikler gibi mekanik hasarlar vardı. Bazı parçalara ait kapaklar ezilmiş ve kısmen yırtılmıştı. Aynca çeşitli dış cephe kapaklarında mekanik hasarlar ve kısmen kayma mevcuttu. Kontrol kabini de artık başlangıçtaki yerinde değildi. Ana parça ve kontrol kabini arasında belirgin bir ara boşluğu tespit edildi. Aynca kontrol kabinin kapı kolunda belirgin eğrilikler vardı ve bunlarda artık başlangıçtaki pozisyonunda değillerdi. Ana parçanın bu kısmında çizikler mevcuttu. Makinenin iç kısmında aynca kaymış olan başka parçalar vardı ve bunlar başlangıçta bulundukları yerde değillerdi. Makine kısmen yağ ile kirlenmişti, ayrıca taşıma sandığında aynca bir soğutucu cihaz mevcuttu. Bunda belirgin hasarlar yoktu. Makine inceleme için üreticiye geri gönderilmiştir.
17.05.2016 tarihli incelemede;
” Makine daha önce incelenmiş olan ahşap sandıkta bulunuyordu. Bu ayriyeten siyah plastik bir folyoyla ambalajlanmıştı. Bilirkişi eşliğinde öncelikle plastik folyo açılmıştır. Ahşap sandıkta daha önce Fransa’da görülen hasarlarla örtüşen mekanik hasarlar tespit edildi. Tabela üzerinde yapılan işaretler önceki bilgilerle örtüşüyordu.”
Paket açıldıktan sonra aynştıncı ve körleştirici kaynak makinasmda aşağıdaki hasarlar tespit edildi:
Metal dış cephede çukur ve çizikler, Kaynak başlığında çukur ve çizikler, Cephe kapaklan çizik/ezik ve deforme, Kontrol kutusundaki cıvatalar çıkmış, kontrol kutusu kaymıştı, Yağ tankındaki bağlantı cıvatalan kmlarak çıkmış, yağ tankı kaymış, Kaynak başlığındaki cıvatalar kmlarak çıkmış, Cephe deforme olmuş, çeşitli ara boşlulan, Kaldıraçlar eğrilmiş, Türkiye’de yapılan tespitler Fransa’da yapılan tespitler ile örtüşmekteydi.
Mevcut …. no.lu 07.01.2016 tarihli ticari faturaya göre aynştıncı ve körleştici kaynak makinasımn mal değeri CPT teslim şekline göre 37.000 EUR’ dur. Üretici bilirkişiye inceleme sonrasında net 4.815.Eur’luk parçaların kullanılabilir olduğunu bildirmiştir. Ambalajlama-/Gönderim şekli: söz konusu makine 141 cm x 120 cm x 204 cm ölçülerinde olan bir taşıma sandığına konulmuştu; ambalajlama, aktarmalı parsiyel taşımaya uygunsuz/yetersiz olarak değerlendirilmiştir. Taşıma sandığında bulunan makine ve soğutucu cihaz sandığın içinde yeteri kadar sabitlenmemişti. Bundan dolayı kayma tehlikesi artmıştır, dolasıyla sandık içerisinde taşıma emniyeti sağlanmamıştır. Hasarların taşımaya dayanıklı olmayan ambalajlama (sandık içerinde eksik sabitleme) ile olağan taşıma şartları yüzünden meydana geldiği görüşündedir. Fransa’da yapılan teslimat sırasında sandığın hafif bir eğim gösterdiğini belirtilmiştir. Bu eğilim belli ki mevcut olmayan sabitleme ve makinamn sandık içerisinde kayması nedeniyle meydana gelmiştir.
DEĞERLENDİRME;
Uygulanacak Mevzuat:
Dosyadaki ihtilaf, karayolu taşımacılığı sırasında emtiada ki hasarın varlığı iddiasıyla; zararın hangi safhada ve kimin kusuruyla oluştuğunun bulunmasına yönelik olup; Dava konusu taşımanın güzergahı Türkiye-Fransa olması sebebiyle uzlaşmazlığın çözümünde CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulanması gerekmektedir. ( Karayolu ile Eşya Taşınmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme ) Türkiye bu sözleşmeyi O5.0cak 1995 tarihinde onaylayıp 31 Ekim 1995 tarihinde yürürlüğe koyarak sözleşmeye taraf olmuştur. Taşımayı Davalıların yaptığı hususunda ihtilaf olmayıp, CMR Konvansiyonu 34.md göre davalı akdi taşıyıcı ve fiili taşıyıcı firmalar davada muhatap olup, davalılara husumet yöneltilebilecektir. Satış sözleşmesi detayları bilinmemekle birlikte, dosyadaki belgelerde CPT (Carriage Paid To) teslim şeklinde satıcının malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren malla ilgili bütün risk ve navlun dışındaki masraflar alıcıya geçer. Dolayısıyla, teslimden sonra zıya veya hasar riski yani aktif husumet alıcıya aittir. Bu nedenlerle, dosyadaki delil durumuna göre, satıcı/ yükleten…. Mak. San. Tic. Ltd. Şti’nin taşıyanlardan talep hakkı olmadığı hususunun taktir ve değerlendirilmesi sayın mahkemenin taktirindedir.
Zararın sebebi ve tutan
İddia olunan zarar makinamn hasarlanması, kırılması, ezilmesi, yağın akması ambalaj, yükleme veya istif hatası sayılabilecek bir zarardır. Araç güzergâhında trafik kazası, savrulma vb. araçta hasar meydana getirecek derecede bir sarsıntı olduğu yönünde bir bulgu, belge yoktur. Hasarın aracın güzergâhındaki trafik haşan olamayacağı düşünülmektedir. Ekspertiz raporunda ve sunulan fotoğraflarda; “Taşıma sandığında bulunan makine ve soğutucu cihaz sandığın içinde yeteri kadar sabitlenmemişti. Bundan dolayı kayma tehlikesi artmıştır, dolasıyla sandık içerisinde taşıma emniyeti sağlanmamıştır. Hasarların taşımaya dayanıklı olmayan ambalajlama (sandık içerinde eksik sabitleme) ile olağan taşıma şartlan yüzünden meydana geldiği görüşündedir. Fransa’da yapılan teslimat sırasında sandığın hafif bir eğim gösterdiğini belirtilmiştir. Bu eğilim belli ki mevcut olmayan sabitleme ve makinamn sandık içerisinde kayması nedeniyle meydana gelmişti^’. Tespiti yapılmış olup, makinada oluşan hasarlar iki ayrı parçanın tek sandıkta ve sabitlenmeden ve iyi ambalajlanmadan taşınması ile oluştuğu kanaati oluşmuştur.
Taşıyıcının Sorumluluğu ve Sınırı Hakkında;
CMR Md 8/1 gereğince, taşıyıcı kural olarak malı yükleme yerinde teslim alırken bir
kontrol yükümlülüğü altındadır. Bu yükümlülüğün kapsamı içine yükün ve ambalajının durumu dâhildir. Ancak, kontrol için gereken araçlardan yoksun olduğunda CMR taşıma senedine çekincesini gerekçesi ile birlikte yazmalıdır. Dosyadaki CMR senedinde veya diğer belgelerde taşıyıcının bu tür bir çekince koymadığı açık olduğuna göre karine olarak taşıyıcının temiz durumda ve eksiksiz aldığı malı aynı şekilde varma yerinde alıcıya teslim etmesi (CMR Md. 17/1) gerekmektedir (Aynça Bkz: CMR Md. 10/c. son ve Md. 9). Ancak, bu karinenin tersini taşıyıcı kanıtlama hakkını haizdir.
TTK. Md. 862, 863 uyannca ambalajın eşyayı zıya ve hasardan koruyacak ve taşıyıcıya zarar vermeyecek şekilde olmasını ve taşıma güvenliğine uygun şekilde istiflenmesi sorumluluğunu gönderene yüklemiştir.
TTK.m.875 te taşıyıcının eşyayı teslim almasından teslim etmesine kadar ki sürede ziya, hasar ve gecikme sorumluluğunun taşıyana yüklemiş ancak bundan kurtuluş beyyinesi olarak TTK.Md.878 de gönderen tarafından yapılan yetersiz ambalajlamayı ispat etmesi halinde bu sorumluluktan kurtulacağını düzenlemiştir.
TTK md.882 ye göre taşıyanın sorumluluk sınırlan belirlenmiş ve gönderinin bir kısmı değerini kaybetmiş ise değerini kaybeden kısmının net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 özel çekme hakkı (SDR) ile sorumlu tutmuştur. Ekspertiz raporunda hasarlı mal kg 900 olarak belirtilmiştir ve hasar bedeli 7.497.SDR olacaktır. Bu miktar eşyanın taşıyana teslim tarihinde veya taraflarca kararlaştınlan diğer bir tarihteki TCMB belirlenen değerine göre Türk Lirasına çevrilecektir.
Taşıyıcının sorumluluğuna gidilmesi halinde; Malın değeri hesaplanırken borsa veya cari piyasa değeri yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre belirlenmelidir (CMR md 23/1). Malın taşınmak üzere taşıyıcı tarafından kabul edildiği yer ve zamandaki değerin dosyaya mübrez fatura değeri olması pek mümkündür.
CMR md 23/3 hükmüne göre tazminatın, eksik brüt ağırlığın kg başına 8.33 hesap birimini (SDR) aşamayacağını belirtmektedir. CMR md 23/7 gereğince bu hesap birimi SDR (özel çekme hakki) cinsinden hesaplanmalıdır. Gerçek zarar üst sorumluluk limitinin altında kalması halinde gerçek zarar, bu limitin üstünde olması halinde belirlenecek üst sorumluluk limiti ile sorumlu olacaktır.
Makina brüt 900 Kg olarak yazılıdır. (900 kg x 8,33 SDR) = 7.497 SDR olmaktadır. Rapor tarihinde …. Bankası tarafından 1 SDR değeri kuru 6.3532 TL olarak belirlenmiş, 7.497 SDR karşılığı 47.629.94 TL hesaplanmıştır. Buna göre, davacının talep edebileceği meblağ sınırlı sorumluluk limiti içinde kalmakla kadri marufunda kabul edilmelidir.
SONUÇ VE KANAAT
Pasif husumetin doğru yöneltildiği, taşıyıcı olan davalıya husumet yöneltilebileceği, aktif husumet açısından, mevcut delillere göre, faturadaki ve gümrük beyannamesindeki CPT kaydı karşısında, taşımadaki zarar için taşıyanı dava hakkının gönderilen Fransız …. firmasına ait olduğu, satıcı/yükleten Temelsan olan davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığı hususunun sayın mahkemenin taktirinde olduğu,
> Zarann ambalaj yetersizliği, istif hatasından kaynaklandığı, TTK. Md. 862,863 ambalaj ve istif sorumluluğunu gönderene yükleyip, TTK. Md. 878 de ise zararın
taşıyanın sorumlu olmadığı bir sebepten ileri geldiği karinesinin uygulama alanı kazandığı, davalıların herhangi bir sorumluluğu bulunmadığı,
> Taşıyıcıların sorumluluğuna gidilecek ise ve davacının aktif husumet ehliyetinin varlığı sayın Mahkemece benimsendiği seçenekte; davalının kastı veya kasta yakın kusuru kanıtlanamadığmdan bu sorumluluğunun CMR md 23/3 gereği kg başına 8.33 SDR ile smırlandırabileceği, bu sınırlı sorumluluğun 47.629.94 TL olarak bulunan üst sorumluluk limiti içinde kaldığından 5.000 TL ‘mn talep edilebileceği, açıklanmış, bilirkişi raporunda açıklandığı üzere CPT teslim şeklinde satıcının malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren malla ilgili bütün risk ve navlun dışındaki masrafların alıcıya geçeceği teslimden sonra ziya veya hasar riskinin alıcıya ait olduğu, dolayısıyla dava aktif dava husumetinin alıcı Fransız …. firmasına ait olduğu anlaşıldığından aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin davalılar aleyhine açmış olduğu alacak davasının HMK 114/1- e maddesi gereği aktif husumet yokluğu nedeniyle HMK 115/2 maddesi gereği USULDEN REDDİNE,
2-Davacının yapmış olduğu masrafların üzerinde bırakılmasına,
3-Davalılar lehine takdir edilen 2.180.-TL.vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Alınması gereken 35,90.-TL karar harcından peşin alınan 85,39.-TL harcın mahsubu ile bakiye 49,49.-TL harcın istek halinde davacıya iadesine,
5-Kalan gider avansının karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) Davacı vekili Av. …. , Davalılardan …. vekili Av. …. , davalılardan … vekili Av. … yüzüne karşı verilen karar, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.05/07/2018

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.