Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1065 E. 2020/50 K. 16.01.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1065 Esas
KARAR NO : 2020/50

DAVA : Tespit
DAVA TARİHİ : 29/11/2017
KARAR TARİHİ : 16/01/2020
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 06/02/2020
Davacı vekili tarafından açılan Kooperatif Üyeliğinin Tespiti davasının Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile; Davalı kooperatifçe İstanbul İli, …. İlçesi, …. pafta, ….. ve …. parsel sayılı arazide yapılması üstlenilen binalarda, davalı kooperatife ortaklık sırasında Beyoğlu …. Noterliği’nin 07.02.1995 tarih ve ….. yevmiye no ile tasdikli yerleşim planında belirlenmiş olan …. sıra …. blok/10-1 sayılı iş yerlerini beğenerek seçtiğini, 1999 yılına kadar bütün aidatlarını ödediğini, bugüne kadar herhangi bir bilgi, belge, yazı, çıkarılma kararı vb bilgilendirme yapılmadığını, üyeliğin halen devam ettiğini kooperatif yönetimine elektronik posta yoluyla belgeleriyle bildirildiğini, sonuç alınamaması üzerine Kadıköy ….. Noterliği 28.04.2017 gün …. y. Sayılı İhtarname gönderilerek kooperatif üyeliğinden kaynaklı bir borcu varsa bunun belgeleri ve gerekçe ile bildirilmesini, borcu yoksa seçmiş olduğu taşınmazlara ilişkin tapular çıkarılmış ise tapusunun gönderilmesini, aksi takdirde yasal yollara başvurulacağını bildirdiklerini, davalı Kooperatife karşı tapu ve tescili olmadığı takdirde tazminat davası gibi eda niteliğinde davalar açabilmeleri için, kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak kooperatif üyeliğinin tespiti davası açma zarureti hasıl olduğunu, mahkeme masrafları, harç ve giderleri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin mahkememize vermiş olduğu cevap dilekçesi ile; Kooperatif kayıtlarına göre; davacı …’m 14.07.1993 tarih ve 25 karar nolu yönetim kurulu kararı ile kooperatif üyeliğine kabul edildiğini, 1999 yılında …’ın kendisine tahsis edilen 8 blok 10 nolu dükkanı devretmek isteğini kooperatif yönetimine bildirdiğini, 25.02.1999 tarih 25 nolu yönetim kurulu kararı ile … adına tahsis edilen 8 blok 10 nolu dükkanın …..’a devri ve …..’un kooperatif üyeliğinin kabulüne karar verildiğini, Kooperatif ana sözleşmesi gereğince; peşin üye mevcut olmayıp her yıl genel kurul gereği aidat miktarı ve uygulanacak gecikme faizinin her üyeye eşitlik gereği uygulanmasının kooperatif hukuku bakımından mutlak nitelikte olduğunu, birçok üyenin aidat ve katılım payı ödememesinden dolayı ortaklıktan çıkarıldığını, Davacı …’ın 12.07.2000 tarih ve 56 no.lu yönetim kurulu kararıyla; kooperatif genel kurulu gereği ödemesi gereken aidat ve katılım payı ile gecikme faizlerini ödemediği için kooperatif üyeliğinden çıkarıldığını, Davacının kendi isteğiyle tahsis edilen yeri başka bir üyeye devrettiğini ve daha sorira üyelik vazifelerin yerine getirmediği için ortaklıktan çıkarıldığını, Yaklaşık 18 sene sonra davacı tarafın kooperatif üyeliği ve işyerleri tahsisleri olduğunu söylemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, Kooperatife 20 sene boyunca uğramadan,aidat borcu olup olmadığını bilmeden hareket eden davacının aslıda zimmi olarak kooperatif üyeliğinin son bulduğunu kabul ettiğinin varsayılacağını, Yargıtay ….. Hukuk Dairesinin 24.10.2011 tarih ….. Esas ….. sayılı içtihatınm örnek teşkil ettiğini, davacının davasının reddini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Yapılan yargılama sonucu dosya Mahkememizce kül olarak değerlendirildiğinde; dava hukuki niteliği itibariyle 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre üyelik tespiti davası olup, dosyada deliller toplandıktan sonra mali müşavir bilirkişi ile inceleme yaptırılmış, mali müşavir bilirkişinin 08/06/2018 havale tarihli raporunda; ……. Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi; davacı …’a ait 8. blok 10 no.lu dükkanın …..’a devrettiği ve …..’un ortaklığa kabul edildiğiyle ilgili 25.02.1999 tarih ve 25 no.lu yönetim kurulu kararı bulunmaktadır. Fakat …’ın …..’a devrettiği, …..’un ortaklığı kabul ettiğiyle ilgili imzalı bir evrak dosya içerisinde mevcut değildir. Yönetim kurulu kararı yasal dayanaktan yoksundur.
2. …’m ; ….. Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi 12.07.2000 tarih ve 56 no.lu yönetim kurulu kararıyla borçlarını ödemedikleri gerekçesiyle ortaklıktan çıkarılmıştır.
….. Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi 20.11.1998 tarihli yazısında …’ın 31.12.1998 itibariyle bütün borçlarını ödenmiş olduğu bilgisi mevcuttur. Daha sonraki dönemlere ait borç bilgisinin davacı tarafa bildirimi ile ilgili bilgi mevcut değildir.
Koperatifler Kanunu lö.madde,Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile gjenel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu aa yetkili kılabilir.
Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği,çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir, denilmektedir. Kooperatif ana sözleşmesinin dosyaya sunulmaması sebebiyle genel kurul tarafından yönetim kuruluna böyle bir yetkinin verildiğinin tespiti sağlanamamıştır. Çıkarılma kararının tebliğiyle ilgili bir belge dosyaya sunulmadığı açıklanmış, kooperatifçi bilirkişi inceleme yaptırılmış, bilirkişinin 23/10/2018 havale tarihli raporunda; ………Davacının 14.07.1993 tarih ve 25 nolu karar ile kooperatif ortaklığına kabulüne karar verildiği, Beyoğlu ….. Noterliği 10.02,1995 tarih ve ….. yevmiye nolu taahhütnamesinde davacının davalı kooperatifin İstanbul, ….. pafta, …. ve ….. parsel sayılı tasdikli yerleşim planında belirlenmiş olan 86-87 sıra 8-2 blok / 10-1 sayılı işyerlerini beğenerek seçtiği, bunların dışında başka işyerleri için talepte bulunmayacağını belirttiği tespit edilmiştir.
Her ortak, hesap senesi sonundan en az bir ay önce yönetim kuruluna yazı ile başvurmak suretiyle ortaklıktan çıkabilir. Yönetim kurulu bu hükme uygun olarak yapılacak isteğe rağmen, yazılı başvurunun kooperatif kayıtlarına girişinden itibaren bir ay içinde kabulden kaçınırsa, ortak, çıkma dileğini noter aracılığı ile yönetim kuruluna bildirir. Bildiri tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir, (tip ana sözleşme md. 13)
Cevap dilekçesi ekinde sunulan 25.02.1999 tarih ve 25 nolu kararda davacının 6 Blok 10 nolu dükkânının …..’a devrine karar verildiği belirtilmiş ise de, kooperatif kayıtlarında davacının kooperatif üyeliğini devrettiğine dair belge bulunmadığı tespit edilmiştir.
Kooperatifler Kanunun Ortaklıktan çıkarılma esasları ve itiraz başlıklı 16, Maddesi;
(Değişik birinci fıkra: 6.10.1988 – 3476/4 md.) Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi İte genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saktı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir.
Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, an gün İçinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkormo karan aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine gene! kurulca verilecek karara karşı İtiraz davası hakkı saklıdır:
Üç ayiık süre İçinde, genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma kararlan kesinleşir,
(Ek: 6/10/1988 – 3476/4 md.) Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma karon kesinleşinceye kadar devam eder” hükmüne amirdir.
Maddesi;
Kooperatifler Kanunun Süre ve ortaklığın yok olması başlıklı 27.
Ortakların yüklendikleri paylar için Ödeyebilecekleri para tutarını ana sözleşme belirtir. Kooperatifsermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortakianndan elden yazık olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmeyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer* Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözİeşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez” hükmüne amirdir.
Ortak parasal yükümlülüklerini belirli bir süre geciktirmiş, ödememiş olmalıdır.
Münasip süre, ortağın borcunu temin edip ödeyebileceği bir süre olmalıdır. Örnek anasözleşmelerde bu ilk süre 10 gün olarak belirlenmiş olup, istemin ortağa tebliğinden itibaren sürenin başlayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu ilk istemde, borcun (ana para + varsa gecikme zammı) tutarı da belirtilerek tebliğinden itibaren 10 gün içinde ödenmesi, ödenmemesi halinde kanun 27’inci maddesi ile anasözleşmenin ilgili maddesi gereğince hakkında gerekli İşlemin yapılacağı ihtar edilir. Bu münasip süre ortağa ya elden yazıtı olarak, ya taahhütlü mektupla, ya da noter aracılığıyla veyahut da her üç yolun mümkün olmaması halinde İlanla bildirilir. İlanla bildirim yapılması durumunda Tebligat Kanunu hükümlerine göre hareket edilmelidir.
İlk isteğe uymayan ortağa İkinci bir İhtar gönderilerek, bu ihtarın tebliğinden itibaren 1 ay içinde borcunu ödemesi istenir Buradaki bir aylık süre kanunun emredici hükmü olduğundan herhangi bir şekilde azaltılamaz. İkinci ihtarda da borcun tutarı gösterilerek, tamamının 1 aylık süre içinde ödenmemesi halinde kanunun 27’ind ve anasözleşmenin ilgili maddesi gereğince ortaklığının kendiliğinden düşeceği ihtar edilir. İkinci ihtardaki borç tutarının da birinci ihtardakiyle aynı olmasına dikkat edilmeli, birinci ihtardan sonra herhangi bir ödeme yapıldıysa bunun da belirtilmesi ve borç tutan, ödediği tutar ve kalan borcun ayrıntılı olarak yazılması gerekir
Ortaklığın kendiliğinden düşebilmesi için, ikinci ihtarnamenin tebellüğ tarihinden itibaren 1 aylık süre içinde de borç ödenmemiş olmalıdır.
Kanunun 27’inci maddesinde, yukarıda belirtilen şartların oluşması halinde ortaklığın kendiliğinden düşeceği belirtilmesine rağmen, ortaklığın düşebilmesi İçin genel kurul veya yönetim kurulu kararına ihtiyaç olup olmadığı konusunda bir açıklama yapılmamıştır. Ancak, uygulamada oluşan yargı içtihatlarına göre, ikinci ihtarın tebliğinden itibaren 1 aylık süre İçinde de borç ödenmemişse; anasözleşme ile yetkili kılınmışsa yönetim kurulu, böyle bir yetki yoksa genel kurul tarafından ortaklığın düştüğüne ilişkin karar alınmalıdır.
Dosya kapsamında ve İnceleme günü sunulan kayıtlarda davacının borcunun ödenmesi için gönderilmiş birinci ihtarname, -birinci ihtarname ile uyumlu- iklnci ihtarname ve ortaklıktan çıkarma kararı için yönetim kuruluna yetki verildiğine dair belge bulunmadığı tespit edilmiştir.
NETİCE; Tüm delillerin değerlendirilmesi ve hak kazanma W koşullarının takdiri Mahkemeye ait olmak üzere;
-Dosya kapsamında davacının kooperatif üyeliğini devrettiğine, dair belge bulunmadığına,
-Dosya kapsamında davacının borcunun ödenmesi için gönderilmiş birinci ihtarname, -birinci ihtarname ile uyumlu- ikinci ihtarname ve ortaklıktan çıkarma kararı için yönetim kuruluna yetki verildiğine ve çıkarılma kararının davacıya tebliğ edildiğine dair belge bulunmadığı, bu hali ile ihraç kararının usulüne uygun olarak yapılmadığına,
Davacının kooperatif üyeliğinin devam edip etmediğinin nihai takdir ve değerlendirmesinin Mahkemenin olduğu, açıklanmış, davacı vekili dava dilekçesi ve ön inceleme duruşmasında müvekkilinin davalı kooperatife üye olduğunu, 86 ve 87 sırada kayıtlı iki iş yerinin müvekkiline ait olduğunu, müvekkilin kooperatif üyesi olduğunun tespiti talep etmiş, davalı vekili davacının daha önce kooperatife üye olup 25/02/1999 tarihli yönetim kurulu kararı ile davacının talebi üzerine dükkanların …..’ a davacı tarafından devredildiğini, dolayısıyla dükkanların ve kooperatif üyeliğinin davacı tarafından …..’ a devredildiğini, 1 nolu dükkandaki davacının kooperatif üyeliğinin ise 12/07/2000 tarihli yönetim kurulu kararı ile davacının kooperatife borçlarını ödemediğinden kooperatif üyeliğinden çıkarıldığını savunmuş, davacı vekili müvekkilinin kooperatif deki 10 nolu dükkanı satmadığını, halen kendi adına olduğunu, kooperatif üyeliğini devretmediğini, ayrıca ihraç kararının da tebliğ edilmediğini beyan etmiş olup, davalı vekilinin 7 nolu celsenin 1 nolu ara kararı ile davacının devre ilişkin başvurusu ve evrakları ile çıkarma kararına esas 1 ve 2 ihtarların ve çıkarma kararının davacıya tebliğine ilişkin tebligat örneğini sunması için 2 hafta kesin süre verilmiş, davalı vekili 7 nolu celsede 1 nolu ara kararda istenen belgelerin kendilerinde mevcut olmadığını beyan etmiş, bilirkişi raporunda da açıklandığı üzere davacının davalı kooperatif de iki adet iş yerine üye olduğu, tapu kaydının halen kooperatif adına kayıtlı olduğu, davacının davalı kooperatife 18/12/2017 tarihli ihtarnamesinde tapular çıkarılmış ise tapuların gönderilmesini istediği, borcu var ise kendisine bildirilmesini talep ettiği, kooperatifler kanunun 27.maddesine göre davacıya aidat borcunu ödemesi için ihtarnamenin gönderilmediği, yine genel kurulca yönetim kuruluna ihraç kararı için yetki verildiğine dair bir belgenin bulunmadığı, dolayısıyla davacının ihraç kararının usulüne uygun olmadığı subut bulmakla davanın kabulüne karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin davalı aleyhine açmış olduğu kooperatif üyeliğinin tespiti davasının KABULÜ ile, davacının davalı …. Toplu İş Yeri Yapı Kooperatifinin üyeliğinin tespitine,
2-Davacı lehine takdir edilen 3.400,00.-TL.vekalet ücreti ile davacının yaptığı 899,55.-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 54,40.-TL karar harcından peşin alınan 31,40.-TL harcın mahsubu ile bakiye 23,00.-TL harcın davalıdan alınıp hazineye gelir kaydına.,
4-Kalan gider avansının karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeler Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) Davacı vekili Av. …., Davalı vekili Av. … yüzüne karşı verilen karar, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/01/2020

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Davacı Yargılama Giderleri
67,40.-TL İlk masraf
600,00.-TL Bilirkişi ücreti
+ 232,15.-TL Yargılama gideri
899,55.-TL