Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1013 Esas
KARAR NO : 2022/239

DAVA : İstirdat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/11/2016
KARAR TARİHİ : 07/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 25/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin belirtilen adresinde ticari faaliyette bulunduğunu, 22/09/2015 tarihinde meydana gelen hırsızlık olayında şirket yetkilisi …..’in aracından içerisinde boş çek koçanları, müşteri çekleri ve kartlan bulunan evrak çantasının çalındığını, bunun üzerine Küçükçekmece C. Başsavcılığının ….. soruşturma dosyası ile şikayette bulunduklarını, ayrıca Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin ….. Esas sayılı dosyası ile çek iptal davası açtıklarını, açılan çek iptal davasında çalınan iş bu müşteri çekleriyle ilgili olarak 06/10/2015 tarihli ödeme yasağı kararı verildiğini» müvekkilinden çalınan çekler armasında dava konusu (l)-Keşidecisi ….. Tekstil Mak.San.Ltd.Şti., …. Bankası ….. Şubesine ait ….. hesap nolu, ….. çek nolu, 10/12/2015 tarihli, 10.000,00TL bedelli, (2)-Keşidecisi ….., …bank …. Şubesine ait …. hesap nolu, …. çek nolu, 31/01/2016 tarihli. 13.500,00TL bedelli, (3)-Keşidecisi …., …. Bankası … Şubesine ait …. hesap nolu, …. çek nolu, 10/02/2016 tarihli, 25.000,00TL bedelli, (4)-Keşidecisi ….., …. Bankası … Şubesine ait … hesap nolu, …. çek nolu, 10/03/2016 tarihli, 25.000,00TL bedelli,(5)-Keşidecİsi … Plastik Kalıp Mak. İmal. Oto ve Perde Sis. San. Tic. Ltd.Şti., ….bank … Şubesine ait …. hesap nolu, …. çek nolu, 20/03/2016 tarihli, 15.000,00TL bedelli çeklerin bulunduğunu, iş bu dava konusu çeklerin de aralarında bulunduğu müvekkilinden çalınan müşteri çekleri hakkında Bakirköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin ….. Esas sayılı dosyasında yürütülen yargılama sırasında davalı …. tarafından dosyaya yazılı beyanda bulunularak iş bu istirdat davasına konu edilen çeklerin davalıda olduğu bilgisinin verildiğim, davalının vekili vasıtasıyla verdiği dilekçede yukarıda belirtilen 1-2-3-4 sıra nolu çeklerin …. Dağıtım San.Tic.A.Ş. tarafından davalıya verildiği, 5.sıradaki çekin ise …. Mim.tç Mim. ve Müh.Tic.Ltd.Şti. tarafından davalıya verildiğinin beyan edildiğini, 2-3-4.sıradaki çeklere müvekkili şirkete atfen basılan kaşelerin ve imzaların sahte olduğunu, 1 .sıradaki çekin müvekkili taralından …. Makinadan, 5, Sıradaki çekin ise …. Makine firmasından alındıktan sonra çalındığım, dolayısıyla dava konusu çeklerin ciro silsilesinin kopuk olduğunu, çeklerde cirosu olan … ve …. firmalarının kaşe ve imzalarının sahte olduğu, bu unvan altında faaliyet yürüten hiçbir bir firmanın olmadığını tespit ettiklerini, … San.Tic.A.Ş,firması ile yapılan görüşmede de, çeklere atılan kaşe ve imzalarının kendilerine ait olmadığını, … firması ile ticari ilişkilerinin olmadığını beyan ettiklerini, dava konusu çekleri elinde bulunduran ….’nin çekleri kötü niyetli olarak borçlu zararına hareket ettiğini, davalının çekte kendisinden önce görünen ancak sahte kaşe ve imzalarla ciro edilen sahte ünvanlı firmalarla bir ticari ilişkisinin olmadığını, bu nedenlerle öncelikle dava konusu sahte cirolu çeklere istinaden müvekkili şirket hakkında icra takibi başlatılmaması ve varsa başlatılan icra takiplerinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir karan verilmesini, dava konusu çek bedellerinin davalıdan istirdadı İle müvekkiline verilmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
CEVAP;Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinde belirtilenin aksine 5 adet çekin müvekkilinin ihtiyacı için kullandığı kredi için ….bank …. Şubesine ciro edilip verildiğini, dolayısıyla davanın muhatabının müvekkili şirket değil ….bank ….. Şubesi olduğunu, davanın süresinde açılıp açılmadığının araştırılması gerektiğini, davacının çeklerdeki imza ve kaşelerin sahte olduğuna, kaşesi basılan firmaların olmadığına yönelik beyanlarının da şüpheli olduğunu, zira kendisini mahkeme yerine koyup nasıl böyle bir kanıya vardığını anlamadıklarını ve bu hususun açıklığa kavuşturulması gerektiğini, davacının iddia ettiği çeklerde ciranta olarak görünen … Akaryakıt ünvanlı şirketin gerçekte …. Akaryakıt A.Ş. olduğu yönündeki beyanlarında doğru olmadığını, bu kişilerin söylediklerinin mutlak değişmez bir hakikat olmadığım, müvekkili şirketi zarara uğratmak için bilerek ciro edilme olasılığının olduğunu, bu hususları mahkemenin araştırması gerektiğini, sahtecilik varsa bunu ileri sürecek olanın davacı değil kendi yerine sahte kaşe ve İmza kullanılan senet borçlusu olduğunu, dava konusu ..,..,…,… seri nolu çeklerin müvekkiline …. İsimli şahıs tarafından …. Akaryakıt ünvanlı şirket temsilcisi olduğunu beyan ederek, …. seri nolu çekîn İse … isîmli şahıs tarafından …. ünvanlı şirket temsilcisi olduğunu beyan ederek verildiğini, söz konusu çeklere İlişkin çek teslim bordrolarının müvekkiline ait işyerinde düzenlendiğini, ancak bunların 12/06/2016 tarihinde meydana gelen yangın neticesinde zayi olduğunu, zayi belgesinin verilmesi ile ilgili davanın Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Esas sayılı dosyasında devam ettiğini, çeklerdeki ciro zincirinin kopuk olduğu yönündeki İddianın da doğru olmadığını, zira; dava konusu çeklerde davacının yada ciro zincirinde yer alan cirantalara ait imzalar sahte olsa bile diğer İmzalar bundan etkilenmeyeceği için imzaları geçerli olan senet ilgilerinin senetler dolayısıyla sorumluluklarının devam ettiğini, söz konusu çeklerinde ciro zincirinin kopuk olmadığım, müvekkilinin çeklerin şeklen hamiliyken ….bank … Şubesine ciro ettiğini, bu nedenle müvekkilinin çeklerden doğan hakları kullanmakta yetkili olduğunu, müvekkilinin iddianın aksine dava konusu çekleri İktisabında kötü niyetli yahut borçlunun zararına hareket etmediğini, kendinden Öneki imzaların sahte olup olmadığını yada hayali kişilerin imzalarını taşıyıp taşımadığını araştırmak gibi bir ödevinin bulunmadığını, bunu ispat etme yükümlüğünün davacıya ait olduğunu, bu hususun yüksek mahkeme kararlarında sabit olduğunu, aynca davacının hırsızlık olayının ceza mahkemesi kararıyla sabit olmadığım, müvekkilinin kötü niyetli olmadığı gibi çeklerin nza dışı elden çıktığını bilecek durumda olmadığını, bu nedenlerle davanın usulden reddine, aksi halde esastan reddine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
06/09/2018 Tarihli Bilirkişi Raporunda;
1- Davacı ….. Sert Krom Kaplama San, ve Tic .Ltd. Şti.’ne ait incelenen 2015-2016 yılları ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin süresinde yapıldığı, 2015-2016 yıllan yevmiye defterlerinin kapanış tasdiklerinin de süresinde yapıldığı, bunun dışında incelenen ticari defterlerin muhasebe usul ve esaslarına uygun şekilde tutulduğu, ticari defterlerin kendi içerisinde birbirini teyit eder nitelikte oldukları tespit edilmiştir.
2. Dava konusu edilen çeklerin davacı şirket ticari defterlerinde yer alıp almadığı, yer alıyorsa kimden alındığı ve kime verildiği, çekin alındığı ve çekin verildiği kişi veya şirketlerle davacının ticari ilişkisinin olup olmadığı ile ilgili bilgiler ayrı ayrı aşağıda yer almaktadır.
A. Keşidecisi ….. Tekstil Mak.San.Ltd.Şti., …. Bankası ….. Şubesine ait ….. hesap nolu. ….. çek nolu, 10/12/2015 tarihli, 10,000,00TL bedelli çek Davacı ticari defterlerinde yer almakta olup, davacıya ….. Mak. Ltd Ştfden geçmiştir. Çekin 11.12.2015 tarihinde ….. Mak. Ltd Şti. carisine iade edilmiş şekilde işlem yapılmıştır. Dolayısı ile davacı ile çeki aldığı …. Mak. Ltd Şti. arasında ticari ilişki bulunmaktadır. Çekin ekran görüntüsünde, çekin, davacı …. Ltd Şti’den sonra ….. Tekstil A.Ş.’ye geçtiği görülmektedir. Davacı şirket ticari defterlerinin incelenmesinden, davacı ile ….. Tekstil A.Ş. arasında herhangi bir ticari ilişki tespit edilememiştir.
B. Keşidecisi ….., ….bank …. Şubesine ait …. hesap nolu, … çek nolu, 31/01/2016 tarihli, 13.500,00TL bedelli çek Davacı ticari defterlerinde yer almakta olup, davacıya …..’dan geçmiştir. Çek, davacının portföyünde gibi işlem yapılmıştır. Davacı ile çeki aldığı ….. arasında ticari ilişki bulunmaktadır. Çekin ekran görüntüsünde, çekin, davacı ….. Ltd Şti Men sonra ….. Tekstil A.Ş.’ye geçtiği görülmektedir. Davacı şirket ticari defterlerinin incelenmesinden, davacı ile ….. Tekstil A.Ş. arasında herhangi bir ticari ilişki tespit edilememiştir.
C. Keşidecisi ….., …. Bankası ….. Şubesine ait … hesap nolu, ….. çek nolu, 10/02/2016 tarihli, 25.000,00TL bedelli çek davacıya ait ticari defterlerde tespit edilememiştir. Çekin ekran görüntüsünde, çekin, davacı …. Ltd Şti’den sonra ….. Tekstil A.Ş.’ye geçtiği görülmektedir. Davacı şirket ticari defterlerinin incelenmesinden, davacı ile ….. Tekstil A.Ş. arasında herhangi bir ticari ilişki tespit edilememiştir.
D. Keşidecisi ….., …. Bankası ….. Şubesine ait …. hesap nolu, …. çek nolu, 10/03/2016 tarihli, 25.000,00TL bedelli çek davacıya ait ticari defterlerde tespit edilememiştir. Çekin ekran görüntüsünde, çekin, davacı …. Ltd Şti’den sonra ….. Tekstil A.Ş.’ye geçtiği görülmektedir. Davacı şirket ticari defterlerinin incelenmesinden, davacı ile ….. Tekstil A.Ş. arasında herhangi bir ticari ilişki tespit edilememiştir.
E. Keşidecisi …. Plastik Kalıp Mak. İmal. Oto ve Perde Sis. San. Tıc. Ltd.Şti., ….bank …. Şubesine ait … hesap nolu, …. çek nolu,
20/03/2016 tarihli, 15.000,00TL bedelli çek davacı ticari defterlerinde yer almakta olup, davacıya …. Makine’dan geçmiştir. Çek, davacının portföyünde gibi işlem yapılmıştır. Davacı ile çeki aldığı … makine arasında ticari ilişki bulunmaktadır. Çekin ekran görüntüsünde, çekin, … Makine’dan ….. Tekstil’e geçtiği ve iki ciro arasında davacının cirosunun bulunmadığı tespit edilmişin Davacı şirket ticari defterlerinin incelenmesinden, davacı ile …. Tekstil Ltd Şti arasında herhangi bir ticari ilişki tespit edilememiştir.
Yukarıdaki Tespitler dışında, davacı ticari defterlerinde, davacı ile, davalı … Teksti) A.Ş. arasında ticari ilişkiyi gösterir herhangi bir yevmiye kaydı tespit edilememiştir.
Sonuç ve kanaattir.
13/08/2021 Tarihli Bilirkişi Raporunda;
…. Bankası A.Ş, ….. Şubesine ait, keşidecisi ‘’….. Tekstil Makinalan San.Ltd.Şti.1” olan, “İSTANBUL – 10/12/2015” keşide yer ve tarihli, “….” numara ve “10,000.00/ Onbin TL” meblağlı, “….. MAKİNA YEDRK PARÇA ÜR. SAN.TİC.LTD.ŞTİ.” emrine yazılı, … bank …. Şubesine ait, keşidecisi “…..*’ olan, ‘’İstanbul 31.01.2016” keşide yer ve tarihli, “…” numara ve “13.500/ Ontlçbinbeşyüz TL” meblağlı, “… San. ve Tic.Ltd.Şti.” emrine yazılı,
…. Bankası A.Ş, ….. Şubesine ait, keşidecisi “….” olan, “…. Ltd. Şti. emrine yazılı, “25.000/ Yirmibeşbin TL” meblağlı;
“İstanbul – 10/03/2016” keşide yer ve tarih, “…” numaralı,
“İstanbul – 10/12/2016″ keşide yer ve tarih, “….” numaralı, çek asıllannm (toplam 4 adet) arka yüzlerinde “…. SAN. TİC. LTD.ŞTİ.” içerikli kaşe İzlerinin üzerinde atılı bulunan ciranta imzalarının, davacı şirket yetkilisi …..’in eli ürünü olmadığı kanaatine varılmıştır.
12/11/2021 Tarihli Bilirkişi Ek Raporunda;
Davacı şirket yetkilisi …..’in referans imzaları ile aralarında genel biçimlendirme, imza yolu ve karşılaştırmalı incelemelerde esas alınan diğer kriterler itibariyla aynı elden çıktıklarını gösterir nitelikle uygunluk ve benzerlik saptanmdığından; inceleme konusu, …bank … şubesine ait, keşidecisi “… San. Tic. Ltd. Şti.” olan, “Ankara-20/03/2016” keşide yer ve tarihli, “….” numara ve “15.000,00” meblağlı, “… SAN. TİC. LTD. ŞTİ.” emrine yazılı ön ve araka yüzündeki imzaların, davacı şirket yetkilisi …..’in eli ürünü olmadığı kanaatine varılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, çeklerin ve bedellerinin 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesine dayalı olarak istirdatı istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Elden çıkan çek” başlıklı 792. maddesi (eTTK’nın 704. maddesi) ise;
“(1) Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür”
hükmünü içermektedir.
İstirdat davası olarak nitelenen bu dava özü itibariyle menkullerin iadesini sağlamak için açılan menkul davası niteliğindedir. Medeni hukukta bu dava gasp, çalınma veya ziya hâllerinde sadece kötü niyetli değil, iyi niyetli hamile karşı da açılmakta ise de, kambiyo senetleri yönünden bir sınırlama getirilmiş ve aynî haklardaki genel prensipten ayrılmak suretiyle, söz konusu davanın yalnızca kötü niyetli veya senedi iktisabında ağır kusuru bulunan kimselere karşı açılabileceği esası benimsenmiştir. Bu tür davalarda, davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötü niyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
Davacı yan;
Keşideci … San.Tic.Ltd Şti olan 15.000 TL bedelli 20/03/2016 keşide tarihli … Çek nolu …bank …. şubesine ait …San ve Tİc Ltd Şti lehine keşide edilen çek
* Keşideci ….. tekstil makineleri san tic.ltd şti olan 10.000 TL bedelli 10/12/2015 keşide tarihli …. Çek nolu …. Bankası ….. şubesine ait ….. MAkine yedek parça ür.san .tic.ltd ştilehine kşide edilen çek
* Keşideci …. olan 25.000 TL bedelli 10/03/2016 keşide tarihli …. Çek nolu …. Bankası ….. şubesine ait … LTD ŞTİ lehine kşide edilen çek
* Keşideci ….. olan 3.500 TL bedelli 31/01/2016 keşide tarihli … Çek nolu …BANK …. şubesine ait … SAN VE TİC LTD ŞTİ lehine kşide edilen çek
** Keşideci …. olan 25.000 TL bedelli 10/02/2016 keşide tarihli …. Çek nolu …. Bankası ….. şubesine ait … LTD ŞTİ lehine keşide edilen çeklerin şirket yetkilisi uhdesinde iken çalındığını iddia etmiş ve de yetkili hamil olduğunu savunduğu davalıya karşı iş bu davayı açmıştır.
Küçükçekmece CBS ….. soruşturma sayılı dosyasında daimi arama kararı verildiği görülmüştür.
Dava konusu çeklerin dava dışı ….bank A.Ş. den temin edilerek kasaya alındığı ve de imza incelemesi yapıldığı ,yine dava konusu bir kısım çeklerin dava dışı … bank A.Ş. den tarafından icra takiplerine konu edildiği,davalı tarafın çekilen krediye teminat amacı ile iş bu çeklerin dava dışı bankaya verildiğini ve de dava açıldığı tarihteki yetkili hamilin kendilerinin olmadığını davanın pasif dava ehliyetinden reddini talep etmiştir.
Dava dışı banka tarafından gelen cevap uyarınca dava tarihindeki yetkili hamilin banka olduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklandığı üzere her ne kadar dava konusu çeklerde davacının imzası yer almadığı anlaşılmış ise de ; iş bu davanın çeki elinde bulunduran yetkili hamile karşı açılması gerekmektedir.İş bu sebeple davanın pasif dava ehliyeti yokluğu sebebi ile reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM;Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın pasif dava ehliyeti yokluğu sebebi ile REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürülükte bulunan haçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70- TL harcın 1.511,36 TL peşin harçtan mahsubu ile kalan 1.430,66‬ TL bakiye harcın davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Yürürlükteki AAÜT 7/2 maddesi uyarınca hesap edilen maktu 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Kullanılmayan gider avansı konusunda HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra karar verilmesine,

Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 vd. maddeleri gereğince (5235 sayılı Kanunun 2. maddesi de dikkate alınarak) davacı vekili e-duruşma ile ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya başka bir mahkeme aracılığıyla gönderilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/03/2022

Katip ….
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır