Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/238 Esas
KARAR NO : 2023/264
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 14/03/2023
KARAR TARİHİ : 16/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP:
Davacı tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; … Bankası’nın … Şubesi’ne ait bir adet … nolu çekin uzun yıllar önce ellerinde olmayan sebeple kaybolduğunu, çekin kaybolduğunu sonradan öğrendiğini, banka şubesine müracaat ettiğinde çekin kaybolduğundan haberdar olduğunu, çekin şirketlerine ait olduğunu, kaybolması nedeniyle üçüncü kişilerin eline geçmesi halinde mağdur olacaklarını, çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Dava, TTK’nın 757, 764/1 ve 818/1 maddeleri uyarınca açılan kıymetli evrak iptali davasıdır.
Yüksek Yargıtay … hukuk Dairesinin istikrar kazanmış kararlarında belirtildiği üzere; henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılma- yacağından hesap sahibi tarafından zayi nedeni ile iptal davası açılamaz. Ele geçirilenlerce imzalanıp doldurulması sonrasında çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası açılabilir. Boş çek yapraklarına dayanarak iptal isteminde bulunmakta hukuki yarar bulunmamaktadır. TTK’nun 818 inci maddesi yollaması ile aynı yasanın 680 inci madde uyarınca bir çekin kısmen doldurulmuş veya sadece imzalanmış olması hâlinde tedavüle çıkarılması mümkün ve geçerli olup böyle bir çek için TTK’nın 757,758,759 ve devamı maddeleri uyarınca iptalini istemek hakkı sadece hamile aittir. Böyle bir iddiaya sahip keşideci yani imzasını içeren fakat kaybettiği çekin bedelinin kendisinden istenmesi hâlinde aynı kanunun 792 inci maddesi uyarınca borçlu olmadığının tespiti yönünde dava açmak hakkına sahiptir. Çek iptali davası ile amaçlanan hamilin belgesi olarak borçludan çek bedel tahsil hakkı sağlamaktır. Keşidecinin böyle bir alacağı da söz konusu değildir. Çek keşidecisi bu hâli ile ancak rızası dışında elinden çıktığını söylediği çek bedeli kendisinden talep edildiğinde veya çekin kimde olduğunu öğrendiğinde TTK’nun 790-792 inci maddeleri uyarınca çeki elinde bulunduran kişiyi hasım gösterip davasını açmak ve mahkemeden o aşamadan sonra tedbirleri istemek hakkına sahiptir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas, … Karar sayılı ilamnına göre;
“…Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, keşideci tarafından çek iptali davası açılamayacağı, davalılara husumet yöneltilemeyeceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir. Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davacı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA…”
Dosya ve tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; Davacının 15/03/2023 havale tarihli dilekçesi içeriğine göre iptalini talep ettiği çekin keşidecisi olduğunun anlaşılması; çek iptali davasının ancak yetkili meşru hamil tarafından açılabileceği, keşideci olan davacının huzurda görülen davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı anlaşıldığından, hukuki yarar yokluğuna ilişkin dava şartı eksikliğinin re’sen gözetileceğinden davanın usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Açılan davanın HMK’nın 114/1-(h) ve 115/2. maddeleri uyarınca hukuki yarar yokluğu nedeniyle dava şartı noksanlığından USULDEN REDDİNE,
2-Peşin harcın mahsubu ile bakiye harç tayinine yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde davacı tarafından yatırılan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine
Dair davacının yokluğunda HMK 394/5 ve 341/1 maddesi gereğince tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.16/03/2023
Katip …
☪e-imzalıdır.☪
Hakim …
☪e-imzalıdır.☪