Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/20 Esas
KARAR NO : 2023/8

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 06/01/2023
KARAR TARİHİ : 09/01/2023
K. YAZIM TARİHİ : 13/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … Sanayi ve Dış Tic.Ltd.Şti. Yetkilisi ….’ün söz konusu çek yaprakları uhdesinde iken 05/01/2023 tarihinde şirketin, “… Mah. … cad. No:…. Küçükçekmece İstanbul ” adresinden ayrılmış ve saat 19:00 sıralarında ikamet ettiği Bağcılar adresine geldiğinde cebinde çeklerin olmadığını fark ettiğini, ertesi gün 06/01/2023 tarihinde şirket adresine dönmüş ve çekleri yanına almamış olma ihtimaline karşı şirket kasasına kontrol ettiğinde çeklerin olmadığından emin olduğunu, bunun üzerine ivedilikle …. Polis Merkezi’ne giderek çeklerin zayi olduğuna ilişkin şikayetçi olduğunu, müvekkili ….ün yetkilisi olduğu …. Sanayi ve Dış Tic adına … BANKASI … ŞUBESİ … IBAN numaralı hesabı üzerinden keşide edilen …. seri numaralı ve …. seri numaralı çekin zilyedi olduğunu, yukarıda belirtilen olay sonrasından müvekkilinin zilyedi olduğu iş bu çekin kaybedilmiş, rızası dışında elinden çıktığını, çekin kaybolduğunun fark edilmesinden sonra müvekkili tarafından …. Polis Merkezi Amirliğinden şikâyette bulunulmuş ve muhatap bankaya gerekli talimatın verildiğini, ancak çeki eline geçiren kişinin, çek karşılığını bankadan tahsil etmesi veya çeki işletmesi tehlikesinin halen söz konusu olduğunu, ayrıca ekte sunulmuş olunan müvekkilinin ifadesinde imzalı ve boş bir şekilde çekin kaybedildiğini, yani çekin 3. Kişiler tarafından doldurulmasının müvekkili açısından çok tehlikeli olup telafisi imkansız zararları ortaya çıkartacağını, çek bedelinin bankadan alınmaması için öncelikle ödeme yasağı konulmasını, devamında da adı geçen çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etme zaruretinin hasıl olduğunu, öncelikle … bankası … Şubesi’ne müzekkere yazılmasını ve ödeme yasağı konulması yönünde tedbir alınmasını, … bankası …. Şubesi’nin …. Iban numaralı hesabı üzerinden keşide edilen … seri numaralı çekin ve … seri numaralı çeklerin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini bahse konu çekin kötü niyetli üçüncü kişilerin eline geçmesi halinde müvekkilinin maddi zarara uğrayacak ve bu hususun müvekkili şirketin mağduriyetine sebep olacağından muhatap banka nezdinde ödenmemesi hususunda ödeme yasağı konulmasına, zayi sebebi ile çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, kıymetli evrak iptali istemine ilişkindir. Kıymetli evrak ile tacirlere ait diğer defter ve belgelerin iptali konusunda Türk Ticaret Kanunu’nda çeşitli düzenlemeler öngörülmüştür.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin istikrar kazanmış kararlarında belirtildiği üzere; henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılmayacağından hesap sahibi tarafından zayi nedeni ile iptal davası açılamaz. Ele geçirilenlerce imzalanıp doldurulması sonrasında çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası açılabilir. Boş çek yapraklarına dayanarak iptal isteminde bulunmakta hukuki yarar bulunmamaktadır. TTK’nın 818 inci maddesi yollaması ile aynı yasanın 680 inci madde uyarınca bir çekin kısmen doldurulmuş veya sadece imzalanmış olması hâlinde tedavüle çıkarılması mümkün ve geçerli olup böyle bir çek için TTK’nın 757,758,759 ve devamı maddeleri uyarınca iptalini istemek hakkı sadece hamile aittir. Böyle bir iddiaya sahip keşideci yani imzasını içeren fakat kaybettiği çekin bedelinin kendisinden istenmesi hâlinde aynı kanunun 792 inci maddesi uyarınca borçlu olmadığının tespiti yönünde dava açmak hakkına sahiptir. Çek iptali davası ile amaçlanan hamilin belgesi olarak borçludan çek bedel tahsil hakkı sağlamaktır. Keşidecinin böyle bir alacağı da söz konusu değildir. Çek keşidecisi bu hâli ile ancak rızası dışında elinden çıktığını söylediği çek bedeli kendisinden talep edildiğinde veya çekin kimde olduğunu öğrendiğinde TTK’nun 790-792 inci maddeleri uyarınca çeki elinde bulunduran kişiyi hasım gösterip davasını açmak ve mahkemeden o aşamadan sonra tedbirleri istemek hakkına sahiptir.
Dosya tüm deliller ile birlikte incelenmekle; Davacı vekilinin 06/01/2023 tarihli dilekçesinde davacının iptali istenen çekin keşidecisi olduğunun anlaşılması ve çek iptali davasının yetkili meşru hamil tarafından açılabileceği, keşideci olan davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığı, hukuki yarar yokluğuna ilişkin dava şartı eksikliğinin re’sen gözetileceğinden davanın usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Açılan davanın HMK’nın 114/1-(h) ve 115/2 maddeleri uyarınca hukuki yarar yokluğu nedeniyle dava şartı noksanlığından USULDEN REDDİNE,
2-Peşin harcın mahsubu ile bakiye harç tayinine yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde davacı tarafından yatırılan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine,
Dair davacı vekilinin yokluğunda HMK 394/5 ve 341/1 maddesi gereğince tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere dosya üzerinden karar verildi. 09/01/2023

Katip ….
☪e-imzalıdır.☪

Hakim ….
☪e-imzalıdır.☪