Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/868
KARAR NO : 2022/1060

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 18/10/2021
KARAR TARİHİ : 26/10/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 03/11/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesi ile ;Davacı şirketlerin …. Mah. …. Biv. No:…. …. …. İstanbul adresinde bulunan depolarında 02/10/2021tarihinde yangın çıktığını,01/01/2010-31/12/2020 yılları arasında bulunan alış-satış faturaları, mahsup dosyaları, çeklerle ilgili görüntüler, nakit makbuzlar, bankalarla ilgili dekontlar ve şahit numunelerin yanarak kullanılamaz hale geldiğini, Avcılar itfaiye Daire Başkanlığının hasar durumunu gösterir yangın raporunun düzenlenmiş olduğunu, 01/01/2010-31/12/2021 dönemlerine ilişkin belirtilen belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLER VE GEREKÇE:
Büyükçekmece …Noterliği’nin, İstanbul Gelir İdaresi Başkanlığı Anadolu Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün, Avcılar Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün müzekkere cevaplarının dosyamız arasına alındığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi … tarafından mahkememize sunulan 08/03/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı şirketler tarafından ZAYİ Belgesi talep edilen Şahit numuneler yönünden, şahit numunelerinin ticari defter ve kayıtlardan tespit edilmesi imkanı bulunmadığı anlaşılmakla, davacı şirketler vekili dilekçesinde numunelerin 2 yıl boyunca saklanması gerektiğini belirtmiş olduğundan 02/10/2019 tarihinden sonraki dönemler için zayi belgesi verilmesi takdirinin Sayın Mahkemenize ait olduğu, davacı şirketler tarafından zayi belgesi talep edilen nakit makbuzlar, satış faturaları, alış faturalarının, ticari defterlerden bağımsız olarak ibrazı gerektiğinden, salt ticari defter ibrazı ile ispat yükümlülüğünün yerine getirilemeyeceği anlaşılmakla; 02/10/2011 tarihinden önceki tüm dayanak belgelerin TTK ya göre saklama süresi tamamlandığından, 02/10/2011 tarihinden sonraki dönemler için zayi belgesi verilmesi takdirinin mahkemeye ait olduğu ,davacı şirketler tarafından zayi belgesi talep edilen banka dekontları, mahsup dosyaları, çek görüntülerinin, ilgili bankalar ile ticari defter ve kayıtlardan tespit edilebileceği anlaşılmakla; 02/10/2011 tarihinden önceki tüm dayanak belgelerin TTK ya göre saklama süresi tamamlandığından, 02/10/2011 tarihinden sonraki dönemler için zayi belgesi verilmesi takdirinin mahkemeye ait olduğu kanaati ile rapor sunmuştur.
Bilirkişi … tarafından mahkememize sunulan 23/05/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle;Davacı şirketler tarafından Zayi Belgesi talep edilen Şahit numuneler yönünden, şahit numunelerinin ticari defter ve kayıtlardan tespit edilmesi imkanı bulunmadığı anlaşılmakla, davacı şirketler vekili dilekçesinde numunelerin 2 yıl boyunca saklanması gerektiğini belirtmiş olduğundan 02/10/2019 tarihinden sonraki dönemler için zayi belgesi verilmesi takdirinin mahkemeye ait olduğu, davacı şirketler tarafından Zayi Belgesi talep edilen Nakit makbuzlar, Satış faturaları ve Alış faturalarının, ticari defterlerden bağımsız olarak ibrazı gerektiğinden, 02/10/2011 tarihinden önceki tüm dayanak belgelerin TTK ya göre saklama süresi tamamlandığından, 02/10/2011 tarihinden sonraki dönemler için zayi belgesi verilmesi takdirinin mahkemeye ait olduğu, davacı şirketler tarafından zayi belgesi talep edilen banka dekontları, mahsup dosyaları, çek görüntülerinin, ilgili bankalardan temin edilebileceği anlaşılmakla; 02/10/2011 tarihinden önceki tüm dayanak belgelerin TTK ya göre saklama süresi tamamlandığından, 02/10/2011 tarihinden sonraki dönemler için zayi belgesi verilmesi takdirinin mahkemeye ait olduğu, ticari defterler yönünden ise saklama süresi en son kayıt tarihinden itibaren 10 yıl olmakla birlikte huzurdaki olayda ticari defterlerin zayi olduğuna ilişkin dava dilekçesinde beyan/talep bulunmadığının anlaşıldığı, mahkemenizde; davacı şirketlerin 2010-2020 arasındaki ticari defterleri yönünden, zayi olduğu ve zayi belgesi talep edildiği yönünde kanaat oluşması halinde, rapor içeriğinde verilen tabloda belirtildiği gibi, E-defter olmadığı anlaşılan ticari defterler yönünden Büyükçekmece … Noterliği tarafından gönderilen tasdik bilgilerine göre zayi belgesi verilmesi mahkemeye ait olduğu,… ve … Şti. yönünden; 2011-2012-2013-2014 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri ile 2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları envanter defteri,…. A.Ş. yönünden; 2018-2019-2020 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri,… A.Ş. yönünden 2011-2012-2013-2014 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri ile 2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları envanter defteri,… A.Ş. yönünden 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri için zayi belgesi verilmesi takdirinin mahkemeye ait olduğu görüş ve kanaati ile rapor sunmuştur.
Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. maddesi uyarınca, bir tacirin saklamakla mükellef olduğu defter ve kâğıtlar hırsızlık veya yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle ve kanuni müddet içinde ziya uğrarsa, tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini isteyebilir. Mahkeme, lüzumlu gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir. Böyle bir vesika almamış olan tacir defterlerini ibrazdan kaçınmış sayılır.
TTK’nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir.
Dosya tüm deliller ile birlikte değerlendirildiğinde; TTK’nın 82/7. maddesinde öngörülen hakdüşürücü süre içinde yapıldığı anlaşılmakta olup, TTK’nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekmekte olup davacının tuttuğu tutanak ve tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde dosyada bulunana yangın raporundan da anlaşılacağı gibi davaıcnın işyerinin kısmen yandığı,…. Şti. yönünden; 2011-2012-2013-2014 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri ile 2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları envanter defteri, … A.Ş. yönünden; 2018-2019-2020 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri,… A.Ş. yönünden 2011-2012-2013-2014 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri ile 2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları envanter defteri,…. A.Ş. yönünden 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları yevmiye-kebir-envanter defterlerininin ve davacılara ait 02.10.2011-31.12.2021 tarihleri arasındaki 23.05.2022 tarihli bilrkişi raporunda tespiti yapılan alış-satış faturaları, mahsup dosyaları makbuzlar, dekontlar ve şahit numunelerinin zayi olduğunun tespitine, Saklama süresi dolan belgeler bakımından açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
AÇILAN DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
1-…. Şti. yönünden; 2011-2012-2013-2014 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri ile 2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları envanter defteri, … A.Ş. yönünden; 2018-2019-2020 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri,… A.Ş. yönünden 2011-2012-2013-2014 yılları yevmiye-kebir-envanter defterleri ile 2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları envanter defteri,…. A.Ş. yönünden 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları yevmiye-kebir-envanter defterlerininin ve davacılara ait 02.10.2011-31.12.2021 tarihleri arasındaki 23.05.2022 tarihli bilrkişi raporunda tespiti yapılan alış-satış faturaları, mahsup dosyaları makbuzlar, dekontlar ve şahit numunelerinin TTK’nın 82/7. maddesi gereğince zayi olduklarının tespitine, bu defterler için zayi belgesi verilmesine,
2-Saklama süresi dolan belgeler bakımından açılan davanın REDDİNE,
3-Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının peşin yatırılan 59,30-TL den mahsubu ile eksik kalan 21,40-TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan kısmının karar kesinleşince ve HMK 333. maddesi gereğince davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı HMK 394/5 ve 341/1 maddesi gereğince tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 26/10/2022

Katip … Hakim …
¸ ¸.iş Bu Evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanununun 5. Madde Uyarınca Güvenli Elektronik İmza İle İmzalanmış Olup, 22. Madde Uyarınca Da Islak İmza İle İmzalanmayacaktır.”