Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/501 Esas
KARAR NO : 2022/609

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/06/2021
KARAR TARİHİ : 31/05/2022
K. YAZIM TARİHİ : 26/07/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVADA
TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafın Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla Kambiyo Senetlerine Mahsus Genel Haciz Yolu ile icra takibi başlattığını, ancak, takip dosyasındaki tebligat usulsüz olup müvekkiline ulaşmadığını, müvekilinin dosyadan henüz haberdar olduğunu, icra takip dosyası incelendiğinde ; tebligatın önce “… Mah. … Cad. No:…. Gemlik/BURSA” adresine çıkarıldığı ve iadesi üzerine farklı bir adres olan “… Mah. … Sk. No:.. İç Kapı No:4 Gemlik/BURSA” adresine MERNİS şerhli olarak gönderildiği ve T.K. m.21/2 gerekçesiyle muhtara tebliğ edildiğinin görüldüğünü, bu adreslerin tebligat tarihi itibariyle müvekkilinin mernis adresleri olmadığını, bu bakımdan tebligatların usulsüz olduğunu, takibe konu çekte müvekkiline atfedilen ciro imzası müvekkiline ait olmadığını, ancak, müvekkilinin icra takibinden yeni haberdar olduğundan huzurdaki davayı da henüz açabildiğini, müvekkilinin davalı tarafa borçlu olmadığını, kesinleşen icra takibi sonrasında müvekkilinin malvarlığına ve maaşına haciz tatbik edildiğini beyanla öncelikle müvekkilinin mağduriyetini engellemek maksadıyla Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı takibin teminatsız veya aksi kanaat halinde uygun bir teminat mukabilinde dava sonuna kadar tedbiren durdurulmasını ve hacizlerin kaldırılmasını, Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibin teminatsız veya aksi kanaat halinde uygun bir teminat mukabilinde icra veznesindeki paranın davalıya verilmemesi yönünde tedbir kararı verilmesini, müvekki- linin davalı tarafa Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasının takip çıkış miktarı olan 110.425,00 TL kadar borçlu olmadığının tespitini, 10.836,50 TL’nin istirdatı ile davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibin iptali ile davalı taraf aleyhine asıl alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükme- dilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Enerji Tek. San. ve Tic. Ltd. Şirketi, Avrupa’nın en önemli klima üreticilerinden biri olan ve 70 yıldır klima pazarında faaliyet gösteren … firmasının … ve … marka ürünlerinin ithalatını ve yurtiçi pazarına yönelik ticaretini yürütmekte olan, iklimlendirme ve klima sektöründe saygın ve tanınan bir şirket olduğunu, davacı takip borçlusu ile müvekkili şirketin ticari ilişkisinin kurulduğu dönem itibarıyla davacı ana distribütörlüğünü yaptığı … marka klima ürünlerinin ticaretini sürdürdüğünü, davacı takip borçlusu …, …. DEKORASYON ünvanı ile … Mahallesi …. caddesi No:… Gemlik BURSA adresinde faaliyet gösteren bir tacir olduğunu, takip dosyasında Bakırköy … İcra Müdürlüğü eliyle yapılmış olan yazışmada …. T.C. Kimlik numarası …’in, yapı malzemeleri satış ve bina inşaatı işinden dolayı 01.06.2009 tarihinde vergi mükellefi olduğu Gemlik Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün …. sayılı cevabi yazısı ile bildirildiğini, davacı takip borçlusu, … Vadisi …. işini taşeron olarak yüklendiğini, davalı takip alacaklısı müvekkili şirketten … marka klima üniteleri için teklif istediklerini, kendilerine teklif formu iletildiğini, davacı … kullandığı …. Yapı Dekorasyon ünvanı adı altında babası … ile birlikte çalıştığını, dolayısıyla satış müzakerelerini davacı … ve babası …. (o dönem kullandığı telefon numarası ….) birlikte yürüttüklerini, davacı takip borçlusu ile müvekkilinin teklif formu dahilinde anlaşmaya vardıklarını, irsaliyeler ve faturalar dahilinde ticarete konu emtialar teslim edildiğini, davacı takip borçlusunun iş yeri adresini terk etmiş olduğunun anlaşılması ve borç ödenmeyip parasının mal edinilmeye çalışıldığının tespit edilmiş olmasına göre tahsil edilemeyen paranın KDV’sinin ödenerek zararın ağırlaşmasının önüne geçilmek üzere takip borçlusuna kesilen 4 adet faturadan 2 tanesi borç tahsil edildikten sonra yeniden tanzim edilmek üzere geçici olarak iptal edildiğini, teslim edilen klima ünitelerine karşılık; … Bankası … Şubesi 13.05.2012 tarih …. çek no.lu 15.000,00.-TL bedelli, …. Bankası …. Şubesi 10.08.2012 tarih … çek no.lu 100.000,00.-TL tutarlı bedelli, …. Şubesi 30.08.2012 tarih …. Çek no.lu 12.500,00.-TL bedelli çeklerin tahsilat makbuzu mukabilinde teslim alındığını, …. no.lu ve … no.lu çekler ödendiğini, davacıya satılan klima üniteleri … çarşısına irsaliye ile teslim edildiğini, teknik montajını … yaptığını, davacı takip borçlusuna satılan emtialara karşılık verilen 100.000,00.-TL tutarlı çekin karşılığının olmadığının anlaşılması ve çek bedelinin ödenmemesi üzerine Bakırköy …. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasında kambiyo senetlerine mahsus takip başlatıldığını, tebligatların yasaya uygun olarak yapıldığını, takip borçlusu …’in aldığı mallara karşı ödemediği 100.000,00.-TL nin ticaretin yapıldığı 2012 dönemindeki karşılığı 62.000,00.- ABD dolarına tekabül ettiğini, bu paranın ödenmemiş olması müvekkili şirket yöneticilerinde infiale neden olduğunu, klima ünitelerinin montajının yapıldığı …’nin mal sahibi uluslararası bir Dubai şirketi olan ….’nin Türkiye’de kurulu şirketi …. AŞ’dir. Müvekkil şirket yetkilisi bu paranın ödenmesinin sağlanması için … nezdinde elektronik posta ile girişimlerde bulunduğunu, bunun üzerine …. Gayrımenkul Geliştirme AŞ. Vekili Av. … tarafından tanzim edilip Beyoğlu …. Noterliği eliyle tebliğ edilen 9 Ocak 2013 tarih …. Yev. no.lu ihtarname müvekkili şirkete tebliğ edildiğini, söz konusu ihtarname içeriğine göre söz konusu taşınmazın …. Yatırım ve İşletme Tic. Ltd. Şti. Tarafından kiralandığı anlaşıldığını, bu duruma göre çarşıya yapılan klimatizasyon işinin …. Yatırım ve İşletme Tic. Ltd. Şti. Tarafından sıralı şekilde taşare edildiği anlaşıldığını beyanla davanın reddini, % 20 den aşağıya olmamak üzere icra inkar tazminatının davacıdan alınarak davalı takip alacaklısına ödenmesini, imzaya haksız itiraz nedeniyle %10 imza inkâr tazminatına hükmedilmesini, yargılama gideri ve avukatlık ücretinin davacı takip borçlusu üzerine yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVADA
TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesi ile müvekkili hakkında Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı icra dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, icra takibine konu çekteki imzanın müvekkiline ait olmadığı, bu nedenle müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti ile icra dosyasına cebri icra ile tahsil edilerek alacaklıya ödenen tutarın istirdatı talep ve dava edilmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Dosyaya sunulan 26/04/2022 tarihli bilirkişi Adli Tıp Uzmanı & Adli Bilimler Uzmanı Belge İnceleme Uzmanı … tarafından düzenlenen raporda; inceleme konusu çeklerdeki imzalar ile …’in karşılaştırma belgelerindeki imzaları arasında grafolojik ve grafometrik tanı unsurları açısından saptanan yüksek derecedeki uyumsuzluk ve benzemezlikler nedeni ile, inceleme konusu çeklerdeki …. MALZ. VE YAPI DEKORASYON … kaşesi üzerindeki imzaların, karşılaştırma belgelerindeki İmzalarına kıyasla, …’in eli ürünü olmadığı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Dosyamız arasına celp edilen Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Davacı alacaklının 100.000,00 TL asıl alacak + 125,00 TL yıllık faiz + 10.000,00 çek tazminatı + 300,00 TL çek komisyonundan ibaret toplam 110.425,00 TL 13/08/2012 tarihinde borçlu aleyhine ilamsız icra takip başlatıldığı anlaşıldı.
Huzurda görülen dava menfi tespit ve istirdat davasıdır.
Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır.
Menfi tespit davasında ispat yükü, kural olarak davalı alacaklıya düşer, fakat davacıya (borçluya) düştüğü hâller de vardır; davacı (borçlu), davalının (alacaklının) varlığını iddia ettiği hukuki ilişkiyi (meselâ borcu) sadece inkâr etmekle yetinmekte ise, yani bu hukuki İlişkinin (borcun) hiç doğmadığını ileri sürmekte ise ispat yükü davalıya düşer. Çünkü hukuki ilişkinin (borcun) varlığını iddia eden davalı olduğu için, ispat yükü davalı alacaklıya düşer (6100 sayılı HMK m. 190; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK) m.6). Fakat, alacaklının dayandığı senedin karşılıksız olduğunu ispat yükü, davacıya (borçluya) düşer. Bunun gibi, davacı (borçlu), davalının (alacaklının) iddia ettiği alacağın ödeme, ibra ve takas gibi bir nedenle son bulduğunu ileri sürerse, bu iddiayı ispat yükü de davacı borçluya düşer. (Kuru-El Kitabı, s.370 ilâ 372)
Menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitine yöneliktir. Başka bir deyişle hukuki bir yarar bulunması koşuluyla sonuçta alacak-borç ilişkisi doğuracak bir durumun olmadığının tespiti amaçlanır.
Dayanılan hukuki ilişkinin gerçekten mevcut olmadığı icra takibine maruz kalmadan önce (alacaklının harekete geçmesini beklemeden borçlu olmadığının tespitinde korunmaya değer bir yararı bulunması şartı ile) ileri sürülebileceği gibi, icra takibinden sonrada ileri sürülebilir. Borçlunun icra takibinden önce veya sonra menfi tespit davası açabilmesi için borçlu olmadığının tespitinde hukuki yararının bulunması şarttır. Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar; bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur.
Ancak, borçlu borcunu icra dairesine ödedikten sonra, artık menfi tespit davası açamaz. Bu halde, borçlunun sırf borçlu olmadığının tespitinde, hukuki bir yararı yoktur. Bundan sonra, ödediği paranın geri alınması için bir dava açması söz konusu olur ki, bu da istirdat davasıdır (Hakan Pencanıtez, Oğuz Atalay, Meral Sungurtekin Özkan, Muhammet Özekes, İcra ve İflas Hukuku, s.156- 164).
Bütün mücerret alacaklarda olduğu gibi kambiyo senedi alacağı da kural olarak, uygun bir asıl borç ilişkisine, bir illi ilişkiye dayanır. Bir kambiyo senedi düzenleyip veren ve bu senedi alan herkes, bütün hukuki işlemlerin yapılmasına temel teşkil eden bir gayeye ulaşmak istemektedir. Kambiyo senedinden kaynaklanan talebin geçerliliği, temel ilişkiden kaynaklanan temel talebin ve bununla ilgili olarak taraflar arasında varılmış amaca ilişkin mutabakatın geçerliliğinden tamamen bağımsızdır. Kambiyo senedinden doğan talep hakkına kambiyo hukuku, temel talebe ise, bu talebin ait olduğu hukuk kuralları uygulanır. Hemen belirtmelidir ki, bono, ödeme vaadi niteliğinde bir kambiyo senedi olup, bağımsız borç ikrarını içerir. Bonoda zorunlu şartlardan biri eksik olduğu takdirde, senedin bono niteliği kaybolur. Bunlardan vade ve ödeme yeri esaslı şekil şartlarından değildir. Zorunlu şekil şartlarının yanında seçimlik unsurlar da vardır.
Bonoya isteğe bağlı olarak, faiz, bedelin nakden yada malen alındığı veya yetkili mahkeme kayıtları da konabilir. Yerleşik Yargıtay kararlarında ve öğretide de kabul edildiği üzere, bonolara özgü seçimlik unsurlardan biri de, temel borç ilişkisinden kaynaklanan borcun dayandığı nedenin gösterilmesine yönelik “bedel kaydı”dır. Bu kayıt keşidecinin (borçlunun), senedin lehdarından (alacaklıdan) karşı edayı aldığını ispata yarar.
Temel borç ilişkisinin bir sözcükle senede yansıtılması şeklinde ortaya çıkan bedel kaydının varlığı ya da yokluğu senedin bono niteliğini etkilemez. Zira bono, bağımsız borç ikrarını içeren bir senettir. Bu nedenle, bir illete bağlı olması gerekmez. Bedel kayıtları daha çok keşideci ile lehdar arasındaki iç ilişki yönünden ve ispat konusunda önem taşır. Kişisel def’i nedenlerinin varlığının kanıtlanmasını kolaylaştırır.
Sözü edilen kayıtlar özellikle ispat hukuku açısından ilgilileri bağlayıcı niteliktedir. Bedel kaydı içeren bononun lehdarı, artık senedin “kayıtsız ve koşulsuz bir borç ikrarı olduğu” yolundaki soyutluk kuralına dayanamayacaktır.
Bono nedeniyle borçlu olunmadığının tespitini içeren davada ispat yükü, kural olarak senedin bedelsiz olduğunu iddia eden tarafa aittir.
Dosya ve tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; Davacı tarafından, Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile kambiyo senedine dayalı olarak aleyhine başlatılan icra takibinde borçlu olmadığının tespiti ile icra tehdidi altında ödenen bedelin istirdatı istemli olarak huzurda görülen dava açılmıştır. Dava konusu icra takibine konu çekte ciranta olan davacının çekin arka yüzündeki imzanın kendisine ait olmadığını iddia etmesi üzerine mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda çekin arka yüzündeki imzanın davacının eli ürünü olmadığı tespit edilmiştir. Her ne kadar davalı tarafından dava konusu edilmeyen …. Bankası …. Şubesi’ne ait … çek numaralı çek ile …. Bankası …. Şubesi’ne ait …. çek numaralı çeklerin davacı tarafından müvekkiline cirolanarak herhangi bir itiraza uğramadan ödendiği iddia edilerek huzurda görülen davanın kötü niyetli olarak açıldığı iddia edilmiş ise de … ve … çek numaralı çeklerde davacının keşideci olmaması ve çek bedellerinin keşideci tarafından ödenmiş olması karşısında bu çekler üzerindeki davacı kaşesi altındaki imzalar ile dava konusu çekteki davacı kaşesi altındaki imzanın aynı kişinin eli ürünü olup olmadığının davanın esasına bir etkisinin olmayacağı kanaati ile bu yönde mahkememizce araştırma yapılmamıştır. Tekniğine uygun ve denetime elverişli olarak düzenlendiği kabul edilen bilirkişi raporu doğrultusunda asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
ASIL DAVA BAKIMINDAN:
1-AÇILAN DAVANIN KABULÜ ile davacı …’in Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı takip dosyasında ve takibe dayanak yapılan … Bankası …. Şubesi, … çek numaralı, keşidecisinin …. Organizasyon Hizm. Tic. olduğı; 10/08/2012 keşide tarihli, 100.000,00 TL bedelli çek nedeni ile davalı …. Enerji Teknolojileri San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye borçlu olmadığının TESPİTİNE,
2- Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasının davacı bakımından İPTALİNE,
3-Şartları oluşmayan davacının kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
4- Şartları oluşmayan davalının icra inkar tazminatı ve imza inkar tazminatı taleplerinin ayrı ayrı REDDİNE,
BİRLEŞEN DAVA BAKIMINDAN:
1-AÇILAN DAVANIN KABULÜ ile icra dosyasına ödenen 1.174,50 TL’nin ödeme tarihi olan 29/07/2020 tarihinden, 1.174,50 TL’nin ödeme tarihi olan 31/08/2020 tarihinden, 1.174,50 TL’nin ödeme tarihi olan 30/09/2020 tarihinden, 1.174,50 TL’nin ödeme tarihi olan 30/10/2020 tarihinden, 1.174,50 TL’nin ödeme tarihi olan 30/11/2020 tarihinden, 1.174,50 TL’nin ödeme tarihi olan 31/12/2020 tarihinden, 1.174,50 TL’nin ödeme tarihi olan 29/01/2021 tarihinden, 1.174,50 TL’nin ödeme tarihi olan 01/03/2021 tarihinden, 1.440,50 TL’nin ödeme tarihi olan 31/03/2021 tarihinden, 1.440,50 TL’nin ödeme tarihi olan 29/04/2021 tarihinden, 1.440,50 TL’nin ödeme tarihi olan 31/05/2021 tarihinden, 1.440,50 TL’nin ödeme tarihi olan 30/06/2021 tarihinden, 1.440,50 TL’nin ödeme tarihi olan 30/07/2021 tarihinden, 1.440,50 TL’nin ödeme tarihi olan 31/08/2021 tarihinden, 1.440,50 TL’nin ödeme tarihi olan 30/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
HARÇ VE YARGILAMA GİDERLERİ
1- Harçlar Kanunu gereğince hesaplanan ve tahsili gereken 7.543,13 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 1.885,79 TL nispi harç ve 185,00 TL tamamlama harçtan mahsubu ile bakiye 5.472,34 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
2- Davacılar tarafından sarf olunan (1.000,00 TL bilirkişi ücreti + 100,30 TL posta ücreti tebligat, müzekkere masrafından ibaret) 1.100,30 TL yargılama giderinin tamamının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3- Davacı tarafından yatırılan 8,50 TL vekalet harcı, 59,30 TL başvurma harcı, 1.885,79 TL peşin harç ve 185,00 TL tamamlama harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- Sarf olunmayan delil/gider avanslarının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
5- Kendisini vekil ile temsil ettiren davacılar lehine yürürlükte bulunan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/1. maddesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 14.440,38 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-6235 sayılı Hukuki Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Kanununun 18/A maddesinin 13. fıkrası uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davalıdan tahsili ile Hazineye İRAT KAYDINA,
Dair; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341. ile 360. madde hükümleri uyarınca mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde veya istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf, başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile iki hafta içerisinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/05/2022

Katip ….
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır