Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/755 Esas
KARAR NO : 2019/1228
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 08/10/2019
KARAR TARİHİ : 25/12/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 15/01/2020
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
TALEP:Davacı dilekçesinde; … Mahallesi …. Sokak, … Residence No:…. İç Kapı No:…. …. / …. adresinde bulunan …Temizlik Haşere Kont. Pyz. Ltd. Şti isimli şirketinde 26/09/2019 tarihinde Genel Kurul Toplantı ve Müzakere defterini, Yönetim Kurulu Karar Defterini, Ortaklar Pay Defterini kaybettiğini, yerel gazete ve maliyeye bildirimde bulunduğunu, ticari faaliyetlerini devam ettirebilmek adına zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, TTK 82/7 maddesi hükümleri gereğince açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK 82/7 maddesi gereğince”Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.
TTK m.82/3. maddesinde ise” Bilanço ve finansal tablolar hariç, sayılan bu belgelerin, Türkiye Muhasebe Standartlarına da uygun olmak şartı ile görüntü veya veri taşıyıcılarda saklanmasına da öngörülen koşullarla izin verilmiştir”denilmektedir.
TTK m.64/2. maddeye göre ise “Tacir, işletmesi ile ilgili olarak gönderilmiş olan her tür belgenin fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekilde bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür.” denilerek, böylece, söz konusu belgeleri, yazılı olarak saklama yanında, teknolojinin diğer imkânları ile saklama da kabul edilmiştir.
Saklama süresi 10 yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. Mirasın resmi tasfiyesi veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8).
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı konusudur (TTK m.82/7).
Kaybolma ve yitme anlamına gelen zayi olma; genel olarak çekin kullanılamaz hale gelmesi ya da çek elde bulunmakla birlikte içeriği anlaşılmayacak derecede yıpranmış olması hallerini kapsar. (….; ‘Öğretide ve Uygulamada Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptali’ Ankara 2009, s. 49.) Çekin zayi olması; sel, deprem gibi doğal bir felaket ya da çalınma, yağmalama gibi bir olay sonucu çek zilyetliğinin kaybedilmesi veya yanma, yırtılma, karalanma gibi bir nedenle çekin kullanılamaz hale gelmesidir. (….; ‘Kıymetli Evrakın Zayi Olması ve İptal Davası’ Kasım 2007, s. 82)
“…Davacı, 31.05.2016 da hırsızlık olayında çalındığını iddia ettiği defterleri için 14.06.2016 tarihinde yani 15 günlük hak düşürücü süre içinde dava açmıştır. Ancak, davacı basiretli bir tacir gibi davranmayarak, defterlerini araç içerisinde saklamıştır. Hatta kendisi de eşiyle arasının bozuk olduğunu, bu yüzden araçta yatıp kalktığını beyan etmektedir. Davacının kendisi de araç içerisindeyken defter ve belgelerinin çalınmış olması hayatın olağan akışına uygun olmayıp, davacının zayi iddiası dosya kapsamına göre kanıtlanamamıştır. Ayrıca davacı ticari defter ve belgelerini koruyup gözetme yükümlülüğüne de aykırı hareket etmiş, kısacası basiretli bir tacir gibi davranmamıştır…” Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2015/13372 Esas, 2017/1346 Karar, 07.03.2017 Tarih
Davacının talebi incelenmekle; Davacının zayi belgesi istediği Genel Kurul Toplantı ve Müzakere defteri, Yönetim Kurulu Karar Defteri, Ortaklar Pay Defterininin kaybolduğuna ilişkin olup zayi belgesi verilmesini, defterlerini kaybettiğini belirtmiş ise de TTK ‘daki düzenlemeye davacının zayi belgesinin alınmasına dayanak yaptığı hadise,evrakların deprem nedeni ile çalınması hadisesidir. TTK 82/7 de öngörülen zayi, tacirin bütün dikkat ve ihtimamı göstermesine rağmen elinde olmayan sebeplerle, saklaması gereken defter ve kayıtların mücbir sebeplere istinaden zayiidir. TTK 18/2.maddesine göre her tacir, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir. Davacının ticari defterlerini, basiretli bir iş adamı gibi güvenli bir yerde muhafaza etmekle yükümlüdür, davacının defter ve belgeleri duvarın dibine bırakması ile çalındığı, özenle saklanması gereken ticari defter ve balgelerin duvar dibine bırakmasının ve sonrasında da hırsızlık eylemine ilişkin savcılık başvurusunun dahi olmaması TTK’nun 68/4. maddesi uyarınca davacı şirketin bunların saklanmasında gerekli dikkat özen ve ihtimamı göstermediği sonucuna varıldığı, bu hali ile zayi belgesi verilmesi koşullarının oluşmadığı, tacirin ticari defterlerini korumada gerekli dikkat ve özeni göstermediği, gerekçesiyle davanın reddine
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
AÇILAN DAVANIN REDDİNE,
1-Peşin harcın mahsubu ile bakiye harç tayinine yer olmadığına,
2-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
3-Karar kesinleştiğinde davacı tarafından yatırılan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine
Dair davacının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 25/12/2019
Katip …
E-imza
Hakim …
E-imza
“İŞ BU EVRAK 5070 SAYILI ELEKTRONİK İMZA KANUNUNUN 5. MADDE UYARINCA GÜVENLİ ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, 22. MADDE UYARINCA DA ISLAK İMZA İLE İMZALANMAYACAKTIR.”