Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/439 Esas
KARAR NO : 2020/426

DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 17/06/2019
KARAR TARİHİ : 17/07/2020
K. YAZIM TARİHİ : 24/07/2020
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; davalı şirketin 19/12/ 2018 tarihinde müvekkili şirketten …/….’dan ……’ye taşıma yapılması için araç kiraladığını, müvekkilinin ….’da bulunan aracını sadece bu yükleme için 21/12/2018 tari- hinde davalı şirketin bildirdiği göndericinin ….’daki adresine yönlendirdiğini,ancak araç davalı şirket tarafından bildirilen göndericinin adresine gittiğinde, gönderici firmadan kaynaklı olarak araca yükleme yapılmadığını ve bu taşımanın iptal edildiğini, davalı şirket tarafından bu taşımanın iptal olması nedeni ile müvekkil şirketin zararını aza indirebilmek için tedarikçileri ile görüşüp müvekkil şirkete başka bir taşıma işi verileceğinin belirtildiğini,bu nedenle de aracın …’da bekletildi- ğini, ancak davalı şirketin tedarikçilerinden yanıt alamadığını ve müvekkil şirkete başka bir taşıma işi de veremediğini, müvekkili şirketin aracının boş yere …’dan …’ya gidip …’da da bekletildiğini, burada geçen süre nedeni ile şirkete ait aracın iş bu taşımadan önce bulunduğu ….’daki adrese gidip orada bulunan yüklerini de taşıyamadığını, …/… plakalı ara- cın …’dan …./… yükleme adresine ve sonrasında yüklemenin yapılmaması nedeni ile …./…’ya dönmek zorunda kalması nedeni ile …./…-…/…- …./… arasındaki otoban masrafı mazot ücreti, sürücüye verilen bekleme ücreti ve işbu taşıma- dan kaynaklı yapılan diğer tüm masrafların 1.000 Euro’yu geçtiğini, ayrıca, sırf bu taşıma nedeni ile başka yüklemelerin iptal edildiğini ve aracın yaklaşık 10 gün beklemek zorunda kaldığını, nedenle de günlük 200 Euro olmak üzere 7 gün için bekleme ücreti hesaplandığını ve bu yapılan masraf ve uğra- nılan zararlara ilişkin olarak da 2.400 Euro bedelli fatura kesildiğini, müvekkili şirketin iş bu taşıma sözleşmesi nedeni ile yapmış olduğu masraflar ile taşımanın iptali nedeni ile uğramış olduğu zararlar davalı şirket tarafından da kabul edildiğini, 28/12/2018 tarihinde davalı şirket çalışanı … tarafından, müvekkili şirket çalışanı …’e atılan mailde taşımanın kendilerinden kaynaklı olarak iptal edildiğini, yapılan masrafların farkında olduklarını, müvekkil şirketin zararının olmaması için başkaca tedarikçileri ile görüştüklerini ancak bir dönüş alamadıklarını belirttiklerini beyanla 2.400 Euro fatura bedelinin davalı şirkete tebliğinden itibaren avans faizi ile davacıdan tahsilini yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalıya yüklenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; taraflar arasındaki mail yazışmalarından da görüleceği üzere; gönderici firmanın taşıma talebinde her hangi bir bildirimde bulunmamasına rağmen yükleme aşamasına gelindiğinde taşınacak malların hassas olması, arkadan yüklenmeye müsait olmaması ve gelen aracın arkadan yüklemeli kapalı kasa araç olması sebebiyle yüklemeyi gerçekleştirmediğini, müvekkili şirket tarafından yüklemenin iptal edildiği ve taşıma konu- su malın özelliği gereği kapalı kasa bir araca yüklenmeyeceği açık ve net bir şekilde aynı gün içeri- sinde davalı şirkete bildirildiğini, müvekkili şirketin ihtiyaç duyulan araç türünü açıkça belirtmesine rağmen davalı tarafın gönderici adresine yönlendirdiği aracı bir hafta kadar göndericinin adresinde beklettiğini, ardından 7 günlük bekleme ücreti olarak 1.400 Euro ve masraflar için 1000 Euro olmak üzere müvekkili şirkete toplam 2.400 EUR tutarında 17/01/2019 tarihli ve …. numa- ralı faturanın düzenlendiğini,söz konusu faturaya Beşiktaş …. Noterliği’nin 23/01/2019 tarihli ve …. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile yasal süresi içinde itiraz ettiklerini, müvekkil şirketin anılan faturadan kaynaklı ve fatura muhteviyatında belirtilen bir borcu bulunmadığını, zira aracın bekletil- mesi yönünde hiç bir talimat veya bilgi verilmediği halde kendi inisiyatifi ile aracını belirtilen süre kadar gönderici adresinde beklettiklerini, dolayısıyla meydana geldiği iddia edilen masraflardan mü- vekkili şirketin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, esasen davalı taraf yükleme iptal oldu- ğunda aracın bulunduğu konumda başka bir taşıma işi bulmaya çalıştığını,bulamadığında aracın müvekkil şirket için beklediğini iddia ederek fatura keşide ederek haksız kazanç sağlamaya çalış- tığını, müvekkilinin davalı şirket ile uzun süreli bir ticari ilişkisi bulunduğundan iyi niyet ile yardımcı olma gayesi ile aracın taşıyabileceği yeni bir yük bulmaya çalıştığını, ancak davacı tarafın iddialarının aksine hiçbir şekilde bu yönde bir taahhüt vermediğini, aracın bekletilmesini de talep etmediğini, fahiş ve doğruluğu teyide muhtaç masrafları kabul etmediklerini beyanla davanın reddini savunduğu, yar- gılama gideri ile vekalet ücretinin davacıya yüklenmesini istemiştir.
Dava, taşıma işleminin davalı şirket tarafından iptal edilmesi nedeni ile davacı tarafça sarf olunan masraf ve bekleme ücretine ilişkin 17/01/2019 tarihli 2.400 Euro tutarlı fatura bedelinin tahsili talebine ilişkindir.
Dava konusu taşımaya dair taşıma belgeleri , taşıma sözleşmesi, sevk irsaliyeleri ve faturalar, mazot fişi, ödeme dekontları, gider pusulaları, mail yoluyla yapılan yazışmalar, banka kayıtları vs deliller celp ve ibraz edilmiştir.
SMMM …. ve Taşıma -Lojistik Uzmanı Dr. …. tarafından tarafların ticari defter ve kayıtları ile dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu düzenlenen 15/11/2019 tarihli rapora göre ;
Davacı şirket taşıyıcı, davalı ise taşınmasını üstlendiği iş için davacıyı yurt dışında gönderen adresine yönlendiren akdi taşıyıcı-taşıma işleri organizatörü konumundadır.
Davalı şirket, davacıyı gönderen adresine yönlendirdiğine ve taşıma ilişkisine itiraz etmemekte, bek- leme talimatı vermediğini ileri sürmektedir. Bu durumda davacının sözleşme kapsamında , davalı yandan aldığı iş için ve davalının talebi ile yurt dışında gönderen adresinde taşıt hazır ettiği tartışmasızdır.
Öyleyse davalının ‘yükleme için bekleme süresinin ne kadar olacağı, yük yoksa beklememesi konu- sunda’ davacıya emir ve talimat vermesi gerekmektedir. Yoksa davacının makul sürelerle yükleme için gön- deren adresinde beklemesi, yükün gönderen için beklemesinin de davalı yana karşı akdi taahhüt kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Somut olayda, fiilen taşıma ifa edilmemiş olup davalı taşıma sözleşmesinden caymıştır.
CMR Konvansiyonunda sözleşmenin feshine dair düzenlemeler yoksa da, MÖHUK m.29 gereği uy- gulanacak TTK m.865 hükmü gönderene-somut olay bakımından akdi taşıyıcıya her aşamada sözleşmeden cayma-fesih hakkı vermektedir.
Davalının talebi üzerine, davacı tarafından temin edilen …/ … plakalı araçların …’dan Münih /… yükleme adresine ve sonrasında yüklemenin yapılmaması nedeni ile ../ …’ya dönmek zorunda kalması karşısında, davalının söz konusu fesih hakkı kullanımı nedeni ile davacı yana TTK m.865/2 gereği bekleme ücretini ödemesi gerekmektedir. Ayrıca, navlundan tasarruf edilen kısımlar düşülünce kalan navlunu da ödemesi gerekirken; davacı yan sadece masraflar olarak ödeme talep etmektedir.
Bekleme ücreti hesabı bakımından ise; yine TTK m. 863/3 gereği ticari teamüllere uygun günlük bek- leme ücreti ödenmesi gerektiği açıktır. Bu noktada davacı yanın talebi günlük 200 Euro bakımından UND bekleme ücreti tarifesine göre tenteli birim taşıt beklemesi için günlük bu miktar ticari uygulamaya uygun gözükmektedir.
Davacının beklenen yedi (7) gün için 1.400 Euro ve masraf kabilinden 1.000 Euro olmak üzere; sözleşmenin feshi kaynaklı tazmin talebinin yerinde olduğu belirtilmiştir.
Davalı vekili 10/12/2019 tarihli dilekçesi ile “davacı tarafın, taşımanın müvekkil şirket tara- fından iptal edilmesi sebebi ile zarara uğradığından bahisle 7 günlük bekleme ücreti olarak günlük 200 Euro üzerinden 1.400 Euro ve masraflar hariç 1.000 Euro olmak üzere toplam 2.400 Euro tutarın- daki faturanın müvekkil şirkete tebliğinden itfbaren avans faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava ettiğini,bilirkişi heyeti tarafından yapılan inceleme sonucunda “….taşıma ve lojistik sektorel ticari teamülleri ve TTK hükümleri gözetildiğinde, davacının davalı yandan makul sürelerle beklemesi için günlük bekleme ücreti ve sözleşmenin feshinden kaynaklı zararlarının tazminini talep etmesinin müm- kün olduğu” tespitinin yapıldığını, ancak bu tespitleri kabul etmediklerini, bilirkişi heyetinin değerlen- dirmelerini yaparken davacının ihtiyaç duyulan aracı göndermemesi nedeniyle taşıma işleminin ger- çekleşmediği hususunu incelemediğini, mail yazışmalarından da görüleceği üzere gönderici firmanın yükleme aşamasına gelindiğinde taşınacak malların hassas olması arkadan yüklenmeye müsait olma- ması ve gelen aracın arkadan yüklemeleri kapalı kasa araç olması sebebiyle taşıma talebinde işbu gerekliliği bildirmemesine rağmen yüklemeyi gerçekleştirmediğini, müvekkil şirket tarafından yükle- menin iptal edildiği ve taşıma konusu malın özelliği gereği kapalı kasa bir araca yüklenemeyeceğinin açık ve net bir şekilde, aynı gün içerisinde davalı şirkete bildirildiğini, müvekkili şirketin ihtiyaç duyulan araç türünü açıkça belirtmesine rağmen davacı tarafın göndericinin adresine yönlendirdiği aracı bir hafta kadar göndericinin adresinde beklettiğini, davacı tarafın yükleme iptal olduğunda aracın bulunduğu konumda başka bir taşıma işi bulmaya çalıştığını, ancak bulamadığını ve bunun üzerine aracın müvekkil şirket için beklediğini iddia ederek fatura keşide ettiğini ve haksız kazanç sağlamaya çalıştığını, bilirkişi heyeti tarafından TTK m.865/2 gereği bekleme ücretinin ödenmesi gerektiği yö- nünde tespit yapılmışsa da Türk Ticaret Kanunu’nun ‘gönderen tarafından fesih’ başlıklı 865. Maddesi gereğince taşıma sözleşmesinin feshi, taşıyıcıdan kaynaklanan sebeplerle veya sözleşmenin ifasında gönderenin menfaati yoksa taşıyıcının herhangi bir istem hakkının bulunmayacağını, davacı tarafın bekleme ücreti dışında masraf alarak talep ettiği bedelin de bilirkişi raporu kapsamında incelen- mediğini, raporun bu haliyle hükme elverişli olmadığını beyanla ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Taraflar arasında akdi ilişkide, yükleme zamanından bekleme süresi sonuna kadar olan e mail yazışmaları şöylece tespit edilmektedir:
20/12/2018 günü
-Saat:15:38 ve 17.06 itibarı ile davalı … adına yükleme sorulmaktadır.
-Saat 17:11 itibarı ile davacı VIP tarafında aracın henüz yükleme mahalline gelmediği ve 250 km yol bildirilmektedir.
21/12/2018 günü ,
-Saat 09:19-09:21 araç yükleme mahallindedir.
-Saat 10:36,araç “kapalı kasa olduğu için” gönderen-asıl yük ilgilisine yüklemede sorun çıkar- maktadır.
-Davalı taraf 21/12/2018 saat 14:37 itibariyle araca yükleme yapılamayacağını, tenteli araç için 02/01/2019 için yükleme sözü aldıklarını davacıya bildirmiştir.
-Davacı, 21/02/2018 günü davalıya ‘ … için çalışmadıklarından yük bulamayacağını,bu araca yük bulması gerektiğini, aksi takdirde beklemeye girileceğini’ bildirmiş olup araç davalının yük bulması için …’da beklemiştir. Davalının ‘artık bekleme yapılmaması ” hususunda bildirimde bulunmaması nedeniyle bekleme 28/12/2018 tarihine kadar sürmüştür.
– Davalı 21/12/2018 tarihli bildirime cevap vermediği gibi, 28/12/2018 tarihinde beklemenin kendilerine yansıtılamayacağını ,iptal ücretini kabul edeceklerini ,ancak Noel sürecinde araç bekle- mesinin davalıya yansıtılamayacağını ileri sürmektedir.

Davacının iddiası, davalının savunması , ibraz olunan belgelere göre ,esasen davacı taraf davalı ile yapılan görüşme neticesinde yükleme mahallinde araç tedarik etmiştir. Daha başlangıçta dava- lının “yüke uygun araç” ile ilgili olarak davacı tarafa bir bildirimi bulunmamaktadır.
Davacı ,sözleşme gereğince, henüz davalı taşıma işini iptal etmeden önce yükleme mahallinde taşıt hazır etmiştir. Tarafların rızası ile kurulan sözleşmede davalının “yüke uygun araç” ile ilgili bir talebinin bulunmadığı gözetildiğinde taşıma işinin davalı tarafça iptali tek taraflı fesih bildirimi olarak değerlendirilmelidir. Bu nedenle davacı 3.000 Euro navlunun 1/3’üne isabet eden 1.000 Euro navluna hak kazanmıştır.
Diğer yandan ,davalının araç geldiğinde aracın kapalı kasa/tenteli vs niteliği görülerek yüke elverişli olmadığını görüp derhal sözleşmeyi feshi ve bekleme yapılmaması hususunda talimat vermesi gerekmektedir. Ancak taşıma işleri organizatörü olan davalının iptal bedeli ödememek için aracın beklemesi ve yeni yük bulma çabası içine girdiği , hem davacı, hem de davalı yük bulmaya çalıştığı davacıya ait aracın yeni yük bulunması için 7 gün beklediği , ancak Noel Tatili de olması sebebi ile yeni yük bulunamadığı anlaşılmaktadır.
Davalı, davacıya yeni yük bulsaydı, navlundan iptal ücreti 1.000 EURO dahi talep edilemeye- cekti. Yani 21/12/2018-28/12/2018 beklemesi, hem davacının yeni yük bulması için davalıdan talepte bulunması ve davalının buna karşı çıkmaması, hem de davacının kendi yeni yük arayışına dayan- maktadır. Davalı ancak 28/12/2018 tarihinde bekleme yapılmaması, bundan davalının sorumlu tutula- mayacağı bildirimi yapmıştır. Bu aşamada zaten 7 gün bekleme olmuştur.
Yapılan beklemede hem davacının 21/12/2018 tarihli mailine davalının cevap vermemesi, hem de zaten o dönemde taşınacak yük bulmada büyük zorluk, ayrıca Noel Tatili olması etkilidir.
Bu durumda davacının navlundan kaynaklı 1.000 Euro tutarındaki alacak hakkı sabittir. Taşıyıcı dilerse 1/3 ücreti talep etmek, dilerse masraflarını ve tasarruf ettiği olası giderleri navlundan mahsup ile kalan navlun farkını istemek, dilerse 1/3 navlunu istemekte serbesttir. Zira sipariş sırasında yüke uygunluk talep edilmemiş, davacı yan uluslararası eşya taşımaya uygun elverişli bir karayolu taşıtını hazır etmiştir. 1.000 Euro talebi için masraf ya da tasarruf edilen miktar irdelemesi şartı yoktur. Burada davacı seçimlik hakkını 1/3 navlundan yana kullanmıştır.
Bundan sonra derhal mi, yoksa 7 gün sonunda mı sözleşmeden cayıldığı önemlidir. İbraz olu- nan delillere göre cayma bildirimi ancak 28/12/2018 tarihinde yapılmıştır.
Beklemede davalının maile cevap vermemesi, feshi derhal bildirmemesi, yük bulma çabasının devam etmesi kadar, sürecin notel tatili dönemine isabet etmesi de etkilidir. Bu nedenle hesaplanan 1.400 Euro bekleme ücreti % 50 oranında davalıya, % 50 oranında davacıya yüklenmelidir. Buna göre davalının sorumlu tutulabileceği bekleme ücreti 700,00 Euro olarak hesaplanmıştır.
Davacının söz konusu taşıma sözleşmesinin davalı tarafça iptali nedeniyle sarf ettiği masraf ve bekleme ücretine karşılık davalıya 2.400 Euro tutarında fatura düzenlediği ve alacak talebinde bulunduğu, toplanan delillere göre talep edilebilecek miktarın 1.000 Euro navlun + 700 Euro bekleme ücreti olmak üzere toplam 1.700 Euro olarak tespit edildiği anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne karar verilip aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle,

1-Davanın KISMEN KABULÜNE
1.700 Euro alacağın faturanın davalı şirkete tebliğ tarihi olan 17/01/2019’dan itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, Fazlaya ilişkin talebin reddine,

2- Harçlar Kanunu gereğince tahsili gereken 541,01 TL karar ve ilam harcının mahkeme vez- nesine yatırılan 270,77 TL peşin/nispi harcının mahsubu sonucu bakiye 270.24 TL karar harcının davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvuru harcı + 270,77 TL peşin nispi harç + 6,40 TL vekalet harcından ibaret toplam 662,00 TL harcın davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,

3-a.) Davacı tarafından sarf olunan (1.600,00 TL bilirkişi ücreti + 92,10 TL posta/tebligat/ müzekkereden ibaret) 1.692,10 TL yargılama giderinin kabul/red oranına göre 846,05 TL’sinin dava- lıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
b.) Davalı tarafça sarf olunan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar tesisine yer olmadığına,
c.) Sarf olunmayan gider/delil avansının karar kesinleştikten sonra ilgilisine iadesine,

4-a.) Kendisini vekil ile temsil ettiren davacı lehine hüküm altına alınan dava değerine göre yürürlükte bulunan Av. Kan. ve AAÜT gereğince takdir olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin dava- lıdan tahsil edilerek davacı tarafa ödenmesine,
b.)Kendisini vekil ile temsil ettiren davalı lehine red olunan dava değerine göre yürürlükte bulunan Av. Kan. ve AAÜT gereğince takdir olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa ödenmesine dair,

Davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı 5235 Sayılı Kanun’un geçici 2. maddesine göre Bölge Adliye Mahkemeleri’nin kurulmasına ve 20 Temmuz 2016 tarihinde göreve başlamalarına dair kararların 07/11/2015 tarih ve 29525 sayılı Resmi Gazete’de ilan edildiği anlaşılmakla 6100 sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanunu’nun 341 ila 360. madde hükümleri gereğince mahkememize veya aynı sıfatta başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde veya istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf, başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile iki hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/07/2020

Katip …

Hakim …