Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1073
KARAR NO : 2023/175

DAVA : Alacak (Emanet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/11/2018
KARAR TARİHİ : 22/02/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 22/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Emanet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesi ile;Müvekkili şirketin Bakırköy … İflas Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyadan satışa çıkarılan …. seri nolu … tescil işaretli uçağının yapılan ihale sonucunda satın alan …’dan satın aldığını, satın alınan uçağa ait iki motoru muhafaza etmek üzere davalılardan …. San ve Ticaret Ltd Şti.yetkililerinden …’ya teslim ettiğini, …’nın da bu motor ve uçak sandalyelerini çalışmakta olduu uçak dönüşüm işleri yapan ….San ve Tic. Ltd. Şti’nin Bursa adresine götürdüğünü, şirketin sonradan davalılardan … San ve Tic.Ltd.Şti teslim edilen 2 adet uçak motorunun kendisinin bilgisi ve izni olmadan İstanbul Gelişim Üniversitesine ve Çiğli Kaymakamlığı … Lisesi’ne satıldığını öğrendiğini, müvekkili şirketin ilgili kurumlara Büyükçekmece .. Noterliği’nin 31/07/2018 tarih ve … ve …. yevmiye nolu ihtarı ile satın alınan … ve … seri nolu uçak motorlarının mülkiyetinin kendisine ait olduğunu, bu nedenle motorların veya bedellerinin ödenmesini talep ettiğini, Davalı … Üniversitesi’nin bu güne kadar herhangi bir yanıt vermediğini, ancak diğer uçak motorunu elinde bulunduran Çiğli Kaymakamlığı … Lisesi’nin 06/08/2018 tarihli yazı ile bahse konu … seri nolu uçak motorunu davalılardan … San ve Tic. Ltd Şti’den düzenlenen fatura karşılığı satın aldığını beyan ettiğini, müvekkiline ait olan … seri nolu uçak motoru bedelinin müvekkiline ödenmeden davalılar arasında hukuka ve borçlar kanununa aykırı şekilde alım satım ilişkisine konu edilerek davalılardan … Üniversitesince elinde bulundurulduğunu, davalıların malın iadesinden veya bedelinin ödenmesinden müşterek ve müteselsilen sorumlu olduklarını, uçak motorlarını satın alan davalı firmadan ilgili uçağın ve motorların kendisine ait olduğuna dair tescil belgelerini görmeden bu hususta bir inceleme yapmadan uçak motorunu teslim aldığını, yapılan bu işlemin geçersiz olduğunu davalı üniversiteye mülkiyet kazanım hakkı veremeyeceğini, sonuç olarak belirlenecek uçak motor bedelinini davalılardan 31/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, reddi halinde uçak motorunun iadesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesi ile;davacının müvekkili üniversitenin iyi niyetli olmadığına dair iddialarının haksız olduğunu ve gerçeği yansıtmadığını, fiyatımbu.com internet sitesi üzerinden ilgili eşyanın satın alındığını, faturalarının da müvekkilinde mevcut olduğunu, diğer davalı tarafla hiçbir bağlantılarının bulunmadığını, sonuç olarak davacının davasının reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLER VE GEREKÇE: Taraflara usulüne uygun tebligat yapılmıştır.
Bakırköy … İcra Dairesi’nin, Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı Hazırlık Bürosu,
Bilirkişi Ayça Bazan tarafından mahkememize sunulan 18/10/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarında dava konusu uçak motoruyla ilgili kayıt detayı olmadığı, 20/08/2016 tarihinde firma ortağı …’dan hurda uçaktan alımıyla ilgili 200.000,00 TL’lik kayıt bulunduğu, dava konusu uçak motorlarının alım satımı hakkında herhangi bir ticari defter kaytı bulunmadığı, davalılardan … San.ve Tic.Ltd. Şti firması ve davalılardan …. Üniversitesi ile davacı firmanın ticari münasebet kaydının bulunmadığı tespiti ile rapor sunmuştur.
Bilirkişi …. tarafından mahkememize sunulan 16/12/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davalı taraf, …. San. Ltd.Şti’nin 2017 yılına ait yasal defterleri olan yevmiye, defteri kebir defterlerinin 6102 sayılı TTK’nın 64/3 maddesine ve V.U.K 220-21-22 maddelerine göre açılış ve kapanış tasdikleri süresinde yapıldığını, davalı tarafın … San. Ltd.Şti.’nin 2017 yılına ait yasal defter bilgilerine göre davaya konu olan 10/05/2017 tarihli … numaralı .. A.Ş adına düzenlenen 60.000,00 TL’lik ve 2/05/2017 tarihli … numaralı …. Lisesi adına düzenlenen 5.000,00 TL tutarındaki satış faturalarının yasal defter kayıtlarında mevcut olduğunu, davalı tarafın …. San.Ltd.Şti’nin 2017 yılına ait yasal defter bilgilerine göre davaya konu olan … ve … seri numaralı Uçak Motorlarının tedarikçi firma ve alış tarihi ile ilgili bilgilerin mevcut olmadığı kanaati ile rapor sunmuştur.
Bilirkişi …. tarafından mahkememize sunulan 15/04/2021 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Yapılan incelemeler sonucunda itiraz dilekçesinin tarafımla ilgili maddelerinin cevapları aşağıda belirtilmiştir:Madde 2 ile ilgili cevap; Davacı Firma, ticari defterlerine 20.08.2016 tarihinde, “hurda uçak alışı” olarak kayıt etmiştir. Ticari defterde uçak motorlarıyla ilgili herhangi bir detay kayıt bulunmamaktadır. Madde 3 ile ilgili cevap;Ticari defter incelenmesi sebebi, tarafların borç/alacak münasebet iddialarının tespiti amaçlıdır.Taraflar arasında ticari münasebetten kaynaklı bir işlem söz konusu ise bu işlemin ticari defter kayıtlarının yapılması tacirin lehine kanıt olması için önemlidir.Madde 4 ile ilgili cevap;Mahkemenin dava dışı …. San. Tic. A.Ş.’ye 10.09.2020 tarihinde göndermiş olduğu “Dava konusu 696437 ve 708133 seri nolu uçak motorların satım ilanına kimin tarafından konulduğu, bu kişi/firmanın açık bilgileri ile kime satıldığına ilişkin belgelerin gönderimi”yle ilgili talebe ilişkin yazısına, dava dışı … San. Tic. A.Ş.’ye firmasının 02.10.2020 tarihinde Sayın Mahkemeye sunmuş olduğu belgeler incelenmiş olup,10.05.2017 tarihli Banka dekont fotokopisi incelemesi sonucunda; Dava dışı … San. Tic. A.Ş. firması, …bank A.Ş.’deki hesabından davalılardan …. firmasının …. A.Ş.’de bulunan hesabına, 10.05.2017 tarihinde, 60.000,00 TL’yi “…” açıklaması ile gönderdiği tespit edilmiştir. 10.05.2017 tarihli Davalılardan …. San. Ve Tic. Ltd. Şti. fatura fotokopisi incelemesi;Davalılardan … firmasının 10.05.2017 tarihinde dava dışı … San. Tic. A.Ş. firmasına “….” açıklaması ile, 3.000,00 KG miktarlı, Birim (kg) fiyatı 2.000,00 TL olan, 60.000,00 TL tutarlı, …. nolu faturayı düzenlemiş olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Dava dışı … San. Tic. A.Ş. firması Sayın Mahkemeye göndermiş olduğu ilgili yazısında, “söz konusu ürünün, kendileri (… San. Tic. A.Ş.) tarafından … Üniversitesi’ne satılmış” olduğunu belirtmişlerdir.Görüş ve kanaatine varıldığı yönünde rapor sunmuştur.
Uyuşmazlığın çözümü için ispatın hukukî niteliği üzerinde de durmakta fayda bulunmaktadır.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) “ispat yükü” başlıklı 6. maddesinde; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlü tutulmuştur.
İspat yükünü düzenleyen 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 190. maddesi “(1) İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.
(2) Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir” şeklindedir. ,
Borcun kaynaklarından biri olarak öngörülen sebepsiz zenginleşme, BK’nın 61 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Benzer hükümler TBK’nın 77 ve devamı maddelerinde de yer almaktadır. BK’nın 61. maddesi; “Haklı bir sebep olmaksızın aharın zararına mal iktisabeden kimse, onu iadeye mecburdur. Hususiyle muteber olmayan veya tahakkuk etmemiş bulunan bir sebebe yahut vücudu nihayet bulmuş olan bir sebebe müsteniden ahzolunan şeyin, iadesi lazımdır.” hükmünü haizdir. Buna göre borcun kaynağı olarak öngörülen sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun illiyet bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir haklı sebebe dayalı olmaması gerekmektedir.
Sebepsiz zenginleşmeden bahsedilebilmesi için diğer şartların yanında en önemlisi zenginleşenin mal varlığında meydana gelen artışın haklı bir sebebe dayanmamasıdır. Zira zenginleşmeyi doğuran sebep, kazandırma veya zenginleşenin müdahalesi ya da umulmayan bir olay olabilir. Zenginleşme bu olaylardan hangisinden kaynaklanırsa kaynaklansın mutlaka haklı bir sebebe dayanması gerekir. Aksi hâlde sebepsiz zenginleşme söz konusu olacaktır. Bu itibarla BK’nın 61. maddesinde özellikle “haklı bir sebep olmaksızın” ifadesine yer verilmiş ve haklı olmayan sebep teşkil edecek hususlar örnek olarak sayılmıştır. Buna göre kazandırmaya (edime) dayanan sebepsiz zenginleşme; “geçerli olmayan sebebe” veya “gerçekleşmemiş sebebe” veyahut da “sona ermiş sebebe” dayalı olarak gerçekleşebilir.
“… Haksız zenginleşen elde ettiği yararın geçerli bir sebebe dayanmadığını ve iade ile yükümlü olduğunu biliyor veya bilebilecek durumda ise iyi niyetli sayılmayacaktır. Kural olarak iade alacaklısı iade borçlusu zenginleşenin iyi niyetli olmadığını ispat etmelidir. Ne var ki olayın özellikleri zenginleşenin iyi niyetli olmadığını açıkça gösteriyor ise ayrıca bu yönün ispatına gerek bulunmamalı, iddianın ispat edilmiş olduğu kabul edilmelidir. Hukuken geçersiz sözleşmeler haksız iktisap kuraları uyarınca tasfiye edilir iken denkleştirici adalet kuralı hiç bir zaman göz ardı edilmemelidir. Bu husus hem hakkaniyetin hem gerçek adaletin bir gereğidir. Bu bakımdan iadeye karar verilirken satış bedeli olarak verilen paranın alım gücünün ilk ödeme tarihindeki alım gücüne ulaştırılması ve o şekilde iadeye karar verilmesi uygun olacaktır. Aksi takdirde kısmi iade durumu oluşacak, iadesi dışındaki zenginleşme iade borçlusu yedinde haksız zenginleşme olarak kalacak, iade borçlularının iade de direnmelerine neden olacaktır. Ancak burada denkleştirme yapılırken bir hususa daha dikkat edilmelidir. İade alacaklısının geçersiz sözleşmenin ifa edilmeyeceğini öğrendiği tarihte iade kapsamını tespitte önemli olduğu unutulmamalıdır. Zira geçersiz sözleşmenin artık ifa edilmeyeceğini bile bile haksız zenginleşmenin iadesini istemeyen alacaklı zararının artmasına kendisi sebep olacağından bu artan zararını iade borçlusundan istememelidir…” Yargıtay …. Hukuk Dairesi, …Esas,… Karar.
Dosya tüm deliller ile birlikte değerlendirildiğinde; davacının iddiası iki adet uçak motorunun davalı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi yetkilisi …’ya muhafazası için teslim edildiği ancak uçaklardan birini … Üniversitesine birini de Çiğli Kaymakamlığı …. Lisesine satıldığı bu nedenle öncelikle uçak motorunun iadesini aksi takdirde bedellerinin iadesinin talebi ile iş bu dava açılmış olup davalı … Üniversitesi ise fayatımbu.com adresinden ürünü satın aldığını ve iyiniyetli olmaları nedeni ile kendilerine yönelik ürünün iadesi talebinde bulunulamayacağı yönünde savunma yapmıştır. Dİğer davalı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi ise yetkiye ilişkin usul itirazı ile esasa ilişkin …’ nın şirket çalışanı olduğu ancak temsil ve imza yetkisinin bulunmadığı yönünde savunma yapmıştır. Davalının yetki itirazı mahkememizce davalılardan birinin yerleşim yerinin mahkememiz yetki sınırları içerisinde kalmış olduğundan reddine karar vermek gerekmiştir. Davalı …. Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi çalışanı …’nın yetkili olmadığı iddiasında bulunmuş iseler de … Sanayi Ticaret A.Ş. Yazı cevabından da anlaşılacağı gibi 10.05.2017 tarihli dekontta ürünün ödemesinin davalı firmaya yapıldığı anlaşılmakla davalının bu yöndeki savunmasına değer verilmemiştir. Burada tespiti gereken bir diğer hususta … Üniversitesi’nin bu ürünü iade yükümlülüğünün olup olmadığı, ürünün bedelinden diğer davalı ile birlikte sorumluluğunun bulunup bulunmadığının tespiti gerekmektedir. İş bu davalının kötüniyetli edinildiği ispatlanamamış olması nedeni ile sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılmakla bu davalı bakımından açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Diğer davalı bakımından ise tarafların karşılıklı iradelerine uygun davranılmayarak sebepsiz olarak zenginleştiği anlaşılmakla malın denkleştirme yapılarak güncel değerinin tespit edilmek sureti ile bilİrkişi raporunda tespit edilen değer ve davacının ıslah dilekçesi de dikkate alınarak -Davalı …. Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’ne karşı açılan davanın kabulüne, dava ve ıslah dilekçesi dikkate alınarak 91.136,00-TL nin dava tarihinden itibaren işeleyecek yasal faizi ile bu davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalılardan … Üniversitesi ne karşı açılan DAVANIN REDDİNE,
2-Davalı …. Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’ne karşı AÇILAN DAVANIN KABULÜNE,
3-Dava ve ıslah dilekçesi dikkate alınarak 91.136,00-TL nin dava tarihinden itibaren işeleyecek yasal faizi ile bu davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Alınması gerekli 6.225,50 TL harçtan peşin alınan 85,39 TL peşin harcın mahsubu ile 6.140,11 TL’nin Davalı …. Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan 35,90- TL başvuru harcı, 85,39 TL peşin nispi harç, 1.470,99 TL ıslah harcı, 5,20-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 1.597,48- TL harcın Davalı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince 14.581,76 TL vekalet ücretinin Davalı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davalı …. Ünversitesi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince 14.581,76 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yatırılan 270 TL tebligat müzekkere gideri, 1.900 TL Bilirkişi ücreti toplamı 2.170 TL’nin Davalı …. Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden tahsili ile davacıya verilmesine,
9-Davalı … Üniversitesi tarafından sarf olunan 92,15 TL tebligat müzekkere giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
10-Taraflarca yatırılıp harcanmayan masrafın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK 394/5 ve 341/1 maddesi gereğince tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/02/2023

Katip …
☪e-imzalıdır.☪

Hakim …
☪e-imzalıdır.☪

“iş Bu Evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanununun 5. Madde Uyarınca Güvenli Elektronik İmza İle İmzalanmış Olup, 22. Madde Uyarınca Da Islak İmza İle İmzalanmayacaktır.”