Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/42 Esas
KARAR NO : 2020/542
DAVA : ALACAK
DAVA TARİHİ : 25/09/2009
KARAR TARİHİ : 18/09/2020
G.K.YAZIM TARİHİ : 08/10/2020
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sırasına kayıtlı dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı kooperatife karşı yüklenici firma konumunda olan … A.Ş. ile 29/08/1996 tarihinde taşeron firma olarak sözleşme imzaladığını, bu sözleşme gereği ….bank … Şubesi tarafından davalı lehine düzenlenen 3.500,00 TL bedelli teminat mektubunun davalı kooperatife verildiğini, müvekkilinin taşeron sözleşmesinden kaynaklanan tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, taşeron sözleşmesi ve teminat mektubunu kapsayan işleri bitir- diğini, teminat mektubunun iadesine dair koşulların tamamlandığını, davalı kooperatifin haksız ve hu- kuka aykırı olarak teminat mektubunu müvekkiline iade etmediğini, İstanbul … Asliye Ticaret Mah- kemesi’nin 24/05/ 2001 tarih …. E. ve …. Karar sayılı ilamı ile “davalı kooperatifin ….bank …. Şubesi tarafından 04/09/1996 tarih ve 2807 sayı ile davalı kooperatif lehine düzen- lenen 3.500,00 TL bedelli teminat mektubunun müvekkiline iade etmesine” karar verdiğini, ancak bu güne kadar müvekkiline teslim edilmediğini, teminat mektubunun müvekkiline iade edilmemesi ne- deniyle ….bank’a 30/12/2003 tarihinde 17.382,38 TL, 01/04/2004 tarihinde 5.035,99 TL olmak üzere toplam 22.418,37 TL ödeme yapmak zorunda kaldığını beyanla davalı lehine ….bank A.Ş. tarafından düzenlenmiş olan 04/09/1996 tarih ve 2807 sayılı 3.500,00 TL bedelli teminat mektubunun davalı tarafından müvekkiline iade edilmemesinden dolayı müvekkilinin ….bank’a ödemek zorunda kaldığı 22.418,37 TL’nin ödemelerin yapılmış olduğu tarihten itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili 21/12/2009 tarihli cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde teminat mek- tubunun …. İnşaat’a teslim edildiğinin ifade edildiğini, dava dışı …. İnşaat’ın müteahhit, davacı ….. Elektrik’in ise …. İnşaat’ın taşeronu olduğunu, davanın …. İnşaat’a yöneltilmesi gerektiğini, dava dışı …. İnşaat’ın sözleşme konusu işlerin yapımı için davacı ile anlaştığını, teminat mektubu- nun taraflar arasındaki eser sözleşmesinin garantisi olarak verildiğini, BK 126 mad. Eser sözleş- mesinden kaynaklanan davalar için 5 yıllık zamanaşımı süresini öngördüğünü, dava bakımından 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, teminat mektubunun tarihi 04/09/1996 olmakla 10 yıllık genel zamanaşımı süresinin de dolduğunu, teminat mektubunun iade edilmemesi haksız fiil ise 1 yıllık za- manaşımının da dolduğunu, teminat mektubunun iade edilmemesi sebepsiz zenginleşme nedeni ise bu halde de 1 yıllık zamanaşımının dolduğunu, davacının mahkeme ilamı gereğince teminat mektubu- nun iadesini sağlamak amacıyla harekete geçmesi, icra takibinde bulunması vb. gerektiğini, kendi kusuru ile aradan birçok yıl geçmesine ve bankanın işlettiği komisyon miktarının artmasına neden olduğunu, davacının dava açmakta hukuki menfaati olmadığını, kesinleşmiş mahkeme ilamı olan ala- caklının kararı icraya koymayıp yeniden dava açmasında hukuki yarar olmadığını, davacının 22.418,37 TL’yi …..bank’a ödediğini kanıtlaması ve makbuzlarını sunması gerektiğini, davacının davalı kooperatife borçlu olduğunu, teminat mektubunun taşeron olan davacının davalı nezdinde işle- rini bitirmesi, hiçbir borcunun kalmaması amacıyla verildiğini, SSK’dan Prim ve gecikme zammı borcu kalmadığına dair belge getirilmeden geri verilmesinin mümkün olmadığını, davacının SSK primlerini yatırmaması nedeniyle 705,43 TL ve 790,57 TL sigorta prim borcu ve gecikme faizinin kooperatifçe ödendiğini, bu bakımdan teminat mektubunun iade koşullarının oluşmadığını beyanla davanın reddini savunmuş, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, ….bank …. Şubesi tarafından davalı kooperatif lehine verilen 04/06/1996 tarih ve 3.500,00 TL bedelli teminat mektubunun , haksız ve hukuka aykırı olarak davacıya iade edil- memesi nedeniyle bankaya ödenen ve davacı tarafından zarar olarak tazmini talep edilen bedelin tahsili talebine ilişkindir.
Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce yapılan yargılama sonunda tesis olunan … E. …. nolu ilamda ’Dava, 25/09/2009 günü açılmıştır. İşin kesin kabulünün yapıldığı tarih 30/05/1998’dir. Bu durumda 10 yıllık zaman aşımı süresinin geçtiği ortadadır .” denilerek “Davanın reddine… ” karar verilmiştir.
Davacı vekilinin temyiz talebi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesi’nce yapılan temyiz ince- lemesi sonucu …. Esas …. Karar nolu ilam ile “..Temyize konu hükmün gerekçe- sinde 10 yıllık zamanaşımı süresinin geçtiği belirtilmiş, bunun yanında davacının söz konusu teminat mektubunun geçersizliğinin tespiti iptali ve istirdadını mahkeme kararı ile kazandığı kanaati ile davacının reddine karar verilmiştir. Bu durumda, alacağın zamanaşımına uğradığı kabul edildikten sonra, uyuşmazlığın esasına ilişkin de irdeleme yapılmak suretiyle davanın hem usulden hem esastan reddi sonucuna varılacak şekilde karar verildiği anlaşılmaktadır. Oysa ki davanın usulden reddi, işin esasının incelenmesine engel teşkil eder. Buna rağmen mahkemece davanın hem usulden hem de esas- tan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir ” denilerek hükmün bozul- masına karar verilmiş, dosya mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmiştir.
…. Esas sayılı dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu tesis olunan 12/12/2014 tarih ….nolu karar ile “…Zaman aşımı nedeni ile davanın usulden reddine… ” karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nce yeniden yapılan temyiz incelemesi sonucu … E. …. Nolu ilam ile “…Somut olayda davanın 10 yıllık zamanaşımı süresinde açıldığı ve davanın zamanaşımına uğramadığı anlaşılmaktadır. ” denilerek hükmün davacı yararına bozulma- sına” yönünde karar verilmiş, dosya mahkememizin ….Esas sırasına kaydedilmiştir.
Kural olarak geçici teminat mektupları, bir ihaleye katılmak için ihaleyi yapan makama hitaben düzenlenir ve genellikle mektup lehtarının ihalenin üzerinde kalması durumunda ilgili sözleşmeyi imzalayacağı ve kesin teminat mektubu vereceği garanti edilir. Kesin Teminat Mektupları ise lehtarın mektupta belirlenen yükümlülüğünü yerine getireceğini garanti etmek amacıyla verilir. Yükümlülüğün kısmen ya da tamamen yerine getirilmemesi halinde bankanın tazmin borcu doğmaktadır.
Davacının iddiası, davalının savunması ve toplanan delillere göre, davacının dava konusu ke- sin teminat mektubunu , davalı kooperatif ile kooperatife karşı yüklenici firma konumunda olan dava dışı …. Turizm arasında 29/08/1996 tarihinde imzalanan Taşeron Sözleşmesi gereğince davalıya verdiği, işin kesin kabulünün 30/05/1998 tarihinde yapıldığı tartışmasızdır.
İşin kesin kabulünden sonra davacı tarafından İstanbul …. Noterliği vasıtasıyla davalı koope- ratife ve dava dışı …. Turizme keşide ve tebliğ olunan 11/08/1998 tarih İstanbul … yev- miye nolu ihtarnameler ile dava konusu teminat mektubunun iadesi talep edilmiştir.
Teminat mektubunun iade edilmemesi üzerine, davacı tarafından “Teminat Mektubunun İptali ve İadesi” talebiyle 11/05/1999 tarihinde İstanbul …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde … E. Sayılı dava ikame edilmiştir. Yargılama sürecinin sonunda 24/05/2001 tarihinde …. nolu karar ile “…Davalı …. Turizm yönünden dava atiye terkedildiğinden bir hüküm tesisine mahal bulunmadığına, diğer davalı kooperatif Yönünden davanın kabulü ile dava konusu 3.500,00 TL bedelli teminat mektubunun geçersizliğinin tespiti ile iptaline ve istirdatına… ”yönünde hüküm kurulmuş, karar 29/07/ 2003 tarihinde kesinleşmiştir.
Teminat mektubu muhatap bankası olan ….bank T.A.Ş. tarafından 03/09/2003 tarihinde işlemden kaldırıldığına göre davacı 07/06/1998- 03/09/2003 tarihleri arasındaki teminat mektubundan dolayı ödenen komisyonları talep etme hakkına sahiptir.
Davacı huzurdaki davada ” davalının teminat mektubunun iadesi yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle muhatap banka olan ….bank T.A.Ş.’ye teminat mektubu masrafı olarak, 30/12/2003 tarihinde 17.382,38 TL , 01/04/2004 tarihinde 5.035,9 TL olmak üzere toplam 22.418,37 TL ödeme yapmak zorunda kaldığını beyanla davalıdan 22.418,37TL alacak talep etmektedir.
Dava dışı muhatap banka olan ….bank’tan gelen 18/03/2010 tarihli yazıda ” dava konusu teminat mektubunun 03/09/2003 tarihinde işlemden kaldırıldığı” bildirilmiş, 05/11/2010 tarihli yazı ekinde … Elektrik… firmasının şubeden almış olduğu … Kooperatifi lehine düzenlenen …. nolu 3.500,00 TL’lik teminat mektubu ile ilgili olarak toplam 22.418,31 TL tutarında ödeme dekontu gönderilmiştir.
Dava dışı muhatap Banka olan ….bank’tan gelen, 05.11.2010 tarihli cevabi yazı ekindeki “…. Nolu Teminat mektubu ile ilgili olarak ödemelerin dekontları” olduğu bilgisi verilen dekont- ların tetkikinde;
TARİH TUTAR AÇIKLAMA
30/12/2003 6.000,00 TL … Dosya Borcuna Karşılık
01/04/2004 1.675,00 TL …. Elekt…verl. 2 Ad. İpotek Bedl ve İptal Kald. Kom.
01/04/2004 11,00 TL … Mekt. Bedeline Krş. Blokeye Alınan
01/04/2004 2.300,00 TL …. İpotek Fekkinden Dolayı Alınan
01/04/2004 1.050,00 TL …. İpoteğinin Fekki İçin 2 Ad. Kaldırıldı
30/12/2003 527,31 TL Ana Para Takip Bakiyesi Tahsilatı
şeklinde bilgiler yer almakta, tabloda yazılı dekontların 30/12/2003 ve 01/04/2004 tarihlerinde yapı- lan 22.418,31 TL’lik ödemelere ilişkin olduğu görülmektedir. Muhatap banka ise teminat mektubunu 03/09/2003 tarihinde işlemden kaldırmıştır. Teminat mektubunun işlemden kaldırılması ile yapılan ödeme tarihleri arasında çelişki olsa da, davacının süresinde ödemediği teminat mektubu komisyonu var ise bunlar sonradan gecikme faizleri ile tahsil edilmiş olabilir diye düşünülmektedir.
Ancak, hal böyle olmakla birlikte; ticari hayatın olağan akışında teminat mektubu masrafları/ komisyonu, mektup bedeli üzerinden yıllık %1 ve %5 oranı arasında değişmekte ve bu yıllık komis- yonlar 3’er veya 6’şar aylık dönemlerde hesaplara yansıtılmaktadır. Sunulan dekontlardaki rakamlar ise teminat mektubu bedeli ile örtüşmeyecek kadar yüksektir, yine açıklamalarda da ipotek fekleri, dosya borcu vb… yazmaktadır.
Davacı, muhatap bankanın 05/11/2010 tarihli cevabi yazısı ekinde gönderilen bu tablodaki 22.418,31 TL ‘lik işlemin , dava konusu teminat mektubu işlemleri olduğunu iddia ettiğinden muhatap bankaya yeniden müzekkere yazılarak hesap ekstresi talep edilmiştir.
Mahkememizce atanan bilirkişi SMMM …. tarafından banka tarafından gönderilen 07/08/2003- 14/12/2009 tarihli hesap ekstresi ve tüm dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu düzen- lenen 22/04/2020 tarihli rapora göre ;
-30/12/2003 tarihli 6.000,00 TL herhangi bir masraf değil, … tarafından davacı şirket hesabına yatırılan bir bedeldir.
-01/04/2004 tarihli 1.675,00 TL herhangi bir masraf değil, davacı şirket hesabına yatırılan bir bedeldir.
-01/04/2004 tarihli 11.00 TL herhangi bir masraf değil davacı şirket hesabına yatırılan bir bedeldir.
-Talep edilen 01/04/2004 tarihli 2.300.00 TL ‘nin gerçek rakamı 1.150,00 TL’dir ve herhangi bir temi- nat mektubu masrafı değildir.
-Talep edilen 01/04/2004 tarihli 1.050.00 TL’nin gerçek rakamı 525,00 TL’dir ve herhangi bir teminat mektubu masrafı değildir.
-30/12/2013 tarihli 527,31 TL teminat mektubu masrafı değildir.
-Talep edilen 30/12/2003 tarihli 7.051,20 TL’nin gerçek rakamı 3.525.60 TL’dir ve herhangi bir teminat mektubu masrafı değildir.
-Talep edilen 30/12/2003 tarihli 3,803.80 TL’nin gerçek rakamı 1.946.95 TL’dir ve teminat mektubu masrafı ve gecikme ücretidir.
Sonuç olarak ;…bank’dan gelen hesap ekstreleri ile dosyada mübrez dekontlar karşılaş- tırıldığında, dekontlara dayanılarak talep edilen 22,418,31 TL’nin yanlış olduğu (dekontlarda borç ala- cak olarak yazan rakamların mükerrer toplandığı, doğru rakamın 15.360,86 TL olduğu, bu rakamdan 7.686,00 TL’nin aslında masraf değil, davacı hesabına yatan bedel olduğu, 7,674,86 TL’lik masraf dekontlarından ise sadece 1.946.95 TL’lik dekont içeriğinin teminat mektubu komisyonu + gecikme ücreti olduğu tespit edilmiştir. Bir diğer ifade ile davacı her ne kadar 22.41831 TL’lik dekontlara dayanarak teminat mektubu komisyonu ödediğini iddia etmiş ise de, dekontların hesap hareketleri ile karşılaştırılmasında, davacının sadece 1,946.95 TL komisyon + gecikme ücreti ödediği tespit edil- miştir.
Ancak; defalarca yapılan yazışmalara rağmen muhatap banka tarafından, dava konusu teminat mektubu masraflarına ilişkin detaylı bir açıklama yapılmadığından, davacı hesabından alınan 1.946,95 TL teminat mektubu komisyonu bedelinin dava konusu teminat mektubunun komisyonu olup olma- dığı, yine ne kadarının gecikme ücreti olduğu tespit edilememiştir.
Davacının sadece 07/06/1998-03/09/2003 tarihleri arasında dava konusu teminat mektubuna ilişkin ödediği komisyonları talep etme hakkına sahip olduğu, ancak dosyaya ibraz olunan delillere göre davacıdan tahsil edildiği anlaşılan 1.946,95 TL komisyon + gecikme faizinin dava konusu te- minat mektubu nedeniyle yapılıp yapılmadığı hususunun kesin deliller ile ispatlanamadığı gözetilerek sübuta ermeyen davanın reddine karar verilip aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın Reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince hesaplanan ve tahsili gereken 54,40 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 302,70 TL nispi harçtan mahsubu ile Hazine’ye irat kaydına , bakiye 248,30 harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından sarf olunan yargılama giderinin kendi üzeride bırakılmasına,
Davalı tarafça sarf olunan 30.00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsil edilerek davalıya ödenmesine,
Sarf olunmayan delil/gider avanslarının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
4- Kendisini vekil ile temsil ettiren davalı lehine yürürlükteki AAÜT ve Av. Kan gereğince takdir olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalıya ödenmesine dair,
Davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde Yargıtay’a gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılacak dilekçe ile temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.18/09/2020
Katip …
E-imzalıdır
Hakim …
E-imzalıdır