Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/751 E. 2018/670 K. 07.06.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

BAKIRKÖY (3) NO’LU ASLİYE TİCARET
MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2016/751
KARAR NO : 2018/670

ASI LDAVA – KARŞI DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)

ASIL DAVA TARİHİ : 19/08/2016
KARŞI DAVA TARİHİ : 24/02/2017
KARAR TARİHİ : 07/06/2018
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/06/2018

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı vekili Bakırköy Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine vermiş olduğu 19/08/2016 harçlandırma tarihli dava dilekçesinde;Müvekkili şirketin cam üretim fabrikası olup …. Mah. … Cad. No:…. …. adresinde faaliyet gösterdiğini, taraflar arasında imzalanan 08/01/2015 tarihli sözleme ile ….. ve …. makinesinin müvekkili şirkete teslim edilmesi hususunda anlaşmaya varıldığını,sözleşme ve taraflar arasında ki mutabakata göre, sözleşme konusu ürün satışı için ¨618.000’sine anlaşmaya varıldığını, peşinat olarak ¨350.000 ödeme yapılması kararlaştırıldığını, müvekkili şirkete ait makine bedeli ¨185.000 sayılmış ve bu bedel satış bedelin düşüldükten sonra bakiye ¨83.000 ‘nin sözleşme konusu mal hazır olduğunda ve mal Türkiye gümrüğüne geldiğinde peşin olarak tahsil edilmesi konusunda anlaşma sağlandığını, sözleşme konusu mal için müvekkili şirket tarafından 15/01/2015 tarihinde 105.000 USD ve 09/01/2015 tarihinde ¨100.000 ödeme yapıldığını, aradan geçen süre içinde müvekkili şirket çeşitli bahanelerle oyalandığını ve ürün teslimi yapılmadığını, bunun üzerine sözleşme konusu malın asıl üreticisi dava dışı …. şirketi temsilcileri ile temasa geçildiğini, ürünün hazır olup, olmadığı sorulduğunu, üretici firma ürünün hazır olduğu belirttiğini, bunun üzerine ürünün neden Türkiye’ye gönderilmediği sorulduğun da, üretici firmanın Türkiye düstribütörü davalı ….San Dış Tıc. Ltd. Şti.’nin müvekkili şirketin iflas ettiğini ve paranın geri kalanını ödenmediğini beyan ettiğini, bunun üzerine müvekkili şirket tarafından yapılan ödemelerin üretici firma ile paylaşıldığını ve toplamda 105.000 USD ve ¨ 100.000 nakit ödeme yapıldığı söylendiğini ve davalının müvekkili şirket namına ne kadar ödeme yaptığı sorulduğunu, dava dışı üretici firma ise bugüne kadar sözleşme konusu ürün için kendi distüriibütörlerinin 46.938 USD dolar ödeme aldıklarını beyan ettiğini, davalı şirket müvekkili şirketten 105.000 USD ve ¨100.000 ödeme almış olmasına rağmen dava dışı üretici firmaya bugüne kadar 46.938 USD ödeme yaptığını, bununla birlikte sözleşme şartlarına aykırı davranarak bugüne kadar malı Türkiye Gümrüğüne getirtmediğini ve müvekkili şirketin iflas ettiği şeklinde gerçek dışı bilgilendirmeler ile dava dışı üretici firmayı da yanılttığını, bu durumun açıkça MK 2. Maddesine aykırı olduğunu, taraflar arasında devam eden görüşmeler sırasında davalı firma bu kez Kadıköy … Noterliği’nin 21 Temmuz 2016 tarih ve …. seri numaralı ihtarnamesi ile peşinat olarak kararlaştırılan rakamın ¨ 11.000 eksik olduğunu, müvekkili şirkete ait temper makinasının kendilerine teslim edilmesini ve döviz kurlarından kaynaklı farkların ödenmesi istendiğini, bunun üzerine Kocaeli …. Noterliğinin 25 Temmuz 2016 tarih ve …. seri numaralı ihtarnamesi ile gerekli cevaplar verildiğini ve sözleşme konusu ürünün, sözleşme şartlarına bağlı kalınarak teslim edilmesi istendiğini, davalı aradan geçen süre içinde sözleşme konusu ürünü teslim etmekten imtina ettiğini, aynca bugüne kadar peşinat ile ilgili hiçbir eksilik olduğuna dair bir talebi olmamasına rağmen bugün eksik ödemeden bahsettiğini, bu durum iyiniyet kuralları ile bağdaşmadığını, müvekkili şirketin üzerine, düşen edimleri büyük oranda ve/veya tamamen yerine getirmiş olduğu dikkate alınarak, öncelikle sözleşmenin ifası sağlanmasını, gerekli olması halinde mahkemece sözleşmenin hakkaniyete uygun hale getirilmesini ve ifanın bu suretle gerçekleştirilmesini, sözleşmenin ifası mümkün değil ise müvekkili şirket tarafında yapılan ödemeler de dikkatte alınarak, menfi ve müspet zararlarına karşılık fazlaya ilişkin talep ve dava haklarının saklı kalmak kaydıyla şimdilik ¨20.000 ‘sinin davalıdan ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsilini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili Mahkememize vermiş olduğu 09/02/2017 harçlandırma tarihli ISLAH dilekçesinde;
Müvekkili şirketin cam üretim fabrikası olup … Mah. … Cad. No:… …. …. adresinde faaliyet gösterdiğini,taraflar arasında imzalanan 08/01/2015 tarihli sözleme ile ….Düz ve Bombeli Temper makinesinin müvekkil şirkete teslim edilmesi hususunda anlaşmaya varıldığını,sözleşme ve taraflar arasında ki mutabakata göre ; sözleşme konusu ürün satışı için ¨618.000,00’ye anlaşmaya varıldığını, peşinat olarak ¨350.000,00 ödeme yapılmasının kararlaştırıldığını,,müvekkili şirkete ait makine bedeli ¨185.000,00’ye sayılmış ve bu bedel satış bedelin düşüldükten sonra bakiye ¨83.000,00’nin sözleşme konusu mal hazır olduğunda ve mal Türkiye gümrüğüne geldiğinde peşin olarak tahsil edilmesi konusunda anlaşma sağlandığını,sözleşme konusu mal için müvekkili şirket tarafından 15/01/2015 tarihinde 105.000 USD ve 09/01/2015 tarihinde ¨100.000,00 ödeme yapıldığını,aradan geçen süre içinde müvekkili şirketin çeşitli bahanelerle oyalandığını ve ürün tesliminin yapılmadığını,bunun üzerine sözleşme konusu malın asıl üreticisi dava dışı …. LTD şirketi temsilcileri ile temasa geçilmiş olup, ürünün hazır olup, olmadığının sorulduğunu,üretici firma ürünün hazır olduğu belirttiğini,bunun üzerine ürünün neden Türkiye’ye gönderilmediği sorulduğun da, üretici firmanın Türkiye düstribütörü davalı ….San Dış Tic. Ltd. Şti.’nin müvekkil şirketin iflas ettiğini ve paranın geri kalanını ödenmediğini beyan ettiklerini,bunun üzerine müvekkili şirket tarafından yapılan ödemelerin üretici firma ile paylaşıldığını ve toplamda 105.000 USD ve ¨100.000,00 nakit ödeme yapıldığının söylendiğini ve davalının müvekkili şirket namına ne kadar ödeme yaptığının sorulduğunu,dava dışı üretici firma ise bugüne kadar sözleşme konusu ürün için kendi distürübütörlerinin 46.938 USD dolar ödeme aldıklarını beyan ettiklerini,davalı şirketin müvekkili şirketten 105.000 USD ve ¨100.000,00 ödeme almış olmasına rağmen dava dışı üretici firmaya bugüne kadar 46.938 USD ödeme yaptığını,bununla birlikte sözleşme şartlarına aykırı davranarak bugüne kadar malı Türkiye Gümrüğüne getirtmediğini ve müvekkili şirketin iflas ettiği şeklinde gerçek dışı bilgilendirmeler ile dava dışı üretici firmayı da yanılttığını,taraflar arasında devam eden görüşmeler sırasında davalı firma bu kez Kadıköy …. Noterliği’nin 21 Temmuz 2016 tarih ve …. seri numaralı ihtarnamesi ile Peşinat olarak kararlaştırılan rakamın ¨11.000,00 eksik olduğu, müvekkili şirkete ait temper makinasının kendilerine teslim edilmesini ve döviz kurlarından kaynaklı farkların ödenmesi istendiğini,bunun üzerine Kocaeli …. Noterliğinin 25 Temmuz 2016 tarih ve … seri numaralı ihtarnamesi ile gerekli cevaplar verildiğini ve sözleşme konusu ürünün, sözleşme şartlarına bağlı kalınarak 20 gün içinde teslim edilmesi istenmiş aksi taraflar arasında sözleşmenin haklı nedenle fesh edileceğinin bildirildiğini,davalı aradan geçen süre içinde sözleşme konusu ürünü teslim etmekten imtina ettiğini,ayrıca bugüne kadar peşinat ile ilgili hiçbir eksilik olduğuna dair bir talebi olmamasına rağmen, ilk ödemeden yaklaşık 2 yıl sonra eksik ödemeden bahsettiğini,bununla birlikte dava dosyasında yer alan teşvik belgesine göre müvekkili şirketin 30/12/2016 tarihine kadar KDV muafiyetine sahip olduğunu,ancak 2017 yılı itibariyle bu durumun sona ermiş olup, davalı yanca dava konusu mal bugün itibariyle teslim edilse dahi %18 KDV ödeme yükümlülüğünün doğacağını,oysaki davalı edimini süresi içinde yerine getirmiş olsaydı böyle bir zarar meydana gelmeyeceğini,kaldı ki sözleşme konusu malın davalının elinde bulunmadığını,dolayısıyla malın teslimi fiilen mümkün olmadığını,hal böyle olunca; davalının haksız olarak siparişi iptal ettirmiş olması ve müvekkil şirket tarafından verilin 20 günlük süreye rağmen davalının dava konusu malı Çin’den getirmek için hiçbir girişimde bulunmaması bunda sonra da malın sözleşme şartlarına göre Çin’den getirtilmesinin fiilen imkansız olması ve ifa imkansızlığı halinde müvekkil şirket tarafında bugüne kadar yapılan ödemelerin iadesini ve müspet zararını talep etme zaruretinin hasıl olduğunu,sözleşmenin haklı nedenle feshi ve müspet zararlarına karşılık fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik davalıya makine bedeli için ödenen 105.000 USD ve ¨100.000’lik alacağın, ödeme tarihinden itibaren Döviz ve TL kurlarına uygulanan en yüksek faiz oranı ile (yabancı para alacağının fiili ödeme tarihinde ki TL kuru üzerinden) davalıdan tahsili yoluyla iadesine ayrıca KDV zararı nedeniyle şimdilik ¨50.000,00’nin davalıdan tahsiline, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı-karşı davacı vekili tarafından Mahkememize sunulan 06/09/2016 tarihli cevap dilekçesinde; müvekkili firmanın , Çin Halk Cumhuriyetinde imalat yapan …. Ltd. İsimli firmanın Türkiye distrübütörü olduğunu, müvekkili firma ile davacı firma arasında 1 adet ….düz ve bembeli temper makinasının 266.00 USD C.İ.F (ikiyiz altmış bin Amerikan Doları) ye satışı teslimine ilişkin 08/01/2015 tarihinde 005-14921 nolu satış sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin 4. maddesinde, sözleşme yapıldığı tarihte USD döviz kurunun ¨ 2.320 üzerinden makine bedelinin ¨618.000,00 olarak hesaplandığını, peşinat olarak belirlenen ¨350.000,00′ nin 09/01/2015 tarihine kadar ödeneceğini, davacıya ait cam temperinin ¨185.000,00 sayılacağını, bakiye kalan ¨ 83.000,00′ nin da mal hazır olduğunda firmaya bildirileceği ve malın Türkiye gümrüğüne geldiğinde peşin olarak ödeneceğini, 5 maddesinde, ” alıcı siparişi iptal ettiği veya sözleşme edimlerini yerine getirmediği takdirde makine değerinin %30 oluşturan bedeli ödemeyi ve bu bedele ilişkin indirim talep etmemeyi kayıtsız şartsız kabul ve taahhüt eder” şeklinde düzenleme yer aldığını, davacı tarafın sözleşme gereği üstlendiği edimlerini yerine getirmediğini, haksız olan ve edimlerini yerine getirmeyen davacı tarafından huzurdaki davanın açıldığını, davacı tarafına dava dilekçesinde ileri sürdüğü iddiaların haksız, hukuka ve kanuna aykırı ve dayanaktan yoksul olduğunu, davacının peşinattan kur farkından doğan ¨11.000,00 eksik ödediğini, takasa konu olan ve sözleşme sonrası müvekkile teslim etmesi gereken temper makinasını teslim etmediğini, müvekkilinin söz konusu makinayı 26/11/2015 tarihinde … isimli firmaya sattığı halde, davacının makinayı satmak istemediklerini, davcı firmaya edimlerini yerine getirmesi için ihtarnameler keşide edildiği halde davacı tarafın edimlerini yerine getirmediğini, sözleşme şartlarını yerine getirmeyen davacıdan sözleşme gereği %30 cezai şart karşılığı 79.800,00 USD ve 27.000 USD kur farkı ödenmesinin ihtar edildiğini, bunun üzerine davacı tarafın, satıcı firmanın sözleşmeye bağlı kalarak taahhütlerini yerine getirmesini, 20 gün içerisinde satışa konu makinayı Türkiye Gümrüğüne getirerek teslim etmesini, aksi halde sözleşmenin haklı nedenle tek taraflı fesh edilmiş sayılacağının bildirildiğini, müvekkilinin Çinli imalatçı firmaya karşı yükümlülüklerini yerine getirdiğini, sözleşmeye konu makinanın üretilmesi için ¨105.000,00 gönderildiğini, kalan kısmının da Çinli firmadan diğer işlere ilişkin alacaklarından mahsuben firmanın isteği üzerinden hesabından düşüldüğünü, davacı tarafın sözleşmeyi haksız olarak feshettiğini, ayrıca taraflar arasında 29/04/2014 tarihinde 1 adet … makinasının 37.600,00 USD ye (Amerikan doları) satışına ilişkin satış sözleşmesi yapıldığını, davacının sözleşme gereği ¨34.218,00′ yi de süresinde ödemediğini, sözleşme edimlerini yerine getirmesi ve sözleşme gereği %30 ceza şartı olan 11.280,00 USD ödemesi, aksi halde siparişin iptali olarak kabul edileceğinin ihtar edildiğini, davacının sözleşmeyi inkar etmesi nedeniyle siparişin iptal edildiğini, ancak davacının müvekkiline 11.280,00 USD borcu bulunduğu, davacının verilen sürelerde edimlerini yerine getirmediğinden bu durumun sipariş iptali olarak kabul edildiği ve bu nedenle; davacının, sözleşme ifasının sağlanması ve satış konusu makinanın davacıya teslimine ilişkin davanın reddini, davacının, sözleşmenin hakkaniyete uygun hale getirilmesi ve ifasının sağlanmasına ilişkin davanın reddini, davacının, sözleşmenin ifasının mümkün olmadığı halde menfi ve müspet zararlarına karşılık talep ettiği ¨ 20.000,00 ‘ lik talebinin reddini, aksi halde takas ve mahsup taleplerinin dikkate alınmasını, dava harç, masraf, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep etmiştir.

KARŞI DAVA:
Davalı vekilince karşı davacı olarak verilen 22/02/2017 tarihli dilekçesiyle; taraflar arasında imzalanan 08/01/2105 tarihli ve 29/04/2014 tarihli sözleşmelerin içeriği ve yerine getirilmeyen edimlerle ilgili daha önce yapılan açıklamalara yer verildikten sonra, arz edilen sebeplerle (fazlaya ilişkin her türlü alacak, talep, dava vs haklarının saklı kalmak üzere); taraflar arasında yapılan 08/01/2015 tarihli sözleşmeden kaynaklanan 11.280,00 USD (on bir bin iki yüz seksen Amerikan Doları) alacaklarının ihtarname tebliğ tarihi olan 2/07/2016 tarihinden itibaren bankalarca dolara uygulanan en yüksek faiz oranı ile fili ödeme günündeki döviz kuru (USD) üzerinden karşı davalıdan tahsilini, taraflar arasında yapılan 29/04/2014 tarihli sözleşmeden kaynaklanan 79.800,00 USD (yetmiş dokuz bin sekiz yüz Amerikan Doları) alacaklarının ihtarname tebliğ tarihi olan 2/07/2016 tarihinden itibaren bankalarca dolara uygulanan en yüksek faiz oranı ile fili ödeme günündeki döviz kuru (USD) üzerinden karşı davalıdan tahsilini, karşı davalı tarafından açılan davanın reddini, aksi halde karşı davalının kısmen alacaklı olduğu kanaati oluşması halinde, takas ve. mahsuba, geri kalan alacaklarının karşı davalıdan tahsilini, dava, harç, masraf, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep etmiştir.
Davacı -Karşı davalının 20/03/2017 tarihli karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinde ileri sürülen iddialar ve yapılan ödemeler açıklandıktan sonra, 08/01/2015 tarihli satış sözleşmenin feshinde kusurlu tarafın karşı davacı olduğundan, 79.800,00 USD zarar talebi ile alacak iddiası ve cezai şart talebinin yerinde olmadığını, karşı davacının 29/04/2014 tarihli 1 adet makine alışına ait 37.600,00 USD lık sözleşme bedelinin 19/05/2014 tarihinde ödenmesi gereken %30 unu oluşturan ¨ 34.218,00 ‘nin süresinde ödenmediğinden, ihtarname ile talep edilen ¨11.280,00’lik cezai şart ile ilgili olarak, taraflar arasında böyle bir sözleşmenin varlığının hatırlanmadığını, bununla birlikte taraflar arasında 18/11/2014 tarihinde 1 adet yatay ….makinasının 50.000,00 USD satış konusunda anlaşma sağlandığı ve makine bedeli ödenerek malın teslim alındığını, daha sonra 08/01/2015 tarihli bir başka sözleşme ile makine alımı için sözleşme imzalanmış olmasına rağmen 29/04/2014 tarihli sözleşmeye istinaden yaklaşık 4 yıl sonra cezai şart talebinde bulunulmasının kötü niyetli bir yaklaşım olduğunu ve sözleşme suretinin kendilerine gönderilmediğinde iddiaları kabul etmediklerini beyan edilmiş ve yargılama sırasında oluşacak durumlar göz önünde bulundurularak karşı davacının davasının reddine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE :
Asıl dava,taraflar arasında imzalanan 08/01/2015 tarihli sözleşmenin haklı olarak feshi nedeniyle peşinat olan paranın iadesi ve sözleşmenin yerine getirilmemesi sebebiyle uğranılan zararın tahsili istemine ilişkindir.
Karşı dava ise,davacı ve davalı arasında imzalanan 08/02/2015 ve 29/04/2014 tarihli sözleşmelerin yerine getirilmemesi sebebiyle sözleşmelerde belirlenen cezai şart alacağının tahsili istemine istemine ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Kocaeli … Asliye Ticaret Mahkemesinden talimat yoluyla alınan 26/12/2017 havale tarihli bilirkişi raporunda ;İncelenen davacı ve davalı tarafların 2014, 2015 ve 2016 yıllarına ait ticari defterlerin, süresi içinde açılış ve kapanış tasdiklerinin yaptırıldığı ve TTK hükümlerine göre delil olma özelliğine sahip olduğunu, davacının 2014 ve 2015 yıllarına ait yevmiye defterleri kayıtlarının, davalı şirket arasında yapılan ticari mal alış/satış ve ödeme/cari hesap mahsup işlemlerine ilişkin olduğunu, makine alımı ve ödeme ile ilgili herhangi bir defter kaydının bulunmadığını, taraflar arasında imzalandığı iddia edilen 29/04/2014 tarihli satış sözleşmesine göre, davalının distribütör olarak ithal edip davacıya teslim edeceği 1 adet KDV dahil 37.600,00 USD alış bedelli … marka makine ile ilgili olarak, davacının defter kayıtlarında herhangi bir ödeme ve makina alış kaydı bulunmadığını, taraflar arasında imzalanmış bulunan ve asıl dava konusu olan 08/01/2015 tarih ve …. numaralı satış Ww sözleşmesine gereğince, davalının distribütör olarak ithal edip davacıya teslim edeceği öngörülen 1 adet ….düz ve bembeli temper makine ile ilgili olarak, davacı tarafından yapılan 09/01/2015 tarihinde ¨ 100.000,00 ve 15/01/2015 tarihinde 105.000,00 USD lık ödemeler ile makine alışına ilişkin davacının defterlerinde herhangi bir kaydın bulunmadığı ve söz konusu makinanın sözleşmede öngörülen süresi içinde teslim edilmediği gerekçesiyle davacı tarafından sözleşmenin feshedildiğini, davacının 2016 yılı defter kayıtlarının, sadece 24/02/2015 tarih ve … nolu fatura ile davalı şirketten satın alman ¨108.000,00’lik makine alışı ve 31/12/2016 tarihinde vadeli çekle yapılan ¨ 100.000,00 ‘lik ödemeye ait olduğunu, bunun dışında davacının 2016 yılı defterinde davalı ile ilgili cari hesap kaydının bulunmadığını ve bu makine alışının, davacının 18/11/2014 tarihinde 50.000,00 USD bedelle davalı şirketten satın alıp teslim aldığını beyan ettiği ve herhangi bir ihtilafın bulunmadığı 1 adet yatay ….makinasma ait olduğunun değerlendirildiğini, davacı tarafından 08/01/2015 tarihli sözleşme gereğince ithal edilecek makineye karşılık 09/01/2015 tarihinde ¨185.000,00 bedel üzerinden davalıya teslim edileceği kararlaştınlan cam temperi makinasmın teslimine ilişkin davacının yevmiye defterinde bir kaydın bulunmadığı ve söz konusu makinenin envanterinde, 253.12.002 Tesis ve makinalar hesap kodunda cam tamperleme fırını olarak ¨175.000,00 maliyet bedeli üzerinden kayıtlı olduğunu, bildirdiği görülmüştür.
HMK’nun 133/1.maddesi uyarınca karşı davanın cevap dilekçesi veya cevap süresi içinde ayrı bir dilekçe verilmek suretiyle gerekli olup karşı davacı tarafından bu zorunluluğa uyulmadan karşı dava açılmıştır,anılan maddeye göre karşı davanın asıl davadan ayrılması zorunlu ise de her iki davada delillerin ortak olup, bu davaların birlikte görülme zorunluluğu ve usul ekonomisi gözönüne alınarak karşı davanın iş bu davadan tefrik edilmemesine karar verilmiştir.
Tüm bu belirlemeler ışığında somut olay değerlendirildiğinde;Davacı vekili,taraflar arasında imzalanan 08/01/205 tarihli ….Düz ve Bombeli Temper makinesinin alımı konusundaki sözleşme uyarınca,davalı distrübütörün Çin’de üretilen makineyi müvekkiline teslim etmediğini,bu nedenle sözleşmenin müvekkilince haklı nedenle feshedildiğini,buna göre sözleşme uyarınca yaptıkları peşinat ile sözleşmenin yerine getirilmemesi nedeniyle uğradıkları müspet zararın tahsiline karar verilmesini istemiştir.Davalı-karşı davacı ise,sözleşmenin yerine getirilmemesinin nedeninin davacı tarafından sözleşme uyarınca verilmesi gereken makinenin teslim edilmemesi olduğunu,davalının sözleşmeyi feshetmesinin haklı olmadığını,bu nedenle 08/01/2015 tarihli sözleşmede kararlaştırılan cezai şart ile daha önce 29/04/2014 tarihinde yapılan sözleşmede kararlaştırılan cezai şartın sözleşmelerin yerine getirilmemesi nedeniyle tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Uyuşmazlığı konu 29/04/2014 ve 08/01/2015 tarihli sözleşmelerin yapıldığı ve sözleşmeler uyarınca siparişi yapılan makinelerin davacıya tesliminin yapılmadığı hususunda bir uyuşmazlık yoktur.
08/01/2015 tarihli sözleşmeden kaynaklanan davada uyuşmazlık,davacının sözleşme uyarınca edimini tam ve gereği gibi yerine getirip getirmediği,sözleşmeyi feshetmekte haklı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Uyuşmazlık konusu 08/01/2015 tarihli sözleşme incelendiğinde;Sözleşmenin birinci maddesi”sözleşmeye konu ….Düz ve Bombeli Temper makinesinin bedelinin taraflarca ¨618.000,00 olarak kararlaştırıldığı,peşinat olarak ¨350.000,00 09/01/2015 tarihinde …camın(davacının) temperi ¨185.000,00 sayılacak kalan ¨83.000,00 mal hazır olduğunda firmaya (davacıya) bildirilecek ve mal Türk Gümrüğü’ne geldiğinde peşin olarak tahsil edilecek…” şeklinde olup buna göre malın değeri ve ödeme şekli belirlenmiştir.Sözü geçen maddeye göre,¨350.000,00 peşinat ile ¨185.000,00 değerinde kabul edilip davalı-satıcıya bırakılacak temper makinesi 09/01/2015 tarihinde davalı satıcıya ödemesi yapılıp makinenin teslimi öngörülmüştür.
Davacı tarafından 09/01/2015 tarihinde ¨100.000,00 ve 15/01/2015 tarihinde ise 105.000,00 USD ödeme yapıldığı hususunda bir uyuşmazlıkta söz konusu değildir.Ancak taraflar arasında uyuşmazlık,son yapılan ödemenin USD olarak yapılması nedeniyle kur farkı doğduğu ve davacı ödemesinin tam olup olmadığıdır.Sözleşmeyekonu makinenin bedeli 266.000,00 USD karşılığı ¨618.000,00 olduğu taraflarca kabul edilmiştir.Buna göre, 1 USD ¨2,3233 olarak kabul edilmiştir.Davacı 105.000,00 USD’yi 15/01/2015 tarihinde davalıya göndermiş olup 15/01/2015 tarihi itibariyle kur ¨2,2878’dir.105.000,00 USD X ¨2,2878 = ¨240.219,00 olup davacı tarafından 09/01/2015 tarihinde ödenen ¨100.000,00’de eklendğinde davacı tarafından peşinat olarak ¨340.219,00 ödenmiştir.Halbuki sözleşmeye göre peşinat olarak ¨350.000,00 ödemenin yapılması gerekmektedir.Bu durumda davacı taraf peşinatı tam ve eksiksiz ödememiştir.Diğer taraftan anılan sözleşmeye göre davacı tarafından davacının elinde bulunan bir adet temper makinesi davalıya birakılacaktır.Bu hususta taraflar mutabık değildir.Davacı taraf temper makinesinin Çin’den ithal edilen makine gelince teslim edileceğini,davalı taraf ise hemen teslim edilmesi gerektiğini beyan etmektedir.Sözleşmenin ilgili maddesi incelendiğinde peşinat olarak ¨350.000,00’nin ve ¨185.000,00’ye sayılan temper makinesinin teslimi kararlaştırılmıştır.Peşinat olarak makinenin verilmesi öngörüldüğünden davacının 09/01/2015 tarihinde elinde bulunan temper makinesini de teslim etmesi gerekirken bu makinenin teslimini sağlamamıştır.Buna göre davacının sözleşmeyi feshetmesi haklı bir nedene dayanmamakta olup ancak peşinat olarak vermiş olduğu paranın iadesini talep edebileceğinden ve öncesinde davalıyı temerrüde düşürmediğinden ,asıl davanın kısmen kabulü ile 105.000 USD ‘nin ıslah tarihi olan 08/02/2017 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi uyarınca Kamu Bankalarının aynı yabancı para türünden 1 yıl süreli mevduata uyguladıkları en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TC. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak Türk Lirası karşılığının ve ¨100.000’nin ıslah tarihi olan 08/02/2017 tarihinden itibaren değişen oranlarda işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,davacının taraflar arasındaki sözleşmeyi haksız olarak feshetmesi nedeniyle müspet zarar isteyemeyeceğinden fazlaya ilişkin talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Karşı davada,karşı davacı vekili,müvekkili ile davacı-karşı davalı arasında imzalanan 29/04/2014 ve 08/01/2015 tarihli sözleşmelerde alıcının siparişi iptal etmesi veya edimlerini yerine getirmemesi halinde sözleşme bedelinin %30’u oranında cezai şart ödenmesinin kararlaştırıldığını,her iki sözleşmede belirtilen edimlerin davacı-karşı davalı tarafından yerine getirilmediğinden bahisle sözleşmelerde öngörülen cezai şart alacağının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Öncelikle 29/04/2014 tarihli sözleşme incelendiğinde,ilgili sözleşmede”Alıcı siparişi iptal ettiği veya sözleşme edimlerini yerine getirmediği takdirde makine değerinin %30’unu oluşturan bedeli ödemeyi ve bu bedele indirim talep etmemeyi kayıtsız şartsız kabul ve taahhüt eder” şeklindedir.Yine aynı hüküm 08/01/2015 tarihli sözleşmede de mevcut olup anılan sözleşmelerdeki imzalar davacı-karşı davalı tarafından kabul edilmiştir.
Sözü geçen her iki sözleşme de uygulanmamış,sipariş verilen makineler davacı-karşı davalıya teslim edilmemiş olup birinci sözleşmenin uygulanmamasının nedeni sözleşmede belirtilen kaporanın ödenmemesi,ikinci sözleşmenin uygulanmamasının nedeni ise davacı-karşı davalı tarafından peşinatın eksik ödenmesi ve davacı-karşı davalıca davalı-karşı davacıya teslimi kararlaştırılan temper makinesinin teslim edilmemesidir.Buna göre davacı-karşı davalı taraf sözleşmelerde öngörülen edimleri yerine getirmediği sabit olmakla sözleşmelerde belirtilen cezai şartı ödemekle yükümlü olduğundan karşı davanın kabulü ile 91.080 USD’nin temerrüt tarihi olan 12/08/2016 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi uyarınca Kamu Bankalarının aynı yabancı para türünden 1 yıl süreli mevduata uyguladıkları en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TC. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak Türk Lirası karşılığının davıc-karşı davalıdan tahsili ile davalı-karşı davacıya verilmesi gerektiği sonucuna varılarak sonucuna varılarak aşağıdaki gibi hüküm fıkrası oluşturulmuştur.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
ASIL DAVADA;
1-Davanın ıslah edilmiş haliyle kısmen KABUL kısmen REDDİ ile;
a) 105.000 USD ‘nin ıslah tarihi olan 08/02/2017 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi uyarınca Kamu Bankalarının aynı yabancı para türünden 1 yıl süreli mevduata uyguladıkları en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TC. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak Türk Lirası karşılığının davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya VERİLMESİNE,
b) ¨100.000’nin ıslah tarihi olan 08/02/2017 tarihinden itibaren değişen oranlarda işleyecek avans faizi ile birlikte davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya VERİLMESİNE,
c)Davacı-karşı davalının fazlaya ilişkin talebinin REDDİNE,
3-Alınması gerekli ¨33.752,45 karar ve ilam harcından peşin alınan ¨341,55 peşin harç ile ¨710.212,35 ıslah harcının mahsubu ile bakiye ¨23.198,55 harcın davalı-karşı davacıdan alınarak hazineye İRAD KAYDINA,
4-Davacı-karşı davalı tarafından ödenen ¨29,20 Başvurma Harcı ile ¨341,55 Peşin Harç ile ¨10.212.35 ıslah harcının davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya VERİLMESİNE,
5-Davacı-karşı davalı tarafından yapılan 18 adet tebligat+posta ücreti ¨353,15 ,bir bilirkişi inceleme ücreti ¨ 762,50 olmak üzere toplam ¨1.115,65 yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan ¨891,99’nin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya VERİLMESİNE, kalan kısmın davacı-karşı davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
6-Davalı-karşı davacı tarafından yapılan 8 adet tebligat+posta ücreti ¨228,60 yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan ¨45,83’nin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya VERİLMESİNE, kalan kısmın davalı-karşı davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
7-Davacı-karşı davalı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiği anlaşıldığından karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen ¨33.714,28 ücreti vekaletin davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya VERİLMESİNE,
8-Davalı-karşı davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiği anlaşıldığından karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre reddedilen miktar üzerinden hesap edilen ¨12.661,44 ücreti vekaletin davacı-karşı davalıdan tahsili ile davalı-karşı davacıya VERİLMESİNE,
9-Davacı-karşı davalı ve davalı-karşı davacı tarafıdan yatırılan gider ve delil avanslarından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde yatıranlara İADESİNE,
KARŞI DAVADA;
1-Davanın KABULÜ ile ; 91.080 USD’nin temerrüt tarihi olan 12/08/2016 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi uyarınca Kamu Bankalarının aynı yabancı para türünden 1 yıl süreli mevduata uyguladıkları en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TC. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak Türk Lirası karşılığının davacı-karşı davalıdan tahsili ile davalı-karşı davacıya VERİLMESİNE,
2-Alınması gerekli ¨22.242,49 karar ve ilam harcından peşin alınan ¨5.560,63 harcının mahsubu ile bakiye ¨16.681,86 harcın davacı-karşı davalıdan alınarak hazineye İRAD KAYDINA,
3-Davalı-karşı davacı tarafından ödenen ¨31,40 Başvurma Harcı ile ¨5.560,63 Peşin harcının davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya VERİLMESİNE,
4-Davalı-karşı davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiği anlaşıldığından karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen ¨25.486,66 ücreti vekaletin davacı-karşı davalıdan tahsili ile davalı-karşı davacıya VERİLMESİNE,
5-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davalı -karşı davacı tarafça peşin olarak yatırılan ¨565,00 yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde davalı -karşı davacıya İADESİNE,
5235 sayılı Kanunun geçici 2’nci maddesine göre ,Bölge Adliye Mahkemeleri’nin kurulmasına ve 20 Temmuz 2016 tarihinde göreve başlamalarına dair kararların 07/11/2015 tarih ve 29525 sayılı Resmî Gazete’de ilan edildiği anlaşılmakla;6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ilâ 360’ncı madde hükümleri uyarınca,mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde veya istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf,başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile iki hafta içerisinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere davacı-karşı davalı vekili ile davalı-karşı davacı vekilinin yüzlerine karşı oy birliği ile verilen karar açıkça okunup,usulen anlatıldı. 07/06/2018

BAŞKAN ….

ÜYE ….

ÜYE ….

KATİP ….