Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
BAKIRKÖY
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1057 Esas
KARAR NO : 2019/594

DAVA : Haksız Rekabetin Tespiti, Men’i, Ref’i
DAVA TARİHİ : 29/11/2016
KARAR TARİHİ : 17/05/2019
K. YAZIM TARİHİ : 28/05/2019
Mahkememizde görülmekte olan Haksız Rekabetin Tespiti, Men’i, Ref’i davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; müvekkilinin İspanya merkezli bir şirket olduğunu, kendi tasarladığı hava tahliye motorları, fanlar ve vantilatörler gibi ürünleri tüketicilerle buluşturduğunu,müvekkili şirketin kendi istihdam ettiği tasarımcılarca geliştirilen ürünlerin uzun süren Ar-Ge faaliyetleri neticesinde ortaya çıktığını, söz konusu tasarımların bir kıs- mının dünyanın farklı ülkelerinde koruma altında olduğunu, ancak hâlihazırda Türkiye’de tescilli her hangi bir tasarımı bulunmadığını, buna karşın müvekkil şirketin ürettiği özgün tasarımların uzun yıl- lardan bu yana Türkiye’de tüketicilerle buluştuğunu, müvekkili şirket tarafından tasarlanıp Türkiye- de tüketicilere sunulan ürünlerden birisinin de … , 250, 350 koduyla tüketicilere sun- duğu havalandırma fanı olduğunu,bu ürünün müvekkil şirketin tasrımcıları tarafından geliştirilen özgün tasarımı sayesinde yüksek basınçlı kanal sistemlerinde oldukça yüksek oranda hava akışı sağla- masıyla ön plana çıktığını, davalı tarafın söz konusu ürünün aynısını üretip …gibi kodlarla tüketicilere sunduğunu, davalı tarafın söz konusu kullanımının Bakırköy ….. Asliye Ticaret Mahke- mesi’nin …. Değişik İş sayılı dosyası ile tespit edildiğini ve ürüne ilişkin görsellerin alanında uzman bilirkişi marifetiyle dosyaya alındığını, Değişik İş dosyasındaki rapordaki tespitlerin de gösterdiği üzere davalının sattığı ürünlerin ayniyet derecesinde benzer olduğunu, davalının, mü- vekkiline ait olan tescilsiz ürünü müvekkilinden izin almaksızın kullanmasının dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, Türk Ticaret Kanunu md. 54/2 anlamında haksız rekabet teşkil ettiğini,davalının eylemleri ile özellikle müvekkilin “malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler aldığını ve bu sayede haksız kazanç elde ettiğini, müvekkili şirketin söz konusu ürün için Türk Patent Enstitüsü nezdinde tescili bulunmadığını, bu nedenle 551 Sayılı KHK hükümlerinden yararlanmasının ve dolayısıyla huzurdaki davayı Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nde aç- masının mümkün olmadığInı, Yargıtay…. Hukuk Dairesi tarafından da istikrarla vurgulandığı üzere tescilsiz tasarımların haksız rekabet hükümleri ile korunmasının gerektiğini beyanla, neticeten ; müvekkili şirketin tazminat ve diğer tüm hakları saklı kalmak üzere- davalının eylemleri dolayısıyla müvekkili şirket aleyhinde haksız rekabet işlediğinin tespitini, men’ini ve ref’ini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; davacı taraf dünyanın farklı ülkelerinde tescilli olarak koruma altında bulunan fakat Türkiye’de koruma altında bulunmayan tescilsiz havalandırma fanlarının davalı müvekkil şirket tarafından üretilip-pazarladığı iddiası ile haksız rekabetin tespiti ve menini talep ve dava etmiş ise de ; davacının iddiası üzerine tescil belge- lerinin ilgili ülkelerden celbi ile dosyaya sunulmasını talep ettiklerini, davacı tarafın ürünlerinin bili- nen ve tanınan ürünlerden olmadığını, davaya konu 2 ürün arasında ayniyet derecesinde benzerlik bulunmadığını, bu durumun, davacı tarafın Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. D.İş sayılı dosyası üzerinden yapılan keşif sonucunda açıkça belirlendiğini, davacı tarafın davasına delil olarak Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. D.İş sayılı dosyasını gösterdiğini,ancak daha önce kendilerinin talebi üzerine yapılan ve iki ürün arasında benzerlik bulunmadığını tespit eden Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. D.İş dosyasından hiç bahsetmediğini ,Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin …. D.İş sayılı dosyasına detaylı inceleme sonucunda sunulan Bilirkişi raporunun; 5 sayfasının 4.1 bendinde,,‘….tespit esnasında incelenen ürünün ise İspanya menşeili Mıxvent kodlu ürüne görüntü olarak benzemediği’ 4.2 bendinde de,‘teknik özelliklerinin kataloglarında belirtilen değerler yönünden farklı oldukları’ hususunun rapor edildiğini, Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. D.İş Sayılı dosyası ile her iki ürünün gerek teknik, gerekse görsel(tasarım) bakımından benzer olmadığının açıkça belirlendiğini ve rapor edildiğini, Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. D.İş sayılı dosyasındaki rapor da açıkça ve hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde “keşif mahallinde tespiti yapılarak fotoğrafı çekilen ….Elektrik Motor. San. Ve Tic.. Ltd. Şti. nin …. kodu ile pazarlamış olduğu karma akışlı fanın giriş ve çıkış boruları …. olarak dizayn edilmiş olduğu ve faturalı çap dönüşümü olmadığı, her iki fanın kanat profil ve kanat açıklıkları farklı dizayn edilmiş olduğu, görünümlerinin farklı olduğu tespit edilmiştir.” denmek sureti ile benzerlik bulunmadığının açıkça beyan edildiğini, iki ürün benzer olmamakla aralarında ayırt edici farklılıklar bulunmakla birlikte, velev ki benzer dahi olsa bu durum haksız rekabete konu teşkil etmeyeceğini, iki ürünün kullanım amacı ve kullanım yerlerinin aynı olduğunu, bu ürünlerin kulla- nıldıkları yerlere uygun olarak silindir şeklinde dizayn edilmelerinin kullanılacakları yere uygun ola- rak imal edildiğini, aynı alanda kullanılan çoğu ürünlerin benzer olup, ayırt edici özelliklerinin mar- kaları olduğunu,kaldı ki, her iki ürünün benzer olamadığı ayırt edici özellikleri olduğu Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. D.İş sayılı dosyası ile açıkça rapor edildiğini, müvekkilinin hiçbir şekilde davacının ürünü ile benzerlik yaratarak davacının yatırım ve emeğinden faydalan- madığını, olayda iltibasın söz konusu olmadığını, haksız rekabet koşullarının oluşmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Dava, haksız rekabetin tespiti, men’i ve ref’i talebine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; dava konusu ürünün davacı tarafından tasarlanmış ve dün- yanın farklı yerlerinde koruma altına alınmış,Türkiye’de tescilsiz bir ürün olup olmadığı, davalı tarafın söz konusu ürünün aynısını üretip …gibi kodlarla piyasaya sunup sunmadığı, söz konusu ürünler arasında “ayniyet ” derecesinde benzerlik bulunup bulunmadığı, davalının ürettiği ürünler nedeniyle haksız rekabet oluşup oluşmadığı hususunda toplanmaktadır.
Davacıya ait ürünün katalog ve görselleri, davalıya ait ürünün görselleri,Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. D.İş sayılı dosyası, Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. D.İş sayılı dosyası, Türk Patent ve Marka Kurumu kayıtları celp edilmiş,davacı taraf bir kısım fatura ve youtube videoları sunmuştur.
İtilaf konusunun halli noktasında Endüstri Ürünleri Tasarım Uzmanları ………….. rapor aldırılmasına karar verilmiş , bilirkişiler tarafından dosyaya sunulan deliller ve tüm dosya kapsamına göre yapılan inceleme sonucu düzenlenen 26/03/2019 tarihli rapor düzenlenmiştir.Raporda;
“Dava konusu Şekil 8 ve Şekil 9’da birbirleri ile benzerlik yönünden değerlendirilen tasarımların hepsi karma akışlı kanal fan olarak tanımalanan ürünlere ait tasarımlardır. Tüm tasarımlarda; ana gövde silindir formunda olup içerisinde pervane bulundurmaktadır ,ayrıca silindir gövdenin her iki ucunda bulunan adaptör parçalarının, ürünün versiyonuna ve kullanılacak kanalın çapına göre konik yapıda veya kademeli silindir formda olabildiği görülmektedir. Silindir gövdenin üzerinde gövde ile tümleşik , dikdörtgenler prizma for- munda elektrik paneli yer almaktadır. Gövde ile uç kısmındaki adaptör parçanın birbirine montajı için ince halka formu ve kilit mekanizması yer almaktadır. Gövdenin yanında duvara, tavana vb. yüzeylere montaj için benzer formda montaj ayakları yer almaktadır.
Yapılan değerlendirme sonucunda, davacı tarafa ait … serisi ürün tasarımları ile piyasada karma akış tip kanal fan olarak bilinen yukarıda Şekil 9’daki ürünler arasında genel izlenimde belirgin bir fark olmadığı, davaya konu ürünün form olarak aynı olma derecesinde benzerlerinin yukarıda belirtildiği üzere halen dünyada farklı firmalarca üretilmekte ve satılmakta olduğu belirlenmiştir.
Piyasada tanınmışlığı ve üreticisinin kimliği ile özdeşleşmiş olan ürünlerin benzerlerinin yapılması ile tüketici nezdinde ürünlerin karıştırılması söz konusu olabilmektedir. Her ne kadar davaya konu ürünün davacı tarafça 2002 yılından itibaren üretildiği belirlense de, davaya konu ürünün formunun özellikle davacı … firması ile özdeşleştiğine ve bu şekilde tanındığına dair bir neden görülmemiştir.
Dosyada yapılan incelemede de ürünle ilgili olarak Türkiye’de veya farklı bir ülkede geçerli tasarım tescilinin bulunmaması ve davaya konu ürünün piyasada ….(karma akış tip kanal fan) olarak tanımlanan dünyada farklı firmalarca üretilen bir ürün olması nedeniyle davaya konu ürün formunun havalandırma sektöründe sıkça kullanılan harcı alem bir form haline geldiği, bu nedenle davaya konu ürün formu ile ilgili davacının hak sahibi olmadığı kanaatine varılmıştır.
Mahkemece aksi yönde kanaate varılacak olursa; davacı ve davalı ürünlerinin karşılıklı kıyaslaması yapılmıştır: Buna göre ,dava konusu Şekil 10 ‘da birbirleri ile benzerlik yönünden değerlendirilen tasarımların ikisi de karma akışlı kanal fan olarak tanımlanan ürünlere ait tasarımlardır. Her iki tasarımda da ana gövde silindir formunda olup içerisinde pervane bulundurmaktadır, ayrıca silindir gövdenin her iki ucunda bulunan adaptör parçaların, konik formda olduğu görülmektedir. Her iki tasarımda da silindir gövdenin üzerinde gövde ile tümleşik, dikdörtgenler prizma formunda elektrik paneli yer almaktadır. Her iki tasarımda da gövde ile uç kısmındaki adaptör parçanın birbirine montajı için ince halka formu ve kilit mekanizması yer almaktadır. Her iki tasarımda da, gövdenin yanında duvara, tavana vb. yüzeylere montaj için benzer formda montaj ayakları yer almaktadır.
Yapilan değerlendirme sonucunda, davacı tarafa ait … serisi ürün tasarımları ile davalı tarafa ait tespit esnasında fotoğrafı çekilen ürün tasarımları arasında genel izlenimde belirgin bir fark olmadığı, birbirleri ile aynı olma derecesinde benzer oldukları belirlenmiştir.
Haksız rekabetin tespiti noktasında davacının hak sahipliği ile ilgili dikkat edilmesi gereken bazı husus- ların üzerinde durmak yerinde olacaktır.
Teknik analiz 2018 senesinde yapılan internet araştırmasına dayanmaktadır. Davacı yan ise 2002 tari- hinden başlayan kataloglarını sunmuş ve 2008’den itibaren Türkiye’de yaptığı satışlara ait delillerini sunmuştur.
Bu itibarla dosya kapsamındaki verilere göre söz konusu ürünleri en eski üreten firma davacının fir- masıdır. 2018 senesi itibariyle davacının ürünlerinim benzerleri internette görülebilmektedir. Buna mukabil, “…” veya “…” araştırma ve değerlendirmesi yapılırken internette bulunan bazı benzer ürünlerin davacının Yeni Zelanda+Avusturalya distribütörü olan “…” şirketine ait olduğu görülmüştür. Yani o ürünlerin de sahibi davacıdır.
“…” araştırması sırasında görüldüğü üzere davacının Türkiye’de olduğu gibi Dünya çapında distribütörleri mevcuttur (örneğin Yeni Zelanda ve Avusturalya). Dolayısıyla, yukarıda yer alan benzer görsellerdeki bazı ürünler davacının distribütörleri tarafından pazarlanmış olabileceği gibi, dünya çapında dağıtım ağına sahip davacı firmanın dünyadaki başka taklitleri de söz konusu olabilecektir.Ayrıca, yukarıda Şekil 9-a’da … .html adresinden alınan ürün görseli davacının ürününe çok benzemek ile beraber bu ürünün markasını göre- mediğimiz gibi “….” internet sitesi üzerinden ürünleri satışa sunan firmanın kendisini aşağıdaki şekilde tanıttığı görülmüştür:
Öte yandan, benzer amaçlar için kullanılacak ürünlerin belirli bir ölçüde benzerlik taşıması olağan ve hukuka uygun kabul edilebilirse de davacı ve davalının ürünlerinin benzerliği kadar bir “örtüşmenin” mevcut olması tereddüt uyandırmaktadır.
Söz konusu piyasadaki ürünler arasında dış görünüşte bazı farklılıklar mevcut olmasına rağmen ana hatlarda benzerlik olduğu da göze çarpmaktadır. Buna karşın, davacının ve davalının ürünleri arasında çok yakın derecede bir benzerlik olduğu teknik incelemede tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, internette yapılan “…” araştırması sonucunda tespit edilen benzer ürünler ile ilgili davacı yanca geçerli bir izahat yapılmadığı sürece, davacının ürünlerinin artık anonimleşmiş olduğu kabul edilebilecektir.” denilmiştir.
Toplanan deliller ile dosyadaki bilgi ve belgelere yapılan yargılama sonunda ;davacının tes- cilsiz tasarımı olduğunu iddia ettiği ürünlerin, piyasada anonim hale gelmiş yaygın olarak kullanılan ürünler olduğu, bu nedenle davalı tarafından pazarlanmasının haksız rekabet olarak kabul edile- meyeceği gözetilerek davacının hukuki dayanaktan yoksun davasının reddine karar verilip aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1-Davanın reddine,

2-Harçlar Kanunu’na göre hesaplanan ve tahsili gereken 44,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu sonucu bakiye 15,20 TL nin davacıdan tahsil edilerek Hazine’ye irat kaydına,

3- Davacı tarafından sarf olunan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafça sarf olunmuş yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar tesisine yer olmadığına,
Sarf olunmayan gider/delil avanslarının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine ,

4-Kendisini vekil ile temsil ettiren davalı lehine red olunan dava değerine göre hüküm tari- hinde yürürlükte bulunan Av. Kan. ve AAÜT gereğince takdir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa ödenmesine dair,

Davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı 5235 Sayılı Kanunun geçici 2. maddesine göre Bölge Adliye Mahkemeleri’nin kurulmasına ve 20 Temmuz 2016 tarihinde göreve başlamalarına dair kararların 07/11/2015 tarih ve 29525 sayılı Resmi Gazete’de ilan edildiği anlaşılmakla 6100 sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanunu’nun 341 ila 360. madde hükümleri gereğince mahkememize veya aynı sıfatta başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde veya istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf, başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile iki hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/05/2019

Katip …

Hakim …