Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/29
KARAR NO : 2022/237

DAVA : Endüstriyel Tasarım Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 09/02/2022
KARAR TARİHİ : 26/10/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 28/11/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım Hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı şirketin Türk Patent sicilinde kayıtlı …. tescil numaralı tasarımın sahibi olduğunu, davalıya ait bu tasarım KHK’lar döneminde, bir başka ifadeyle tasarımların yenilik araştırmalarının Kurum tarafından yapılmadığı 2017 öncesi dönemde tescil edildiğini, taraflarınca yapılan araştırmada … kullanıldığını ve davalının tescil için başvurusundan 4 yıl öncesine rastlayan 22 Ağustos 2012 tarihinde dahi … linki üzerinden anılan ürünün yeniliği ve ayırt ediciliğini ortadan kaldıran ürünün satıldığının tespit edildiğini, görsellerine dilekçede yer verilen bu bebek yastığının tasarımı incelendiğinde tıpkı davalı şirket tasarımı gibi bebeğin kafasını koyabilmesi için ortasında yuvarlak bir kısım yer aldığını, bu kısmın şeklinin ise davalı şirket tasarımıyla birebir aynı olarak tasarlandığını, diğer unsurlar yönüyle de yastığın önceki tarihli tasarımla kavisler ve şekil yönüyle aynı olduğu açıkça görülebileceğini, dosya kapsamında sunulan görsellerdeki ürünler ile davalı şirkete ait tescilli tasarım kıyaslandığında tasarımların aynı olduğu veya çok küçük detayda farklılıklar olduğunu, bu küçük ayrıntılardaki farklılıkların SMK’nin 56/4-b anlamında aynı kabul edileceğinin belirtildiğini, açıklanan nedenlerle …. tescil no’lu tasarımın hükümsüzlüğüne, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin süresi içerisinde cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
Davalı vekili 05/07/2022 havale tarihli dilekçesi ile, müvekkili şirkete ait …. markalı ürünler bebek ürünleri sektörünün tanınmış ve aranan ürünleri durumuna geldiğini ve piyasadaki taklitleri de bu nedenle çoğaldığını, her ne kadar davacı vekili dava dilekçesinde, sıkça ürünün fonsiyonel ve teknik özellik bakımından benzer ürünlerin uzun bir süredir piyasada olduğunu, bu ürünlerin müvekkili tasarımın tescil tarihinin öncesine dayandığını ve bu sebeple müvekkil tasarım hakkının korunmaya değer olmayacağından bahisle tasarımın hükümsüz olduğunu belirttiğini ve buna ilişkin birtakım deliller sunmuş olsa da sunulan hiçbir yastığın müvekkilinin ürününe benzemediğini, dosyaya sunulan görsellerdeki yastıklarının çoğunun …, … gibi daha …. ya da yukarıya doğru daha …. formlu olduğunu, müvekkiline ait tescilli ürün ise yükseltisi olmayan … formda ve orta kısımdan …. biçimde bir delik mevcut olduğunu, boğumu sayesinde ise bebeğin boğumdaki çukurluğa başını koyarak rahat etmesini sağladığını, müvekkili şirkete ait tasarımın yenilik ve ayırt edicilik unsurunu ortadan kaldırmaya yönelik olarak dosyaya sunulmuş olan delillerin yetersiz ve internetten toplanmış tarihsiz bilgisayar çıktılarından ibaret olduğunu, davanın reddi ile yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan dava konusu tasarımın sicil kayıtları celp olunmuştur.
Dosya, davalı adına tescilli ….. tescil nolu endüstriyel tasarım tescilinin başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edici nitelikte olup olmadığı, hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 06/09/2022 havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “Hükümsüzlüğü talep edilen 29.12.2016 başvuru tarihli …. numaralı tasarım tescili ile Hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan 22 Ağustos 2012 tarihli ürün görseli arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, … numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 29.12.2016 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı ve belirtilen nedenlerle hükümsüzlük şartlarının oluştuğu” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davalı vekili 06/10/2022 tarihli dilekçesi ile, bilirkişi raporunda hükümsüzlüğü talep edilen …. tescil numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edici özelliklerine sahip olmadığı gerekçesiyle hükümsüzlük şartlarının oluştuğu yöndeki tespitin hatalı olduğunu, bilirkişi raporunda değinilen yastık ile müvekkiline ait yastık arasında fark olduğunu, dosya içeriğinde hükümsüzlüğe gerekçe edilen hiçbir tasarım ile davalının tasarımlarının ayrıntılı olarak karşılaştırılmadığını, bilirkişilerin delil olarak kabul ettiği video görüntüsü ve web adresinde paylaşılan resimlerin delil olacak nitelikte olmadığını, bilirkişi raporunun eksik, hatalı ve hukuki mesnetten yoksun olduğunu, bu sebeple denetime elverişli yeni bir bilirkişi raporunun düzenlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davalı adına kayıtlı tasarımın yeni ve ayırt edici şartlarını taşımaması nedeniyle hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
SMK’nun 56/4. Maddesine göre bir tasarımın aynısı tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce Dünya’nın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Yenilik tanımındaki küçük ayrıntının sınırları somut olaya göre farklılık göstermektedir. Aynı tasarımlardaki renk, malzeme veya boyutsal farklılıklar çoğu zaman tek başına bir ürünü farklılaştırmada yeterli olmadığından küçük ayrıntı olarak nitelendirilir. Zira bu özellikler tasarımın görünüm özellikleri açısından asli unsuru oluşturmamakta ve istisnai bazı durumlar haricinde tasarımın kimliğini etkilememektedir.
Yenilik incelenmesinde esas alınacak referans tarihi tescilli tasarımlar açısından başvuru ve rüçhan tarihidir. Yani SMK 56/4-a gereği tescilli tasarımın aynısı başvuru veya rüçhan tarihinden önce Dünya’nın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise söz konusu tescilli tasarım yeni kabul edilecektir.
Bir tasarımın ayırt edicilik özelliği ise SMK’nun 56/5 maddesinde belirlenmiştir. Buna göre bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.
Ayırt edicilik tasarımın koruna bilmesi için kıyaslanan tasarımlarla arasındaki farklılığın seviyesinin belirlenmesi için konulmuş bir kriterdir.
Kanunda yer alan “bilgilenmiş kullanıcı” özel bir bilgiye sahip olmadan markalar alanında markaları karşılaştırabilen ortalama tüketici kavramı ile ilgili sektörde teknik bilgiye sahip uzman arasındaki kişidir. Ayırt edici niteliğin belirlenmesinde tasarımların karşılaştırmasını yapacak bilgilenmiş kullanıcı üretici, satıcı, tasarımcı veya teknik uzman değildir. Sektörde bu tür tasarımların olduğunu bilen dikkatli ve deneyimli ürün kullanıcısıdır.
Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi de dikkate alınır. (SMK 56/6 mad.) tasarımcılar sektörel ve fonksiyonel bazda her zaman aynı derecede seçenek özgürlüğüne sahip değildir. Tasarımlarını yaparken belirli sınırlar içinde kalmaları gerekebilir. Bir tasarımcı ne kadar seçenek özgürlüğüne sahipse tasarımını o derece farklılaştırabilir.
Somut olayın yukarıda anılı ilkeler çerçevesinde yapılan değerlendirmesinde;
Davacının, hükümsüzlüğe dayanak olarak sunduğu internet adresindeki linkin, davaya konu bebek yastığı ürününün görselinin bulunduğu sayfasında 28 Ekim 2012 tarihi bulunsa da, bilişim uzmanınca yapılan incelemede söz konusu tarihsel ibarenin URL adresi ile iliştirilmiş bir bilgi olduğunun değerlendirildiği ve görselin yüklendiği/kamuya arz edildiği tarihin 28 Ekim 2012 olduğuna ilişkin net bir bulguya rastlanmadığı, bu nedenle yenilik kırıcı olarak hükümsüzlük değerlendirmesine alınamayacağı anlaşılmıştır. Yine bilirkişi heyetince yenilik incelemesi yönünden res’en araştırma yükümlülüğü çerçevesinde bulunan bebek yastığı ürünlerinin olduğu linkin 22/08/2012 tarihli arşiv kaydının tespit edildiği, söz konusu tespit edilen görsel ile 04/04/2016 tarihli davacıya ait tasarımın yapılan kıyaslamasında; her iki tasarımda da üst ve alt kenarlarda ortada içe doğru hafif bir … bulunduğu, iki yanda ise dışa doğru yukarıdan aşağı doğru hafif daralan daha geniş … sahip oldukları, yastıkların üst yüzeylerinde içe doğru kenarları …., dik konumlanmış …. bir yüzeyin bulunduğu ve bu yüzeyin altına yakın dik konumlanmış …. boşluğun yer aldığı, yastıkların kenarlarında … uygulamasının bulunduğu, bu itibarla karşılaştırılan tasarımları oluşturan bütün ögelerin benzer biçim, oran, yerleşim ve yüzey özelliklerine sahip olduğu, davalı yanın itiraz dilekçesine konu fitil oranı gibi farklılıkların küçük ayrıntı düzeyinde kaldığı ve ayırdedicilik katmadığı, ürünlerin bilgilenmiş kullanıcı gözünde benzer olarak algılandıkları ve hükümsüzlük koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
Ürünlerin yukarıda yer alan kıyaslamasında işlevlerin değil, dış görünüşlerinin esas alındığı, yine “tüketici”nin değil, “bilgilenmiş kullanıcı”nın gözünde benzerlik tespit edildiği ve yenilik kırıcı ürünün kamuya arz tarihinin denetlenebilir bir şekilde bilişim uzmanınca usulüne uygun bir şekilde tespit edildiği anlaşıldığından davalı vekilinin itirazlarının yerinde olmadığı kanaatine ulaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KABULÜ İLE;
-Davalıya ait …. tescil numaralı tasarımın HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE, karar kesinleştiğinde SİCİLDEN TERKİNİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan 80,70 TL peşin harç, 80,70 TL peşin harç, 4.500,00 TL bilirkişi ücreti ve 225,00 TL posta/tebligat masrafı olmak üzere toplam 4.886,40 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/10/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır