Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/26
KARAR NO : 2022/234

DAVA : Tasarımdan Doğan Haklara Tecavüzün Tespiti, Men ve Ref’i
DAVA TARİHİ : 04/02/2022
KARAR TARİHİ : 26/10/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 28/11/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Tasarımdan Doğan Haklara Tecavüzün Tespiti, Men ve Ref’i davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkilinin … markası adı altında plastik mutfak eşyaları, plastik çatal, bıçak vb. ürünler üretmekte ve satmakta olduğunu, müvekkilinin, …. No’lu tasarım tescil belgelerine konu tasarımın sahibi ve kullanıcısı olduğunu, tasarıma ait tescil belgeleri dilekçeleri ekinde sunulduğunu, tasarımın, plastik çatal ile ilgili ürünün boğaz kısmına alınmış olup verilen şekil ile çatalın mukavemetini arttırmakta, çabuk kırılmasını engellemekte, esnekliğini arttırmakta olduğunu, dava öncesinde, Bakırköy … Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyasından, bilirkişi vasıtasıyla yerinde tespit yapıldığını, 27.10.2021 tarihinde davalı tarafa art “…. Sok. No:…. …./İSTANBUL” adresli işyerinde davacı müvekkil tarafından üretilen … Tescil No’lu tasarıma çok benzer ürünler bulunduğunu, müvekkilinin, tasarım tescil belgesine uygun olarak, tescil belgesine konu ürünleri ürettiğini ve kamuya sunduğunu, Ürüne büyük talep geldiğini, davalı firma, müvekkile ait tescilli tasarımların ayniyet derecesinde benzerlerini ürettiğini ve sattığını, davalı firmanın binlerce farklı tasarım seçme özgürlüğü varken özellikle müvekkilin tasarımlarına benzer tasarımı seçmesi firmanın haksız, adil olmayan ve kötü niyetle hareket ettiğini, açıklanan nedenlerle, davalının tasarım hakkına tecavüzün tespiti, menine ve giderilmesine, Bakırköy …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … değişik sayılı dosyasından yapılan yargılama giderlerinin davalıya yüklenmesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacı tarafın, işbu huzurdaki uyuşmazlık dosyasından evvel Bakırköy …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …. D.İş sayılı dosyası üzerinden yaptığı başvuru ile müvekkil şirketin davacı adına tescilli çatalın üretiminin yapıldığı hususun tespitini talep ettiğini, Bakırköy … Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere müvekkili şirket tarafından mezkur çatalın üretimine ilişkin hiçbir üretim malzemesi ve üretime ilişkin başkaca bir delil bulunamadığını, müvekkili şirketin yasal mevzuat ve emredici hukuk kuralları çerçevesinde faaliyetlerini sürdürmekte olduğunu, karşı tarafın talep dilekçesinde iddia ettiği şekilde davacı ve herhangi bir 3. Kişi veya kurum adına tescilli ürünü imal etmesi söz konusu dahi olmadığını, bilirkişi tarafından yapılan yerinde inceleme neticesinde de müvekkili şirketin üretim alanlarında tespiti talep edilen plastik çatala ilişkin herhangi bir kalıp, üretim malzemesi veya üretime dair herhangi bir emare tespit edilemediğini, müvekkili şirketin ofis bölümünde yapılan incelemede ise; yine müvekkili şirket tarafından üretildiğine dair en ufak bilgi bulunmayan paketi açık şekilde paket içerisinde birkaç adet bulunan plastik çatalın tescilli ürüne benzer olduğu belirtildiğini, söz konusu plastik çatallar işbu dilekçemiz ekinde sundukları görsellerden de anlaşılacağı üzere 20.10.2021 – 23.10.2021 tarihleri arasında yani Bilirkişi’nin müvekkili şirketi ziyaretinden 4 gün önce …. Merkezinde gerçekleştirilen … fuarına yaptıkları ziyaret esnasında müvekkili şirket yetkililerine verilen numuneler olduğunu, söz konusu fuarın gerçekleştiği tarihleri ve fuarda sergilenen ürünlere ilişkin görsellerinin de yine Bakırköy …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyasına sunulduğunu, müvekkili şirket ile aynı alanda faaliyette bulunan karşı tarafın, gerçeği yansıtmayan en hafif tabiriyle kötü niyetli itham ve iddialar ile müvekkil şirketin saygınlığını zedelemeye çalıştığını, üretime ayırması gereken emek ve mesainin kaybına neden olmakta olduğunu, açıklanan nedenlerle davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davacı adına kayıtlı markanın sicil kayıtları celp olunmuştur.
Bakırköy …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …. değişik iş sayılı dosyası celp olunmuş, tetkikinde; talep eden … tarafından, karşı taraf … aleyhine delil tespiti talebinde bulunulduğu, tespit sonucu alınan bilirkişi raporunda; “Davalı tarafa ait “….sk. N:… …/ İstanbul” adresinde “…. Şti. unvanlı VKN:…” kayıtlı işletmenin yer aldığı, firma yetkilisinin …. ve oğlu …. olduğu, Firma ofisinde tespit edilen 50 adet ürün üzerinde yapılan incelemede, detaylarda ve genel görünüşte tescilli tasarımla birebir benzer nitelikte olduğu, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde bırakacağı genel izlenimde karıştırılmaya sebebiyet verebilecek derecede benzer olarak algılanabileceği” hususlarının rapor edildiği görülmüştür.
Davalı vekili mahallinde incelemeyle bilirkişi incelemesi yapılmasını istediğinden, dosya, davalının, davacı adına tescilli …. tescil numaralı tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüzünün olup olmadığı, men ve ref koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 06/09/2022 havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “Davacı tarafa ait … numaralı tasarım tescili ile Davalı tarafa ait …. Mah. …. Sok.No:…. …./İST adresinde üretim sırasında tespit edilen ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, tarafların beyan ve savunmaları noktasında bu kullanım değerlendirmeye alınacak olursa, davalı kullanımının, davacıya ait …. numaralı tescilli tasarıma SMK 81/1 a uyarınca tecavüz niteliği arz etmeyeceği, Davacı tarafa ait …. numaralı tasarım tescili ile …. D.İş Sayılı Dosyasında Tespit Edilen Ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, tarafların beyan ve savunmaları noktasında bu kullanım değerlendirmeye alınacak olursa, davalı kullanımının, davacıya ait…. numaralı tescilli tasarıma SMK 81/1 a uyarınca tecavüz niteliği arz edeceği” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 07/09/2022 tarihli dilekçesi ile, mahkemece verilen karara istinaden mahallinde bilirkişi incelemesi yapıldığını, söz konusu bilirkişi incelemesi kararının, davalı tarafın haberi ve bilgisi dahilinde olduğundan davalı tarafın haliyle gerekli önlemleri alıp dava konusu ürünleri/tasarımları kaldırmasının kuvvetle muhtemel olduğunu, davalı tarafın bu ürünleri üretiyor olsa bile “en azından” tespite gidileceği zaman bu ürünleri toplayıp kaldıracağını, bu nedenle mahallinde yapılan incelemenin gerçeğe uygun bir tespit olmadığını, gerçeği yansıtmadığını, davalı tarafın bilirkişi heyetine tespit esnasında başka ürünler sunduğunu, davalı tarafın, müvekkilinin tescil belgesine konu çatal tasarımının ayniyet derecesinde benzerlerini ürettiğini ve sattığını, bu hususun değişik iş dosyasından alınan rapor ile sabit hale geldiğini, değişik iş dosyası nazara alınarak davalarının kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davalının, davacıya ait tasarımdan doğan haklara tecavüzünün tespiti, men ve ref’i talebine yöneliktir.
SMK’nun 55.md’sine göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Burada kanun koyucu patent ve faydalı modelden farklı olarak fonksiyona değil, görünüme koruma bahsetmiştir. Bu nedenle tecavüz iddiaları da ürünün “görünümü” nazara alınarak değerlendirilmelidir.
Bir tasarımın koruma kapsamı belirlenirken o tasarımın bilgilenmiş kullanıcı gözünde oluşturduğu genel izlenim ile bariz bir benzerlik gösteren bütün tasarımların birlikte dikkate alınması gerekir. Kıyaslanan tasarımlar arasında sadece küçük ayrıntılarda farklılık varsa tasarımların aynı olduğu kabul edilir. Yine bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcı üzerinde oluşturduğu genel izlenim arasında genel bir farklılık varsa tasarım ayırd edici niteliğe sahip demektir. Burada, tasarım alanında, özellikle dikkat edilmesi gereker husus korumanın, görünüm, şekil, doku ve ergonomi gibi özelliklere hasredilmesidir. Tasarım hakkı ürün ve eşyaların teknik işlevini değil, dış görünümünü konu etmektedir.
Kanunda yer alan “bilgilenmiş kullanıcı” özel bir bilgiye sahip olmadan markalar alanında markaları karşılaştırabilen ortalama tüketici kavramı ile ilgili sektörde teknik bilgiye sahip uzman arasındaki kişidir. Ayırt edici niteliğin belirlenmesinde tasarımların karşılaştırmasını yapacak bilgilenmiş kullanıcı üretici, satıcı, tasarımcı veya teknik uzman değildir. Sektörde bu tür tasarımların olduğunu bilen dikkatli ve deneyimli ürün kullanıcısıdır.
Tüm dosya kapsamı, mevcut delil durumu, alınan bilirkişi raporları ve yukarıda değinilen yasal düzenlemeler topluca değerlendirildiğinde;
Mahkememizce alınan bilirkişi raporuna göre davalı uhdesinde bulunan ve üretime konu edilen ürünler ile davacı tasarımı arasında bilgilenmiş kullanıcı nezdinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu nedenle tecavüz oluşturmayacağı anlaşılmıştır.
Davacı tasarımına tecavüz oluşturduğu hem değişik iş raporu ile, hem de mahkememizce alınan rapor ile tespit olunan ürünler ise firma yetkililerinin ofisinde bir paketlik ambalaj içerisinde bulunan ürünlerdir. Gerek mahkememizce görevlendirilen bilirkişilerin mahallinde yapmış oldukları, gerekse Bakırköy … Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …. değişik iş dosyası üzerinden yapılmış tespitlere göre davalının adresinde teşhir, depo ve üretim alanları bulunduğu; depoda, üretim alanlarında, tecavüz oluşturacak bir ürün tespit edilemediği, yalnızca yönetim ofisinde firma yetkililerinin uhdesinde bir paket olarak bulunan ürünün davacı tescili ile benzerlik içerdiği, ancak gerek değişik iş aşamasında, mahallindeki firma yetkililerinin beyanlarında, gerekse dava dosyasındaki cevap dilekçesinde söz konusu bir paket içerisinde yer alan ürünlerin 23/10/2021 tarihinde “…” ziyaretinde görülüp numune olarak alındığı yönündeki savunmaların aksinin ispatlanamadığı gibi, söz konusu savunmanın, ürünlerin üretimine dair üretim alanında ve depoda herhangi bir kalıp ve başka ürün ele geçirilememiş olması, yönetim ofisindeki ürünün ise yalnızca bir paket olması ve tecavüz olgusuna dair başka bir delil tespit edilmemesi nedenleri ile dosya içeriği ile uyumlu olduğu; tasarım tecavüzü iddiasının ispatlanamadığı hukuki kanaatine varılmıştır.
Tüm bu nedenlerle davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yapılan 3.000,00 TL yargılama giderinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/10/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸