Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/58
KARAR NO : 2021/127
KARŞI DAVA : Patentin Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 17/10/2017
KARŞI DAVA TARİHİ : 28/12/2017
KARAR TARİHİ : 02/07/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 12/07/2021
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, 1904 yılında 7 dokuma tezgahı ile ilk olarak faaliyete başlayan müvekkilinin, “…….” markası altında denim kumaşları ürettiğini, müvekkilinin denim kumaşlarına ilişkin geliştirici ve iyileştirme çalışmaları kapsamında Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde …… sayı ile tescilli “Kompozit sterç iplik, işlem ve kumaş” buluş başlıklı patent konusu ürün geliştirdiğini, söz konusu buluşun bir kompozit streç ipliğe ve bu tür bir ipliği içeren streç dokuma kumaş ile bahsedilen streç ipliğin üretimi için bir tertibata ve usulüne ilişkin olduğunu, müvekkilinin uzun çalışmalar ve yatırımlar sonucunda elde ettiği buluşları ve bu buluşları koruyan tescillerini korumak amacıyla yapmış olduğu inceleme ve araştırmalar neticesinde, davalı tarafından ……. kodlu ürünlerinden haberdar olduğunu, bunun üzerine müvekkilinin, davalıya ait ürünlerden temin ederek, yapmış olduğu analiz ve araştırmalar sonucunda, davalı yana ait …… ve ……. kodlu davalı yana ait ürünlerin, müvekkilinin …… sayılı patentine tecavüz teşkil ettiği hususunun tespit edildiğini ve davalı yanın söz konusu fiillerinin müvekkili patent haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini iddia ederek, patente tecavüz ve haksız rekabetin tespitini, söz konusu patent tecavüzü durumunun önlenmesini, tecavüzlü ürünlerin üretilmesinin, satışının, ithal ve ihracının önlenmesini, imhasını, şimdilik 50.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın, patent tecavüzü ve haksız rekabetin işlenmeye başladığı tarihten itibaren, Merkez Bankası’nın Türk Lirasına uygulamış olduğu senelik en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA; Davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin davacı yanın patentine tecavüz teşkil eden herhangi bir eyleminin mevcut olmadığını, davacı tarafından müvekkiline ait olduğu iddia edilen ürünlerin, nereden, kimden, nasıl ve ne şekilde temin edildiği ifade edilmediği gibi, bahse konu ürünlerin müvekkili şirketten alındığına ilişkin faturaların da dosyaya ibraz edilmediğini, müvekkili şirket tarafından üretilen …… ve ……. kodlu kumaşların ve kumaşlarda kullanılan ipliklerin, davacının dava konusu patentinden daha önce 16/04/2008 tarihinde başvurusu yapılan ve EPO nezdinde …… sayılı ve TPMK nezdinde 17/04/2007 rüçhan tarihli ….. sayılı ve “Denim Kumaş” başlığı ile koruma altında olan patente dayanmakta olup, davacı yanın patent tecavüzü iddialarının asılsız olduğunu, davacı adına …… sayı ile tescilli patentin, …… sayılı Avrupa patentinin Türkiye’de valide edilmesi ile tescillendiğini, rüçhan tarihi 12/11/2010, başvuru tarihi ise 14/11/2011 olduğunu, buna göre ……. dokümanları karşısında patentlenebilirlik kriterlerini taşımadığını ve yenilik kriterlerinden yoksun olduğunu iddia ederek, asıl davanın reddini ve davacı/karşı davalı adına ……. sayı ile tescilli patentin tüm istemler yönünden hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, …… sayılı “Kompozit streç iplik, işlem ve kumaş” buluş başlıklı patent belgesinin, 14/11/2011 tarihinden itibaren 20 yıl süre ile davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
Dava dilekçesindeki tespit talebi üzerine, davalı yanın İstanbul’da bulunan merkez ofis ve Malatya’daki fabrikasında tespit yaptırılmasına karar verilmiş olup, bu doğrultuda davalı yanın İstanbul merkez ofisinde yapılan inceleme sonucu alınan 28/12/2017 havale tarihli raporda sonuç olarak, davalı yana ait incelenen 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ait e-ticari defter dökümlerinin incelenmesi neticesinde, davaya konu …… kodlu ürünlerden 113 adet ve 885.639,31 TL tutarlı olarak kayıtlı olduğu belirtilmiştir.
Davalı yanın Malatya’daki fabrikasında yaptırılan inceleme sonucu Malatya …… Asliye Hukuk Mahkemesi’nce Tekstil Mühendisi bilirkişiden aldırılan raporda sonuç olarak, dava konusu kumaşların istem 1’de ifade edilen formattaki bir ipliği içerdiğinden, streç ve bir denim kumaş olduklarından, 1, 7 ve 8. İstemleri karşıladığını, ancak tarifnamedeki buluş özeti kısmında, söz konusu ipliğin üretiminin “…burada açıklandığı gibi bir ipliğin üretilmesi için bir tertibat, en azından bir pamuk fitilin barındırılması için vasıtaları ve her makara ve iğ için kompozit bir çekirdek bobini içerir ve ayrıca bir iğ veya eşdeğer bir cihaza pamuk ştapel elyafıyla birlikte beslenmeden önce kompozit çekirdek ipliğin çekilmesi için germe içerir” yazılı olduğu ve devamında bir başka bölümde ise, “Buluşa uygun olarak, kompozit elastik çekirdek, ştapel elyafıyla eğirilmeden önce esnetilir. İki elyaf, birbiren karıştırma, bükme veya birlikte ekstrüzyon teknolojisiyle birbirine birleştirilir ve bu birleştirilmiş çekirdek iplik, pamuk kılıfın içine yerleştirilir” şeklinde yazılı olduğu, bu ifadelerde anlatılan ve patent dosyasında yer alan şekil 2 ve şekil 3’de gösterilen üretim yöntemine göre, öncelikle (4) ve (5) nolu ipliklerle esnetilebilen bir çekirdek iplik oluşturulmakta ve sonra bu çekirdek ipliğin pamuk kılıfın içine yerleştirildiğini, halbuki, davalı şirketin söz konusu ipliği ürettiği iplik makinelerinde (4) ve (5) nolu ipliklerle önceden herhangi bir çekirdek iplik oluşturmadan (4), (5) ve (3) nolu ipliğin aynı anda eğirme bölgesine beslenip iplik üretildiğinin gözlemlendiğini, uygulanan sistemde (4) ve (5) nolu ipliklerin merkezde konumlandırılıp bunların üzeri (3) nolu iplikle kaplandığını, yani tarifnamede ayrıntılarının verildiği gibi öncelikle (4) ve (5) nolu ipliklerle esnetilebilen bir çekirdek oluşturulup, sonra bu çekirdek ipliği, (3) nolu pamuk kılıfın içine yerleştirme işleminin gözlemlendiğini, bu hususun üretim yönetiminde, bu noktada farklılık olduğu anlamına geldiğini belirtmiştir.
Davaya konu ürün numunesi üzerinde ……. Teknolojileri ve Tasarımı Fakültesi Tekstil ve Konfeksiyon Kalite Kontrol ve Araştırma Labaratuvarı’nda yaptırılan incelme sonucu alınan analiz raporu ile birlikte inceleme yapan bilirkişi Dr. Öğretim Üyesi …… hazırlamış olduğu 01/04/2018 tarihli raporda sonuç olarak, dava konusu olan …… ve …… kodlu kumaşlarda kullanılan atkı ipliğin ve kops halindeki ipliğin, davacıya ait …… nolu patentin, bağımsız istem olan İstem 1’de belirtilen özelliklerden, “Bahsedilen ikinci elyaf, en azından %93 olan bir elastik düzelmeye sahiptir” özelliği dışında diğer özellikleri karşıladığı yönünde rapor ibraz etmiştir.
Dosya taraf beyanları, dosyadaki deliller ve resen yapılacak incelemeye nazaran davacı adına olan …… tescil nolu patentin patent verilebilirlik koşullarını taşıyabildiği, yeni olup olmadığı, buluş basamağı içerip içermediği ve sanayiye uygulanabilir olup olmadığı değerlendirilerek hükümsüzlük koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği yönünden rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 28/02/2020 tarihli raporlarında; davacı/karşı davalıya ait ….. patentin 1-15 nolu tüm istemlerinin patent verilebilirlik koşullarını taşıdığı, yeni olduğu, buluş basamağı içerdiği ve sanayiye uygulanabilir olduğu yönündeki görüşlerini bildirdikleri görülmüştür.
Davalı/karşı davacı vekili 23/03/2020 tarihli dilekçesi ile, bilirkişi raporunda …… sayılı patentin tüm istemlerinin değerlendirilmesi gerekirken, istemlerden sadece 1.ve 14.istemlerin değerlendirilmesinin Patent Hukuk açısından önemli bir eksiklik teşkil ettiğini, davacı/karşı davalıya ait …… sayılı patentin “açıklık” kriterini sağlamadığına yönelik itiraz ve dayanaklarının bilirkişiler tarafından dikkate alınmadığını, patentin, teknik anlamda uzman kişi tarafından anlaşılıp uygulanmasının mümkün olup olmadığına yönelik beyanların gerekçeli şekilde beyan edilmediğini, bilirkişi raporunda yer alan kanaatin aksine ……. sayılı patent karşısında davacı/karşı davalı şirkete ait ……. sayılı patentin yenilik kriterini haiz olmadığını beyan etmiştir.
Bu kez dosya davalı itirazlarını karşılar, dosyadaki yeni deliller, numuneler ve patent evrakı ile önceki raporlar değerlendirilmek suretiyle davalının davacının patentinden doğan haklarına tecavüzü veya haksız rekabeti olup olmadığı, davalı ürünün davacı patent koruma kapsamında olup olmadığı yönünden ek rapor tanzimi için yeniden bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişiler 19/03/2021 tarihli raporlarında; kök raporda yer alan görüşleri ile aynı olarak davacı/karşı davalıya ait …… patentin 1-15 nolu tüm istemlerinin patent verilebilirlik koşullarını taşıdığı, yeni olduğu, buluş basamağı içerdiği ve sanayiye uygulanabilir olduğu, davacı/karşı davlaıya ait patentin 1 nolu bağımsız istemindeki özelliklerinin tamamı veya 14 nolu bağımsız istemindeki özelliklerinin tamamı, davalı/karşı davacıya ait …… ve …… kodlu ürünlerde tespit edilemediğinden söz konusu ürünlerin patentin koruma kapsamında kalmadığı hususlarını rapor etmişlerdir.
Asıl davadaki uyuşmazlık konusu, patente tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, men ve ref’i, maddi-manevi tazminat ve verilecek hüküm özetinin ilanı, karşı dava ise, davacı/karşı davalı adına …… sayılı patentin hükümsüzlüğü ve sicilden terkini taleplidir.
6769 Sayılı SMK’nın 138 maddesi ile, patent konusu, 82 nci ve 83 üncü maddelere göre patent verilebilirlik şartlarını taşımıyorsa, buluş, 92 nci maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları uyarınca yeteri kadar açıklanmamışsa, patent konusu, başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa veya patentin, 91 inci maddeye göre yapılan bölünmüş bir başvuruya veya 110 uncu maddenin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre yapılan bir başvuruya dayanması durumunda en önceki başvurunun ilk halinin kapsamını aşıyorsa, patent sahibinin, 109 uncu maddeye göre patent isteme hakkına sahip olmadığı ispatlanmışsa ve patentin sağladığı korumanın kapsamı aşılmışsa patentin hükümsüz kılınmasına ilgili mahkeme tarafından karar verilebileceği belirtilmiştir.
Tarafların sunmuş olduğu tüm delillerin ışığında mahkememizce alınmış bilirkişi heyet raporlarına göre davacı-karşı davalının patentinin yukarıda belirtilen ilkeler ışığında davalı-karşı davacı yanca sunulmuş tüm dökümanlar ile karşılaştırılmış, buna göre buluş basamağı içerdiği ve sanayiye uygulanabilir olduğu anlaşılmıştır. Buna göre karşı davada, hükümsüzlük talebinin reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.
SMK’nun 141 Maddesi ile, patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek, kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği halde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent veya faydalı model hakkını gasp etmek ve patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmenin, patent ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Asıl davaya konu tecavüz ve haksız rekabet iddiaları yönünden yapılan değerlendirmede ise; mahkememizce alınmış tüm heyet ve bilirkişi raporlarında tecavüz olgusunun doğrulanamadığı gibi, heyetin ana ve ek raporlarında söz konusu davacı-karşı davalı yana ait patentin 1 nolu bağımsız istemindeki özelliklerinin tamamı ve 14 nolu bağımsız istemindeki özelliklerinin tamamının aynı şekilde davalı-karşı davacı yana ait ürün numunelerinde tespit edilemediği sonucuna ulaşmışlardır. Bu durumda unsurları oluşmayan ana davanın da reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Asıl davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 1.707,75 TL harçtan, 59,30 TL ilam harcının mahsubu ile, 1648,45 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen patente tecavüz ve haksız rekabet davası yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesinin 13/3. maddesi gereğince, reddedilen maddi tazminat yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
B-KARŞI DAVA YÖNÜNDEN :
1-Karşı davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 59,30 TL ilam harcından, 31,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 27,90 TL bakiye karar harcının, davalı/karşı davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalı/karşı davacıdan alınarak, davacı/karşı davalıya verilmesine,
4-Davalı/karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
C-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
D-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekili ve davalı vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.02/07/2021
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır