Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/539 E. 2022/179 K. 28.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/539 Esas
KARAR NO : 2022/179

DAVA : Tasarım Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 24/08/2021
KARAR TARİHİ : 28/09/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 11/10/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Tasarım Hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalının tescile konu tasarımını 12 ay öncesinden kamuya sunduğunu, işbu hususun Noter marifeti ile internet sahifesi bilgileri ile tespit edildiğini, Beyoğlu …. Noterliği 02.07.2021 tarih ve … Yevmiye Nolu tespit ile tespit edildiği üzere, davalının 11.05.2017 tarihinde gerçekleştirdiği başvuruya konu tasarımını 03.08.2015 ve daha öncesinde satışa ve kamuya arz ederek ilgili tasarımın yenilik şartını ihlal ettiğini,…. firmasına ait olan “….” isimli ürünün davalı yan tasarımı ile görünümü karşılaştırıldığında tasarım tescili yönünden davalı tasarımının yenilik ve ayırt edilme özelliğinin bulunmadığını, görsel şeklin ayırt edilemeyecek oranda benzer olduğunu, karşılaştırmaya konu diğer ürünün üreticisinin internet sayfasına davalı tescilinden daha önce yüklendiğini beyan ederek: davalı yan adına tescilli … sayılı “….” tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliğine haiz olma şartını taşımaması sebebiyle hükümsüzlüğü ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının işbu davayı Ankara … Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında, işbu davadaki davacı adına tescilli tasarım hakkında Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu Kararının iptali ile davacı adına tescilli tasarımın hükümsüzlüğü talebine yönelik dava açtıklarını, davanın kısmen kabulüne karar erildiğini, dosyanın istinaf incelemesinde olduğunu, dava şartları bakımından halen görülmekte olan derdest davanın bulunması sebebiyle davacının işbu haksız ve kötüniyetli davasının usulden reddi gerektiğini, davacının davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığını, Ankara …. FSHHM’nin dosyasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, işbu dosyadaki davacının Esas sayılı davanın aleyhine kısmen kabul edilmesi sebebiyle ikame edildiğini, müvekkiline ait tasarımın 12 ay öncesinden kamuya sunulduğu iddiasının gerçeklikten uzak olduğunu nitekim tasarımdan 3 yıl sonra davacı tarafından … numaralı tasarım ile başvuru yapmasının tutarlı olmadığını, kaldı ki iddialara dayanak gösterilen görselde yer alan ürünlerin müvekkiline ait olmadığını, Beyoğlu ….. Noterliği 02.07.2021 tarih ve …. Yevmiye Nolu tespitte yer alan görsellerin Müvekkiline ait olduğuna ilişkin yeterli delil taşımadığını, …firmasına ait olan “…” isimli ürün ile Müvekkiline ait tasarımlarının, eşyanın tabiatından kaynaklı zorunlu unsurlar dışında tamamen farklı olduğunu, seçenek özgürlüğü kapsamında hareket edildiğini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davalı adına tescilli tasarım sicil kayıtları celp olunmuştur.
Dosya, davalı yana ait … tescil numaralı tasarımın hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 22/03/2022 havale tarihli raporlarında; “… numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 11.05.2017 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 05/04/2022 tarihli dilekçesi ile, bilirkişilerin raporunda, küçük ve esasa etki etmeyecek düzeydeki ayrıntılara dikkat çekmek suretiyle, tasarımın yenilik içerdiğine ilişkin hatalı tespit yapıldığını, bilgilenmiş kullanıcı tanımının hatalı ve eksik olduğunu, bilirkişilerce görsel karşılaştırmaların dikkate alınmadığını, re’sen araştırma ve kamuya sunulmuş olma ilkelerinin dikkate alınmadığını, yenilik vasfının noksanlığından dolayı tasarımın hükümsüz kılınması gerektiğini beyan etmiştir.
Alınan raporda resen araştırma sonucu bulunan ürün ile davaya konu tasarımın farklı olduğu sonucunu denetlenebilir bir şekilde gerçekleştirilmediği anlaşıldığından bu hususta ek rapor tanzim için dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 21/06/2022havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “Karşılaştırılan tasarımlar arasında bulunan benzerlik klozetlerde genelde tercih edilen genel ürün biçiminden kaynaklı olup, bu benzerlik morfolojik bir benzerlik olduğu ve söz konusu benzerliğin tasarımcının seçenek özgürlüğünün sınırını oluşturduğu yönündeki görüş ve kanaatlerinde herhangi bir değişiklik olmadığı, bununla beraber yapılan teknik değerlendirmede ürünü meydana öğelerin farklı yüzey özelliklerine sahip olduğu, bu farklılıkların ürünlere ayırt edici nitelik kazandırdığı yönündeki görüşlerinde herhangi bir değişiklik olmadığı, tasarımcının seçenek özgürlüğü kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda hükümsüzlüğü talep edilen 11.05.2017 başvuru tarihli …numaralı tasarım tescili ile hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan geçmiş tarihli ürün görseli arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları görüş ve kanaatleri bakımından herhangi bir değişiklik olmadığı” hususlarını rapor ettikleri görülmüştür.
Davacı vekili 22/09/2022 tarihli dilekçesi ile, raporda bilgilenmiş kullanıcı tanımı ve tespitinin hatalı olduğunu, delil olarak sunulan görsel karşılaştırmaların dikkate alınmadığını, resen araştırma ve kamuya sunulmuş omla kriterlerinin incelenmediğini, kök rapora yapılan itirazlarını tekrarla Avrupa Marka ve Patent Vekili’nin de bulunduğu yeni bir bilirkişi heyetinden yeni rapor alınmasını talep etmiştir.
Dava, davalı adına tescilli tasarımın yenilik ve ayırdedicilik vasıflarına haiz olmaması nedeniyle hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
Davalı her ne kadar Ankara .. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası nedeniyle derdestlik itirazında bulunmuşsa da; söz konusu dosyanın taraflarının işbu dosya ile, davalı yanda Türk Patent ve Marka Kurumu’nun da bulunması nedeniyle aynı olmadığı, davanın konusunun ise YİDK kararının iptali olduğu ve değerlendirmenin de münhasıran YİDK kararı ve davacının itirazlarına mesnet iddia ve delilleri ile sınırlı olduğu, bu itibarla derdestlik bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
SMK’nun 56/4. Maddesine göre bir tasarımın aynısı tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce Dünya’nın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Yenilik tanımındaki küçük ayrıntının sınırları somut olaya göre farklılık göstermektedir. Aynı tasarımlardaki renk, malzeme veya boyutsal farklılıklar çoğu zaman tek başına bir ürünü farklılaştırmada yeterli olmadığından küçük ayrıntı olarak nitelendirilir. Zira bu özellikler tasarımın görünüm özellikleri açısından asli unsuru oluşturmamakta ve istisnai bazı durumlar haricinde tasarımın kimliğini etkilememektedir.
Yenilik incelenmesinde esas alınacak referans tarihi tescilli tasarımlar açısından başvuru ve rüçhan tarihidir. Yani SMK 56/4-a gereği tescilli tasarımın aynısı başvuru veya rüçhan tarihinden önce Dünya’nın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise söz konusu tescilli tasarım yeni kabul edilecektir.
Bir tasarımın ayırt edicilik özelliği ise SMK’nun 56/5 maddesinde belirlenmiştir. Buna göre bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.
Ayırt edicilik tasarımın koruna bilmesi için kıyaslanan tasarımlarla arasındaki farklılığın seviyesinin belirlenmesi için konulmuş bir kriterdir.
Kanunda yer alan “bilgilenmiş kullanıcı” özel bir bilgiye sahip olmadan markalar alanında markaları karşılaştırabilen ortalama tüketici kavramı ile ilgili sektörde teknik bilgiye sahip uzman arasındaki kişidir. Ayırt edici niteliğin belirlenmesinde tasarımların karşılaştırmasını yapacak bilgilenmiş kullanıcı üretici, satıcı, tasarımcı veya teknik uzman değildir. Sektörde bu tür tasarımların olduğunu bilen dikkatli ve deneyimli ürün kullanıcısıdır.
Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi de dikkate alınır. (SMK 56/6 mad.) tasarımcılar sektörel ve fonksiyonel bazda her zaman aynı derecede seçenek özgürlüğüne sahip değildir. Tasarımlarını yaparken belirli sınırlar içinde kalmaları gerekebilir. Bir tasarımcı ne kadar seçenek özgürlüğüne sahipse tasarımını o derece farklılaştırabilir.
Yukarıda anılı ilkeler ışığında yapılan değerlendirmede yeterli teknik inceleme ve gerekçeye dayalı bilirkişi kök ve ek raporuna göre davalı yana ait tasarımların yenilik ve ayırdedicilik vasıflarını haiz olduğu, hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı anlaşılmış ve davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/09/2022

Katip ….
¸

Hakim …
¸