Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/500 Esas
KARAR NO : 2022/94

DAVA : Markadan ve Tasarımdan Doğan Haklara Tecavüz ve Haksız
Rekabetin Tespiti, Durdurulması ve Önlenmesi
DAVA TARİHİ : 11/06/2021
KARAR TARİHİ : 27/05/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 26/06/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Markadan ve Tasarımdan Doğan Haklara Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Durdurulması ve Önlenmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin sektöründe lider ve tanınmış bir firma olduğunu, Türkiye’nin en büyük çikolata üreticilerinden biri haline geldiğini, ülke çapında göstermiş olduğu faaliyetleri ile uluslararası piyasada da tanınan saygın bir firma olduğunu, müvekkili tarafından 2004 yılından beri sahip olunan “…” ibareli markalar ve bu markalar altıda üretilen ürünlerin büyük emek ve çabalarla tasarlanıp ortaya çıkarılmış ve tüketiciye sunulduğunu, tüketicinin beğenisini alarak kabul gördüğünü, “…” esas unsurlu markaların tescilli olduğunu, TÜrkiye’de yaptırdığı tesciller içinde yer alan “…” ibareli markaları “…” alt markasıyla birlikte TürkPatent nezdinde … sayılı ve … sayılı dosyalarla tescil edildiğini, İstanbul …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … D. iş sayılı tespit dosyası ile davalının … markalı ürünlerinin müvekkiline ait marka ve tasarım haklarına tecavüz oluşturduğunun bilirkişi kurulu raporu ile tespit edildiğini, davalının “…” markalı ürünleriyle müvekkil şirketin … sayılı ve …. sayılı ” …” ibareli tescilli marka hakları ile … sayılı tasarım haklarına tecavüz ettiğini ve piyasaya sürülen ürünler nedeniyle müvekkile zarar veren bu eylemlerin kötüniyetli ve haksız rekabet oluşturduğunu, açıklanan nedenlerle davalı tarafından üretilen “…” markalı ürünlerin müvekkiline ait marka ve tasarımdan doğan haklarına tecavüzün tespitine, durdurulmasına ve önlenmesin karar verilmesini, davalının müvekkiline ait marka ve tasarım hakkına tecavüz oluşturan eylemleri sonucunda üretilen dava konusu “…” ibareli markalı ürünleri ile müvekkiline zarar veren ve haksız kazanç sağlayan eylemlerinin kötüniyetli ve haksız rekabet oluşturduklarının tespitine, söz konusu eylemlerin durdurulmasına ve önlenmesine, hükmün ilanına, yargılama giderleriyle vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkili şirketin “…” markasına ait ambalajların … başvuru no ve … sınıf kodu ile 5 adet farklı formda endüstriyel tasarım tescil başvuru işlemlerinin devam ettiğini, genel izlenim itibariyle davacı şirketin tasarımından farklı olduğunu, davaya gerekçe olarak gösterilen bilirkişi raporunda dava konusu ürün tasarımlarına ilişkin değerlendirme yapılırken “…” markalı ürün üzerinde herhangi bir inceleme yapılmadığını, raporda yer alan tespitlerin gerçeği yansıtmadığını, “…” markalı ürün ambalajında yer alan kek görselinin tasarımın esaslı unsurunu oluşturmadığı ve tasarımın kimliğini etkilemediğini, dava konusu “…” markalı ürünün yalnızca fabrika veya internet üzerinden satışı yapıldığından bilirkişi raporunda yer alan “her iki ürün ambalajının aynı rafta yer aldığı” yönündeki tespitin gerçeği yansıtmadığını, “…” markası ile “… …” markasının görsel, işitsel ve kavramsal olarak tamamen farklı olduğunu, dava konusu tasarıma konu şeklin … sayılı dosya ile faydalı model olarak … adına tescilli olduğunu, tescile konu … sayılı … Çikolata’ya ait tasarımın yeni olmadığını, gerek kendileri gerekse de başka firmalar tarafından uzun zamandır kullanıldığını, dolayısıyla hak ihlali oluşmasının mümkün olmadığını, dava konusu “…” markalı ürünün tamamen farklı renk ve formda yazılan “…”, “…”, “…”, “…” ve “…” kelimelerinden oluştuğunu, bu nedenle tüketici nezdinde bir bütün halinde algılanacağı ve ayırt edici unsurun da işbu kelime ibaresi olacağını, her iki ambalajda kullanılan hindistan cevizi görselinin de iddia edilenin aksine farklı formda olduğunu ileri sürülerek öncelikle işbu dava hakkında konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına, aksi halde davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Davacı vekilince, dava konusu davacıya ait marka ve tasarım tescil belgeleri dosyaya sunulmuştur.
İstanbul …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyası celp olunmuş, tetkikinde; talep edenin … Çikolata Gıda San ve Tic A.Ş., karşı tarafın … Sanayi ve Ticaret A.Ş.olduğu, tespit sonucu alınan bilirkişi raporunda: “Talep eden tarafından dosyaya sunulan ve bahsi geçen “www….com.tr” internet web sitesinin güncel olarak kullanımda ve aktif olduğu, ilgili internet sitesi incelendiğinde web sitesi içerisinde tespite konu “…” ibareli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı, aleyhine tespit istenen taraf … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin “…” ibareli ürün tasarımlarının tespit isteyen taraf … Çikolata Gıda San. Ve Tic. A.Ş.’nin … nolu endüstriyel tasarım tescil belgesinde yer alan tasarım ile benzer oldukları ve koruma kapsamında yer aldığı, tarafların kullanmakta oldukları ambalajlardaki grafik kompozisyonların birbirlerinden farklı oldukları ancak grafik kompozisyonda yer alan görsel ögenin tespit isteyen tarafa ait tasarımın koruma kapsamında yer aldığı göz önüne alındığında, son kullanıcı nezdinde karıştırılmaya sebep olabileceği, aleyhine tespit istenen tarafın internet sitesi ve ürün aslında yer alan “…” ibareli marka kullanımının, davacı tarafın tescilli “…” ibareli markalar ile ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğu, bu sebeple iltibas yarattığı” hususlarının rapor edildiği görülmüştür.
Dosya, davalının, davacıya ait … ve … tescil numaralı markalardan ve … tescil numaralı tasarımdan doğan haklarına tecavüzünün ve haksız rekabetinin bulunup bulunmadığı hususlarında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 24/03/2022 havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “Davacıya ait markayı taşıyan ambalajın marka olarak tescilli olduğu ve tescilin ürün ambalajını da kapsadığı, davalının tescilsiz ambalaj tasarımının genel görünüm özelliği ve detaylar yönünden tüketici üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, davalı tescilsiz ambalaj tasarımı ile davacının … numaralı tescilli tasarımı arasında ayırt edicilikten ziyade benzerlik bulunduğu, bu sebep ile “aynı olma derecesinde benzer” olarak algılandıkları, davacı tarafa ait …. tescil numaralı marka olarak tescilli ürün ambalajı ile davalı tarafa ait ürün ambalajı arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, birbirleri ile iltibas yaratacakları, geçerli olan bir tasarım tescil belgesinin, “hükümsüz kılınmadığı sürece” sahibine tekelci hakları sağlayacağı, dolayısıyla, dosyanın mevcut delil durumu itibariyle, davalı kullanımının, davacıya ait … numaralı tescilli tasarıma SMK 81/1 a uyarınca tecavüz niteliği arz ettiği ve bu suretle bağlantılı olarak Haksız Rekabet oluşturacağı, davalı kullanımının taraflar arasında karışıklık/iltibasa yer vereceği, SMK 7 ve 29. maddeleri gereğince marka hakkına tecavüz niteliği arz ettiği ve bu suretle bağlantılı olarak haksız rekabet oluşturacağı” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davalı vekili rapora karşı 06/04/2022 tarihli itiraz dilekçesi ile, bilirkişi raporunun teknik tespitlerden yoksun olduğunu, hukuki nitelendirme ve değerlendirmeler ihtiva ettiğini, dolayısıyla mezkur raporun hükme esas alınmasının hukuka aykırılıklara sebebiyet vereceğini, müvekkili şirketin “…” markasına ait ambalajların endüstriyel tasarım tesciline sahip olduğunu, genel itibariyle davacı şirketin tasarımından tamamen farklı olduğunu, müvekkili şirketin anılan markası ile davacının markasının birbirinden görsel, işitsel ve kavramsal olarak tamamen farklı olduğunu, bilirkişilerin, ambalajın üzerinde yer alan “….” ibaresini ve ambalajdaki renklerin dizilimini değerlendirmediklerini, bütüncül bakıldığında markaların karıştırılma ihtimalinin bulunmadığını, bilirkişi raporunda yer alan hak ihlali nitelendirmelerinin gerçeği yansıtmadığını, tamamen eksik ve soyut dayanaklarla temellendirildiğini, kekin tasarımının 2008 senesinde faydalı model olarak tescil edildiğini, koruma süresinin dolduğunu, kaldı ki bu keki üreten makinenin müvekkili tarafından geliştirildiğini, dolayısıyla bu kekin doğal formunun aynı olduğunun bilirkişiler tarafından hiç değerlendirilmediğini, tescile konu tasarımın yeni olmadığını, gerek müvekkili şirket, gerekse başka firmalar tarafından piyasada uzun süredir kullanıldığını, bir üretim makinesinin olduğunu ve müvekkili tarafından geliştirildiğini, bu bağlamda bilirkişi raporunda sözde ihlal edildiği söylenen tasarım tescilinin yenilik kriterini taşımadığından hak ihlali oluşmasının da mümkün olmadığını, bilirkişi raporunda “iltibas yaratma” hususuna ve bu bağlamda marka hakkına tecavüz ile haksız rekabetin oluştuğuna ilişkin nitelendirmelerin yerinde olmadığını, markaların görsel, işitsel ve kavramsal yönden farklı olması ve markaların tüketici bütünüyle bıraktığı izlenim de dikkate alındığında işbu markaların benzer olmadığı gibi karıştırılmasının da mümkün olmadığını, mevcut farklar karşısında markaların birbiri ile ilişkilendirilemeyeceği, aralarında benzerlik bulunmayan müvekkili markasının davacı markasına zarar vermeyeceğinin açık olduğunu, itirazları doğrultusunda yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasını, aksi takdirde ek rapor alınmasına, davanın tüm talepler yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davalının, davacıya ait … ve … tescil numaralı markalardan ve … tescil numaralı tasarımdan doğan haklarına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespiti, durdurulması ve önlenmesi talebine yöneliktir
Markadan doğan haklara tecavüzün tespiti yönünden yapılan değerlendirmede;
SMK’nun 6/1 md’sinde nisbi red nedeni olarak düzenlenen karıştırma ihtimali, aynı kanunun 7/1 md’sinde marka hakkına tecavüz hali olarak yer almaktadır. SMK’nun 6/1 md’sine göre, önceki marka ile tescil başvurusu yapılan marka aynı ya da benzer ise sınıflar da aynı ya da benzer ise bu başvuru itiraz üzerine red edilir. SMK’nun 25/1 md’si gereğince hem 5.md’de yazılı mutlak red nedenleri , hem de 6.md’de yazılı nisbi red nedenleri birer hükümsüzlük nedenidir. Marka koruma kapsamına ilişkin SMK’nun 7/1-b md’sine göre ise, marka sahibi “tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetlerde aynı veya benzer mal veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk tarafından tescilli marka ile ilişkilendirilme ihtimali de dahil karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılmasını engelleyebilir ve bu durum aynı zamanda marka hakkına tecavüz olarak nitelendirilmektedir.
Somut olayda, davalının ¸ şeklindeki kullanımının, aynı ve benzer emtia ve hizmetlerde, davacının ¸ görselini havi … ve ¸görselini havi 2019/112407 tescil numaralı markalarına görsel olarak yüksek oranda benzerlik içerdiği, şekil unsurlarının ağırlıkta olduğu söz konusu markalarda yer alan farklı kelime unsurlarının markalar arasındaki görsel benzerliği ortadan kaldıracak mahiyette olmadığı, özellikle taraf markalarının ortalama tüketici kitlesinin ürünü satın alma sürecinde göstereceği dikkat ve ayıracağı sürenin düşük düzeyde oluşu, söz konusu ürünlerin “kolayda mallar” olması itibarı ile karıştırma ihtimalinin yükselmesi hep birlikte nazara alındığında, davalı itirazlarının yerinde olmadığı, marka hakkına tecavüzün hukuki koşullarının oluştuğu sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.
Tasarımdan doğan haklara tecavüzün tespitine yönelik yapılan değerlendirmede ise;
SMK’nun 55.md’sine göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Burada kanun koyucu patent ve faydalı modelden farklı olarak fonksiyona değil, görünüme koruma bahsetmiştir. Bu nedenle tecavüz iddiaları da ürünün “görünümü” nazara alınarak değerlendirilmelidir.
Bir tasarımın koruma kapsamı belirlenirken o tasarımın bilgilenmiş kullanıcı gözünde oluşturduğu genel izlenim ile bariz bir benzerlik gösteren bütün tasarımların birlikte dikkate alınması gerekir. Kıyaslanan tasarımlar arasında sadece küçük ayrıntılarda farklılık varsa tasarımların aynı olduğu kabul edilir. Yine bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcı üzerinde oluşturduğu genel izlenim arasında genel bir farklılık varsa tasarım ayırd edici niteliğe sahip demektir. Burada, tasarım alanında, özellikle dikkat edilmesi gereker husus korumanın, görünüm, şekil, doku ve ergonomi gibi özelliklere hasredilmesidir. Tasarım hakkı ürün ve eşyaların teknik işlevini değil, dış görünümünü konu etmektedir.
Tüm dosya kapsamı, mevcut delil durumu, alınan bilirkişi raporları ve yukarıda değinilen yasal düzenlemeler topluca değerlendirildiğinde; davacıya ait … tescil numaralı ¸ görselini içeren tasarım ile davalının kullanımında olan “…” markalı ¸ ambalajda yer alan kek tasarımı arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izleminde belirgin farklılıklar bulunmadığı ve bu sebeple benzer olarak algılandıkları, tasarıma konu kek görselinin tasarımcının seçenek özgürlüğü çerçevesinde farklı formlarının üretilmesinin mümkün olduğu, böylelikle davalı eylemlerinin davacının tasarımdan doğan haklarına tecavüz oluşturduğu anlaşılmıştır.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır. Bu itibarla, marka ve tasarım hakkına tecavüz oluşturan eylemleri aynı zamanda ticari dürüstlük kurulanı aykırıdır ve haksız rekabet oluşturmaktadır.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle, davalının, davacıya ait marka ve tasarımdan doğan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına ve önlenmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KABULÜ ile, davalı yana ait olan ve 24/03/2022 havale tarihli bilirkişi raporunda görsellerine yer verilen “…” ibareli ürünlerin davacıya ait … ve … tescil numaralı markalarından ve … tescil numaralı tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespiti ile, bu tecavüz ve haksız rekabetin durdurulmasına, önlenmesine,
2-Hüküm özetinin ulusal çapta yayın yapan trajı en yüksek üç gazeteden birinde masrafı davalı yanca karşılanmak suretiyle ilanına,
3-Alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın, davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen markalardan doğan haklara tecavüz ve haksız rekabetin tespiti talebine yönelik 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen tasarımdan doğan haklara tecavüz ve haksız rekabetin tespiti talebine yönelik 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 59,30 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 249,10 TL posta/tebligat masrafı olmak üzere toplam 3.367,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/05/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸