Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/5 E. 2021/102 K. 09.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/5 Esas
KARAR NO : 2021/102

DAVA : Marka (Tecavüzün Giderilmesi İstemli)
DAVA TARİHİ : 27/02/2013
KARŞI DAVA : Marka Hükümsüzlüğü
KARŞI DAVA TARİHİ : 15/04/2013

KARAR TARİHİ : 09/06/2021
K.YAZILDIĞI TARİH : 21/06/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Tecavüzün Giderilmesi İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin başta enerji içecekleri olmak üzere meşrubat ve sair ürünleriyle dünya çapında bilinen ve tüketiciler nezdinde yüksek tanınmışlığa ulaşmış bir şirket olduğunu, TPMK nezdinde müvekkili adına …… numaralar ile 32.sınıfta tescilli markaların bulunduğunu, ……. tescil nolu markaların TPMK nezdinde tanınmış marka olarak kayıtlı olduğunu, markaların çeşitli mahkeme kararıyla tanınmış marka niteliğini haiz olduğunun tespit edildiğini, 1987 yılından beri ürün ambalajı üzerinde kullandığı mavi/gri renk kombinasyonunun uzun yıllardır “…….” markaları ile kullanıldığını, daha önceki mütecaviz “……” ibareli ürün ambalajının üretim, satış ve dağıtımının mahkeme kararıyla engellenmesi üzerine yeni bir ürün yaratıp piyasaya sürdüklerini ve …… no ile yeni bir marka başvurusunda bulunduğunu, …… ibareli enerji içeceği tipi ürünün hiçbir tescilli hakka dayanmaksızın ……. Fonksiyonel İçecekler tarafından ……. ‘ya ürettirilerek piyasaya sürüldüğünü, davalı ……. ‘nın ürünlerin üreticisi olması ve bu durumun davalı tarafından da kabul edilmiş olması sebebiyle huzurdaki ihtilafın tarafı olduğunu, davalılar tarafından üretilen ve satışa sunulan …… enerji içeceği ürün ambalaj kompozisyonunun müvekkilinin tescilli şekil ve ……. Enerji İçeceği + şekil markalarına iltibas yarattığını, müvekkilinin ürün ambalajları ve tescilli şekil markaları ile davaya konu ürün ambalajında kullanılan renk tonlarının, şekillerin ve unsurların çapraz algı yaratacak biçimde yerleştirilmesi hususları göz önüne alındığında ve bütün olarak incelendiğinde birbirine ciddi benzerlik olduğunu ve aynı markaya ait ürün olarak kullanıldığı “……” markasını anımsattığını, dava konusu ürünün müvekkilinin markalarına ve ……. enerji içeceğine marka tecavüzü ve haksız rekabet yaratacağını, …… d.iş sayılı dosyada bilirkişilerin, salt tasarımların karıştırmaya neden olmayacağını ancak kullanılan renkler ile birlikte bir bütün olarak değerlendirildiğinde ürün tasarımları arasında tüketiciler nezdinde karıştırma ihtimali olduğunu açıkça ifade ettiklerini, davacının ……. markalarının tanınmışlık statüsünde olmasının iltibas değerlendirilmesinde göz önünde bulundurulması gerektiğini, müvekkilinin tescilli markaları ile tasarımına iltibas suretiyle yaratılan marka tecavüzü ve haksız rekabetin tespitini, önlenmesini ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı …… vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin dava konusu edilen ……. isimli bir markasının bulunmadığını, varsa sözü edilen ihlallerin müvekkili tarafından gerçekleştirilmediğini; davacının markasının ……. olup ihlal ettiği iddia olunan markanın ise ……. olduğunu, bu nedenle herhangi bir ihlalin söz konusu olmadığını, ayrıca ürünler incelenirse ambalaj tasarımı ve kompozisyonu olarak bir benzerlik ve ihlal olmadığının görüldüğünü, mahkemenin …… d.iş sayılı dosyasında verdiği kararda da hazırlanan bilirkişi raporunda dahi tasarım ve biçim olarak karıştırmaya sebep olacak bir benzerliğin bulunmadığının tespit edildiğini, davacı tarafın iddiasının sadece renk kombinasyonu ile iltibas bulunduğuna yönelik olduğunu, benzer ürünlerde benzer renklerin kullanılmasının hem teknik ve hem de pazarlama açısından bir zorunluluk olduğunu, tasarımı iltibasa yol açmayacak bir ürünün, salt olarak renk kombinasyonu ile değerlendirilebilmesi için renk kombinasyonunda olabilecek iltibasın çok fazla ve belirgin olması gerektiğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ……. Fonksiyonel İçecekler vekili cevap dilekçesi ile, müvekkili şirketle davacı taraf arasındaki diğer uyuşmazlık konusu ürünün …… esas sayılı dosyada görülen davada alınan rapor doğrultusunda değiştirilerek figüratif benzerliğin ortadan kaldırıldığını, …… d.iş sayılı dosyada alınan bilirkişi raporunda taraflara ait ambalaj tasarımları açısından karıştırılma ihtimalinin bulunmadığının tespit edildiğini, davaya konu ürünlerin yarıdan fazlasında kullanılan soğukluk çağrışımı yapan mavi rengi müvekkilinin teknik sebeplerle kullandığını, uyuşmazlığın tarafların kullandığı kelime markalarına ilişkin olmadığı gibi ambalaj tasarımları arasında renk unsurları haricinde benzerlik ya da karıştırılma ihtimali bulunmadığının tespit dosyasına alınan bilirkişi raporu ile de tevsik edildiğini, ürünün hedef kitlesinin ambalaj üzerinde de yazıldığı şekilde 18 ve üzeri yaştaki alıcılar olup ürünün belirli bir ayırt etme yeteneğine sahip olmayan tüketicileri hedeflemediğini, davacı tarafın tanınmışlık iddiasının sadece ……. kelimesini ve yanında karşılıklı boğa figürleri içeren siyah-beyaz şekil unsuru yönünden olup, tanınmışlığın bu dava bakımından esasa etkili olmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
KARŞI DAVADA DAVA : Karşı davacı vekili dava dilekçesi ile, davalının, dava konusu markaları Türkiye’de hiçbir fiziki ve renk tonuk sınırı gözetmeden tescil ettirmesinin ve lacivert ve gri renkler üzerinde ton sınırı olmaksızın hak iddia etmesinin iyiniyetle bağdaşmadığını, davalının reklam yatırımının markalara renk bakımından ayırt edicilik kazandırmasının mümkün olmadığnıı, zira mavi ve gümüş renklerin ilgili payasada satılan ürünleri çok büyük kısmında onlarca yıldır ve davacının kullanımından daha önceki tarihlerden bu yana teknik sebeplerle kullanıldığını, davalı marka tescillerinin renk markası olarak gerekli tescil kriterlerini sağlamadığını, markaların grafik gösterim şartını da taşımadığını, bu marka tescillerinin hiçbirisinde davalının hangi renk tonları üzerinde tescil gerçekleştirdiğini gösteren bir ibarenin bulunmadığını, TPMK uyfulamasına göre bu renkler üzerinde hak iddia edilebilmesi için başvuru yapılırken Pantone renk kodlarının bildirilmesi gerekeceğini, davalının hak sahipliği iddiasını belirli renk kodları ile sınırlamamak için usulüne uygun bir renk markası için tescil başvurusu yapmadığnıı ve bu nedenle mavinin tüm tonları üzerinde hak sahipliği iddia etmeye çalıştığını, mutlak red nedenlerine dayalı davalarda sessiz kalma nedeni ile hak kaybının kabul edilmediğini, davalı … adına tescilli ….. numaralı markaların hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
KARŞI DAVADA CEVAP : Karşı davalı vekili cevap dilekçesi ile, 556 sayılı KHK m.42’de öngörülen 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini, TMK m.2 uyarınca sessiz kalma yoluyla hak kaybının da söz konusu olduğunu, müvekkilinin ……. markalarının son derece orijinal markalar olup çok güçlü bir kendiliğinden ayırt ediciliğe sahip olduğunu, markaların ayırt ediciliğinin 25 yılı aşkın süredir süregelen istikrarlı kullanım ile güçlendiğini, müvekkiline ait şekil markalarının OHIM nezdinde de çok uzun yıllardır tescilli olup, bu durumun da markaların ayırt ediciliğini teyit ettiğini, …… numaralı markanın şekil markalarının yeni bir versiyonu olup kendiliğinden son derece ayırt edici bir marka olduğunu, lacivert-gri renk kompozisyonunun teknik zorunluluktan kaynaklanmadığını, enerji içeceği ile özdeşleştiği gibi bir tespitin bulunmadığını, müvekkilinin şekil markalarının grafik çizimle sınırları net bir şekilde ortaya konulmuş ve ilgili sınıfta ayırt ediciliğe sahip trapezoid şekilli veya mavi-gümüş rengin %50-50 oranında yan yana durmasından oluşan bu nedenle de çizimle görüntülenebilme şartını kolaylıkla karşılayan markalar olduklarını, hükümsüzlüğü istenen markaların ülkemiz mevzuatına göre salt şekil markaları olmadığı gerçeği ışığında bu bilgilerin dava ile ilgisinin olmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı-karşı davacı ……. Fonksiyonel İçecekler şirketi vekilince davacı-karşı davalı … aleyhine 24/06/2014 tarihinde …… d.iş sayılı dosyasından verilen haksız ihtiyati tedbir nedeniyle tazminat talebine yönelik ……. esas sayılı dava açıldığı, dosyanın mahkememiz işbu dosyasıyla birleştirildiği, 09/06/2021 tarihli celse ara kararı ile Mahkememize ait …… esas, …… karar sayılı dosyada tahkikatın devam etmesi, ana dava ve karşı dava yönünden yargılamayı uzatır mahiyette bulunması ve birleşen davaya konu uyuşmazlık yönünden ana davanın sonucunun beklenmesi gerektiği yönündeki Yargıtay uygulamaları nazara alınarak söz konusu dosyanın işbu dosyadan tefriki ile mahkememizin başka bir esasına kaydına karar verildiği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan taraflara ait marka ve tasarım tescil belgeleri celp olunmuş, Bakırköy ……. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi …… d.iş sayılı dosyası dosya içerisine alınmış, tetkikinde; talep edenin …, karşı tarafın ……. Fonksiyonel İçecekler ve Gıda Sanayi Tic. Ltd. Şti ve …… ve Meşrubat San. Tic. A.Ş olduğu, tespit sonucu alınan bilirkişi raporunda; “tedbir isteyen … adına ……. sayıyla tescilli şekil markası ve diğer tescilli şekil markaları ile aleyhinde tedbir istenenin kullandığı ürün üzerinde tasarım ve biçim olarak karıştırılmaya sebebiyet verecek bir benzerliğin mevcut olmadığı, … adına …… ve …… sayıyla tescilli şekil markalarında hakim renk olan lacivert ve gri renk kombinasyonunun aleyhinde tedbir istenenin ürünlerinde de hakim renk olarak kullanılması nedeniyle ortalama tüketici, iki ürünün üretici arasında ekonomik bir bağlantı olabileceğini düşünebilecek; aleyhinde tedbir istenenin ürünün ……. firmasının Yargıtay HGK’nun deyimiyle “davacı markalarının bir başka versiyonu, serisi veya uzantısı olduğunun ya da davacının vermiş olduğu bir lisans gereği ürünler üzerinde kullanıldığını” düşünebilecektir; bu durumun ise karıştırma ihtimalinin doğması olarak değerlendirilebileceği” hususlarını tespit ve rapor ettiği, ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verildiği, Yargıtay ….. Hukuk Dairesi’nin kararı doğrultusunda tedbir kararına yapılan itirazın kabulüne karar verilerek tedbir kapsamında el konulan ürün, ambalaj vs.her türlü materyalin tedbire itiraz edene iadesine karar verildiği görülmüştür.
Davalının …… nolu markanın tescil başvurusuna itirazın reddine ilişkin YİDK kararının iptali talebine yönelik Ankara ….. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ……. esas sayılı dosyası açıldığı, davacının …, davalının ……. Fonksiyonel İçecekler ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti., Türk Patent Enstitüsü Başkanlığı olduğu, yargılama sonunda davanın reddine karar verildiği, dosya Yargıtay incelemesinden geçerek hükmün 06/12/2018 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Dosya asıl dava yönünden davalıların davacı markasına ve ambalajlarına tecavüzü veya haksız rekabetleri bulunup bulunmadığı, varsa ne şekilde giderileceği, karşı dava yönünden ise karşı davaya konu markaların hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığı yönünde rapor tanzim etmek üzere bilirkişilere tevdi edildiği, bilirkişilerin 18/07/2019 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “asıl davada, davacı tarafa ait “…….” markalı ürün ambalajı ve davacı markaları ile davalı tarafa ait ……. markalı ürün ambalajı arasında ürünün hedef kitlesi nazarında iltibasa sebep olacak bir benzerliğin bulunmadığı ve karşı davada hükümsüzlüğü talep edilen ….. tescil nolu davalı markalarının hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı, aksi kanaat ve sonuca ulaşılması halinde davalı markalarından ……. tescil nolu markalar yönünden tescil tarihinden itibaren 5(bey) yıllık süre geçtikten sonra karış davanın ikame edildiğinden hak düşürücü sürenin/sessiz kalma suretiyle hak kaybının söz konusu olabileceği” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davalı ……. Fonksiyonel İçecekler Şirketi vekili 09/08/2019 tarihli dilekçesi ile, sunulan bilirkişi raporunda taraflara ait ürün ambalajı arasında ürünün hedef kitle nazaraında iltibasa sebep olacak bir benzerliğin bulunmadığı yönündeki görüşlere katıldıklarını, İstanbul ……. FSHHM’nin …… esas sayılı dosyasında taraflarınca davacı tarafa ait bir takım markaların hükümsüzlüğü talep edilmiş olup alınan bilirkişi raporunda davacının bu dava ile birebir aynı olan diğer markaları için hükümsüzlük şartları oluştuğunu ifade ettiklerini, bu davada da hükümsüzlük koşullarının oluştuğunun tespitinin gerektiğini, dava konusu markaların mülga KHK’nın 7 ve 5.maddeleri çerçevesinde hükümsüzlüğü talep edilmiş olup bu hususların kamu düzeni ile ilgili olduğunu, bu durumda kamu düzenini ilgilendiren bu talebin 556 sayılı KHK ile düzenlenmeyen ve Yargıtay içtihatları ile nispi red nedenlerine uygulanan 5 yıllık hak düşürücü süreden etkilenmesinin mümkün olmadığını açıklanan nedenlerle ek rapor alınmasını, aksi halde bilirkişilerin karşı dava yönünden tespitlerine ve incelemelerine itibar edilmeksizin asıl davanın reddine, karşı davalarının kabulüne karar verilmesini beyan etmiştir.
Davacı vekili 28/08/2019 tarihli dilekçesi ile, bilirkişi raporunda karşı dava yönünden müvekkiline ait markanın uzun süreli kullanım yoluyla da güçlü bir ayırt edicilik kazandığı, markanın doğrudan karşı davalı şirkete ait olduğunun anlaşılabildiği sonucuna varıldığını, bilirkişi raporunun karşı davanın haksızlığını açık bir şekilde ortaya koyduğunu, bilirkişilerin asıl davada davalı tarafa ait “…….” markalı ürün ambalajı ile davacıya ait ……. markalı ürün ambalajı ve davacının markaları arasında iltibasa sebebiyet verecek bir benzerliğin bulunmadığını belirttiklerini, bu sonucun hatalı olup davalı-karşı davacının mavi-gümüş renk kombinasyonundan oluşan “……. + ……” markalı ürünleri, müvekkilinin mavi-gümüş renk kompozisyonundan oluşan markalarına ve ……. enerji içeceği ambalaj kompozisyonuna marka tecavüzü ve haksız rekabet yarattığını, davaya konu ürün ambalajında yer alan şahlanan at figürünün ise müvekkilinin slogan olarak kullanılan …… markasını anımsattığını beyan etmiştir.
Asıl davada dava; davacıya ait ……. şekil markası ile davalı tarafların ……. şekil markası ile üretilen ürünlerin birbirine benzer olup olmadığı, tecavüz ve haksız rekabetin tespiti talebine yönelik, karşı davada dava; karşı davalıya ait …… sayılı şekil markalarının hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
Bakırköy …… Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin, Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen …… esas, ….. karar sayılı dosyada bulunan gerekçeli kararda “…….” markası ile davacı markaları arasında bir benzerlik ve dolayısıyla tecavüz durumu bulunmadığına hükmedilmiştir. Bu durumda marka hakkına tecavüz bulunmadığının kabulü, işbu mahkememiz dosyası yönünden de zorunludur. Bakırköy ……. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ….. esas, …… karar sayılı dosyasın konu ambalaj tasarımı ile işbu mahkememize konu davalı yana ait ambalaj tasarımlarının farklı olduğu, söz konusu dosya içeriğinde ve bu yönde davacı vekilinin 09/06/2021 tarihli duruşmadaki beyanıyla sabittir. Dolayısıyla söz konusu dosyadaki tasarımlar arasındaki tecavüz olgusunun bu dosya yönünden bağlayıcı olmayacağı, yeniden benzerlik araştırılmasının yapılmasının zorunlu olduğu anlaşılmıştır.
Taraf ürünlerinin kutu ve ambalaj tasarımlarının tecavüz oluşturduğu hakkında davacının iddiası yönünden yapılan incelemede ise; her ne kadar geometrik şekilleri ve renkleri benzese de ürün tasarımları arasındaki benzerlik temel olarak bununla kalmaktadır.
“Davacı tarafa ait grafik kompozisyonda yer alan zemin rengi orta akstan açı yapacak biçimde yukarıda ve aşağıda aynalanmış simetrik yapıda mavi (B) ve metalik gri (C) renginden oluşmaktadır. Davalı tarafa ait üründe ise, yukarıda ve aşağıda mavi zemin rengi (B), ortada diyagonal biçimde yer alan metalik gri bir bant ile (C) ayrılmıştır. Davacı yana ait ambalajda merkezde ortalamış biçimde “…….” logosu ve bunun hemen altında sarı ve kırmızı renklerden oluşan boğa figürü ve bunun hemen altında kırmızı renkte şeritsiz karakterde “…..” sloganı görülmektedir (D). Davalı tarafa ait ambalajda, merkezde yer alan diyagonal bant içinde “…….” yazısı, bu yazının hemen altında kırmızı renkli daire biçimde “…….” anlamına gelen grafik öğe ve kırmızı bant içinde “……. ” ibaresi görülmektedir. ……. yazısı iki metalik gri bantın ortasında lacivert zeminde yer almaktadır. Davacı tarafa ait ambalajda üst bölgede yer alan mavi alanda şahlanmış at motifi alt mavi alanda ise daire üstünde “…….” altında “……” ibaresi görülmektedir. Davacı yana ait ambalajda üst bölgede belirleyici bir öğe yer almamakta, alt bölgede ise mavi ve gri renk geçişli bant içerisinde ürün içeriği bilgisi yer almaktadır. Karşılaştırılan tasarımlar benzer geometrik biçimde silindir kutular olup, kutuların yüzeylerinde yer alan bütün geometrik öğeler farklı biçim oran ve yerleşimdedir. Grafik kompozisyonda tercih edilen renkler benzer olmakla beraber, bu benzerlik, tasarımların bütüncül algılarını oluşturan öğelerin altında kalmakta, ambalaj tasarımlarında iltibas unsuru oluşturmamaktadır.”
Karşı dava yönünden yapılan değerlendirmede ise;
Davacı markalarının tanınmış olduğu yönündeki bilirkişi görüşüne mahkememizce de iştirak edilmiştir. Tanınmış olan söz konusu markalar, davacı yanın yapmış olduğu yatırım ve tanınmışlık seviyesi itibarı ile tüketici nezdinde belirli düzeyde ayırdedicilik kazandıklarının kabulü gerekir. Ayrıca hükümsüzlüğü talep edilen markaların yalnızca renk markaları olmaması, bu renklerin bir form oluşturacak şekilde yani, dikey olarak konumlandırılan dikdörtgen şekli içerisinde yerleştirilmiş çapraz olarak birbirine bakan yamuk geometri şekillerinin aynı renkte olacak şekilde dört adet dik yamuktan oluştukları; tanınmış olan ve tüketici nezdinde ayırdediciliği ve bilinirliği yüksek olan davacıya ait seri markaların bir parçası olarak algılanma özelliğine sahip oldukları ve hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı kanaatine ulaşılmıştır. Ayrıca hükümsüzlük talebine konu markaların tescil tarihi itibariyle de 5 yıllık sessiz kalma süresi geçirildikten sonra karşı davanın ikame edildiği, hükümsüzlük sebebine göre de hak düşürücü sürenin nazara alınması gerektiği anlaşılmıştır.
Tüm bu nedenlerle davanın ve karşı davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Ana davanın ve karşı davanın ayrı ayrı REDDİNE,
2-Asıl dava yönünden alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 24,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 35,00 TL’nin davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Karşı dava yönünden alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 24,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 35,00 TL’nin karşı davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Ana dava yönünden davalılar kendilerini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Karşı dava yönünden davalı-karşı davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
6-Davacı ve karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerlerinde bırakılmasına,
7-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile Yargıtay nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/06/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸