Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/357 Esas
KARAR NO : 2021/64

DAVA : Endüstriyel Tasarım Tecavüz Tespiti ve Tazminat
DAVA TARİHİ : 04/03/2010

BİRLEŞEN BAKIRKÖY 1. FSHM MAHKEMEMİZİN 2012/367 ESAS SAYILI DOSYADA

DAVA : Endüstriyel Tasarım Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 18/12/2012
KARAR TARİHİ : 07/04/2021
K.YAZILDIĞI TARİH : 26/04/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, masa tasarımlarını 25.12.1995 tarih ……. tescil nolu, koltuk tasarımını ise 27.10.1999 tarihinde ……. tescil no ile tescil ettirdiğini, davalı tarafın müvekkilinin bu tasarımlarını izin almaksızın, ürettiğini, çeşitli tanıtım araçları vasıtasıyla kendi nam ve adına tanıtımlarını yaptığını, satışa sunduğunu, ticari amaçlarla elinde bulundurduğunu, satışını yaptığını ve tasarım hakkına tecavüz teşkil eden bu fiilleri ile müvekkilinin haklarını ihlal ettiğini, davalının müvekkilinin ……. tescil nolu “……. ” ile ayırt edilemeyecek derecede benzer olan masaların …… ve …… adı altında imalatının yapıldığı ve imalata yarayan kalıpların davalının işyerinde tespti edildiğini ve davalının müvekkili adına TPE de kayıtlı endüstriyel tasarımından doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerinin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini sağlanması için tecavüze konu ürünlerin imalatına yarayan kalıp ve makinelere el konulmasını, davalının elinde bulunan ürünlerin ve tecavüze konu tasarımların tanıtıldığı broşür ve katalogların toplatılmasını, müvekkilinin uğradığı zararlara, tecavüz nedeniyle uğradığı kazanç kayıplarına ve davalının elde ettiği haksız kazanca karşılık 100.000 TL maddi, 50.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının tasarımlarının 554 sayılı KHK anlamında yeni ve ayırt edici olmadığını hükümsüz kılınması gerektiğini, davacının ürünlerinin anonim olduğunu, davacının tescilli ürünleri ile müvekkilinin ürettiği ürünlerin birbirine benzemediğini, belirgin farklılıklar olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalının ……. sayılı masa, ……. sayılı sandalye tasarımlarının Hollanda da bulunan ……. tarafından ilk kez kamuya sunulduğunu, başka firmalar tarafından da uzun yıllardır Türkiye de piyasaya sunulduğunu, davalının tasarımlarının yenilik ve ayırt edici vasfını taşımadığını ve bu tasarım tescil belgelerinin hükümsüzlüğünü talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, dava konusu tasarımların benzerlerinden gerek dizayn gerekse de teknik özellikler bakımından farklılıklar taşıdığını, söz konusu ürünlerin bu özelliklere sahip oldukları için TPE tarafından tescil edildiğini, bu tasarımların yeni ve ayırt edici özelliğe salip olduğunu, benzer olduğu iddia edilen ürünlerden farklı olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dosyaya celp edilen TPE kayıtlarına göre 281 nolu tasarımın 25.12.95 tarihinden muteber olmak üzere beş yıl müddetle tescil edildiği, tescilin yenilemesinin yapıldığı halen geçerliliğini koruduğu, ……. nolu tasarımın 27.10.99 tarihinden itibaren beş yıl müddetle tescil edildiği, daha sonra yenilemesinin yapıldığı, tescil sahibi adına geçerliliğini koruduğu TPE kayıtlarından anlaşılmıştır.
Gaziosmanpaşa …… Sulh Hukuk Mahkemesi’nin ……. D.iş sayılı dosyasının incelenmesinde; davacıya ait tescil numarası 281 olan ürünün davalı tarafından dikdörtgen masa kod ……… olarak üretildiği, davacıya ait ……. tescil nolu ürünün davalı tarafından ….. KOLTUK kod …….. olarak üretildiği dosya içindeki bilirkişi raporundan anlaşılmıştır.
Dosya tüm delillerle birlikte bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, 14.05.2012 tarihli bilirkişi raporunda; davacı adına tescilli 281 ve ……. sayılı tasarımlarla davalıya ait ……. ” ve ……. kataloglarında yer alan sandalye ve masa görsellerinin bilgilenmiş kullanıcı gözüyle bakıldığında belirgin derecede mevcut olduğu, söz konusu tasarımların satışa arz edilmesinin 554 sayılı KHK’ nın tasarım hakkına tecavüz teşkil ettiği beyan edilmiştir.
Mali bilirkişi davacı şirketin 5 yıl içinde ……. Koltuk ürününden 4224 adet üreterek 14.945 TL kar elde ettiği, masa ürününden 466,377 TL kar elde ettiği, davalı tarafın herhangi bir defter ve belge ibraz etmediği beyan edilmiş, raporlar uygun görülerek kısmen hükümde dayanak yapılmıştır.
Dosya ek rapora gönderilmiş mali bilirkişi davacı şirketin 68,478 TL gelir kaybı olabileceğini beyan etmiştir.
Açılan birleşen dosyadaki hükümsüzlük talebi nedeniyle dosya yeniden 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, davacı tarafa ait …….. sayılı ve ……. sayılı tasarımlarla davalının kullandığı sandalye ve masa görsellerinin bilgilenmiş kullanıcı gözüyle bakıldığında belirgin derecede benzerlik olduğu, davacıya ait tasarımların hükümsüzlüğünü gerektirecek bir husus bulunmadığını beyan etmişler, söz konusu bilirkişi raporu kısmen eksiklik kabul edilerek tekrar ek rapor için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tekrar kıyaslama ve karşılaştırma yaparak sunduğu raporda; hükümsüzlük nedeni olarak ileri sürülen tasarımlarla davacıya ait tasarımlar karşılaştırıldığında tasarımların birbirine benzerliği bulunmadığı, davacı tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik vasfının bulunduğu, mesleki bilgi ve görgüleri sektörde yapılan incelemelere göre hükümsüzlüğü gerektiren bir hususun tespit edilemediği tekrar edilmiş, davalı taraf rapora itiraz etmişse de söz konusu itirazlar bilirkişi raporunda değerlendirilmiş olup itiraza itibar edilmemiş mevcut dosyadaki raporlar yeterli ve denetlemeye uygun kabul edildiğinden hükümde dayanak yapılmıştır.
İlk bozma öncesi yapılan yargılamada Bakırköy …… Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ……. esas, …… karar sayılı ilamında asıl dava yönünden tasarım hakkına yönelik tecavüzün tespiti men’ine 50.000,00 TL maddi 20.000,00 TL manevi tazminata birleşen dava yönünden ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmiş, tarihli Yargıtay ….. Hukuk Dairesi’nin 10.12.2014 tarih …… esas, …. kararı ile onanmış ancak karar düzeltme talepli yapılan incelemede Yargıtay ……. Hukuk Dairesi …… esas, ……. sayılı ilamında mahkemece görüşüne başvurulan bilirkişi heyetleri tarafından düzenlenen raporlarda, dava konusu tasarım ile kıyaslanan 26.11.1996 tarihli 389, 329 sayılı ABD patenti arasındaki farklılıklardan yola çıkmak suretiyle benzer olmadıkları ve dava konusu tasarımın ayırt edici niteliği bulunmadığı mütalaa edilmiştir, oysa 554 sayılı KHK. 7/ son maddesine göre ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde birbiri ile kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilemesine ağırlık verileceği belirtilmiştir, bu değerlendirmenin aynı KHK. Nın 11 maddesi uyarınca da tasarım konusu ürününün bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile açık bir benzerlik gösteren özellikte olması gerekir. Bilirkişi raporlarında alınan hususlarda ve denetime elverişli bir değerlendirme bulunmamaktadır, açıklanan ilkeler doğrultusunda yeniden 3 kişilik bir bilirkişi heyeti teşekkül edilerek alınan rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerekli olduğundan hükmün bozulmasına karar verilerek dosyanın mahkememize gönderildiği görülmüştür.
Bozma sonrası alınan 15.03.2016 tarihli raporda ; davacı tarafa ait …… nolu tasarım tescil belgesinin 15.12.1995 tarihi itibariyle koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik niteliğine sahip olduğu,……. numaralı tescil tasarımının ……. patent görseli dikkate alındığında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin bir farklılık bulunmadığı bu sebeple benzer olarak algılandığı sonucuna varılmış ancak rapor yapılan itirazlar ve daha önceki çelişki nedeniyle dosya tekrar 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdii edilmiş, 3 kişilik bilirkişi heyeti yapmış olduğu değerlendirmede dava konusu ……. başvuru ……. tescil nolu koltuk tasarımının ….. patentin görseli ile karşılaştırıldığında ; benzer olduğu tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliğine sahip olmadığı vurgulanmış, söz konusu yaptırılan son bilirkişi incelemesi ve önceki bilirkişi incelemesi bozma ilamında belirlenen hususlarda rapor alınarak mahkemece 24/11/2016 tarih, ……. esas, …… karar sayılı kararıyla; birleşen dava yönünden davalıya ait ……. – ……. tescil nolu koltuk tasarımının hükümsüzlüğüne, asıl dava yönünden tasarım hakkına yönelik tecavüzün tespiti men’ine 25.000,00 TL maddi 12.500,00 TL manevi tazminata hükmedilmiş, dosya birleşen dosya davacı/birleşen dosya davalısınca temyiz edilmiştir.
Yargıtay …… Hukuk Dairesi’nin 12/11/2018 tarih, …… esas, ……. karar sayılı ilamıyla “…taraf vekillerinin birleşen davalara yönelik temyiz itirazlarının reddi ile birleşen dava yönünden hükmün onanmasına, asıl dava yönünden ise …. dosya içerisinde bulunan davacıya ait …… sayılı tasarımın üç boyutlu bir ürün tasarımı niteliğinde olmadığı, şematik görsel tasarım niteliğinde olduğu, mülga 554 sayılı Tasarım KHK’sı uyarınca tasarım korumasının, esası tescile dayalı olup tasarım başvurusuna konu görsellerin, bilgilenmiş kullanıcılar tarafından nihai kullanımı sırasında insan duyularıyla algılanabilir kısımları korunabilecektir. İşlevsellik tasarım korumasının kapsamı dışındadır. (C. Suluk Tasarım Hukuk, s 43 vd). Keza tasarım başvurusuna ilişkin tarifname ile Locarno Anlaşmasına göre yapılan ürün sınıflandrmasının da korumanın kapsamının belirlenmesinde bir önemi bulunmamaktadır. Bu durumda anılan tasarımın ancak aynı ya da ayırt edilemeyecek ölçüde benzerinin şematik görsel tasarım şeklinde oluşturularak kamuya açıklanması halinde tecavüzde bulunulabileceği gözetilmeksizin ve davalı tarafça böyle bir tasarım konusu ürün üretmediği dikkate alınmaksızın Mahkemece davalı tarafından üretilen masa ürünlerinin davacı tarafa ait ……. sayılı tasarıma tecavüz oluşturduğundan bahisle davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın asıl dava yönünden davalı yararına bozulması gerekmiş, tarafların asıl davaya yönelik maddi ve manevi tazminata ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmediği”nden bahisle karar bozularak dosya mahkememize gönderilmiştir.
Asıl dava; tasarıma tecavüzün tespiti ve tazminat, birleşen dava; tasarım hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
Ana dosyada; mahkememizce uyulan bozma kararı doğrultusunda davalı tarafça davaya konu tasarıma aynı ya da ayırd edilemeyecek ölçüde benzerinin şematik görsel tasarım şeklinde oluşturulacak üretiminin somut olayda gerçekleşmediğinin kabulü karşısında unsurları oluşmayan tasarıma tecavüz davasının esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
Yargıtay …… Hukuk Dairesi’nin 12/11/2018 tarih, …… esas, ….. karar sayılı onama ilamı ve aynı dairenin 12/10/2020 tarihli ….. esas, ……. karar sayılı karar düzeltmenin reddi kararı ile Mahkememizin 24/11/2016 tarih, ……. esas, ….. karar sayılı kararı kesinleştiğinden yeniden birleşen dava yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Birleşen dava yönünden;
-Yargıtay ……. Hukuk Dairesi’nin 12/11/2018 tarih, …… esas, …… karar sayılı onama ilamı ve aynı dairenin 12/10/2020 tarihli …. esas, ……. karar sayılı karar düzeltmenin reddi kararı ile Mahkememizin 24/11/2016 tarih, …… esas, ……. karar sayılı kararı kesinleştiğinden yeniden birleşen dava yönünden karar verilmesine yer olmadığına ,
2-Asıl dava yönünden;
-Davacının davasının REDDİNE,
-Peşin yatırılan 2.227,50 TL harçtan alınması gereken 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.168,20 TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
-Bozma öncesi 28/05/2014 tarih, ….. esas, …… karar, ……. harç nolu 2.554,00 TL harç tahsil müzekkeresi ile bakiye karar harcı davalıdan tahsil edilmiş ise iadesine,
-Bozma öncesi 05/01/2015 tarih, …… esas, ……. karar, ……. harç nolu 3.585,00 TL harç tahsil müzekkeresi ile bakiye karar harcı davalıdan tahsil edilmiş ise iadesine,
-Bozma öncesi 04/01/2017 tarih, …… esas, ……. karar, ….. harç nolu 334,00 TL harç tahsil müzekkeresi ile bakiye karar harcı davalıdan tahsil edilmiş ise iadesine,
-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen tecavüz tespiti davası yönünden 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen maddi tazminat davası yönünden 13.450,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen manevi tazminat davası yönünden 7.300,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde Yargıtay Hukuk Dairesi nezdinde Temyiz kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/04/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸