Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/350 E. 2021/252 K. 10.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/350
KARAR NO : 2021/252

DAVA : Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Men ve Ref’i
DAVA TARİHİ : 20/11/2020
KARAR TARİHİ : 10/12/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 05/01/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan davada yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ve cevaba cevap dilekçesi ile, Müvekkilİ şirketin mobilya aksesuarları ve
alüminyum sacları, malzemeleri ve aparatları alanında ticari faaliyet yürüten, sektöründe bilinen
önde gelen firmalarla çalışan, saygın bir işletme olduğunu, sahibi olduğu TPE nezdinde
… tescil nolu “…” isimli olarak tescilli “….” olarak
faturalandırılan tasarım tescilinin, davalı firma tarafından taklit edilerek “…”
adıyla izinsiz ve haksız olarak taklit edilerek üretildiğinin, ekte sunulan alış faturası ile kendileri
tarafından tespit edildiğini, bu satışta “…. Cephe Sistemleri / …” adına faturası
düzenlenen 500 adet ürünün “… Alüminyum A.Ş” etiketi ile teslim edildiğini, bu ürünlerin
… marka ibareli davacı tescilli tasarımının birebir taklidi olduğunu, ilgili kanunlar kapsamında
koruma altındaki tasarımın ihlali nedeniyle aynı zamanda haksız rekabete sebebiyet verdiğini iddia ederek, davalının müvekkilinin tescilli tasarımına yönelik tecavüzün tespitini, men ve ref’ini, tecavüz teşkil eden ürünlere el konularak imhasını, hüküm özetinin ilanını ve yargılama gideri, avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile,
davalının 556 sayılı KHK’ya dayandığını, yanlış mevzuat
hükümlerine göre dava açıldığını,
davacının tasarım hakkını tescil ettiğini iddia ettiği aparatların iddia olunan başvuru tarihi olan
01.03.2018’den çok öncesinden beri piyasada yaygın olarak kullanıldığı, dava konusu tasarımın
6769 sayılı Kanun kapsamında tescil başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde
kamuya sunulmamış nitelikte olmaması sebebiyle, yeni olmadıkları, aynı zamanda tasarımın
bilgilenmiş bir kullanıcı üzerinde bırakacağı genel izlenimin de davacının tasarım hakkını tescil
için başvurduğunu iddia ettiği tarih olan 01.03.2018’den önce kamuya sunulmuş tasarımların
aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimin farklı olmadığı
Dava konusu aparatın görünümünün uzun zamandır piyasada kullanılan aparatların
görünümüne oldukça benzediği, yeni ve ayırt edici nitelikte olmadığı ve aparatların teknik
fonksiyonunun zorunlu kıldığı görünüm sebepleriyle Kanun kapsamında korunmadığı,
davalı şirketin somut olay konusu aparatları … Alüminyum Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den,
aparatlar üzerinde herhangi bir değişiklik yapmaksızın satın aldığını, müvekkilinin davacının tescilli tasarımına yönelik herhangi bir tecavüz eyleminde bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dosya ilk başta, Küçükçekmece .. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılmış olup, mahkemenin 23/11/2020 Tarih, … Esas – …Karar sayılı kararında görevsizlik kararı verildiği ve dosyanın mahkememize tevzi edildiği anlaşılmıştır.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan tasarım tescil belgesi celp olunmuştur.
Dava; davalının davacının tescilli tasarımına yönelik tecavüzünün tespiti , men ve ref’i tecavüz teşkil eden ürünlerin toplatılarak imhası, hüküm özetinin ilanı talebine yöneliktir.
Davacı vekili 11/12/2020 tarihli dilekçesi ile, davalı şirketin taklit ürünlerinin müvekkilinin tescilli ürün ile aynı olduğunu, tedbir kararı verilmesi gerektiğini, bu nedenle öncelikle bilirkişi marifetiyle delil tespiti yapılması talebi üzerine dosya; mahkememizin 16/12/2020 tarihli ele alma tutanağı kapsamında, dosyaya sunulan tüm deliller ile ürün örneklerinin incelenmesi hususlarında bilirkişiye tevdi edilmiş, heyetçe hazırlanan ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında, “Davalı tarafından 23.10.2020 tarihli fatura ile satışı gerçekleştirilen “…”
tanımlı ürünün, Davacı tarafa ait … tescil nolu “…” tasarımı ile
karıştırılmaya sebebiyet verebilecek derecede birebir benzer olduğu, davalı tarafından … tescil nolu tasarımın taklit edilerek, ticari olarak satışının
yapıldığı” görüşlerini tespit ve rapor etmişlerdir.
Davalı vekili 28/06/2021 tarihli dilekçesi ile, bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan raporda, dava konusu tasarımın yeni ve ayırt edici nitelikte olmadığı ile tasarımın teknik fonksiyonunun zorunlu kıldığı görünüme sahip olması hususunda herhangi bir inceleme veya tespit yer verilmediğini beyan ederek, itirazları doğrultusunda ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Dosya; bilirkişi kök raporunun tevdi tarihinden sonraki beyan, deliller ile dosyanın tümü değerlendirilerek ve ayrıca itirazlar karşılanmak suretiyle ek rapor ile beyan olunan tecavüz fiilinin ortadan kalkması için ürün ya da üretim araçlarının şeklinin değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı hususlarında aynı bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, heyet tarafından hazırlanan 05/10/2021 havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporda, “Davalı tarafından 23.10.2020 tarihli fatura ile satışı gerçekleştirilen “…”
tanımlı ürünün, davacı tarafa ait … tescil nolu “… ” tasarımı ile
karıştırılmaya sebebiyet verebilecek derecede birebir benzer olduğu,
davalı tarafından … tescil nolu tasarımın taklit edilerek, ticari olarak satışının yapıldığı, “…” isimli ürün bakımından çok dar alanda tasarlama faaliyetinin mümkün
olabileceği, bu ürün bakımından seçenek özgürlüğünün daha kısıtlı olmakla birlikte en küçük
tasarlama faaliyetinin dahi korunmaya değer olduğu, tecavüz fiilinin ortadan kalkması için ürün ya da üretim araçlarının şeklinin değiştirilmesinin mümkün olduğu” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davalı vekili 19/10/2021 tarihli dilekçesi ile, davacının tasarım hakkını ihlal ettiği aparatların iddia olunan başvuru tarihinin çok öncesinden beri piyasada yaygın olarak kullanıldığını, ürünün teknik kullanımının bu kullanımı zorunlu kıldığını, bu nedenle aparatların teknik fonksiyonunun zorunlu kıldığı görünüm sebebiyle müvekkiline tasarım tecavüz fiilini gerçekleştirdiği iddiaları yöneltilemeyeceğini savunarak ibraz edilen bilirkişi raporuna itibar edilmemesi gerektiğini, bu nedenle de davanın reddini talep etmiştir.
Dava, davalının, davacı tasarımından doğan haklarına tecavüzünün tespiti, durdurulması ve önlenmesi talebine yöneliktir.
SMK’nun 55.md’sine göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Burada kanun koyucu patent ve faydalı modelden farklı olarak fonksiyona değil, görünüme koruma bahsetmiştir. Bu nedenle tecavüz iddiaları da ürünün “görünümü” nazara alınarak değerlendirilmelidir.
Bir tasarımın koruma kapsamı belirlenirken o tasarımın bilgilenmiş kullanıcı gözünde oluşturduğu genel izlenim ile bariz bir benzerlik gösteren bütün tasarımların birlikte dikkate alınması gerekir. Kıyaslanan tasarımlar arasında sadece küçük ayrıntılarda farklılık varsa tasarımların aynı olduğu kabul edilir. Yine bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcı üzerinde oluşturduğu genel izlenim arasında genel bir farklılık varsa tasarım ayırd edici niteliğe sahip demektir. Burada, tasarım alanında, özellikle dikkat edilmesi gereker husus korumanın, görünüm, şekil, doku ve ergonomi gibi özelliklere hasredilmesidir. Tasarım hakkı ürün ve eşyaların teknik işlevini değil, dış görünümünü konu etmektedir.
Somut olayda davalıya ait ürünün, davacıya ait tescilli tasarıma ayniyet derecesinde benzerlik içerdiği; kesim modelinin birebir aynı şekle ve ölçeğe sahip olduğu, panel montaj aparatı olarak tasarımcının seçenek özgürlüğünün dar olmasına rağmen tamamen ortadan kalkmadığı, bu itibarla piyasadaki farklı tasarım örneklerinin görsellerine ek raporda yer verildiği, davalının tasarımını farklılaştırma imkanının bulunduğu, tecavüzün koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
Yukarıda anılan davaya konu panel montaj aparatı alanındaki dar olarak tespit olunan seçenek özgürlüğü nedeniyle, herhangi yerindeki az derecedeki herhangi bir değişikliğin tecavüzün ortadan kalkması için yeterli olduğu anlaşıldığından davacının talebi ve alınan ek rapor doğrultusunda davalının tecavüz oluşturan ürünlerinin ve münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşuluyla üretimde kullanılan araçların “küçük boyutta da olsa herhangi bir değişikliğin tecavüzü kaldıracağı gözetilerek” şekillerinin değiştirilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KABULÜ ile;
-Davalının, davacıya ait …. tescil numaralı tasarımından doğan haklarına tecavüzünün tespitine, durdurulmasına ve önlenmesine, tecavüz oluşturan davalı yana ait ve dosyada 26/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda görsellerine yer verilen ürünlerin ve münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşuluyla üretimde kullanılan araçların şekillerinin değiştirilmesine,
-Hüküm özetinin, masrafı davalı yanca karşılanmak suretiyle ulusal çapta yayın yapan tirajı en yüksek üç gazeteden birinde ilanına,
2-Alınması gereken 59,30 TL ilam harcından, peşin alınan 54,40 TL harç mahsubu ile bakiye 4,90 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen tecavüz davası yönünden 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 108,80 TL harç gideri, 101,50 TL tebligat-tezkere masrafı ve 4.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.710,30 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/12/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸