Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/346 Esas
KARAR NO : 2021/257

DAVA : Endüstriyel Tasarım’a Tecavüzün Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi
DAVA TARİHİ : 23/11/2020
KARAR TARİHİ : 15/12/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 07/01/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım’a Tecavüzün Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkil şirketin mobilya aksesuarları ve alüminyum sacları malzemeleri ve aparatları alanında ticari faaliyet yürütmekte olup, sektöründe bilinen, önde gelen mobilya firmalarına ürün satmakta olduğunu, TPE nezdinde … tescil nolu “…” isimli tescilinin, “…” ürün adıyla faturalandırılarak satışının yapıldığını, Davalı firma tarafından tescilli tasarımının taklit edilerek “….” ürün adıyla izinsiz ve haksız olarak üretilerek taklit edildiğinin bilgisi alınarak, ekte sunulan satışa ait faturası ile yapılan alışveriş ile tespit edildiğini, bu satışta “… Yapı Sis.- ….” adına faturası düzenlenen 2000 adet ürünün e-arşiv alış faturası ile taklit ürünlerin tespit edildiğini, bu ürünlerin …. Marka ibareli Davacı tescilli tasarımının birebir taklidi olduğunu, davalı ürününde … damgası bulunmadığını, Tasarımın korunması ve TTK haksız rekabet kanunlarından doğan haklar kapsamında koruma altındaki tasarımdan doğan hakların ihlal edildiğini, müvekkilin ticari olarak zarara uğratıldığını, haksız rekabete sebebiyet verildiğini, her türlü hakkı şimdilik saklı kalmak kaydıyla, öncelikle bilirkişi tarafından taklit ve tasarım hakkına tecavüzün tespitini, tecavüzün durdurulması, önlenmesi için ihtiyati tedbirine, manevi ve maddi hakları tazmini saklı kalmak kaydıyla tecavüzün kamuya ilanına, masrafların davalı yana yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, Davalının 2003 yılından itibaren inşaat sektörü içerisinde olduğu, davanın yanlış mevcuata göre açıldığı, 556 syaılı KHK’nın mülga olduğu, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun mer’i olduğu, Dava konusu edilen tasarımlar için bilgilenmiş kullanıcı bakımından yapılacak değerlendirmede ilgili tasarımların birbirlerine ayırt edilemeyecek nitelikle benzer olmadığının anlaşılacağı, davalı tasarımında sabitleme için açılan vida deliklerinin 3 tan olduğu, davalı tasarımının ortasında dikey olarak yer alan sabitleme parçasının davacı şirket tasarımına nazaran daha büyük olduğu, kırılma çizgilerine dikkat edildiğinde davacı şirket tasarımına nazaran keskin bir geçiş değil daha oval bir geçişe yer verildiği, bu farklılıkların bilgilenmiş kullanıcı bakımından ayırt ediciliğin sağlanmasına yeterli olduğu, SMK 58/2 ve 58/4-b ve 56//6 uyarınca dava konusu tasarımlar bağlantı aparatları olmakla işbu tasarımlardan tasarımcının hareket alanı oldukça olduğu, içbir şekilde kabul anlamına gelmemekle birlikte Sayın Mahkemece ilgili tasarımların benzer olduğu kanaatine varılacak olsa dahi işbu zorunlulukların ve hareket alanının da göz önünde bulundurulmasını talep ettiklerini, Zorunluluk hâllerine rağmen işbu tasarımı tescil eden davacı şirketin kötü niyetli olarak hareket ettiği, söz konusu tasarımın kullanıldığı alan için belli bir formda olmak zorunda olduğu, davacı şirketin bu zorunluluğa rağmen tescil gerçekleştirerek bir tekel oluşturmayı ve maddi menfaat elde etmeyi amaçladığı beyan edilerek davanın reddi istenmiştir.
Davalı vekilinin 08/03/2021 tarihli ikinci cevap dilekçesi ile, davaya konu edilen tasarımın, müvekkilinden alınan bilgiye göre dava dışı … Makina Kalıp San.ve Tic. Ltd. Şti.tarafından faydalı model başvurusuna istinaden müvekkilinin kullanımına bırakıldığını, bu nedenle ilgili şirkete davanın ihbarında müvekkilinin hukuki yararı mevcut olduğunu belirterek davanın …. Makina Kalıp San.ve Tic. Ltd. Şti’ye ihbarını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davacı adına tescilli tasarım tescil belgeleri celp olunmuştur.
Mahkememizce davacı vekilinin tespit talebinin kabulüne karar verildiği, dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişilerin sunulan deliller ile ürün örnekleri incelenerek hazırlamış oldukları raporlarında; ” Davacı adına 01.03.2018 başvuru tarihli … tescil numaralı “…” başlıklı tasarımın tescilli olduğu, Davalı tarafından 21.10.2020 tarihli fatura ile satışı gerçekleştirilen “….” tanımlı ürünün, Davacı tarafa ait … tescil nolu “….” tasarımı ile karıştırılmaya sebebiyet verebilecek derecede birebir benzer olduğu, Davalı tarafça davanın ihbarı talep edilen dava dışı …. MAKİNA KALIP SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ adına başvurusu yapılan … başvuru numaralı faydalı modelin Araştırma Raporunda davacı adına …. tescil numaralı tasarımdan dolayı olumsuz gelmesi nedeniyle reddedilmiş olduğu, Davalı tarafından … tescil nolu tasarımın taklit edilerek, ticari olarak satışının yapıldığı” hususları tespit edilmiştir.
Davalı vekili 31/03/2021 tarihli dilekçesi ile, bilirkişilerin dava süresince sundukları dilekçelerindeki beyanlarını göz ardı ederek hatalı bir rapor tanzim ettiklerini, dava konusu tasarımların kullanıldığı aparatların bilgilenmiş kullanıcısı mobilya, dekorasyon konusunda uygulayıcı ve üreticisi olan kişiler olup söz konusu farklılıkların gerek görsel gerek kullanım kolaylığı bakımından farklılık arz edeceğini, söz konusu durumun göz ardı edildiğini, ihbar olunan şirket ile yapmış oldukları lisans sözleşmesi uyarınca üretim yaptıklarını, işbu sözleşmeye dayanak olarak da ihbar olunan tarafından yapılan … başvuru numaralı faydalı model başvurusuna güvendiğini, anılan başvuru dosyasına da bakıldığında başvurunun 05/01/2018 olup davacı şirketin yapmış olduğu tasarım başvurusunun ise 01/03/2018 olduğunu, hal böyle iken müvekkili ve ihbar olunanın öncelikli korumadan yararlanması gerekirken işbu hususun göz ardı edildiğini, söz konusu durumun sicile güven ilkesini de zedeler mahiyette olduğunu, tasarımcının hareket alanında kaynaklı belli zorunlulukların bilirkişi heyeti tarafından göz önünde bulundurulmamış olması ve tasarımlar arasında ayırt edilemeyecek derecede benzerlik bulunduğu yönündeki görüşlerin son derece hatalı olduğunu, dosyanın öncelikle yeni bir bilirkişi heyetine tevdini, mahkeme aksi kanaatte ise itirazları doğrultusunda ek rapor alınmasını talep etmiştir.

Sunulan tüm deliller ve itirazlar değerlendirilmek üzere dosya yeniden bilirkişilere tevdi edilmiş, bilirkişiler 05/10/2021 tarihli raporlarında; “Davacı adına 01.03.2018 başvuru tarihli … tescil numaralı “…” başlıklı tasarımın tescilli olduğu, 2- Davalı tarafından 21.10.2020 tarihli fatura ile satışı gerçekleştirilen “….” tanımlı ürünün, Davacı tarafa ait … tescil nolu “…” tasarımı ile karıştırılmaya sebebiyet verebilecek derecede birebir benzer olduğu, … MAKİNA KALIP SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. adına başvurusu yapılan …. faydalı modelin 01.05.2018 tarihinde başvurusunun yapıldığı, başvurunun 21-02-2018 tarihinde ilan edildiği SMK 139. Maddesinin hükümsüz kılınan patentler için geçerli olduğu, somut olayda tescile hiç bağlanamamış bir faydalı model olduğu, SMK 97 açık hükmü karşısında tescile hiç bağlanmamış bir faydalı model bakımından SMK 139’un uygulanamayacağı, Davalı tarafından … tescil nolu tasarımın taklit edilerek, ticari olarak satışının yapıldığı” hususları tespit ve rapor edilmiştir.
Davalı vekili 23/10/2021 tarihli dilekçesi ile, bilirkişilerin dava sürecinde sunmuş oldukları dilekçelerindeki beyanlarını göz ardı ederek hatalı bir rapor tanzim ettiklerini, tasarımlar arası benzerlik incelemesinde tasarımcının hareket alanının önem taşıdığını, dava konusu tasarımlar arası benzerlik incelemesinde konu edilen iki ayrı tasarımın kullanım alanı düşünüldüğünde, benzerlik manasında hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemekle birlikte, belli bir forma uygun tasarlanmasının şart olduğunu, müvekkili şirket tasarımı ile davacı şirket tasarımı arasında bilgilenmiş kullanıcı nezdinde karıştırmaya yol açacak bir benzerlik bulunmadığını, dava konusu tasarımların kullanıldığı aparatların bilgilenmiş kullanıcısının mobilya, dekorasyon konusunda uygulayıcı ve üreticisi olan kişiler olup söz konusu farklılıkların gerek görsel, gerek kullanım kolaylığı bakımından farklılık arz edeceğini, söz konusu durumun göz ardı edildiğini, Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında korumanın tescil başvurusunda bulunulduğu anda başlayacağını ve ihbar olunan şirketin 05/01/2018 iken davacı şirketin tasarım başvurusunun ise 01/03/2018 olduğunu, açıklanan nedenlerle yeni bir bilirkişi heyetinden yeni bir rapor alınmasını, mahkeme aksi kanaatte ise itirazları doğrultusunda ek rapor alınmasını, davanın reddini talep etmiştir.
Dava, davalının davacı tasarımından doğan haklarına tecavüzün tespiti, durdurulması ve önlenmesi talebine yöneliktir.
SMK’nun 55.md’sine göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Burada kanun koyucu patent ve faydalı modelden farklı olarak fonksiyona değil, görünüme koruma bahsetmiştir. Bu nedenle tecavüz iddiaları da ürünün “görünümü” nazara alınarak değerlendirilmelidir.
Bir tasarımın koruma kapsamı belirlenirken o tasarımın bilgilenmiş kullanıcı gözünde oluşturduğu genel izlenim ile bariz bir benzerlik gösteren bütün tasarımların birlikte dikkate alınması gerekir. Kıyaslanan tasarımlar arasında sadece küçük ayrıntılarda farklılık varsa tasarımların aynı olduğu kabul edilir. Yine bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcı üzerinde oluşturduğu genel izlenim arasında genel bir farklılık varsa tasarım ayırd edici niteliğe sahip demektir. Burada, tasarım alanında, özellikle dikkat edilmesi gereker husus korumanın, görünüm, şekil, doku ve ergonomi gibi özelliklere hasredilmesidir. Tasarım hakkı ürün ve eşyaların teknik işlevini değil, dış görünümünü konu etmektedir.
Somut olayda davalıya ait ürünün, davacıya ait tescilli tasarıma ayniyet derecesinde benzerlik içerdiği; kesim modelinin birebir aynı şekle ve ölçeğe sahip olduğu, … olarak tasarımcının seçenek özgürlüğünün dar olmasına rağmen tamamen ortadan kalkmadığı, bu itibarla piyasadaki farklı tasarım örneklerinin görsellerine ek raporda yer verildiği, davalının tasarımını farklılaştırma imkanının bulunduğu, tecavüzün koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KABULÜ ile;
-Davalının, davacıya ait … tescil numaralı endüstriyel tasarımından doğan haklarına tecavüzünün tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, tecavüz teşkil eden ve davalı yana ait dosyaya sunulu 30/03/2021 havale tarihli bilirkişi raporunun 6.sayfasında görsellerine yer verilen ürünler ile münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşuluyla üretimde kullanılan araçlara el konularak hüküm kesinleştiğinde imhasına,
-Hüküm özetinin masrafı davalı yanca karşılanmak suretiyle ulusal çapta yayın yapan tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde ilanına,
2-Alınması gereken 59,30 TL ilam harcından, peşin alınan 54,40 TL harç mahsubu ile bakiye 4,90 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 108,80 TL harç gideri, 4.200,00 TL bilirkişi ücreti, 175,50 TL tebligat-tezkere masrafı olmak üzere toplam 4.484,30 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/12/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸