Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/310 E. 2022/113 K. 24.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/310
KARAR NO : 2022/113

DAVA : FSEK’den Doğan Haklara Tecavüzün Men’i ve Tazminat
DAVA TARİHİ : 31/08/2020
KARAR TARİHİ : 24/06/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 25/07/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan FSEK’den Doğan Haklara Tecavüzün Men’i ve Tazminat istemli davanın mahkememizce yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin 1999 yılından bu yana, birçok dizi ve sinema filminin görsel efekt çalışmasını gerçekleştirdiğini, görsel efekt yönetmenliğinin yanı sıra video klip, reklam ve tanıtım filmleri ile de adından söz ettirdiğini ve piyasada aranılan bir isim haline geldiğini, bu bağlamda müvekkilinin 2011 yılında İstanbul’u anlatan ve İstanbul’un bazı semtlerinden çektiği videolara yer verdiği “….” isimli belgeseli çektiğini ve bu belgesele ilişkin fragmanın çeşitli mecralarda yayınlandığını, bunun akabinde davalı şirket tarafından kendi yapmış oldukları reklamları yayınladıkları web sitelerinde “….” , “…..” ve “…..” isimli tanıtım filmlerinde müvekkiline ait görsellerin kullanıldığının tespit edildiğini, yine aynı şekilde müvekkiline ait bir adet görselin davalı şirkete ait “…” isimli …. kanalında yayınlandığının tespit edildiğini, iddia olunan bu hususların Beyoğlu … Noterliği aracılığıyla tespit edilerek, e-tespit tutanağı düzenlendiğini, davalının bu eylemlerinin müvekkilinin eserden doğan haklarını ihlal ettiğini iddia ederek, FSEK’den doğan haklara tecavüzün men’ini, FSEK 68.maddesi uyarınca şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminat ile, 50.000,00 TL manevi tazminatın, “….” tanıtım videosunun ilk yayınlanmaya başladığı tarih olan 2013 yılından itibaren, “…” tanıtım videosunun ilk yayınlanmaya başladığı tarih olan 25/03/2013 tarihinden itibaren, “…” tanıtım videosunun ilk yayınlanmaya başladığı tarih olan 24/08/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacı tarafından çekilen belgeseline konu ettiği video ve görsellerin İstanbul’un muhtelif yerlerinde herkes tarafından çekilebilecek hata çekilmiş video ve fotoğraflardan oluştuğunu, müvekkilinin tanıtım filminde kullandığı görsellerin topluma mal olmuş İstanbul’un simgesi haline gelen yerlerin görselleri olduğunu, davacının davaya dayanak gösterdiği görsellerin eser niteliğine haiz olmadığını, müvekkilinin fikri haklara önem veren bir firma olduğunu, bu nedenle de tanıtım filminde yer kullandığı, aleniyet kazanmış, sahibinin özelliği taşımayan görseller haricindeki diğer görsellerin tamamını … isimli firmadan lisans almak suretiyle kullandığını, dolayısıyla müvekkilinin herhangi bir şekilde başkasına ait olan eseri kullanmasının söz konusu olmadığını, davacının iddialarının asılsız olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dosya, davaya konu görüntülerin eser vasfına haiz olup olmadığı, davacının eser sahibi olup olmadığı, davalının davacının eser sahipliğinden kaynaklı maddi ve manevi haklarının ihlal edilip edilmediği, ihlal varsa sonuçlarının ortadan nasıl kaldırılacağı hususlarında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, heyet tarafından hazırlanan 14/09/2021 havale tarihli raporda; “Davacıya ait “…” adlı belgeselin FSEK m.1/B ve 5 maddeleri uyarınca eser niteliğinde olduğu, davacının söz konusu eserin sahibi olduğu, söz konusu eserde raporda tespit edilen 1 ilâ 4 no’lu “….”, “…, “…” ve “….” olarak ifade edilen görsellerin, davalı tarafından yapımı gerçekleştirilen “…”, “….”, “…” adlı tanıtım filmlerinde eser sahibi davacıdan izin alınmaksızın kullanılması nedeniyle, eser sahibinin mali ve manevi haklarının ihlal edildiği, davacının bu nedenle FSEK m. 68. Uyarınca 80.261,73 TL. üç kat tazminat bedeli isteyebileceği, manevi tazminat talebi ve miktarı bakımından takdirin mahkemeye ait olduğu” hususlarını tespit ve rapor rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 27/09/2022 tarihli dilekçesi ile, davalı şirketin müvekkiline ait 4 adet görseli 3 farklı videoda kullandığını, her bir videoyu 2 farklı platformda ayrı ayrı paylaştığını, dolayısıyla er bir görselin her bir paylaşımı FSEK kapsamında ayrı ayrı ihlallere neden olduğundan davalı şirketin toplamda 10 adet ihlale neden olduğunu, bilirkişiler tarafından müvekkilinin talep edebileceği tazminat hesabı yapılırken taraflarınca sunulan 2013 tarihli ve 8.917,97 TL (KDV dahil) tutarlı emsal faturanın değerlendirilmediğini, söz konusu faturaya istinaden müvekkilinin 2021 yılı itibarı ile de her bir görsel için 9.717,97 TL (KDV dahil) tutarında maddi tazminat talep edebileceğinin belirtildiğini, raporun 13.sayfasında müvekkili tarafından sunulan faturanın sadece 1 adet görsele ait olduğunun tespitinin yapıldığını, söz konusu faturada yazan rayiç değerin ise bilirkişi hesaplamasında emsal olarak alındığını, her bir ihlal için ayrı ayrı olmak üzere 8.917,97 TL (KDV dahil)nin üç katı tutarında maddi tazminat hesabı yapılması gerektiğini, bilirkişiler tarafından raporun sonuç kısmında söz konusu durumu sehven gözden kaçırıldığı kanaatinde olduklarını, dosyanın ek rapor alınması için bilirkişiye tevdini talep etmiştir.
Davalı vekili 04/10/2021 havale tarihli dilekçesi ile, bilirkişilerin mahkemece kendilerine verilen görevleri tam olarak yerine getirmediklerini, bilirkişiler tarafından davacının sunduğu faturanın hesaplamaya esas alınmasının kabul edilemez olduğunu, hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek kaydıyla bir an için haksız kullanım söz konusu olsa dahi bahsedilen tanıtımların kar amacı güdülmeksizin yapıldığının değerlendirilmediğini, itirazları doğrultusunda farklı bir heyetten yeni bir bilirkişi raporu alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 10/11/2021 tarihli talep artırım dilekçesi ile, 1.000,00 TL olan maddi tazminat talebini 80.261,73 TL tutarında artırarak, harcını yatırmıştır.
Dava, davacının FSEK’den doğan haklarına tecavüzünün men’i ile maddi ve manevi tazminatın tahsili talebine yöneliktir.
FSEK 1/B’ye göre eser, sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri’dir.
FSEK 5.maddeye göre “Sinema eserleri, her nevi bedii, ilmi, öğretici veya teknik mahiyette olan veya günlük olayları tespit eden filmler veya sinema filmleri gibi, tespit edildiği materyale bakılmaksızın, elektronik veya mekanik veya benzeri araçlarla gösterilebilen, sesli veya sessiz, birbiriyle ilişkili hareketli görüntüler dizisidir.”

Somut olayda bilirkişi vasıtasıyla yapılan inceleme sonucunda, davaya konu “….” isimli belgeselin sahibinin hususiyetini taşıdığı ve sinema eseri vasfında olduğu; davacının bu eserin sahibi olduğu; davalının “….”, “…..” adlı projelerinde hem internet sitesinde hem … kanalında davacının belgeseline ait görüntüleri kullanmak suretiyle davacının eserden kaynaklanan mali ve manevi haklarından çoğaltma, yayma, yayın ve umuma iletim ile umuma arz yetkisi, eser sahibinin adını belirtme yetkisi, değişiklik yapılmasını yasaklama yetkisini ihlal ettiği, maddi ve manevi tazminat koşullarının oluştuğu kanaatine ulaşılmıştır.
Davacı tazminatı 68.madde uyarınca talep etmiş olmakla, taraflar arasında davaya konu görüntüler sözleşme ile kullanılsaydı söz konusu olacak rayiç bedelin tarafların sunmuş oldukları deliller ışığında sektör realitelerine göre bilirkişilerce hesaplandığı, bu hesaplamanın delillere, piyasa rayiçlerine ve hakkaniyete uygun olduğu, varsayımsal sözleşme ile görüntüler hukuka uygun kullanılsaydı, ödenecek tek bedel ile bu görüntülerin birden fazla kullanılabileceğinin kabulü karşısında davalının her bir yayını için ayrı ayrı değil tek bir rayicin hesaplanması gerektiği anlaşılmıştır.
FSEK 68. madde mucibince taraflar arasındaki farazi sözleşmesel ilişki nedeni ile davalının dava tarihine kadar olan tecavüzünün men’ine karar verilemeyeceği, ancak bu tarihten sonraki muhtemel tecavüzler yönünden hüküm kurulabileceği anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen gerekçelerle ihlal edilen hakkın boyutu, şekli ve piyasa rayiçleri ve emsaller ile uyumlu olan ve FSEK 68.md’si uyarınca arttırılması ile bulunan ve davacı vekilince harcı yatırılarak artırılan 80.261,73 TL maddi tazminatın ve somut olayın gelişimi, davalının kusurunun ve davacının uğradığı zararın derecesi hep birlikte nazara alınarak 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KABULÜ ile;
-Davalının, dava tarihinden sonraki muhtemel davacıya ait eserden doğan mali ve manevi haklarına tecavüzünün men’ine,
2-FSEK 68. maddesi uyarınca 3 kat artırılmak suretiyle bulunan toplam 80.261,73 TL’nin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-50.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 8.898,18 TL ilam harcından, 870,96 TL peşin ve 1.354,00 TL tamamlama harcının toplamı 2.224,96 TL harcın mahsubu ile, 6.673,22 TL bakiye karar harcının, davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen tecavüzün men’i talebine yönelik 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen maddi tazminat talebine yönelik 11.234,02 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen manevi tazminat talebine yönelik 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvuru, 870,96 TL peşin, 1.354,00 TL tamamlama harcı, 133,50 TL tebligat – müzekkere masrafı ve 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.412,86 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/06/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır