Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/247 E. 2021/191 K. 03.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/247 Esas
KARAR NO : 2021/191

DAVA : Tasarım Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 20/02/2020
KARAR TARİHİ : 03/11/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 11/11/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Tasarım Hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkili şirketin … nezdinde …. tescil numarasıyla kayıtlı endüstriyel tasarımının yıllardır üretilip satıldığını, davalı tarafın müvekkili tasarımının aynısını …. tescil numarası ile kayıt ettirdiğini, davalı tarafın daha önce de müvekkili şirketin … tescil numaralı ambalaj tasarımını taklit ederek üretip sattığını, bunun üzerine taraflarınca İstanbul Anadolu …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin …. D.İş sayılı dosyası ile …. marketlerinde satışa çıkarılan taklit ürünlerin tespit edildiğini, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda da ürünlerin benzer olduğunun sübuta erdiğini, davalı tarafın sürekli olarak müvekkili şirketin tasarımlarını taklit ettiğini, ürünlerin sadece üretimini yapmayıp aynı zamanda tescile konu ettiğini, müvekkili tasarımlarının tescil tarihi itibariyle davalı taraf tasarımından önce olduğunu bu sebeple davalı tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik fonksiyonları taşımadığını, tüm bu sebeplerle davalı adına kayıtlı … tescil numaralı … sınıfındaki 2 numaralı tasarımın hükümsüzlüğü ile sicilden terkinini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkili şirketin … nezdinde …. tescil numarası ile kayıtlı endüstriyel tasarımının müvekkil tarafından üretilip piyasada satıldığını, söz konusu endüstriyel tasarıma müvekkilinin Tasarım Sicili işlemleri kısmında şerh düşüldüğünü, bu şerhin 10.06.2019 tarih ve … sayılı tescilde yer alan 2, 8 sıra numaralı tasarımlara davacı tarafından yapılan itirazın, YİDK 14.11.2019 tarih ve …. sayılı kararı ile reddedildiğini, akabinde davacı tarafın kötü niyetli olarak huzurdaki davayı ikame ettiğini, tarafların tasarımlarının birbirlerinden farklı olduğunu, tüketicinin iki ürünü rafta gördüğünde herhangi bir yanılsamaya sebebiyet verecek kadar yakın bir benzerlik bulunmadığını, müvekkili şirketin ürünü plastik enjeksiyon sistemiyle tek seferde basılmakta ve kutuların iç içe taşınması sebebiyle hem üretim hem de depolama ve taşınma konusunda ciddi bir avantaj sağladığını, bir an için tescil sahibi olduğunu tasarımla benzerlik gösterdiğini düşünse bile iki ürünün üzerinde tamamen farklı markaların yer aldığını, ayrıca ürünler arasında farklılıkta; kutuların orta kısmında da farklılık bulunduğunu, müvekkil şirketin ürünündeki yuvarlak ve çukur olan orta kısmın, davacının tasarımında bulunmadığını, bölüm kesme kısımlarının ise müvekkili şirket tasarımında katlanma suretiyle gerçekleştirildiğini, davacının tasarımında ise tek hat üzerinde gerçekleştirildiğini, müvekkili şirketin boş ambalajlarda inovatif bir yaklaşım ile içe içe geçirilerek hacimsel yer tutmayı azalttığını, bunun da iki ürün arasında en ayırt edici husus olduğunu, mevcut ürününü bu haliyle raflarla satılan bir nihai ürün olmadığını, ürünün içerisinde bir gıda maddesi koyulduğunu ve üst kapak kapatıldığında tamamen farklı bir ambalaj haline geldiğini, tüketici baktığında ilk göreceği yerin üst kapakta bulunan tasarım ve üzerine basılmış ayırt edici bir marka ibaresi olacağını, bu sebeple ürünlerin karıştırılma ihtimalinin bulunmadığını, İstanbul …. Fikri ve Sınai Haklar Mahkesinin …. D.İş. sayılı dosyasının ikame edilen davayla herhangi bir ilgisi bulunmadığını, davanın öncelikle usulden reddine aksi takdirde esastan reddine, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacılara yükletilmesine dair karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan taraflar adına tescilli tasarımların tescil belgeleri celp olunmuş, İstanbul Anadalu …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyası uyap üzerinden celp olunmuş, tetkikinde; talep edenin … San. Tic. Ltd. Şti, karşı tarafların … Plastik ve Kalıp San. Tic. Ltd. Şti, …. Mamulleri San. Tic. Ltd. Şti, …. Mağazacılık A.Ş. olduğu, tespit sonucu alınan bilirkişi raporunda “tasarımcının seçenek özgürlüğü kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda tespit isteyen tarafa ait …. numaralı tasarım tescili ile aleyhinde tespit istenen tarafa ait olduğu iddia edilen ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları” hususlarını rapor ettikleri görülmüştür.
Dosya, davalı yana ait …. tescil numaralı tasarımın hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş bilirkişiler 01/07/2021 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “davalı tarafa ait 10.06.2019 başvuru tarihli … numaralı tescilli tasarım ile davacının davaya mesnet gösterdiği 11.06.2018 başvuru tarihli …. numaralı tescilli tasarımların arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, davalı tarafa ait 10.06.2019 başvuru tarihli … numaralı tescilli tasarım ile davacının davaya mesnet gösterdiği 04.03.2016 başvuru tarihli …. numaralı tescilli tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, davalı tarafa ait …. numaralı tescilli ambalaj tasarımının yeni ve ayırt edici nitelikte olduğu, hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 26/07/2021 tarihli dilekçesi ile, bilirkişi raporundaki aleyhe hususları kabul etmediklerini, bilirkişi tarafından yeterli araştırma ve inceleme yapılmaksızın raporun hazırlandığını, bu nedenle raporun hukuka aykırı olduğunu ve hükme elverişli olmadığını, davalı şirkete ait tasarımın, kanunda öngörülen şartları taşımadığı için SMK kapsamında korunmasının hukuka aykırı olacağını, rapora itirazları doğrultusunda dosyanın yeni bilirkişiye tevdini talep etmiştir.
Dava, davalı adına tescilli tasarımın hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
SMK’nun 56/4. Maddesine göre bir tasarımın aynısı tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce Dünya’nın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Yenilik tanımındaki küçük ayrıntının sınırları somut olaya göre farklılık göstermektedir. Aynı tasarımlardaki renk, malzeme veya boyutsal farklılıklar çoğu zaman tek başına bir ürünü farklılaştırmada yeterli olmadığından küçük ayrıntı olarak nitelendirilir. Zira bu özellikler tasarımın görünüm özellikleri açısından asli unsuru oluşturmamakta ve istisnai bazı durumlar haricinde tasarımın kimliğini etkilememektedir.
Yenilik incelenmesinde esas alınacak referans tarihi tescilli tasarımlar açısından başvuru ve rüçhan tarihidir. Yani SMK 56/4-a gereği tescilli tasarımın aynısı başvuru veya rüçhan tarihinden önce Dünya’nın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise söz konusu tescilli tasarım yeni kabul edilecektir.
Bir tasarımın ayırt edicilik özelliği ise SMK’nun 56/5 maddesinde belirlenmiştir. Buna göre bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.
Ayırt edicilik tasarımın koruna bilmesi için kıyaslanan tasarımlarla arasındaki farklılığın seviyesinin belirlenmesi için konulmuş bir kriterdir.
Kanunda yer alan “bilgilenmiş kullanıcı” özel bir bilgiye sahip olmadan markalar alanında markaları karşılaştırabilen ortalama tüketici kavramı ile ilgili sektörde teknik bilgiye sahip uzman arasındaki kişidir. Ayırt edici niteliğin belirlenmesinde tasarımların karşılaştırmasını yapacak bilgilenmiş kullanıcı üretici, satıcı, tasarımcı veya teknik uzman değildir. Sektörde bu tür tasarımların olduğunu bilen dikkatli ve deneyimli ürün kullanıcısıdır.
Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi de dikkate alınır. (SMK 56/6 mad.) tasarımcılar sektörel ve fonksiyonel bazda her zaman aynı derecede seçenek özgürlüğüne sahip değildir. Tasarımlarını yaparken belirli sınırlar içinde kalmaları gerekebilir. Bir tasarımcı ne kadar seçenek özgürlüğüne sahipse tasarımını o derece farklılaştırabilir.
Yukarıda anılı ilkeler ışığında yapılan değerlendirmede yeterli teknik inceleme ve gerekçeye dayalı bilirkişi heyet raporuna göre davalı yana ait tasarımların yenilik ve ayırdedicilik vasıflarını haiz olduğu, hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı anlaşılmış ve davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/11/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸