Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/19
KARAR NO : 2021/234

DAVA : Faydalı Model Belgesinden Doğan Haklara Tecavüzün Tespiti,
Durdurulması, Giderilmesi ile Tazminat
DAVA TARİHİ : 05/12/2016
KARŞI DAVA : Faydalı Model Belgsesinin Hükümsüzlüğü
KARŞI DAVA TARİHİ : 11/01/2017

BİRLEŞEN BAKIRKÖY 1. FSHHM 2017/462 ESAS, 2018/30 KARAR SAYILI DOSYADA

DAVA : Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 25/09/2017
KARAR TARİHİ : 03/12/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 03/01/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı şirket …’nın müvekkili şirketten tescilli ürünü ambalaj fuarında incelendiğini, ürün için hazırlanan kataloğu satın almak için teklif istediğini, müvekkili şirketin, davalı şirkete teklif hazırlayıp ilettiğini, ancak davalı şirketin istenen bedeli yüksek bulduğunu, daha sonra müvekkili şirket tarafından yapılan piyasa araştırmasında, davalı şirketin yerinde müvekkili şirkete ait tescilli ürünün taklit etmek suretiyle üretilerek kullanıldığının tespit edildiğini, müvekkili şirketin herhangi bir izni olmadan davalı şirketin, faydalı modeli hakkına tecavüz ettiğini, davalı şirketin, taklit ürünler üretip mesleği gereği ticaret hayatında kullandığını, müvekkilinin ürettiği ürünün … başvuru numaralı “…” başlığı altında TPE nezdinde tescil ettirdiğini, bu kapsamda ürünü üreterek ticaretini yaptığını, geçim kaynağının en önemli ve tek unsuru olduğunu, tescil tarihinin davalı ihlalinden çok önce olduğunu ve davalının, müvekkili ürünlerinin TPE nezdinde tescilli olduğunu bildiğini, Bakırköy …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyasında davalı şirketin faydalı model hakkına tecavüz ettiğinin tespit edildiğini, müvekkilinin faydalı modelinin, KHK kapsamında korunduğunu, davalı şirketin, müvekkili şirketin izni olmaksızın buluş konusu tescilli ürünü üreterek taklit ettiğini, davalı şirketin, müvekkili şirketin fikri mülkiyet haklarını ihlal ettiğini, açıklanan nedenlerle, davalı şirketin, müvekkiline ait faydalı modeline tecavüzünün durdurulması ve giderilmesi, davalı şirketin taklit edilen ürünlerin ve ürünleri yapmaya doğrudan yarayan araçlara el konulmasını, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 10.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline, bilirkişi marifetiyle tespit edilecek itibar tazminatının ticari faiziyle davalıdan tahsiline, mahkeme kararının ilanına, Bakırköy …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyası dahil tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karış tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP ve KARŞI DAVA : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkili şirketin “….” buluş başlıklı faydalı modelin tescili için 25/10/2016 tarihinde TPE’ye yaptığı başvurusunun … başvuru numarasını aldığını ve 21/12/2016 tarihinde bültende yayınlandığını, davacı tarafın ve müvekkili şirketin faydalı modellerinin hükümsüz kılınmadığı sürece birbirlerine karşı faydalı model belgesine tecavüzden dolayı talep ve dava haklarının bulunamayacağını, öncelikle hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın usulden reddini talep ettiklerini, değişik iş dosyasından alınan bilirkişi raporuna itiraz ettiklerini, ancak raporun henüz sunulmadığını, davacı tarafın ek rapor mahkemeye ibraz edilmeden huzurdaki davayı açtığını, müvekkili şirketin herhangi bir ticari amaç gütmeden fabrikası içinde yalnızca ürünlerini taşımak ve depolamak adına kendi tasarımını ürettiğini, müvekkili şirkete ait … başvuru numaralı buluş ile davalı tarafa ait … başvuru numaralı buluş arasında son derece farklılık söz konusu olduğunu, buluşlar benzer olmadığı gibi müvekkili şirkete ait paletin yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik özelliklerini taşıdığını, açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi içeriğinde karşı dava yönünden beyanlarında, davacı-karşı davalı tarafa ait “…” buluş başlıklı faydalı modelin, Patent Haklarının Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin 156.maddesindeki yenilik şartlarını barındırmadığından ve ayırt edicilik unsurlarını taşımadığından hükümsüzlüğü ile iptaline ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
KARŞI DAVAYA CEVAP :Davacı/karşı davalı vekili karşı davaya cevap dilekçesi ile, davalının karşı dava açabilmesi için esasa ilişkin şartların oluşmadığını, HMK 133.maddesine göre asıl davanın derdest olması, asıl dava ile karşı davanın aynı yargılama usulüne tabi olması, esasa cevap süresi içerisinde açılmış olması gerektiğini, asıl dava ile karşı dava arasında yakın ilişki bulunmadığını, müvekkilinin faydalı modelinin yenilik şartları barındırdığını ve ayırt edicilik unsurları taşıdığını, davalının iddialarının hiçbir temeli bulunmadığını, kötüniyetli olarak davayı uzatarak müvekkili zararını artırdığını, faydalı model belgesi konusunun patent verilebilirlik şartlarına sahip olduğunu, faydalı model belgesi konusunun yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıkmadığını, faydalı model belgesinin ayrılmış olan bir başvuruya dayanmadığını, faydalı model belgesinin faydalı model belgesi isteme hakkının gaspı suretiyle alınmadığını, faydalı model belgesi sahibinin faydalı model belgesi isteme hakkına sahip olduğunu, açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DOSYADA DAVA : Davacı vekili Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2017/462 esas sayılı dosyasına tevzi olunan dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin TR … sayılı “…” başlıklı TPE’ de tescilli olduğunu, davalı tarafın müvekkilinin faydalı modelini izinsiz kullandığına ilişkin Kapatılan Bakırköy … FSHHM’ nin … D.iş sayılı dosyasında delil tespiti yapıldığını, davalının taklit ederek ürettiği ve tescilini aldığı faydalı modelin yeni olmadığını, davalının “…” başlıklı … sayılı tescilli faydalı modelin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, davalının kötü niyetli tescilinden dolayı şimdilik 5.000 TL ticari faiziyle davalıdan tahsilini, dava konusu faydalı modelin ilan aşamasında müvekikili tarafından itirazı nedeniyle bilirkişi marifetiyle tespit edilecek tazminatın şimdilik 5.000 TL ticari faiziyle davalıdan tahsilini, mahkeme kararının ilan edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DOSYADA CEVAP : Davalı taraf vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkilinin “…” buluş başlıklı faydalı modelin tescili için yaptığı başvuru sonucunda müvekkili adına tescil edildiğini, müvekkilinin faydalı modelinin yeni ve ayırt edici olduğunu, müvekkilinin … sayılı buluş ile davacı tarafa ait … sayılı buluş arasında farklılık olduğunu, davacı tarafa ait “…” buluş başlıklı faydalı modelin yenilik şartlarının ve ayırt edicilik unsurlarını taşımadığını bu nedenle Bakırköy … FSHHM’ nin … Esas sayılı dosyası ile hükümsüzlük davası açtıklarını, haksız ve mesnetsiz daanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davacı adına tescilli faydalı model belgesinin sicil kayıtları ve İstanbul Ticaret Odası’ndan Emsal Lisans Bedeli celp olunmuş, mahkememizin … D. İş sayılı dosyası dosya içerisine alınmış, tetkikinde; talep edenin …. San ve Tic. Ltd. Şti., karşı tarafın … San. Tic. A.Ş.olduğu, dosya kapsamında alınan 17.10.2016 tarihli bilirkişi raporunda özetle; aleyhine tespit istenen yan olan … San. Tic. A. Ş. isimli firmada gerçekleşlirilen tespit esnasında görülen metal paletlerin TR … başvuru numaralı “…” buluş başlıklı faydalı modelin koruma kâpsamında olduğu” hususları bildirilmiş, karşı taraf vekilinin itirazı üzerine ek rapor alınmış, bilirkişiler 06.02.2017 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; aleyhine tespit istenen yan olar| …. San. Tic, A. Ş. isimli firmada gerçekleşkirilen tespit esnasında görülen metal paletlerin TR … başvuru numaralı “…” buluş başlıklı faydalı modelin koruma kapsamında olduğu”nu bildirdikleri görülmüştür.
Dosya, davacıya ait … sayılı faydalı model belgesine davalı kullanımının tecavüz teşkil edip etmediği, davalı kullanımının … sayılı faydalı model kapsamında kalıp kalmadığı, davacıya ait … sayılı faydalı model belgesinin yenilik vasfı olup olmadığı hususunda rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 05/12/2017 tarihli raporlarında; “17/10/2016 tarihinde hazırlanan … D. İş dosyası kapsamında davalı firmada yapılan tespitte ibraz edilen görsel ve bilgiler tekrar irkeelenerek ve davacıya ait faydalı model dosyası ile kıyaslanarak yapılan değerlendirmede davalı tarafından üretilen, satılan ve/veya kullanılan ürünün / ürünlerin davacıya ait … nolu faydalı modelin koruma kapsamında kaldığı, davalı tarafından 25.10.2016 tarihinde … başvuru numarası ile müracaat edilerek tescillenen “…” başlıklı buluşun davacıya ait … başvuru numarası ile müracaat edile “…” başlıklı buluş ile tasarımsal anlamda küçük ayrıntılarda farklı olmakla birlikte kullanımının davacıya ait buluşun kapsamında kaldığı” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davalı/karşı davacı vekili 26/01/2018 tarihli dilekçesi ile, bilirkişilerin dava konusu ürünler üzerinde hiçbir fiziki inceleme yapmaksızın rapor oluşturduğunu, bu haliyle usul ve yasaya uygun oluşturulmayan bilirkişi raporunu dayanak kabul eden davacı/karşı davalının beyanlarını kabul etmediklerini, bilirkişilerce dosyaya sunmuş oldukları evrakların hiçbir şekilde incelenmediğini ve hükümsüzlük iddialarına ilişkin herhangi bir tespit yapılmadığını, önceki bilirkişi raporunun tekrarından ibaret olduğunu, davacı-karşı davalının bu yöne ilişkin beyanlarının da hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, bilirkişilerin, gerek cevap dilekçelerinde, gerek diğer dilekçelerinde davacıya ait ürün ile müvekkili şirkete ait buluş arasındaki farklılıkları tek tek belirtmelerine rağmen bu konuda hiçbir hukuki değerlendirme yapmadıklarını ve denetime elverişli olmayan bir rapor oluşturduklarını, müvekkili şirketin kullanmış olduğu paletin hiçbir şüpheye yer vermeyecek şekilde … tescil numaralı davacıya ait faydalı model tescilli ürününden fonksiyonel özellik açısından farklı olduğu, bilirkişilerce bu hususun fiziki olarak incelenseydi tespit edilebilecekken bu durumların değerlendirilmeden rapor oluşturulmasının açıkça hatalı olduğunu beyan etmiştir.
Dava dosyasının tekrar 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdii ile, asıl dava yönünden davacı tarafa ait faydalı model belgesi ile davalı kullanımlarının karşılaştırılarak davalı kullanımlarının davacı faydalı model kapsamında kalıp kalmadığı, davlaı kullanımının … faydalı model belgesi kapsamında kalıp kalmadığı, … faydalı model belgesinin yenilik vafsı olup olmadığı yine birleşen dava yönünden … saılı faydalı model belgesinin yenilek vasfı olup olmadığı konusunda bilirkişi heyetinin dosyaya sunulan taraf delillerinin değişik iş sayılı dosyası ayrıca kendi mesleki bilgi ve görgüleri ile dosyaya ibraz edilen daha önceki faydalı model belgeleri lie hükümsüzlük talebi yönünden dava konusu faydalı modeldeki istemlerin birebir karşılaştırılmak suretiyle ayrıntılı ve denetlemeye uygun asıl ve birleşen dava yönünden ve karşı dava yönünden değerlendirme yapılmasının istenilmesine karar verilmiş, bilirkişiler 25/10/2018 tarihli bilirkişi heyet raporunda; “davalı imalatı olduğu belirtilen ve fotoğrafı bulunan metal paletin davacı adına tescilli TR … nolu “…” buluş başlıklı faydalı modelin tek bağımsız istemi olan İstem 1.deki unsurlar taşıdığı, koruma kapsamında kaldığı, davalı imalatı olduğu belirtilen ve fotoğrafı bulunan metal paletin davalı adına tescilli TR … nolu “….” buluş başlıklı faydalı modelin tek bağımsız istemi olan İstem 1.deki unsurları taşıdığı, koruma kapsamında kaldığı, davacı adına tescilli … belgesinin dosya içpriğine ve internet üzerinden yapılan çalışmalara göre yeni olmadığının tespit edilemediği, davalı adına tescilli …. nolu FM belgesinin TR … belgesi karşısında, dosya içeriğine ve heyetlerince internet üzerinden yaptıkları çalışmalara göre yeni olmadığının tespit edilemediği” hususlarını bildirmişlerdir.
Davalı/karşı davacı vekili 13/11/2018 tarihli dilekçesi ile, bilirkişilerin dava konusu buluşlar üzerinde hiçbir fiziki inceleme yapmaksızın rapor oluşturduğunu, bilirkişilerce dosyaya sunmuş oldukları evrakların hiçbir şekilde incelenmeksizin hükümsüzlük konusunda görüş beyan edildiğini, bilirkişilerin gerek cevap dilekçelerinde gerek davacıya ait buluş ile müvekkili şirkete ait buluş arasındaki farklılıkları tek tek belirtmelerine rağmen bu konuda hiçbir hukuki değerlendirme yapmadıklarını ve denetime elverişli olmayan bir rapor oluşturduklarını, bilirkişi heyetinin müvekkili şirketin faydalı modelinin yeniliği muhafaza ettiği kanaatinin yerinde olduğunu, açıklanan nedenlerle bilirkişilerden ek rapor alınmasına, bilirkişilere taraflara ait buluşlara ilişkin yerinde inceleme yetkisi verilmesine, bu talepleri kabul edilmezse taraflara ait buluşların mahkeme kaleminde incelenmesi için gün tayin edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı/karşı davacı vekilinin itirazları doğrultusunda dosyanın en son rapor tanzim eden bilirkişi heyetine tevdi ile gerektiğinde mahallinde inceleme yapma yetkisi verilerek davalı itirazlarını tek tek değerlendirir ek rapor tanziminin istenilmesine karar verilmiş, bilirkişiler 08/03/2019 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli ek raporlarında; ana rapordaki görüşlerinde bir değişiklik olmadığını bildirdikleri görülmüştür.
Davalı/karşı davacı vekili bilirkişi ek raporuna itiraz dilekçesi ile, bilirkişilerin yine fotoğraflar üzerinden inceleme yaptıklarını, bu şekilde yapılan tespitin hüküm kurulması için yeterli olmadığını, bilirkişilerin dosyaya sundukları evrakları eksik incelediklerini, metal paletlerin çok uzun yıllardan beri üretildiğini, metal palet fikrinin davacıya ait olmadığını beyan etmiştir.
Davalı/karşı davacı vekilince 09/09/2019 tarihli dilekçesi ile 09/09/2019 tarihli Makina Mühendisi …. tarafından düzenlenen uzman görüşünü dosyaya sunduğu görülmüştür.
Mahkememizce 16/04/2019 tarihli ara karar ile, davalı taraf karşı dava olan hükümsüzlük yönünden raporlara ısrarla itiraz ettiğinden heyete bir bilişim uzmanı bilirkişi dahil edilerek davalı karşı davacının ibraz ettiği görsel ve internet siteleri incelenerek hükümsüzlüğe dayanak olarak gösterilen görselleri internete ilk olarakne zaman yüklendiğinin tespiti ve bu şekilde kamuya sunma tarihlerinin tespiti bu görseller ve gerektiğinde resen tespit edilecek başka ürünler ile karşılaştırılarak davacı adına tescilli olan … tescil başvuru nolu faydalı modelin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşıyıp taşımadığı, buluş sayılıp sayılmadığı yönünden ek rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 24/07/2019 tarihli raporlarında; “dosya münderecatı dikkate alınarak yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda aksini ispat eder nitelikte bir bilgi ya da belge sunuluncaya kadar Heyet Üyelerinden Dr. Öğr. Üyesi … ve Dr. …un da heyet üyesi olarak yer aldığı dosyada mübrez heyet raporu ile heyet ek raporunda belirtilen görüşlerin aynen geçerli olduğu” hususlarını bildirmişlerdir.
Davalı/karşı davacı vekili 09/08/2019 tarihli dilekçesi ile, bilirkişilerin davacının faydalı modelinin tescil tarihinden daha önceki tarihli metal paletlere ilişkin görselleri tespit etmesine rağmen bilirkişilerce söz konusu görsellerin davacının faydalı modelinin hükümsüzlüğü konusunda neden baz alınmadığına dair yeterli açıklama yapılmadığını, bu sebeple işbu rapora itiraz ettiklerini, bilirkişilerce sitelerde yer alan ürünler üzerinde eksik inceleme yapıldığını beyan etmiştir.
Dosyanın tazminat hesabı yönünden hesap uzmanı bilirkişiye tevdine karar verilmiş, bilirkişi 18/12/2019 tarihli raporunda; “davacı/karşı davalı tarafın ticari defterlerinin sahipleri lehine delil vasfına haiz olduğu, davacı/karşı davalı tarafın, davalı/karşı davacı tarafın işyerinde, ihtiyati haciz işlemleri sırasında tespit edilen 545 adet paleti, kendisi piyasada satışa sunmuş olsaydı elde edeceği muhtemel kazancın 13.952,00 TL’sı olarak hesap edildiği, davacı/karşı davalı tarafın maddi tazminat talebinin, BK. 50-51.maddelerine göre belirlenmesi hususun mahkemenin takdirinde olduğu” hususlarını tespit ve rapor etmiştir.
Davacı/karşı davalı vekilinin 06/01/2020 tarihli dilekçesi ile, müvekkilinin uğramış olduğu zararı tecavüz edenin bu hakkı bir lisans sözleşmesi ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeli şeklinde hesaplanmasını talep etmiştir.
Davacı/karşı davalı vekilinin 07/02/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile, dava dilekçesinde talep edilen alacaklarının bilirkişi raporu doğrultusunda müddeabihin ıslah yolu ile arttırılarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla toplam 13.952,00 TL’nin hükmen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyanın yapılan incelemesinde davacı-karşı davalı vekilinin seçimlik hakkını lisans sözleşmesine göre kullandığı, sonraki tarihli beyanını usulüne uygun bir şekilde ıslah etmediği, hesabın lisansa göre yapılması gerektiği anlaşıldığından taraflara lisans sözleşmesi örneği sunmak üzere süre verildiği ve resen araştırma yapılarak dosyanın ek rapor tanzimi için mali müşavir bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişinin 23/01/2021 tarihli raporunda; “davacı-karşı davalı tarafin 151 2-c maddesine göre talep ettiği maddi tazminat talebi doğrultusunda hesaplama yapabilmek için, davalı-karşı davacı tarafın 2014 ve 2015 yıllarına ait ticari defterleri, aynı yıllara ait kurumlar vergisi beyannameleri, detay mizanlar (satış kodlarının görülebileceği şekilde), dava konusu ürüne ilişkin satış faturaları ve satış raporları incelenerek, elde ettiği satış cirosu tespit edilmesi gerektiği, ancak, davalı-karşı davacı tarafından ticari defter ve kayıtlar incelemeye sunulmadığından bu yönde hesaplama yapılamadığı, davacı/karşı davalı tarafın maddi tazminat talebinin BK 50 ve 51.maddelerine göre belirlenmesi hususunun mahkemenin takdirinde olduğu” hususlarını bildirmiştir.
Davacı/karşı davalı vekilince 16/06/2021 havale tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporu emsal fiyat belirlemesinde kullanabilecek faturaları dosyaya sunmuş, dosyanın SMM bilirkişiye tevdi ile taraf defterleri üzerinde yerinde inceleme yetkisi verilerek rapor tanziminin istenilmesine karar verilmiş, bilirkişi 24/09/2021 tarihli raporunda; “Davalı-karşı davacı tarafın, incelenen ticari defterlerinin sahipleri lehine delil vasfına haiz olduğu, Davalı-karşı davacı tarafın, incelenen stok kayıtlarına göre, 2016 yılı Ağustos ayında 617 adet metal palet imal ettirerek kayıtlarına aldığı, stok kayıtları dava tarihine kadar incelendiğinde, dava tarihi itibari ile aynı miktar ürünün stoklarda durduğu, Davalı-karşı davacı tarafın ana faaliyetinin karton kutu ve koli satışı olduğu, her ne kadar satış hesaplarında PALET açıklaması ile satış kodu olsa da, aynı tutara yakın iade kaydının tespit edildiği, genel izlenim itibari, davalı tarafın palet satışından kazanç elde etmediğinin anlaşıldığı, Mahkeme, davalı-karşı davacı tarafından stoklara alınan 617 adet metal palet in tamamı için tazminat hesabının yapılmasını talep etmesi halinde, satış faturaları ve İTO dan gelen cevap yazısı dikkate alınarak yapılan hesaba göre, davacı-karşı davalı tarafın talep edebileceği lisans bedelinin 7.404,00 TL sı olarak hesap edildiği, Mahkeme, davalı-karşı davacı tarafın şirket merkezinde el konulan ve satışa sunulamayan 545 adet metal paletlerin dışında kalan 72 adet metal palet için tazminat hesabının yapılmasını talep etmesi halinde, davacı-karşı davalı tarafın talep edebileceği lisans bedelinin 864,00 TL sı olarak hesap edildiği, Davacı-karşı davalı tarafın maddi tazminat talebinin, Borçlar Kanununun 50. ve 51. maddelerine göre belirlenmesi hususunun mahkemenin takdirinde olduğu” hususlarını rapor etmiştir.
Davalı/karşı davacı vekili 08/10/2021 tarihli dilekçesi ile, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere müvekkili şirketin faaliyet alanının kağıt, karton vb.ambalaj hizmetleri ürettiğini, raporda da tespit edildiği üzere müvekkilinin metal paletleri hiçbir şekilde piyasaya arz etmediğini, sadece kendi fabrikasında kullandığını, bilirkişi raporunda seçenekli şekilde 617 palet ve 72 palet üzerinden hesaplama yapıldığını, bu hesaplamalara itiraz ettiklerini, İTO’dan gelen cevaba göre cironun %15 ine göre hesaplama yapılabilmesi için müvekkili şirketin söz konusu faydalı modeli piyasaya arz etmesi ve bundan kazanç elde etmesi gerektiğini, buna karşın raporda da Müvekkilinin söz konusu paletten kazanç elde etmediğinin anlaşıldığı tespit edilmesine rağmen hesaplama yapmasının hatalı olduğunu, kaldı ki zaten 545 adet palet tedbir kapsamında toplanılmış ve 72 adet palet ise imha edildiğini, buna karşın bilirkişinin toplam palet adeti üzerinden ve 72 adet palet üzerinden seçenekli hesaplama yapması hatalı olduğunu beyan etmiştir.
Ana davada dava, davalının davacının faydalı modelden doğan haklarına tecavüzünün tespiti, durdurulması ve giderilmesi ile tazminat talebine; karşı davada dava, karşı davacı adına tescilli … tescil numaralı faydalı modelin hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
Birleşen dosyada dava, davalı adına tescilli faydalı modelin yenilik unsuru içermemesi nedeniyle hükümsüzlüğü ve tazminat talebine yöneliktir.
Hükümsüzlük kararının geçmişe etkili olması nedeni ile öncelikle karşı dava ve birleşen dava yönünden yapılan incelemede; söz konusu faydalı modellerin yenilik unsurlarının değerlendirilmesi için bilirkişi vasıtasıyla yapılan incelemede, hükümsüzlüğe dayanak olarak taraflarca sunulan internet sayfalarındaki görsellerin kamuya sunulma tarihleri konusunda veri mevcut olmadığı, ayrıca istemlerde yer alan unsurların tek bir referans üzerinde görülebildiği bir görselin bulunmadığı, bilişim uzmanı tarafından res’en yapılan araştırmada da faydalı modellerin başvuru tarihinden önce kamuya sunulmuş istemlerindeki tüm unsurları gösterir nitelikte bir görselin tespit edilemediği, bunun yanı sıra her iki tarafın faydalı modellerinin karşılaştırmasında, TR … tescil numaralı Faydalı Model belgesindeki 5 referans no ile tanımlanan ve “…” olarak belirtilen unsurun … tescil numaralı Faydalı Model belgesinde bulunmadığı, tüm bu açıklamaların ışığında karşı davaya ve birleşen davaya konu Faydalı Model belgelerinin hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
Ana dosyadaki faydalı model tescilinden doğan haklara tescil iddiaları yönünden yapılan değerlendirmede ise; davalının üretimlerinin kendisine ait … tescil numaralı faydalı model kapsamında kalsa da; davacıya ait … tescil numaralı faydalı modelden doğan haklara ihlal eder mahiyette bulunduğu, zira davalının faydalı modelinin, davacının faydalı modelinin geliştirilmiş hali olmakla birlikte, davacının istemlerinin kapsamında kalan kısım yönünden tecavüzün gerçekleşeceği, davalının, davacı faydalı modelinin sahip olduğu istemlere ek başka istem ve unsurlar içermesinin davacının koruma kapsamında kalan istemleri yönünden yapılan üretimin hak ihlalini oluşturması sonucunu değiştirmeyeceği, bu itibarla somut olayda Faydalı Model tecavüzünün gerçekleştiği anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan deliller arasında lisans sözleşmesi bulunmadığı, davalının satmış olduğu metal paletlerin satış değerinin, tazminatın lisansa göre talep edilmiş olması karşısında, tazminata esas alınamayacağı ve münhasıran lisans bedeli hesabında meslek odalarının tarife rakamlarının tek başına hükme esas alınamayacağı ilkesi (Y.11.HD 02/03/2015 tarih, 2014/17036 E., 2015/2789 K.) karşısında kesin ve net bir şekilde belirlenmesi mümkün olmayan maddi tazminatın mahkememizce TBK 50-51.maddeleri çerçevesinde taktiri zarureti ile 10 bin TL maddi tazminata hükmedilmiştir.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle davacının davasının kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
ANA DAVADA;
1-Davacı-karşı davalının davasının KISMEN KABULÜ İLE;
-Davalının davacıya ait TR … tescil numaralı faydalı modelden doğan haklarına tecavüz oluşturan ve Mahkememize ait … değişik iş dosyası kapsamında tespit olunarak görsellerine yer verilen ürünlere ve münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşuluyla üretim araçlarına el konulmasına, BK 50-51.maddeleri de nazara alınarak 10.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin tazminat talebinin reddine,
-Hüküm özetinin masrafı davalı tarafça karşılanmak suretiyle ulusal çapta yayın yapan tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde ilanına,
2-Alınması gereken 683,10 TL harçtan, yatırılan 29,20 TL peşin harç, 142,00 TL tamamlama harcının ve 209,50 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 302,40 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen tecavüzün tespiti talebine yönünden 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/4 maddesi gereğince red edilen maddi tazminat talebi yönünden 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 3.700,00 TL bilirkişi ücreti, 539,00 TL tebligat/posta masrafı ve Bakırköy …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyasından yapılan 1.202,90 TL masraf olmak üzere toplam 5.441,90 TL yargılama giderinin kabul/red oranına göre hesaplanan 4.671,17 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı tarafından yatırılan 29,20 TL başvurma harcı, 142,00 TL tamamlama harcı ve 209,50 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 380,70 TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
KARŞI DAVADA;
1-Karşı davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL harçtan yatırılan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 27,90 TL harcın karşı davacı … San. Tic. A.Ş.’den alınarak hazineye irad kaydına,
3-Karşı davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 7.375,00 TL vekalet ücretinin karşı davacı … San. Tic. A.Ş. alınarak karşı davalı …ye verilmesine,
4-Karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
BİRLEŞEN MAHKEMEMİZE AİT 2017/462 ESAS SAYILI DOSYADA;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL harçtan, yatırılan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 27,90 TL harcın, davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen hükümsüzlük talebi yönünden 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen tazminat talebi yönünden 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.03/12/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır