Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/156 Esas
KARAR NO : 2021/44

DAVA : Endüstriyel Tasarım Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 21/05/2019
KARAR TARİHİ : 12/03/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 08/04/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım Hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı tarafından Bakırköy ……. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …… D.İş dosyasında …… sayılı tasarımları dayanak gösterilerek müvekkilinin tasarımından doğan hakları ihlal ettiği iddia edilerek müvekkili işyerinde tespit talep edildiğini, bilirkişi hazırlamış olduğu raporunda ……. numaralı tasarım ile müvekkili şirketin işyerindeki ürünlerin birbirinden farklı olduğu tespit edilmiş ve yine tespit isteyenin …… tescil numaralı ürünü ile iş yerindeki ürünlerin hiçbirinin benzer olmadığının tespit edildiğini, davalı bu bilirkişi raporunda üstte belirtilen husulara ilişkin dava haklarını saklı tutarak benzer olarak algılandıkları düşünülen tasarımlar hakkında Bakırköy …… Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ……. esas sayılı dosyası ile dava açtığını, müvekkil şirketin işyerinde tespit edilen tasarımların uzun süre önce müvekkili tarafından piyasaya sürülen tasarımlar olduğunu, müvekkile ait “…… ” isimli sosyal paylaşım (…… ) üzerinde de bu incelemenin yapılmasını talep ettiklerini, dosyaya sunulan birkaç fatura görselinden, broşürden ve dilekçe ekinde yer alan faturalardan da açıkça anlaşılacağı üzere dayanak gösterilen tasarımların tespit talep eden taralın başvurusundan çok önce müvekkili tarafından farklı firmalara satıldığını, davalı adına tescillli tasarımlar kendi içlerinde dahi mükerrer tasarım olup yenilik ve ayırtedicilik kriterinden yoksun olduğunu, davalının yıllardır piyasada olan tepsi ve desenleri kendine ait imişçesine tescil ettirmiş ve müvekkili aleyhine haksız ve hukuka aykırı bir şekilde tespit işlemi yaptırarak dava açıldığını, bu nedenle …… numaralı tekli ve çoklu tasarımların hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, dava dilekçesinden anlaşılacağı üzere işbu dava müvekkili tarafından Bakırköy …… Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde ……. Esas numaralı dosya üzerinden tecavüz davası ikame etmeleri üzerine süreci uzatmak adına açıldığını, hakkın kötüye kullanımı niteliğinde bir dava olduğunu, müvekkilinin plastikten mamül sofra, mutfak ve banyo eşyaları ürettiğini, davacının müvekkilinin tüm tasarımlarına götürü olarak iptal edilsin demekle ve usuli bir dava açtığı, davacının davalıya ait çoklu tasarımlarında yaklaşık 15 adet tasarımın iptalini isterken hangi tasarımın hangi sebeple hükümsüz kılınması gerektiği hususunun anlaşılmadığını, dosyada müvekkilinin tasarımının yenilik ve ayırt ediciliğini zedeleyen hiçbir delil olmadığını, müvekkilinin tasarımlarının tamamının orjinal olduğunu, açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davalı tarafa ait tasarım tescil belgeleri celp olunmuştur.
Dosya davalı adına kayıtlı davaya konu tasarımların yenilik ve ayırt edicilik vasıflarını taşıyıp taşımadıkları, daha önceden kamuya sunulup sunulmadıkları, harcı alem olup olmadıkları ve bu bağlamda tüm deliller ışığında hükümsüzlük koşullarının bulunup bulunmadığı hususunda rapor tanzim etmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 12/08/2020 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “davalı tarafa ait 26/01/2018 başvuru tarihli …… numaralı tescilli tasarım ile davalı tarata ait 15/12/2017 başvuru tarihli ……. numaralı tescilli tasarımın, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılandıkları, bu itibarla, davalı adına tescilli …… nolu tasarınım başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olmadığı, davalı tarafa ait 28/07/2017 başvuru tarihli …… numaralı tescilli tasarım ile davalı tarafa ait 15/12/2017 başvuru tarihli ……. numaralı tescilli tasarımın, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, bu itibarla, davalı adına tescilli ….. nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olduğu, davalı tarafa ait 15/12/2017 başvuru tarihli …… numaralı tescilli tasarım ile davacıya ail …… hesabında 21/01/2017 tarihli bulunan tepsinin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılandıkları, davalı tarafa ait 15/12/2017 başvuru tarihli ……. numaralı tescilli tasarım ile davalı tarafa ait 15/12/2017 başvuru tarihli …… numaralı tescilli tasarımın, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılandıkları, davalı tarafa ait ……. numaralı tasarım tescillerinin, dosyada ve yapılan incelemede delil bulunamadığından dolayı hükümsüzlüğü hakkında inceleme yapılamadığı” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Dosyanın yapılan incelemesinde sunulan raporun davaya konu tasarımların ayrı ayrı hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığı hususunda yeterli ve gerekçeli inceleme içermediği, yanlızca gerekçesiz bir şekilde benzerlik açısından değerlendirme yapıldığı, dosyanın hükümsüzlük davası olduğu, yenilik unsurunun değerlendirilmesi gerektiği, ayrıca bu unsurun kamu düzeninden ilişkin olup resen araştırılması gereken bir husus olduğu bu nedenle bilirkişilerin sektörde ve online olarak yenilik unsuru açısından resen araştırma yapmalarının zorunlu olduğu, bu nedenle delil bulunmadığından inceleme yapılamadı şeklindeki sonucun dosya içeriği ile bağdaşamayacağı anlaşıldığından bu hususlarda ek rapor tanzim etmek üzere dosyanın bilirkişilere tevdi edildiği, bilirkişilerin 06/01/2020 tarihli raporlarında; “davalı tarafa ait 26.01.2018 başvuru tarihli ……. numaralı tescilli tasarım ile Davalı tarafa ait 15.12.2017 başvuru tarihli …… numaralı tescilli tasarımın, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılandıkları, bu itibarla, davalı adına tescilli …. nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olmadığı,
davalı tarafa ait 15.12.2017 başvuru tarihli …… numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılandıkları, bu itibarla, davalı adına tescilli ……. nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olmadığı,
davalı tarafa ait 15.12.2017 başvuru tarihli ….. numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, bu itibarla, davalı adına tescilli …… nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olduğu,
davacı tarafa ait ……. numaralı tescilli tasarımlar ile davalı tarafından delil olarak gösterilen tasarımın, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılandıkları, bu itibarla, davalı adına tescilli ……. nolu tasarımların başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olmadığı,
hükümsüzlüğü istenen …… (1) numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, bu itibarla, hükümsüzlüğü istenen …… (1) nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olduğu,
hükümsüzlüğü istenen ……. (2) numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, bu itibarla, hükümsüzlüğü istenen ……. (2) nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olduğu,
hükümsüzlüğü istenen ……. (1) numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, bu itibarla, hükümsüzlüğü istenen ……. (1) nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olduğu,
hükümsüzlüğü istenen …… (2) numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, bu itibarla, hükümsüzlüğü istenen …… (2) nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olduğu,
hükümsüzlüğü istenen ……. (3) numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, bu itibarla, hükümsüzlüğü istenen …… (3) nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olduğu,
hükümsüzlüğü istenen ……. (4) numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, bu itibarla, hükümsüzlüğü istenen ……. (4) nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olduğu,
hükümsüzlüğü istenen ……. (5) numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılanmadıkları, bu itibarla, hükümsüzlüğü istenen ……. (5) nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olduğu,
hükümsüzlüğü istenen ……. (8) numaralı tescilli tasarım ile hükümsüzlüğü istenen tasarıma ilişkin internet üzerinde re’sen yapılan araştırmada elde edilen görselin, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebep ile iltibas yaratabilecek derecede benzer olarak algılandıkları, bu itibarla, hükümsüzlüğü istenen ……. (8) nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinin olmadığı” hususlarını tespit ve rapor ettikleri görülmüştür.
Dava; davalı adına kayıtlı tasarımların hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
SMK’nun 56/4. Maddesine göre bir tasarımın aynısı tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce Dünya’nın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Yenilik tanımındaki küçük ayrıntının sınırları somut olaya göre farklılık göstermektedir. Aynı tasarımlardaki renk, malzeme veya boyutsal farklılıklar çoğu zaman tek başına bir ürünü farklılaştırmada yeterli olmadığından küçük ayrıntı olarak nitelendirilir. Zira bu özellikler tasarımın görünüm özellikleri açısından asli unsuru oluşturmamakta ve istisnai bazı durumlar haricinde tasarımın kimliğini etkilememektedir.
Yenilik incelenmesinde esas alınacak referans tarihi tescilli tasarımlar açısından başvuru ve rüçhan tarihidir. Yani SMK 56/4-a gereği tescilli tasarımın aynısı başvuru veya rüçhan tarihinden önce Dünya’nın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise söz konusu tescilli tasarım yeni kabul edilecektir.
Bir tasarımın ayırt edicilik özelliği ise SMK’nun 56/5 maddesinde belirlenmiştir. Buna göre bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.
Ayırt edicilik tasarımın koruna bilmesi için kıyaslanan tasarımlarla arasındaki farklılığın seviyesinin belirlenmesi için konulmuş bir kriterdir.
Kanunda yer alan “bilgilenmiş kullanıcı” özel bir bilgiye sahip olmadan markalar alanında markaları karşılaştırabilen ortalama tüketici kavramı ile ilgili sektörde teknik bilgiye sahip uzman arasındaki kişidir. Ayırt edici niteliğin belirlenmesinde tasarımların karşılaştırmasını yapacak bilgilenmiş kullanıcı üretici, satıcı, tasarımcı veya teknik uzman değildir. Sektörde bu tür tasarımların olduğunu bilen dikkatli ve deneyimli ürün kullanıcısıdır.
Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi de dikkate alınır. (SMK 56/6 mad.) tasarımcılar sektörel ve fonksiyonel bazda her zaman aynı derecede seçenek özgürlüğüne sahip değildir. Tasarımlarını yaparken belirli sınırlar içinde kalmaları gerekebilir. Bir tasarımcı ne kadar seçenek özgürlüğüne sahipse tasarımını o derece farklılaştırabilir.
Yukarıda belirlenen kriterler çerçevesinde yapılan değerlendirmede, tarafların sunduğu tüm deliller ve alınan raporlar ışığında davalı yana ait ……. nolu tasarımların yenilik ve ayırdedicilik kriterlerine haiz olmadıkları, daha önce genel izlenimde benzer ürünlerin kamuya sunulmuş olduğunun tespit edildiği; …… nolu tasarımlara ise benzer olabilecek daha önce kamuya sunulmuş ürün tespit edilemediği ve bu tasarımlar yönünden hükümsüzlük talebinin reddi gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile;
-Davalı yana ait ……. (8) nolu tasarımların hükümsüzlüğüne, karar kesinleştiğinde sicilden terkinine,
-……. (1), (2), (3), (4), (5) nolu tasarımlar yönünden açılan davanın reddine,
2-Alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen tasarım hükümsüzlüğü talebi yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre rededilen tasarım hükümsüzlüğü talebi yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından bu dava nedeniyle yapılan 3.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 113,80 TL posta/tebligat masrafı olmak üzere toplam 3.113,80 TL yargılama giderinin kabul/red oranına göre hesaplanan 1.556,90 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL peşin harç, 44,40 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 88,80 TL harç giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.12/03/2021

Katip ….
¸

Hakim ……
¸