Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/137 E. 2021/144 K. 10.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/137
KARAR NO : 2021/144

DAVA : Patent’e Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti
DAVA TARİHİ : 11/02/2019
KARAR TARİHİ : 10/09/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/09/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Patent’e Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, 1897’de kurulan davacının 1935’ten beri yemlik çit bariyeri/kilidi alanında Fransa başta gelmek üzere dünya çapında yenilikçi çözümleri ile ün kazandığı ve 70’i aşkın patent aldığı; davacının yemlik çit bariyeri/kilidi ürünlerini 2010’ların başında davalılardan …… Tarım eliyle Türkiye’de satışa sunduğu; …… Tarım ile arasındaki distribütörlük ilişkisi bittikten sonra da sunmaya devam ettiğini, davacının yemlik çit bariyeri/kilidi ürünü için Türkiye’de…….. sayı ile tescilli patente sahip olduğunu, davacının eski distribütörü olan ve patentli yemlik bariyeri/kilidi ürününü gayet iyi bilen ya da bilmesi gereken davalı ile bu şirketin sahiplerinin kurucuları arasında yer aldığı diğer davalı …… Çiftlik tarafından davacıya ait patentli ürünün 1 no.lu bağımsız isteminin 4 ana unsuru içeren bir ürünün Eylül 2018’de Poznan (Polonya)’daki bi fuarda ve Kasım 2018’de …. (Almanya)’daki başka bir fuarda sergilendiğini, ayrıcı …… Tarım’ın internet sitesinde “,…..” adı altında fotoğraflarıyla yapıldığını, davacının …. fuarda Alman mahkemelerinden tedbir talebinde bulunduğunu ve bu talebinin kabul edildiğini, 17.01.2019’da ise Bakırköy ….. Fikri ve Sınaf Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ….. D. İş sayılı dosyasında davalılar aleyhine tespit ve tedbir talebinde bulunulduğunu, bilirkişinin 04.02.2019 tarihli raporunda davalıların üretip satışa sundukları yemlik bariyeri/çiti ürünlerinin davacıya ait ……. sayılı patentin 1 nolu isteminin içine düştüğünün saptandığını, bunun üzerine, Mahıkemece 06.02.2019’da ihtiyati tedbir kararı verildiğini, işbu davanın açıldığı tarihte davalı …… Tarım’ın intenet sitesinde ” …….” sekmesi altında “…… (Yemlik) Bariyerleri” başlığı altında “Dünyanın en çok satan boyun kilitleri …… güvencesiyle Türkiye’de” diye tüketicileri yanıltacak şekilde davacıdan ve patentli yemlik kilidinden bahsedildiğini, bu hususun doğruyu yansıtmadığını, davacının son 4 yıldır davalı …… Tarım’a taklit yemlik bariyeri üretimi nedeniyle orijinal yemlik bariyeri satışı gerçekleştirmediğini, davalı …… Tarım’ın internet sitesinde kurumsal çözüm ortağı olarak davacıdan bahsettiği ve tüketici nezdinde yanlış bir izlenim yarattığını, bu nedenle davalıların …. sayılı patente karşı tecavüz fiillerinin durdurulmasına ve kaldırılmasına, taklit ürünlere el konulmasına ve imhasına, haksız rekabetin ve tehlikesinin tespitine ve önlenmesine, haksız rekabetin neticesi olan maddi durumun ortadan kaldırılmasına, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalılar vekili cevap dilekçesi ile, davalıların hayvancılık ve çiftlik sektöründe verimin artırılması için yüksek teknoloji ürünlerin üretimi ve satışını yapan, kendi Ar-Ge birimi bulunan, birçok patent, faydalı model ve tasarım başvurusu bulunan, 30 yılı aşkın tecrübeye sahip firmalar olduklarını, davacı ile davalılar arasında bir dönem ticari alım-satım ilişkisi yürütüldüğünü, fakat bunun bir distribütörlük ilişkisi olmadığını, davalıların davacıdan satın aldıkları ürünler üzerinde davacının patentten kaynaklanan haklarının tükendiğini, davacının ….. sayılı patente konu buluşunun “çit sistemi”nin kendisine ait olmayıp yalnızca kilitleme mekanizmasına ilişkin bulunduğunu, çit sisteminin yüzyıldan fazla süredir kullanılan ve tekniğin bilinen durumuna dahil bir sistem olduğu, çit üzerinde kilitleme yapmanın birçok yolunun bulunduğunu, sadece davacının patentindeki kilitleme mekanizması ile yapılmasının söz konusu olmadığını, davalılardan …… Tarım’a ait … sayılı “…..” başlıklı bir faydalı model başvurusu bulunduğunu, bu başvuruya konu buluşun …. sayılı patente konu buluştan farklı olduğunu ve davalının kendi buluşu kapsamında üretim ve satışı hedeflediğini, delil tespitinde bulunan ve üzerinde inceleme yapılan ürünlerin ticarete konu edilmeyen depo ürünleri olduğunu, kilit kısımları davalı buluşu olan kilidin takılması için muhafaza edilen ve satışa sunulmayan çitler olduğunu, davalıların ….’da fara katılmadıklarını ve hiçbir fuarda davacı patentine taklit niteliğinde ürün tanıtmadıklarını, davalıların davacıdan satın aldıkları ürünlerin satışını yaptıkları ve bazı fuarlara davacı ürünleri ile katıldıkları, tespit mahallindeki ürünler üzerinde de davacı markası veya ticaret unvanının yer almadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Bakırköy ….. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …… değişik iş sayılı dosyası celp olunmuş, tetkikinde; talep edenin ….., karşı tarafların …… Tarım End. Makinaları San.ve Tic. Ltd. Şti, …… … Ekipmanları San.ve Tic. Ltd. Şti olduğu, tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda; “22/01/2019 tarihinde aleyhine tespit talep edilen taraflardan …. Ekipmanları San.ve Tic. Ltd. Şti. Firmasının …. Mah. …. Cad. Silivri/İstanbul adresinde 2085 adet Çit Bariyer olduğu, tespit mahallinde görülen çit bariyerlerin, ….. nolu “…… ” buluş başlıklı patent belgesinin koruma kapsamında olduğu” hususları tespit edilmiştir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davacıya ait patentin sicil kayıtları celp olunmuştur.
Dosya, davalı ürünlerinin davacı patent koruması kapsamında olup olmadığı yönünden rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 17/06/2020 havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “taraflarınca incelenen ve Çit/Bariyer A olarak tanımlanan sistemin kilit mekanizması, davacı tarafın …… sayılı patentinin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanmış olan unsurları tamamen ve aynen içerdiği, bu haliyle yerinde inceleme sırasında taraflarına gösterilen ve Bakırköy ….. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ……. değişik iş sayılı dosya kapsamında incelenen bariyerlerden olduğu belirtilen ve işbu rapor kapsamında Çit/Bariyer A olarak tanımlanan bariyerin kilit sisteminin …… sayılı patentinin 1 nolu bağımsız isteminin koruması kapsamında olduğu, Çit/Bariyer B olarak tanımladıkları sistemin kilit mekanizmasında bulunan yatak ile ……. sayılı patentli kilit mekanizmasında bulunan yatağın birbirinden tamamen farklı olduğunu, …… sayılı patentli kilit mekanizmasında, manşon üzerinde sadece kilitleme girintisi bulunurken, Çit/Bariyer B’deki manşon üzerinde (davalının faydalı model belgesinde alt kilit olarak ifade edilen) ise iki ayak yuvası ve kilit yuvası olmka üzere üç adet girinti bulunduğu, ……. sayılı patentli kilit mekanizmasında manşon, yassı/eliptik formda iken, Çit/Bariyer B’deki manşonun daha farklı, kesit alanı olarak dairesel formda olduğu, Çit/Bariyer B olarak tanımladıkları sistemin kilit mekanizmasının …… sayılı patentli kilit mekanizması ile arasındaki diğer farkın ise; davacı patentinde kilit mekanizmasında bariyerin üst kirişinin üstünde, en uç kısmında bulunan ve manşonun içinden geçen dönel çubuğun sabitlenmesi sağlayarak hareketini engelleyen bir kilitleme pimi ihtiva ederken, davalı Çit/Bariyer B’de ise yaylı bir pim (davalının faydalı model belgesinde çıta kilidi olarak ifade edilen) dönel çubuk (çıta) üzerinde bulunan, deliğe çubuğun sabitlenmesini sağlayarak hareketini engelleyen bir sistem/kilitleme pimi ihtiva ettiği, işbu rapor kısmında Çit/Bariyer B olarak tanımlanana bariyerin kilit sisteminin ….. sayılı patentinin 1 nolu bağımsız isteminin koruması kapsamı dışında olduğu; açıklanan gerekçelerle; Çit/Bariyer A olarak tanımlanan (1) numaralı ürünün davacıya ait …. sayılı patenti ihlal ettiği, Çit/Bariyer B olarak tanımlanan (2) numaralı ürünün davacıya ait ……. sayılı patenti ihlal etmediği” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 09/07/2020 havale tarihli itiraz dilekçesi ile, kök raporda Çit/Bariyer B bakımından istem analizi yapılmadığını, Çit/Bariyer A davacı patentinin tüm teknik unsurlarını içeren temsili ürün gibi kabul edilerek …… sayılı patentin (1) numaralı isteminde yer alan teknik özelliklerin incelenmediğini, tecavüz analizinin doğrudan (1) numaralı istem ile Çit/Bariyer B arasında yapılması gerektiğini, tecavüz olup olmadığının tespiti bakımından (1) numaralı istemde yer alan teknik özelliklerin her birinin Çit/Bariyer B’de mevcut olup olmadığının tek tek incelenmesi gerektiğini, kök raporda Çit/Bariyer B ile davacı patentinde yer alan şekillerin karşılaştırıldığı, oysa patentteki şekillerin sadece örnekleme amacıyla sunulduğunu, kök raporda Çit/Bariyer A ile Çit/Bariyer B arasında (1) numaralı istemin dili ve kapsamı ile hiçbir ilgisi olmayan “yatak ayakları arasındaki farklılıklar”, “manşon/silindirik kovan/kilit üzerindeki girinti farklılıkları”, “manşonlar arasındaki geometrik farklılıklar”, “kilitleme pimleri arasındaki farklılıklar”a odaklanıldığını, dolayısıyla kök raporda buluş odaklı değil görsel/tasarım odaklı farklılık incelemesi yapıldığı ileri sürülerek Çit/Bariyer B ile davacı patentinin (1) numaralı istemi arasında ihlal analizi yapılmak üzere ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Davalılar vekili 07/07/2020 havale tarihli itiraz dilekçesi ile, kök raporda ….. sayılı patenti ihlal ettiği belirtilen Çit/Bariyer A ürünlerinin davacıdan faturası ile satın alınmış ve davalının elinde halen bir kısım kalmış olan orijinal Jourdain ürünleri olduğunu, kaldı ki, söz konusu ürünlerin ve mekanizmaların hayvancılık sektöründe ulusal/uluslararası şirketlerce kullanılan aparatlar olduklarını, bilirkişi raporunda Çit/Bariyer A ürününden kaç adet bulunduğunun tespit edilmediğini, toplam tespit edilen ürün miktarının dahi net olarak belirtilmediğini, raporda dikkate alınan 2085 adet çitin tek tek fotoğraflanmadığı, sayım yapılmadığı, farazi olarak belirlendiğini, bu çitlerin pek çoğunda kilit sisteminin dahi bulunmadığını, 2085 adet çitin tamamının üzerinde kilit sistemi olup olmadığının tek tek kontrol edilmemiş olduğunu, Çit/Bariyer A ve Çit/Bariyer B olarak nitelendirilen ürünlerin kaçından ne kadar bulunduğu belli olmayan tespitin geçerli sayılamayacağını, ayrıca söz konusu plastik aksamların ürün maliyetinin yaklaşık %10 ve daha altında bir değer taşıdığını, ürünün satılmasında ana etken olmadığını, müşterilerin bu bariyerleri yalnızca metal hali ile satın aldıklarını ve satışa etki eden asıl unsurların metal malzeme kısmının kalitesi, galvaniz kalitesi, kullanım ömrü gibi ögeler olduğunu, itirazları doğrultusunda dosyanın yeni bir bilirkişi heyetine tevdi edilerek yeniden rapor alınmasını talep etmiştir.
Dosya taraf itirazlarını karşılar ek rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmekle bilirkişilerce 31/03/2021 tarihli ek raporda, taraf itirazları cevaplanarak kök raporda varılan kanaatlerinde değişiklik olmadığını bildirdikleri görülmüştür.
Mahkememizce 10/09/2021 tarihli celsede tazminat taleplerine yönelik birleşen …… esas sayılı dosyasının işbu dosyadan tefrik edilerek mahkememizin ……. esasına kaydedildiği görülmüştür.
Dava; davalıya ait kullanımların davacıya ait patentten doğan haklarına tecavüzü ve haksız rekabetinin tespitine yöneliktir.
SMK’nun 141 Maddesi ile, patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek, kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği halde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent veya faydalı model hakkını gasp etmek ve patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmenin, patent ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Somut olayın değerlendirilmesinde;
Dosyaya sunulan tüm deliller, değişik iş tespit raporu, bilirkişi heyet ve ek raporu hep birlikte değerlendirildiğinde, davalıların üretim ve satışını yaptıkları ürünlerden bir kısmının (bilirkişi ana ve ek raporunda çift bariyer – A olarak tanımlanan yemlik bariyerlerinin) davacı tarafın davaya konu …… sayılı patentin kapsamında kaldığı ve yukarıda anılı kanuni ilkeler ışığında patent hakkına tecavüz ve haksız rekabetin koşullarının oluştuğu, bu nedenle tecavüz ve haksız rekabetin tespiti ile bu tecavüzün sonuçlarının ortadan kaldırılması kapsamında söz konusu ürünlere el konulması ve imhası taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.
Her ne kadar davacı vekili 14/04/2021 tarihli dilekçesi ile ek tedbir taleplerini sunmuş ise de; dava dışı ……. Şirketinin deposundaki ürünlere el konulma talebinin, mahkememizce dava dışı 3.kişilerin hak ve menfaatlerini etkiler mahiyette karar verilemeyeceği gerekçesiyle; Bakırköy ……. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …… değişik iş dosyası kapsamında tespit olunan ürünlere el konulması talebinin ise dava tarihinden sonra vuku bulan tecavüz eylemlerinin işbu davanın konusu olamayacağı gerekçesiyle reddine, verilmiş tedbir kararının mevcut haliyle devamına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KABULÜ ile;
-Davalıların davacıya ait … sayılı patentten doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet ettiği anlaşıldığından, dosyada mahkememizce alınmış 16/06/2020 havale tarihli ana bilirkişi raporunda çit/bariyer A olarak tanımlanan ve görsellerine yer verilen ürünlere el konularak karar kesinleştiğinde imhasına,
-Hüküm özetinin ulusal çapta yayın yapan tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde masrafı davalılar tarafından karşılanmak üzere ilanına,
-Mahkememizce ….. D.İş dosyası üzerinden verilen tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına; yeni tedbir taleplerinin reddine,
2-Alınması gereken 59,30 TL harçtan, peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90 TL harcın, davalılardan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 44,40 TL peşin harç, 44,40 TL başvurma harcı, 3.600,00 TL bilirkişi ücreti ve 378,30 TL posta/tebligat masrafı olmak üzere toplam 4.067,10 TL yargılama giderinin, davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/09/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸