Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/104 E. 2021/174 K. 15.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/104 Esas
KARAR NO : 2021/174

DAVA : Faydalı Model ve Patent Başvurusundan Kaynaklanan Haklara
Haksız Rekabetin Tespiti ile Tazminat
DAVA TARİHİ : 05/09/2018
KARAR TARİHİ : 15/10/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 02/11/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model ve Patent Başvurusundan Kaynaklanan Haklara Haksız Rekabetin Tespiti ile Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin medikal sektöründe …… Tıbbi Materyaller ve Ölçüm Cihazları adlı şirket ile uzun yıllardır faaliyet gösterdiğini, davalılardan …….’ın müvekkilinin şirketinde belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştığını ancak davalı …….’ın asıl amacının tıbbi materyallerin üretimi konusunda bilgi sahibi olup kendi şirketini kurmak olduğunu anladıklarında iş akdinin sonlandırıldığını, müvekkilinin yaşanan bu süreçten sonra haksız rekabeti engellemek için ürettiği ürünler için patent ve faydalı model başvuruları yaptığını, bu arada davalı ….’ın diğer davalı ……. adlı firmaya ortak olduğunu ve müvekkilinin üretiminde ve koruma kapsamında olan taşıma çantalarını üretmeye başladığını, davalıların müvekkilinin üretimi olan ürünleri daha düşük kalitede üreterek müvekkilinin ticari itibarını kötü etkilediğini, açıklanan nedenlerle haksız rekabet durumunun tespiti ile durdurulmasına, davalının “….”, “…..”, “……” ve “……” ürünlerinin üretim, dağıtım ve pazarlama faaliyetlerinin durdurulmasına, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL manevi, hakszı rekabet durumunda ortaya çıkan maddi durumun kaldırılması amacı ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve sonradan arttırmak kaydı ile 10.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak taraflarına verilmesine, hükmün ilanına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 20/01/2020 tarihli dilekçesi ile, maddi zararın SMK m.151/2a maddesindeki sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, hak sahibinin elde edebileceği muhtemel gelire göre belirlenmesini talep ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının patent ve faydalı modele ilişkin yapmış olduğu ve davaya konu 4 adet başvuru olduğunu, kötüniyetli davacının bu faydalı model başvurularındaki amacının herhangi bir yenilik içermeyen ve patent alması ya da korunması mümkün olmayan bu ürünlere faydalı model belgesi alıp bu belgelerin vermiş olduğu yetkiler ile rakibi olan müvekkili firma üzerine mahkeme ya da kolluk kuvveti aracılığı ile gidip sindirmek ve haksız kazanç elde ederek müvekkili firmayı zor durumda bırakmak olduğunu, yapılan faydalı model başvurularına müvekkili tarafından itiraz edildiğini, faydalı model belgesi alınmak istenen çantaları imal eden ve davacıdan önce piyasaya sunan birçok firma olduğunu, bilindiği üzere bir ürüne ilişkin faydalı model belgesinin alınmasının en önemli şartının yenilik olduğunu, dava konusu ürünün yenilik şartından yoksun olduğu için faydalı modelin şartlarını sağlamadığını, davalı …’ın davalı firmanın ortağı olduğu yönündeki tüm iddiaların herhangi bir delile dayanmayan soyut iddialardan ibaret olduğunu, …’ın diğer davalı şirket yanında sigortalı olarak çalıştığını, davacı yanın piyasada hakimiyet kurup kendisinin haksız rekabet ortamı oluşturmaya çalıştığını, özellikle malzeme tedarik edilen firmalarla görüşülerek müvekkilinin malzeme alınmasına engel olunduğunu, müvekkilinin iş yapmaması amacıyla her türlü kötüniyet sergilediğini, açıklanan nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin karşı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davacı adına başvurusu yapılan ….. numaralı faydalı model tescil dosyaları celp edilmiş olup, tescillerin araştırma, inceleme aşamasında olduğu ve halen geçerliliğini korumakta olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Dosya, davalıların, davacının patent ve faydalı model başvurularından doğan hakları nedeniyle haksız rekabetin olup olmadığı, tazminat koşullarının oluşup oluşmadığı, oluştuysa miktarı hususlarında bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 05/01/2021 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “davalı ürünlerinin; ….. nolu “….. ” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin kapsamında olduğunun ispatlanamadığı, bu nedenle faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşmadığı, …. nolu “….” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin kapsamında olduğunun ispatlanamadığı, bu nedenle faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşmadığı, …..” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin kapsamında olduğunun ispatlanamadığı, bu nedenle faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşmadığı, …. nolu “…..” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin kapsamında olduğunun ispatlanamadığı, bu nedenle faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşmadığı, davacının SMK 151/2-a uyarınca talep edebileceği maddi tazminat miktarının 15.483,40 TL olarak hesap edildiği, ancak karlılık oranı hesabının tüm ürün çeşitlerini kapsıyor olması ve satışlara ilişkin kayıtlarda, başvurusu yapılmış olan faydalı model ve patent ürün isimlerine farklı isimler de veriliyor olması nedenleri ile gerçeğe uygun hesaplama yapma imkanı olmadığından, hesap edilen maddi tazminat miktarının artırılması veya eksiltilmesi takdirinin mahkemeye ait olduğu, talep edilen manevi tazminat miktarının mahkemenin takdirinde olduğu” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 25/01/2021 tarihli dileçkesi ile, bilirkişi raporu ile, her ne kadar davaya konu başvuruların, faydalı modellerin 1 nolu bağımsız isteminin kapsamında oldukları ispatlanamamış olduğu belirtilerek faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşmadığı belirtilmiş olsa da bahsi geçen başvuruların TPE nezdindeki itiraz süreçlerinin devam ettiği, bu nedenle öncelikle başvuruların sonuçlanmasının beklenmesini, ardından da tekrar rapor tesis edilmesini talep etmiştir.
Dosyaya sunulu raporda teknik incelemenin son derece kısa olduğu, yeterli ve bilimsel gerekçe içermediği, faydalı modeldeki istemler ile davalı yana ait ürünlerin tek tek gerekçeli kıyaslamasının yapılmadığı ve doğudan sonucun yazıldığı, bu hali ile denetlenebilir olmadığı anlaşıldığından, davacı defterleri üzerinde inceleme yapılmak üzere dava dilekçesinde sınai mülkiyet hakkına tecavüz değil haksız rekabet iddiası bulunduğu, somut olayda sınai mülkiyet hakkına tecavüzden kaynaklı haksız rekabetin bulunup bulunmadığı, tecavüz bulunmasa da davalının haksız rekabet içeren eylemlerinin bulunup bulunmadığı hususlarında ek rapor tanzimi için dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 25/07/2021 tarihli raporlarında; “…… nolu “…….” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan özelliklerin tamamının davalı ürününün üzerinde bulunmaması nedeniyle teknik incelemesi yapılan ürünlerin faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları, davalı yanın üretmiş olduğu ürünün ……. nolu faydalı modelin koruma kapsamında olmamasının dışında haksız rekabet oluşturup oluşturmayacağı konusunda ise soğuk zincir kuralı olarak soğuk kaynak ve seperatör kullanımının bilindik bir uygulama olması nedeniyle bu ikilinin farklı projelendirilmeleri durumunda ürünler arasında haksız rekabet oluşturmayacağı, …. nolu “…….” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan özelliklerin tamamının davalı ürününün üzerinde bulunmaması nedeniyle teknik incelemesi yapılan ürünlerin faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları, davalı yanın üretmiş olduğu ürünün …… nolu faydalı modelin koruma kapsamında olmamasının dışında haksız rekabet oluşturup oluşturmayacağı konusunda ise travma çantasında bulunması gereken genel özellikler olarak görüldüğü, farklı gereklilikleri sağlayan travma çantalarının mevcudiyeti nedeniyle travma çantası tek bir tescilin koruma kapsamında kaldığı, bu nedenle ürünler arasında haksız rekabet oluşturmayacağı, ….. nolu “…….” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan özelliklerin tamamının davalı ürününün üzerinde bulunmaması nedeniyle teknik incelemesi yapılan ürünlerin faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları, davalı yanın üretmiş olduğu ürünün …… nolu faydalı modelin koruma kapsamında olmamasının dışında haksız rekabet oluşturacak herhangi bir ürünün internet sitesinde görülmediği, …… nolu “……. ” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan özelliklerin tamamının davalıya ait mavi kod çantası üzerinde bulunması nedeniyle teknik incelemesi yapılan mavi kod çantasının faydalı modelin koruma kapsamında olduğu, kök raporun hazırlanmasına ilişkin inceleme için ticari defter kayıtlarını ve belgelerini ibraz etmiş olan davacının hangi gerekçe ile eksik inceleme ve delile dayalı olarak yerinde inceleme talep ettiğini açıklamadığı ve şayet varsa, eksik inceleme ve tespite ilişkin dosyaya delil sunmadığı, teknik inceleme bölümünde açıklandığı şekilde, davalının “…….”, “…… “ürünlerinin davacıya ait faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşturmadığına ilişkin değerlendirmeler ile birlikte, “…… “nın davacıya ait faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşturduğu değerlendirmesine rağmen, davalının söz konusu ürüne ait satışının bulunmadığı dikkate alınacak olursa, davacının davalıdan talep edebileceği maddi tazminat miktarı bulunmadığı” hususlarını bildirdikleri görülmüştür.
Dava; davalıların, davacının patent ve faydalı model başvurularından doğan haklarına haksız rekabetinin tespiti ile tazminat talebine yöneliktir.
Her ne kadar davacı vekili 15/10/2021 tarihli duruşmaya katılmamış ve mazerette bildirmemiş olsa da davalı vekilinin davayı takip ettiğine ilişkin beyanı doğrultusunda yargılamaya devam olunmuştur.
Dosyanın yapılan incelemesinde;
Davacının …… nolu faydalı modellerin araştırma, inceleme aşamasında olduğu, davacının, davalıların söz konusu faydalı modellerin benzerliklerini düşük kalitede üretip ticaretini yaparak haksız rekabette bulunduğu iddiasıyla huzurdaki davayı açtığı anlaşılmıştır.
Ancak sunulan deliller ışığında yapılan bilirkişi incelemesine göre davalılar ürünlerinden “….” isimli ürün dışındakilerin faydalı modellerin istemlerinin koruma kapsamında kalmadıkları, haksız rekabet oluşturacak benzerlik içermedikleri, “…….” isimli ürünün satışının yapılmamasından dolayı haksız rekabet oluşturmadığı kanaatine ulaşılmıştır.
Davacı her ne kadar davalılardan …’ın davacı şirkette çalıştığı dönemde vakıf olduğu söz konusu faydalı modellere ait ticari sırları kullanmak suretiyle diğer davalılarla birlikte hareket ettiği iddiasında bulunmuş ise de bu iddiasını somut delillerle destekleyememesi, davalıların üretim ve ticaretini yaptıkları ürünlerin davacı faydalı model kapsamında kalmaması, davacı faydalı model kapsamındaki tek ürünün ise satışının yapılmamış olması karşısında bu iddialar yönünde de davacının davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre haksız rekabetin tespiti talebinin reddi yönününden 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre maddi tazminat talebinin reddi yönünden 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat talebinin reddi yönünden 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davalı … ve davalılar vekilinin yüzüne karşı davacı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/10/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸